Thầy cúng thực hiện nghi thức cúng mừng lúa mới (Ảnh: Lê Hường)Lễ hội mừng lúa mới được đồng bào dân tộc Thái tổ chức vào trung tuần tháng 9 âm lịch hàng năm và cứ 3 năm tổ chức lớn 1 lần.
Khi ấy, nương lúa đã ngả màu vàng, bà con dân tộc Thái cắt lúa làm cốm đơm xôi, cùng nhau cúng lúa mới tạ ơn trời đất, các vị thần, ông bà, tổ tiên đã giúp cho mùa màng bội thu, đồng thời cầu cho vụ mùa năm sau mưa thuận gió hòa.
Ông Phạm Văn Đồng, Người có uy tín buôn Thái chia sẻ: Hằng năm vào trung tuần tháng 9 âm lịch, bà con dân tộc Thái ở đây lại cùng nhau tổ chức Lễ hội mừng lúa mới truyền thống của dân tộc.
Năm nay, lễ hội diễn ra đúng dịp Kỷ niệm 30 năm ngày thành lập buôn và Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc nên càng thêm phần ý nghĩa. Lễ hội là dịp để dân làng sum vầy bên nhau sau những ngày lao động vất vả. Mỗi mùa lễ hội, buôn Thái đều mời các thôn, buôn lân cận tham gia giao lưu, góp phần củng cố khối đại đoàn kết được bền chặt hơn và ý nghĩa hơn.
Tại Lễ hội, đại diện các đoàn thể buôn Thái đã ký kết phong trào thi đua đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc (Ảnh: Lê Hường)Lễ hội được tổ chức gồm hai phần chính: Phần Lễ và phần Hội. Phần lễ diễn ra với nghi thức cúng lúa mới trang trọng. Lễ vật dâng lên gồm có thịt heo, thịt bò gác bếp, ché rượu cần… và nhất định không thể thiếu cơm nếp mới được lấy từ gạo của vụ lúa vừa kết thúc.
Sau phần dâng lễ vật, bà con trong buôn cùng hội tụ lại để ăn ống cơm nấu từ gạo mới, thưởng thức ẩm thực địa phương, cùng uống ché rượu cần, đánh cồng chiêng và múa hát đón chào vụ mùa sau tiếp tục bội thu.
Phần hội được tổ chức hấp dẫn, sôi nổi, vui tươi với tiết mục múa, hát, tấu chiêng, các trò chơi dân gian như: Múa sạp, múa cồng chiêng, múa xòe, ném Còn, tỏ mạc lẻ (chọi đá), tỏ mạc xang (đánh cù), bắn nỏ…
Phụ nữ dân tộc Thái "say" trong điệu múa xòe truyền thống (Ảnh: Lê Hường)Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Kiết, cho biết: Lễ hội mừng lúa mới của dân tộc Thái, là lễ hội truyền thống hàng năm trên địa bàn. Qua lễ hội bà con cùng vui chơi, ôn lại truyền thống, giúp bà con Nhân dân gắn bó, đoàn kết với nhau.
Từ đó, bảo tồn, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc gắn với việc phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần Nhân dân. Lễ hội cơm mới của đồng bào Thái, đã góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc trên bàn xã.
Khi mới thành lập 73 hộ dân ban đầu, đến nay, buôn Thái đã có 211 hộ dân, với hơn 920 nhân khẩu, trong đó, đồng bào Thái chiếm hơn 95%. Từ những ngày đầu gian khó, nay buôn Thái đã phát triển vượt bậc về mọi mặt, như đường bê tông, điện lưới quốc gia, nhà sinh hoạt cộng đồng khang trang. Thu nhập bình quân đầu người đạt 48 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm qua từng năm, hiện trong buôn chỉ còn 10 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 4,73%.
Một số hình ảnh diễn ra trong Lễ mừng lúa mới của dân tộc Thái ở buôn Thái, xã Ea Kiết