Đối với khu vực miền núi, việc phát triển hợp tác xã (HTX) theo mô hình liên kết theo chuỗi giá trị là yếu tố then chốt để xóa bỏ hình thức tổ chức sản xuất “tự sản tự tiêu”, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, để các HTX ở khu vực này phát triển thì vẫn còn rất nhiều việc phải làm.
Với tổng kinh phí 760 triệu đồng, Dự án “Xây dựng mô hình khai thác thông tin internet phục vụ phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) tại các điểm chùa Khmer tỉnh Sóc Trăng” do Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ khoa học và công nghệ (ƯDTBKH&CN) tỉnh Sóc Trăng triển khai từ năm 2012 đến 2014 đã góp phần phục vụ phát triển KT-XH. Từ thực tế cho thấy, mô hình này đã mang lại hiệu quả đáng kể về KT-XH.
Được tổ chức lần đầu năm 2010, và từ năm 2013 đến nay, Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu được Ủy ban Dân tộc (UBDT) chủ trì, phối hợp cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT), Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức thường niên. Trước thềm Lễ Tuyên dương năm 2018 (dự kiến tổ chức cuối tháng 11), Báo Dân tộc và Phát triển đã phỏng vấn đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT, Trưởng Ban Chỉ đạo Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu năm 2018 một số nội dung xung quanh sự kiện này.
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT đã trình bày Báo cáo đánh giá 3 năm thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội vùng dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi (giai đoạn 2016 – 2018). Đây là lần đầu tiên Chính phủ có báo cáo riêng tại Quốc hội về thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS, miền núi. Ngày 26/10, ngày đầu tiên thảo luận tại Hội trường về tình hình kinh tế-xã hội, đã có nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm thảo luận, phân tích, kiến nghị nhiều giải pháp hỗ trợ phát triển kinh tế –xã hội vùng đồng bào DTTS, miền núi thời gian tới. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển lược ghi ý kiến của đại biểu Quốc hội tại phiên họp.
Thanh Hóa hiện vẫn còn khoảng hơn 4.280 hộ dân sống tại 76 thôn, bản thuộc 8 huyện miền núi vẫn chưa được sử dụng điện lưới quốc gia, phần lớn các hộ gia đình này phải dùng điện kéo tạm, vào giờ cao điểm điện hay mất nên phải thắp đèn dầu, đèn pin và nến.
Chương trình phối hợp (CTPH) công tác giữa Ủy ban Dân tộc (UBDT) với Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) sau 5 năm triển khai (2012-2017) đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận. Một số nội dung thực sự nổi bật, có tính đột phá trong hoạt động KH&CN như: Hoạt động nghiên cứu phục vụ xây dựng chính sách dân tộc; hoạt động nghiên cứu ứng dụng chuyển giao công nghệ cho vùng DTTS, miền núi... Kết quả này đã góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS, miền núi.
Sáng 23/10, trong chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo đánh giá 3 năm thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi (giai đoạn 2016 - 2018). Báo Dân tộc và Phát triển trân trọng chuyển đến bạn đọc nội dung báo cáo.
Công tác dân tộc, chính sách dân tộc, vấn đề phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi thời gian gần đây dành được nhiều sự quan tâm của các Bộ, ngành, địa phương, các đại biểu Quốc hội…. Tại một số Phiên họp của Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, các đại biểu đồng tình cho rằng, vùng DTTS, miền núi vẫn còn rất nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình phát triển. Các đại biểu đã phân tích, thảo luận để tìm hướng đi trong giai đoạn tới. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển lược ghi một số ý kiến của lãnh đạo Bộ, ngành, đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề này.
Đáng lẽ, giáo viên ở các trường Trung cấp nghề dân tộc nội trú (TCNDTNT) được hưởng chính sách như nhà giáo dạy ở trường chuyên biệt. Nhưng do chồng chéo về quy định nên chính sách này không thể triển khai, khiến giáo viên ở các trường TCNDTNT chịu thiệt thòi.
Hệ thống các trường Trung cấp nghề dân tộc nội trú (TCNDTNT) trên cả nước có vai trò quan trọng trong đào tạo nghề cho lao động vùng DTTS và miền núi. Tuy nhiên, với những bất cập đang tồn tại, hoạt động của các trường TCNDTNT không chỉ làm lãng phí nguồn lực mà còn ảnh hưởng đến chiến lược dạy nghề cho lao động vùng DTTS và miền núi.
Tại sao không thể khởi nghiệp ở bản làng? Với tiềm năng, lợi thế, sự đa dạng văn hóa vùng DTTS, cùng với sự chung tay hỗ trợ, “tiếp lửa”, truyền cảm hứng của cả hệ thống chính trị và cộng đồng quốc tế, có thể khẳng định, khởi nghiệp ở bản làng là hoàn toàn có thể...
Ngày 24/9, tại Hà Nội, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội tổ chức Phiên họp thẩm tra tình hình kinh tế-xã hội, dự toán ngân sách và thực hiện chính sách dân tộc, miền núi (giai đoạn 2016-2018). Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến và Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành chủ trì Phiên họp. Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến; Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Lê Sơn Hải tham dự Phiên họp…
Hưởng ứng tinh thần Quốc gia khởi nghiệp, hiện nay phong trào khởi nghiệp ở vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi tuy vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức song đã và đang đạt được những thành công nhất định. Đó là việc xuất hiện không ít những cá nhân, tập thể là người DTTS không cam chịu đói nghèo, nỗ lực tìm tòi, tận dụng tiềm năng lợi thế của địa phương vươn lên làm giàu cho bản thân và cộng đồng. Từ đó chứng tỏ một điều: Đồng bào DTTS hoàn toàn có thể khởi nghiệp thành công ngay trên chính mảnh đất quê hương của mình nếu tìm được hướng đi đúng đắn.
Những băn khoăn, thắc mắc, nguyện vọng… của nhân dân được chính quyền các cấp trực tiếp lắng nghe, giải đáp và có hướng xử lý, khắc phục. Qua đó, người dân được phát huy quyền làm chủ, còn cấp ủy, chính quyền thì hiểu hơn tâm tư, nguyện vọng của dân để có sự điều chỉnh chính sách và cách làm cho phù hợp thực tiễn. Đó là hiệu quả thiết thực trong thực hiện quy chế dân chủ tại nhiều vùng DTTS, miền núi hiện nay.
Trong 2 ngày qua, mưa lớn liên tục khiến tình trạng sạt lở đất, vùi lấp nhiều nhà ở, phòng học trên địa bàn huyện miền núi Quan Hóa – Thanh Hóa.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc nâng cao chất lượng nhân lực vùng DTTS và miền núi là đòi hỏi cấp thiết. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề có thể giải quyết trước mắt mà cần những giải pháp toàn diện và lâu dài.
Trước năm 2017, 2 huyện miền núi của Phú Yên là Sơn Hòa và Sông Hinh có 14 HTX thì giải thể 11 HTX chỉ còn 3 HTX. Tuy nhiên, từ đầu năm 2018 đến nay, do áp lực hoàn thành bộ tiêu chí mới về xây dựng NTM, các huyện này lại thành lập nhiều HTX. Điều đáng nói là các HTX được thành lập gấp rút như vậy có đảm bảo được chất lượng và đi vào thực chất?.
Hệ thống chính sách đầu tư, phát triển vùng DTTS và miền núi hiện đã bao phủ hầu hết các lĩnh vực. Tuy nhiên, do thiếu tập trung, nhiều đầu mối quản lý nên chính sách dù nhiều vẫn chưa tạo sự bứt phá cho vùng DTTS và miền núi. Bởi vậy, nghiên cứu tích hợp chính sách dân tộc thành một Chương trình mục tiêu quốc gia là hết sức cần thiết.
Nhằm đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi nâng cao nhận thức, vừa qua, tại tỉnh Sơn La, Ủy ban Dân tộc đã phối hợp với Ủy ban Nhân dân tỉnh Sơn La tổ chức tập huấn tuyên truyền đảm bảo an toàn giao thông và tập huấn tuyên truyền vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi năm 2018. Hội nghị tập huấn có sự tham dự của 90 đại biểu là cán bộ công chức trong hệ thống cơ quan công tác dân tộc và Người có uy tín, già làng, trưởng bản của 3 huyện Yên Châu, Mai Sơn và Mộc Châu (tỉnh Sơn La).
Không chỉ riêng vùng đồng bằng mà hiện nay, nhiều vùng dân tộc thiểu số và miền núi đang đứng trước ngưỡng cửa đô thị hóa. Đây là một tất yếu nên làm thế nào để người dân thích ứng một cách tốt nhất, phù hợp nhất là vấn đề được đặt ra.
