Chương trình quốc gia “Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2018- 2020” ra đời có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với quá trình xây dựng nông thôn mới trên cả nước. Việc thực hiện tốt, chương trình là đòn bẩy tạo điều kiện để các sản phẩm của người dân nông thôn, người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi có cơ hội phát triển, vươn xa ra thị trường.
Ngày 5/8/2008, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa X ban hành Nghị quyết 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Thực hiện Nghị quyết “tam nông”, 10 năm qua, ngành công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương đã tham mưu, xây dựng để các cấp có thẩm quyền ban hành nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ, tạo “cú hích” phát triển vùng DTTS và miền núi.
Xuất phát từ nhu cầu bảo vệ môi trường, từ năm 2009, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang đã nhân rộng mô hình “biến phế liệu thành bò”. Mô hình không những giúp cho môi trường ở địa phương được đảm bảo, mà còn tích cực hỗ trợ các hội viên nghèo có thêm nguồn vốn để phát triển kinh tế.
Nhằm tiếp tục hỗ trợ giáo dục vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu giáo dục vùng núi, vùng DTTS, vùng khó khăn giai đoạn 2016-2020. Đây là chính sách nhân văn, thể hiện sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục vùng DTTS và miền núi. Tuy nhiên, nhìn vào hệ thống chính sách giáo dục thời gian qua, vẫn còn tồn tại rất nhiều hạn chế, bất cập cần sự đổi mới để phát huy hiệu quả hơn nữa trong thực tiễn.
Kiên quyết thu hồi những diện tích đất do các nông, lâm trường quản lý, sử dụng kém hiệu quả; tăng cường công tác quản lý đất đai ở địa phương;… được xem là những giải pháp để giải bài toán thiếu đất sản xuất ở vùng DTTS và miền núi. Nhưng việc triển khai những giải pháp này như thế nào lại là một vấn đề cần phải xem xét.
Đề cập về đề tài dân tộc và miền núi trong sáng tác văn học, nhiều nhà văn cho rằng, đó là một mảnh đất màu mỡ vô tận, khai thác mãi cũng không bao giờ cạn. Tuy nhiên trên thực tế, số lượng các tác phẩm văn học về đề tài DTTS và miền núi vẫn còn hạn chế. Để bắt nhịp được với xu thế của văn chương, mảng văn học đề tài dân tộc và miền núi cần phải có sự chuyển mình mạnh mẽ.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ngãi, đến năm 2020, huyện Tây Trà phải có 1 xã về đích nông thôn mới (NTM) và 5 xã đạt từ 7 tiêu chí trở lên. Tuy nhiên, với đặc thù của một huyện miền núi, dù mục tiêu đặt ra không cao, nhưng đang là quá sức đối với địa phương.
Trong những năm qua, từ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất thuộc Chương trình 135, huyện Đà Bắc (Hòa Bình) đã triển khai các hạng mục hỗ trợ sản xuất cho đồng bào trên địa bàn 14 xã. Nhờ đó, đồng bào các dân tộc huyện Đà Bắc có thêm cơ hội phát triển sản xuất, mở lối thoát nghèo.
Trong khi nhiều hộ đồng bào DTTS thiếu đất canh tác thì hàng nghìn ha đất rừng đã được chính quyền địa phương giao cho các doanh nghiệp để triển khai các dự án trồng rừng kinh tế. Tuy nhiên, có không ít dự án được “vẽ” ra chỉ để “ôm” đất, không triển khai hoặc triển khai không hiệu quả.
Cũng như nhiều thị trấn miền núi khác, thị trấn Đà Bắc đã từng phải đối mặt với nguy cơ từ ma túy và tệ nạn ma túy. Tuy nhiên từ nhiều năm trở lại đây, nhờ đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, giáo dục tại cộng đồng, giúp đỡ người lầm lỗi, thị trấn Đà Bắc, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình đã từng bước đẩy lùi tệ nạn ma túy...
Hà Nội có 5 huyện Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức, với 14 xã thuộc khu vực miền núi có đông đồng bào DTTS sinh sống. Cùng với phong trào xây dựng nông thôn mới trên toàn thành phố, trong 10 năm qua (2008-2018), khu vực này đã được Nhà nước tăng cường đầu tư, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Sau khi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động Cuộc thi sáng tác ca khúc về đề tài DTTS, miền núi năm 2018, nhiều độc giả đã thể hiện sự quan tâm và gửi những thắc mắc xoay quanh Cuộc thi về Ban Tổ chức (BTC). Nhằm làm rõ những thông tin về Cuộc thi, phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi với nhạc sĩ Nông Quốc Bình, thành viên Ban Tổ chức Cuộc thi.
Để phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi, từ năm 2002, chính sách cấp đất sản xuất cho đồng bào thiếu đất đã được triển khai. Dù đã qua gần 16 năm thực hiện chính sách, nhưng hiện vẫn còn hàng trăm nghìn hộ đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất. Nguyên nhân do đâu và giải pháp nào để tháo gỡ, là những nội dung cần được làm rõ để làm cơ sở xây dựng chính sách phù hợp cho giai đoạn sau năm 2020.
Chiều 5/7, tại Hà Nội, Vụ Văn hóa Dân tộc, Bộ VHTT&DL tổ chức Họp báo phát động Cuộc thi Sáng tác ca khúc về đề tài DTTS, miền núi năm 2018 cho các tác giả người DTTS. Bà Nguyễn Thị Hải Nhung, Vụ Trưởng Vụ Văn hóa Dân tộc chủ trì buổi Họp báo.
Hơn 900 nghìn thí sinh cả nước đã bước vào kỳ thi THPT 2018. Theo ghi nhận ban đầu trong ngày thi đầu tiên, việc tổ chức kỳ thi đã diễn ra an toàn, nghiêm túc và đúng quy chế.
Việc xây dựng ồ ạt nhiều công trình thủy điện ở khu vực miền núi Thanh Hóa đã gây ra nhiều tác động, hệ lụy tới thiên nhiên, cũng như cuộc sống của người dân.
Trong quá trình triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới (NTM), nhiều địa phương vùng nông thôn, miền núi gặp khó khăn khi thực hiện tiêu chí môi trường. Thiếu địa điểm tập kết, xử lý rác thải sinh hoạt ở các xã và các chất thải rắn tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh; thiếu nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh; tỷ lệ hộ có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường còn thấp… là thực trạng chung của nhiều địa phương hiện nay.
Việc bãi bỏ một chính sách “cho không”, “cấp không” để dồn lực cho những chính sách vĩ mô, khuyến khích sự chủ động vươn lên của đồng bào DTTS nghèo là rất cần thiết. Tuy nhiên, nguồn lực của chính sách bãi bỏ được chuyển tiếp để thực hiện cho những chương trình, dự án nào là điều cần cân nhắc, tính toán vẹn toàn.
Từ trước đến nay, Quốc hội chưa có chương trình giám sát tối cao về chính sách dân tộc để đánh giá một cách hệ thống, toàn diện, tổng thể. Tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV vừa qua, chính sách dân tộc được đưa vào đề xuất trong Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2019, nhưng Nghị quyết cuối cùng được thông qua đã không có chương trình giám sát tối cao chính sách dân tộc. Đó là sự nuối tiếc của những người làm công tác dân tộc và đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) khắp mọi miền đất nước.
Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV đã khép lại. Dấn ấn lớn nhất của kỳ họp này là đổi mới hình thức chất vấn theo hướng “hỏi nhanh, đáp gọn”.
