Chỉ thị số 49-CT/TW ngày 20/10/2015 của Ban Bí thư khóa XI về tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào DTTS, trong đó có nội dung yêu cầu: “Đề cao và phát huy tốt vai trò của già làng, trưởng bản, Người có uy tín trong đồng bào”; Quyết định số 2561/QĐ-TTg ngày 21/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS, cũng nêu rõ: Tăng cường vận động phát huy vai trò và thực hiện chế độ chính sách đối với Người có uy tín, góp phần thực hiện tốt công tác dân tộc; Báo cáo chính trị tại Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, Người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số” ... cho thấy, vai trò của Người có uy tín luôn được đề cao, là “cánh tay nối dài” giữa Nhân dân với Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc về thể chế, chính sách, chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ này.
“Tôi nghĩ Người có uy tín phải thực sự là bạn của dân, đồng thời phải nắm vững chủ trương chính sách; phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể, để nói cho bà con hiểu; không gì bằng phải chân thành với bà con, đã nói là làm và làm có hiệu quả thì dân tin theo” . Đó là ý kiến của ông Kha Văn Toàn, Người có uy tín của bản Tam Bông, xã Tam Quang (Tương Dương – Nghệ An).
Hiện nay, việc mặc trang phục truyền thống thay đồng phục không chỉ diễn ra ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số mà ngay tại các hoạt động văn hóa cộng đồng, trang phục dân tộc cũng được sử dụng rất rộng rãi. Điều này không chỉ lan tỏa, tôn vinh vẻ đẹp trang phục của đồng bào DTTS, mà còn góp phần giữ gìn văn hóa truyền thống các dân tộc thúc đẩy phát triển du lịch tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Vận động bà con giáo dân bảo vệ môi trường, bảo vệ thảm thực vật và động vật hoang dã, kêu gọi xã hội hóa để xây dựng nhà văn hóa, giúp đỡ người nghèo khó… đang là những hành động ý nghĩa, được thực hiện ở giáo xứ Bàu Sen (xã Phúc Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình). Trong bao việc làm đã được thực hiện ấy là hình ảnh một vị quản xứ đầy trách nhiệm, thấm đẫm tình người - Linh mục Võ Minh Danh.
Những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn đề cao và phát huy vai trò của Người có uy tín trong đồng bào DTTS. Để kịp thời động viên, khuyến khích và tạo điều kiện cho những Người có uy tín không ngừng phát huy vị trí, vai trò quan trọng đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg ngày 18/3/2011, được sửa đổi, bổ sung tại Quyết định số 56/2013/QĐ-TTg ngày 7/10/2013 và được thay thế bởi Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 6/3/2018 để triển khai thực hiện các chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS.
Nhằm “cứu nguy” cho tiếng hát Soọng cô, thế hệ những người lớn tuổi bằng nhiều việc làm cụ thể đã nỗ lực gìn giữ, trao truyền cho thế hệ trẻ và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trước xu hướng phát triển, hội nhập của quê hương, đất nước, không gian diễn xướng Soọng cô dần thu hẹp. Để duy trì, bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa dân gian này, các nghệ nhân, những người yêu Soọng cô đã linh hoạt trong không gian diễn xướng, khuyến khích lớp trẻ thể hiện trong những sự kiện, như trong lễ cưới, lễ hội, thể hiện trên sân khấu…
Chương trình trao tặng cồng chiêng không chỉ giúp cho các thôn làng có cồng chiêng đáp ứng cho nhu cầu sinh hoạt, hưởng thụ văn hóa, mà còn thể hiện sự quan tâm của các cấp ngành trong việc gìn giữ và đề cao giá trị bản sắc văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc. Từ sự quan tâm này đã và đang khơi dậy tình yêu cồng chiêng trong cộng đồng. Đối với các nghệ nhân, Người uy tín..., họ đã xem đây là động lực tiếp bước cho họ trên hành trình bảo vệ, sưu tầm và trao truyền nghệ thuật biểu diễn cồng chiêng cho thế hệ mai sau...
Bảo đảm an sinh xã hội cho vùng đồng bào DTTS, miền núi, vùng đặc biệt khó khăn là giải pháp cơ bản để giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống đồng bào, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, củng cố lòng tin của đồng bào vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Trong 10 năm qua, đội ngũ Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS đã có những đóng góp rất quan trọng trong công tác an sinh xã hội.
Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp ở các cấp, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) ở nhiều địa bàn vùng DTTS, miền núi Thanh Hóa đạt được những kết quả đáng mừng. Ý thức của người dân về thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ, nâng cao chất lượng cuộc sống, chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc người cao tuổi... được nâng lên rõ rệt.
Những năm qua, Chương trình trao tặng cồng chiêng cho các thôn làng đồng bào DTTS ở Bình Định đã phát huy hiệu quả tích cực. Nhờ có được cồng chiêng, những người có tâm huyết với văn hóa truyền thống đã tích cực vận động và truyền dạy cho bà con, đặc biệt là những người trẻ tuổi về giá trị độc đáo của nghệ thuật cồng chiêng; về niềm tự hào và quý trọng văn hóa truyền thống.
Tình yêu thương, sự chia sẻ khó khăn… với những cảnh đời khốn khó không chỉ được rao giảng qua những buổi thánh lễ mà còn được vị linh mục ấy thể hiện trong cuộc đời thực, thấm đẫm đạo và đời. Hành trình đến với những phận người kém may mắn chính là hành trình nhân ái của vị chân tu. Đó là Linh mục Nguyễn Xuân Phương, Quản xứ Lâm xuyên, xã Nam Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An).
Trong nhiều năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm bảo tồn và khơi dậy lòng tự hào trong mỗi cộng đồng dân tộc thiểu số về trang phục truyền thống của dân tộc mình. Trang phục truyền thống đã được sử dụng như đồng phục tới trường, cơ quan công sở, trong các hoạt động sự kiện ở địa phương.
Nhiều năm qua, đội ngũ những Người có uy tín trong đồng bào DTTS trên cả nước đã phát huy vai trò đặc biệt quan trọng trong mọi mặt của đời sống xã hội. Từ phát triển kinh tế, giữ gìn bản sắc văn hoá, an ninh trật tự đến bảo vệ đường biên, mốc giới đều có sự chung tay, góp sức quan trọng của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín.
Trước thực trạng làn điệu Soọng cô đang dần bị mai một, có nguy cơ thất truyền, cộng đồng người Sán Dìu, chủ yếu là những người lớn tuổi đã nỗ lực gìn giữ bằng những việc làm cụ thể, dần dần tạo thành phong trào hát và bảo tồn tiếng hát Soọng cô một cách sôi động, bước đầu đã có những kết quả khá tích cực, tạo sức lan tỏa rộng rãi.
Bằng những hành động, việc làm cụ thể, đội ngũ Người có uy tín không những là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân mà họ còn là sợi dây gắn kết bản làng, phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân cùng nhau xây dựng cuộc sống ấm no, buôn làng giàu đẹp.
Cuối cùng thì tôi đã tìm được ông, khi ông đang nhễ nhại dọn cỏ ở khu rừng lát hoa, cách nhà chừng vài cây số. Trên là cây gỗ lớn, dưới thì đủ loại rau, dứa… mùa nào thức ấy. Ông nói, rừng cây này phải vài chục năm nữa mới thu hoạch được, mình trồng cho thế hệ sau đó.
LTS: Những con người bình dị với những việc làm bình dị nhưng thấm đẫm tình yêu thương, sẻ chia cứ thế hiển hiện giữa cuộc sống đời thường, lan tỏa bao điều tốt đẹp trong cộng đồng giáo dân. Báo Dân tộc và Phát triển khởi đăng loạt bài về họ-những con người “kính Chúa yêu nước”.
Biểu diễn cồng chiêng là nét văn hóa đặc sắc, luôn giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào DTTS. Tuy nhiên, ở các vùng đồng bào DTTS tại Bình Định, hoạt động văn hóa này ngày càng thưa dần. Nguyên nhân là do nhiều làng không có cồng chiêng, nên vào những dịp lễ hội phải đi đến các làng khác để mượn. Điều này không chỉ làm cho các lễ hội của đồng bào kém bản sắc, mà đây còn là nguy cơ mất đi loại nhạc cụ truyền thống độc đáo này.
Chợ nổi Cái Răng là một trong những điểm nhấn du lịch của TP. Cần Thơ. Năm 2016, chợ nổi Cái Răng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Mới đây, cùng với Đề án “bảo tồn và phát triển chợ nổi Cái Răng”, các thương hồ cũng đã có những ý tưởng mới mẻ, tạo sự "trẻ trung", với những sản phẩm du lịch ấn tượng nhằm bảo tồn và phát triển văn hóa đặc trưng của miền sông nước.
Đã từng có thời gian, âm nhạc hiện đại lấn lướt làn điệu Soọng cô, khiến cho phần lớn lớp trẻ không còn thích hát, không mặn mà và trân quý những câu hát Soọng cô nữa, thậm chí còn có nhiều bạn trẻ cảm thấy khó chịu khi nghe ông, bà của mình hát… Nguyên nhân do đâu?