“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc” là câu thơ nổi tiếng trong bài "Tây Tiến" của nhà thơ Quang Dũng. Bất ngờ và đầy thú vị, trong một chuyến công tác, chúng tôi có may mắn gặp được 1 trong những người lính trong binh đoàn Tây Tiến năm xưa. Đó là cụ Bùi Văn Sự, dân tộc Mường, ở xã Ngọc Mỹ, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình.
Những cột trụ gắn cánh quạt khổng lồ quay suốt ngày đêm, giữa bạt ngàn núi rừng trên đỉnh Trường Sơn nhìn rất đỗi thân thiện. Đồng bào Vân Kiều, Pa Cô nơi đây cũng không còn lạ lẫm với điều ấy; nhiều người vẫn nghĩ nơi đây vẫn bình yên như chưa hề có thảm họa lũ lụt, sạt lở đất xảy ra hồi cuối năm 2020. Còn chúng tôi lại quả quyết rằng, việc phá rừng ồ ạt để lấy đất cho hàng loạt dự án điện gió ở Hướng Hóa đang là một trong những nguy cơ tiềm ẩn nhiều hệ lụy.
Cao nguyên B’Lao xưa bây giờ là thành phố trẻ Bảo Lộc, trung tâm thứ hai của tỉnh Lâm Đồng. Đến Bảo Lộc, khách viễn du ngỡ ngàng trước hình ảnh đô thị miền sơn cước đẹp dịu dàng giữa không gian xanh của bát ngát chè, cà phê và thấp thoáng những nương dâu. Vươn mình lớn lên từ nền ký ức, vỡ vạc tương lai bằng những hoạch định mới. Tất cả dù đang bộn bề nhưng đã lắm phần khởi sắc.
Quảng Trị là một trong những tỉnh nghèo; cái nghèo khó hiển hiện trong từng đợt gió Lào bỏng rát. Gió Lào là "đặc sản' của Quảng Trị; ít ai nghĩ nơi đây có thể làm giàu từ “đặc sản" này. Nhưng đó là sự thật, khi hàng chục dự án điện gió đã về Quảng Trị, rồi hình thành nên những cánh đồng điện gió mỗi năm thu về nhiều trăm tỉ đồng… Quảng Trị đang phấn đấu trở thành trung tâm năng lượng ở khu vực miền Trung.
Đi giữa mảnh đất Quảng Trị nắng gió, tôi cứ ngỡ như mình đang lạc vào xứ sở của hòn đảo Tự do ở cách nửa vòng trái đất. Những cung đường, cây cầu, hòn đảo, công viên… nơi đây, không chỉ mang trên mình tên gọi của những lãnh tụ kiệt xuất của đất nước Cu Ba, mà còn hiện diện một tình cảm sắt son, thủy chung về những người bạn phía bên kia Tây bán cầu.
Nép mình bên dãy núi Chư Yang Sin, căn cứ cách mạng H9 - Krông Bông từng là chiến trường ác liệt, cái nôi của phong trào đấu tranh cách mạng của Nhân dân các dân tộc tỉnh Đăk Lăk. Sau bao năm hàn gắn vết thương chiến tranh, kiến thiết lại cuộc sống, vùng đất H9 - Krông Bông bây giờ đã khoác lên mình chiếc áo mới với hạ tầng cơ sở được đầu tư đồng bộ, khang trang...
Mấy ngày trải nghiệm ở hai thị trấn Lao Bảo và Khe Sanh, tôi đã hiểu được, lý do vì sao mà Hướng Hóa từng được ví là “Đô thị vàng” giữa núi rừng miền tây Quảng Trị. Nơi đây được kỳ vọng, sẽ là một chặng dừng chân lý tưởng trên con đường du lịch xuyên Á, thu hút nhiều nhà đầu tư... Nhưng khi kết thúc chuyến công tác, tôi còn nhận thấy rằng, muốn làm được, Hướng Hóa cần một cuộc cách tân mới.
35 năm định cư ở vùng đất mới, bà con người Dao ở xóm Cổng Đá, xã Thái Sơn, huyện Hàm Yên (Tuyên Quang) đã đoàn kết một lòng, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Cổng Đá hôm nay đã có điện, đường, trường học khang trang. Cuộc sống đang khởi sắc từng ngày trên vùng quê yên bình này.
Ông Tân cười rõ tươi, nói với chúng tôi, tôi phải đi bằng hai tay, nhưng cũng cố gắng không "thua chị kém em" trong mọi công việc. Đoạn, ông chống vững tay phải xuống đất, tay trái đang kẹp cứng một chiếc dép nhựa, giơ lên mà rằng: Không cố gắng làm sao mà nuôi các con nên người được.
Nếu bạn đã từng đi qua nhiều danh lam thắng cảnh của đất nước, hãy thử một lần dừng chân ghé lại và cảm nhận vẻ đẹp mộc mạc đầy quyến rũ của làng chài Phước Hải, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Giữa cung đường uốn lượn một bên là biển, một bên là núi, mùa mưa thì cây cỏ xanh rì, mùa xuân thì ngập tràn trong sắc hoa anh đào nở rộ, ở đó có một làng chài nhỏ bé đã tồn tại suốt trăm năm...
Đó là đôi chân trần của Cilmúp Ha K’Riêng, người bưu tá dân tộc Cơ Ho được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Thuở còn làm việc trong ngành bưu điện huyện Lạc Dương (Lâm Đồng), trong suốt hành trình 13 năm không nghỉ, đôi chân trần của anh đã làm nên kỳ tích, khi từng lội bộ vượt rừng một chặng đường được cộng lại bằng năm vòng chu vi trái đất. Còn giờ đây, ngày 6 tháng 4 năm 2021, đôi chân ấy đã hoàn toàn dừng bước, người Anh hùng đã về với cõi Yàng sau nhiều tháng năm dài chiến đấu với bệnh tật…
Rừng, tiếp rừng. Núi, rồi lại qua núi. Suốt dọc đường đi vẫn là thăm thẳm màu xanh hoang sơ và kỳ vĩ của đại ngàn. Hai mươi năm rồi đó, hôm nay tôi được trở lại với những người bạn người Chill (một nhánh dân tộc Cơ Ho) buôn K’long K’lanh Anh hùng - căn cứ qua hai cuộc kháng chiến (thuộc xã Đạ Cháy, huyện Lạc Dương, Lâm Đồng) dưới chân dãy Bidoup - một trong ba đỉnh núi cao nhất được mệnh danh là “nóc nhà”, là “điểm tựa tâm linh” của vùng đất Tây Nguyên…
Bao đời nay, người dân thôn bản Mù, xã Tú Xuyên, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn chỉ quen với ánh sáng mặt trời, mặt trăng. Nhà nào sang lắm thì có ánh đèn “vàng vàng, đùng đục” từ điện năng lượng mặt trời. Ấy thế mà những người già khi đã ở cái cái tuổi gần đất xa trời, lại được nhìn thấy ánh đèn sáng choang từ điện lưới. Bọn trẻ con thì mừng hơn cả, vì có điện, chúng có thể học bài vào ban đêm mà không phải chịu cảnh tù mù. Có đèn điện rồi có tivi, có cả điện thoại nữa… Điện về, tri thức cũng về theo.
Kể từ khi quốc lộ 16 chạy dọc theo biên giới Việt - Lào được đầu tư xây dựng, bà con các bản, làng nằm ngang lưng trời ở các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong… của tỉnh Nghệ An đã không còn cảnh vất vả gùi hàng xuống chợ; không còn nỗi “ám ảnh” xuyên rừng nhiều ngày để đến với trung tâm huyện lị. Con đường mới đã trở thành con đường thoát nghèo của đồng bào nơi đây.
"Mới từ Tết ra đến chừ đã có đến 4 người nhảy cầu Bến Thuỷ tự tử, anh em tui chỉ cứu được 2 người. Cứ nghe tiếng kêu cứu, hoặc tiếng hô có người tự tử là lao đi…". Đó là tâm sự của hai anh em Hoàng Văn Mạnh và Đậu Văn Toàn – những người làm nghề chài lưới trên sông Lam (Nghệ An).
.jpg)
Nằm dọc theo quốc lộ 12A, giáp ranh cửa khẩu và khu kinh tế cửa khẩu Cha Lo nhộn nhịp, cùng những chính sách hỗ trợ vùng 30a… nhưng bấy nhiêu vẫn chưa đủ để Dân Hóa - vùng đất thượng nguồn sông Gianh khởi sắc. Những ngôi nhà gỗ trống hơ trống hoắc nép mình bên dãy Trường Sơn sừng sững như một nốt trầm buồn!
Thất bại nhiều lần, thậm chí đã có lúc sạt nghiệp nhưng Đặng Thị Tâm, ở xã Diễn Thành, huyện Diễn Châu (Nghệ An) vẫn bền gan theo đuổi nghề nông, dù cô từng có công việc ổn định, thu nhập khá ở thành phố. Và thành quả là, Tâm đã trở thành chủ của hãng mỳ rau An An, sản phẩm vừa đạt giải Nhì sáng tạo khoa học công nghệ tỉnh Nghệ An.
Mường Lống (Kỳ Sơn – Nghệ An), nơi có địa danh Cổng Trời với bao nhiêu câu chuyện kỳ thú. Không ít người đến với Mường Lống để rồi “lạc lối” ở Cổng Trời. Và, một trong những câu chuyện lí thú ấy là có những cụ ông sống trên 100 tuổi, vẫn chăn bò, làm rẫy và… cưới vợ lần thứ 3.
Khi máy xay xát có mặt khắp làng, những tưởng tiếng chày chỉ còn trong câu chuyện xưa cũ của ông bà kể lại. Nhưng không, ở làng Kon Jơ Dreh, xã Đăk Blà (thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum), tiếng nổ ồn ào của những cỗ máy xay xát không thay thế được tiếng chày giã gạo. Trong nhịp sống hối hả, vội vã, nhà nhà vẫn giữ việc giã gạo hàng ngày như một phần tất yếu của cuộc sống, vừa để bữa cơm thêm ngon, vừa lưu lại nét đẹp văn hóa của người Ba Na tự bao đời.
Dẫu khó khăn, vất vả, giáo viên ở điểm trường thuộc Trường Mầm non Hồng Ngọc, xã Tà Xi Láng (Trạm Tấu, Yên Bái) vẫn ngày đêm bám trường, bám bản nỗ lực để chăm sóc dạy dỗ con em đồng bào các dân tộc. Với họ, khi nhìn hình ảnh các con với đôi mắt thơ ngây đợi cô ở cổng trường, bao khó khăn, mệt mỏi cũng tan biến.
