Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Vào “thủ phủ” điện gió: Những hệ lụy có thể dự báo (Bài 2)

Thanh Hải – Khánh Ngân - 16:38, 24/04/2021

Những cột trụ gắn cánh quạt khổng lồ quay suốt ngày đêm, giữa bạt ngàn núi rừng trên đỉnh Trường Sơn nhìn rất đỗi thân thiện. Đồng bào Vân Kiều, Pa Cô nơi đây cũng không còn lạ lẫm với điều ấy; nhiều người vẫn nghĩ nơi đây vẫn bình yên như chưa hề có thảm họa lũ lụt, sạt lở đất xảy ra hồi cuối năm 2020. Còn chúng tôi lại quả quyết rằng, việc phá rừng ồ ạt để lấy đất cho hàng loạt dự án điện gió ở Hướng Hóa đang là một trong những nguy cơ tiềm ẩn nhiều hệ lụy.

Thi công đường vận hành của một dự án điện gió
Thi công đường vận hành của một dự án điện gió

Rừng bị cạo trọc ngày một nhiều…

Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị khẳng định rằng, sẽ không đánh đổi môi trường lấy dự án, lấy kinh tế. Nhưng nhìn vào thực tế, hàng chục dự án điện gió thu hồi đất lâm nghiệp và rừng để thi công dự án khiến nhiều người băn khoăn lo ngại.

Trong cả hai cuộc trò chuyện với đại diện Ban Quản lý rừng phòng hộ và Hạt Kiểm lâm Hướng Hóa, chúng tôi đều nhận được câu trả lời “rất tiếc” khi có nhiều diện tích rừng nơi đây đã được chuyển đổi mục đích sử dụng. Ông Bùi Văn Duân, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Hướng Hóa cho biết: Có 11 dự án điện gió đã chuyển đổi mục đích sử dụng, dù rừng được chuyển đổi chủ yếu là rừng nghèo, rừng phục hồi, rừng trồng.

Còn ông Võ Đình Tiến, Trưởng phòng bảo vệ rừng thuộc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa nói chắc nịch: Vai trò của rừng là rất quan trọng trong bảo vệ môi trường sinh thái, chống xói mòn, sạt lở đất. Diện tích rừng bị giảm là rất tiếc. 

Theo ông Tiến, đã có hơn 70ha đất lâm nghiệp và đất rừng do Ban quản lý đã được chuyển đổi. Cụ thể, có 50,7ha rừng trồng và 19,87ha đất trống được thu hồi, phục vụ 6 dự án điện gió.

Mới chỉ có một số ít dự án điện gió đã thu hồi chừng ấy đất và rừng. Khi tất cả 31 dự án đã được phê duyệt quy hoạch cùng lấy đất, lấy rừng thực hiện dự án (chưa kể 53 dự án đang chờ bổ sung quy hoạch) thì… diện tích rừng bị mất là bao nhiêu. Hệ lụy sẽ như thế nào? Rồi, ở vùng miền Tây Quảng Trị đang có nhiều dự án thủy điện vận hành, khai thác thì sao? 

Chưa kể, hầu hết các trụ điện gió được thi công trên đỉnh dốc cao. Người xưa có câu “nhà dột từ nóc”. Ngẫm ra, rừng ở đỉnh dốc bị phá vỡ thì nguy cơ sạt lở là rất cao.

Không đổ lỗi hết cho một nguyên nhân, lí do nào. Nhưng có một lí do chắc chắn, một nguyên nhân không thể chối cãi, rằng: hệ sinh thái suy giảm, rừng cạn kiệt… cùng với những dự án được đầu tư đã phá vỡ quy hoạch rừng, thay đổi môi sinh, môi trường… đang góp phần làm cho thời tiết trở nên cực đoan hơn.

Cận cảnh một trụ điện gió
Cận cảnh một trụ điện gió

Nhìn từ những vụ sạt lở đất và lũ lụt hồi cuối năm 2020, ai cũng rùng mình. “Rốn lũ” Hướng Việt (Hướng Hóa) trở thành xã “6 không” sau lũ dữ: không đường, không điện, không nước sạch, không trường, không trạm y tế, không trụ sở làm việc. 

Cũng tại Hướng Hóa, vụ sạt lở đất làm 22 người thiệt mạng tại nơi đóng quân của Đoàn Kinh tế -Quốc phòng 337 ở xã Hướng Phùng đã là kí ức kinh hoàng, khó quên. Nước từ trên trời xuống, nước đổ từ khe suối ra sông rồi chảy về xuôi, nhấn chìm nhiều làng mạc, ruộng đồng. Mưa lũ cuối năm 2020 đã làm thiệt hại cho Quảng Trị rất nhiều tỉ đồng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sĩ Đồng cho hay: Chúng tôi chỉ quy hoạch vào những diện tích rừng sản xuất, rừng nghèo, đất trống. Ngay dưới những dự án điện gió, vẫn có thể sản xuất bình thường. Hiện tại, địa phương đã tổ chức quy hoạch lại vùng dân cư hợp lí hơn, an toàn hơn; không ở vùng có nguy cơ sạt lở đất.

Nhà đầu tư có “lách luật”?

Ngày 31/10/2021, đang là mốc thời gian “sinh tử” đối với các nhà đầu tư điện gió. Theo quy định, các dự án điện gió không kịp đưa vào vận hành vào trước thời điểm này, thì sẽ không được hưởng hỗ trợ giá điện của nhà nước với mức ưu đãi gần 2.000 đồng/Kwh. Để kịp mốc thời thời gian này, các dự án điện gió dường như đang phải chạy đua… như gió.

Đại diện Ban Quản lý các dự án huyện Hướng Hóa nói: Đây là áp lực rất lớn đối với các nhà đầu tư; đồng thời cũng tạo nên áp lực rất lớn đến các địa phương trong công tác giải phóng mặt bằng, cơ sở hạ tầng để phục vụ cho các thiết bị siêu trường siêu trọng, cùng nhiều vấn đề phát sinh khác.

Giải phóng mặt bằng là khâu quan trọng đối với địa phương. Hầu hết người dân đều đồng tình di dời, đồng thuận với các dự án điện gió. 

Nhưng, đây là dự án do tư nhân triển khai, theo quy định, việc thu hồi đất phải thỏa thuận với dân. Quá trình thu hồi đất, triển khai dự án trong một thời gian ngắn, với khối lượng công việc lớn, sẽ rất khó để đảm bảo chắc chắn việc không phát sinh khiếu kiện khi đền bù chưa thỏa đáng, sai số liệu…

Hiện trường sạt lở đất ở xã Hướng Việt trong năm 2020
Hiện trường sạt lở đất ở xã Hướng Việt trong năm 2020

Nhiều chuyên gia cũng đã phân tích và không tán thành việc ồ ạt đưa điện gió, điện mặt trời vào Quảng Trị với công suất lớn. Các chuyên gia băn khoăn, tại sao địa phương này cần tới mấy nghìn MW điện gió trong khi nhu cầu điện ở đó không phải là cao, chưa kể hệ thống lưới, trạm biến áp, đường dây... làm sao đáp ứng được? 

Về mặt kĩ thuật, hệ thống điện chưa chịu đựng nổi tỷ lệ điện gió, điện mặt trời lớn như thế. Điều này liên quan đến an ninh lưới điện, an ninh năng lượng, đến một lúc nào đó có thể xảy ra tình trạng mất an toàn về cung cấp điện. Mặt khác, sẽ khó tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam nếu giá điện bình quân cứ tăng cao do điện mặt trời, điện gió phải mua với giá cao.

Nhìn từ danh mục các dự án điện gió đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, thì thấy rằng, dường như các nhà đầu tư đang “xé nhỏ dự án” để “lách luật”. Nhiều nhà máy điện gió trùng tên, có chăng chỉ khác số tự nhiên ở cuối mà thôi. Ngay cái tên nhà máy điện gió Hướng Linh, chúng tôi cũng đã bắt gặp đến 8 nhà máy; các nhà máy điện gió Hướng Phùng, Gelex cũng có đến 3 nhà máy cùng tên… 

Bên cạnh đó, với một diện tích đất rừng và đất lâm nghiệp thu hồi nhất định, sẽ thuộc sự điều chỉnh quy hoạch của cấp tỉnh; không cần phải trình Chính phủ. Về điều này, ông Hà Sĩ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị giải thích: vì dự án điện gió không làm tập trung, chỗ nào lợi thế thì nhà đầu tư làm... Tuy nhiên, rõ ràng có một thực tế là, cùng với việc nở rộ các dự án điện gió, những cánh rừng nơi đây đang ngày càng bị thu hẹp, để lại những nỗi lo không nhỏ về môi sinh.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.