Thưa Bộ trưởng, năm 2018 là năm thứ 6, UBDT chủ trì, phối hợp với Bộ GD&ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu. Bộ trưởng có thể đánh giá khái quát những kết quả nổi bật của Lễ Tuyên dương trong 5 kỳ vừa qua?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến: Là cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc, UBDT luôn dành sự quan tâm đối với các thế hệ học sinh, sinh viên người DTTS, góp phần đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực DTTS, đóng góp cho sự phát triển vùng đồng bào DTTS nói riêng và đất nước nói chung.
Đã trở thành thông lệ, hàng năm UBDT chủ trì, phối hợp với Bộ GD&ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu.
Hoạt động tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu ngày càng hoàn thiện và đi vào chiều sâu, qua đó khuyến khích, thu hút sự quan tâm của cộng đồng xã hội đối với sự nghiệp phát triển giáo dục vùng DTTS và miền núi. Việc tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu là một hoạt động đầy tính nhân văn; được tổ chức trong buổi lễ trang trọng với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương. Qua đó đã động viên kịp thời, cũng là dịp để các em học sinh, sinh viên DTTS được giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong học tập, tiếp tục phát huy thành tích học tập tốt, phấn đấu thành những nhân tài cống hiến cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước nói chung, vùng đồng bào DTTS nói riêng. Đồng thời, cũng là để khích lệ đông đảo học sinh người DTTS noi theo.
Nét mới của Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu năm 2018 là gì, thưa Bộ trưởng? Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến: Năm nay, chương trình sẽ có sự giao lưu, tương tác giữa các thầy giáo, các em học sinh và các đồng chí lãnh đạo, các cơ quan quản lý nhà nước... về vấn đề giáo dục vùng DTTS, miền núi; đồng thời có sự tương tác trong hành trình theo dấu chân của các em học sinh, sinh viên đã được tuyên dương qua các năm. Qua tấm gương của các em, cộng đồng xã hội có sự chia sẻ sâu sắc hơn chặng đường gian nan mà học sinh, sinh viên DTTS đã và đang nỗ lực vượt qua để đạt kết quả cao trong học tập, từ đó cùng chung tay chăm lo cho học sinh DTTS.
Bên cạnh đó, ngoài 6 tiêu chí đã được tuyên dương trong những năm trước, Ban Chỉ đạo Lễ Tuyên dương năm nay đã bổ sung thêm 1 tiêu chí tuyên dương đó là tuyên dương các em sinh viên người DTTS tốt nghiệp loại xuất sắc ở các trường đại học, học viện, cao đẳng.
Thưa Bộ trưởng, ngày càng có nhiều học sinh, sinh viên DTTS được tuyên dương đã minh chứng cho sự nghiệp giáo dục vùng DTTS và miền núi ngày càng phát triển. Bộ trưởng, Chủ nhiệm đánh giá như thế nào về nhận định này?Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến: Những năm qua, với sự quan tâm chăm lo của Đảng, Nhà nước, ngành Giáo dục vùng DTTS và miền núi đã đạt nhiều thành tựu nổi bật. Đặc biệt, ngành Giáo dục đã chú trọng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi để nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài.
Kết quả này thể hiện khá rõ ở số lượng học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu được tuyên dương tăng theo từng năm. Như năm 2016, có 141 học sinh, sinh viên được tuyên dương. Đến năm 2017, tổng số học sinh, sinh viên được tuyên dương là 161 em. Dự kiến năm nay, số lượng có thể sẽ cao hơn.
Đặc biệt, thời gian qua, nhiều học sinh, sinh viên thuộc những dân tộc rất ít người (dân số dưới 10.000 người) đã đạt được kết quả cao trong học tập. Như năm 2017, trong 161 em thuộc 26 DTTS được tuyên dương thì có 13 học sinh là con em của các DTTS rất ít người. Có thể kể đến em Vương Minh Khánh, học sinh Trường Phổ thông Vùng Cao Việt Bắc, dân tộc Bố Y, đạt giải Khuyến khích môn Ngữ văn trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm 2017.
Điều này cho thấy sự phát triển tương đối toàn diện của ngành Giáo dục vùng DTTS và miền núi. Đây là tín hiệu đáng mừng đối với việc phát triển nguồn nhân lực cho vùng trong tương lai.
Thời gian qua, nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ đã được triển khai để phát triển giáo dục vùng DTTS và miền núi. Bộ trưởng, Chủ nhiệm có thể chia sẻ thêm vấn đề này?Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến: Những năm qua, Chính phủ đã ban hành hệ thống chính sách giáo dục vùng DTTS và miền núi khá toàn diện, đồng bộ, với nguồn vốn đầu tư ngày càng tăng. Có thể nêu một số chính sách nổi bật như: Xây dựng hệ thống trường lớp, cơ sở vật chất, đảm bảo điều kiện học tập cho con em đồng bào các DTTS; chính sách miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí, trang cấp sách, vở, đồ dùng học tập cho trẻ em nghèo vùng khó khăn; chế độ phụ cấp cho giáo viên công tác ở vùng sâu, vùng xa, vùng ĐBKK...
Nhờ đó hiện nay, 100% xã vùng DTTS và miền núi có trường trung học cơ sở, trường tiểu học, hầu hết các xã có trường, lớp học mầm non. Cả nước có 314 trường phổ thông dân tộc nội trú; 975 trường phổ thông dân tộc bán trú; 5 trường đào tạo dự bị đại học dân tộc. Đã có 51/53 DTTS có học sinh cử tuyển đi học đại học; học sinh là người DTTS ở vùng ĐBKK được hỗ trợ chi phí ăn ở, học tập... Qua đó đã tạo động lực quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục vùng DTTS và miền núi.
Là Trưởng Ban Chỉ đạo Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu năm 2018, Bộ trưởng, Chủ nhiệm nhắn gửi gì cho các em học sinh, sinh viên?Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến: Đảng và Nhà nước luôn xác định giáo dục-đào tạo cùng khoa học-công nghệ là quốc sách hàng đầu và có chủ trương, chính sách ưu tiên phát triển giáo dục-đào tạo nói chung, giáo dục-đào tạo ở vùng DTTS và miền núi nói riêng. Bởi đây là một trong những khâu then chốt để rút ngắn khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, là con đường ngắn nhất để giúp đồng bào thoát nghèo đói, góp phần phát triển kinh tế-xã hội, gìn giữ văn hóa truyền thống... của đồng bào các DTTS.
Để thực hiện được mục tiêu này, rất cần có đội ngũ trí thức trẻ người DTTS được đào tạo bài bản, có tâm huyết, có ý chí. Các em học sinh, sinh viên DTTS xuất sắc, tiêu biểu đã, đang và sẽ được tuyên dương là những hạt nhân nòng cốt trong đội ngũ này.
Tôi mong muốn các em có động lực, tiếp tục nỗ lực vượt khó để đạt kết quả cao trong học tập, là tấm gương để đông đảo học sinh, sinh viên noi theo. Việc tuyên dương này là một trong những lời động viên, là điểm tựa giúp các em cảm thấy được tiếp sức, được xã hội quan tâm, để các em quyết tâm nỗ lực hơn trong cuộc sống, học giỏi hơn nữa.
Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
H.THANH - SỸ HÀO