Giữa nhịp sống hiện đại, đồng bào các dân tộc Tày, Nùng vẫn gìn giữ tục lệ “páy tai” - về nhà ngoại ngày Rằm tháng Bảy. Đây không chỉ là dịp sum vầy gia đình, mà còn là nét văn hóa đặc sắc, nhắc nhớ đạo lý hiếu kính và sự gắn bó bền chặt của tình thân. Trên mâm cỗ páy tai không thể thiếu hai món: Thịt vịt - biểu tượng cho sự mát lành và bánh gai - thứ bánh dân dã gói hương núi rừng cùng tình nghĩa đậm sâu.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Quyết định số 3167/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam - Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” tại miền Bắc và miền Nam.
Dự án 6, Chương trình MTQG 1719 không chỉ dừng ở việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị truyền thống văn hóa, mà còn đặt trọng tâm vào việc trao cơ hội để đồng bào các DTTS trở thành chủ thể trong việc phát huy văn hóa, gắn liền với sinh kế và du lịch cộng đồng. Những con số biết nói đã cho thấy một cách tiếp cận mới: Bảo tồn không phải là “trưng bày” mà là sống động, hữu ích trong chính đời sống hằng ngày.
Từ mùa thu 2009, khi những giai điệu đầu tiên của Hòa nhạc Quốc gia Điều còn mãi vang lên trong khán phòng Nhà hát Lớn Hà Nội, một hành trình đặc biệt đã bắt đầu - hành trình kết nối âm nhạc với lịch sử, nghệ thuật cùng tình yêu Tổ quốc.
Không biết từ thuở nào, người dân quê tôi đã quen gọi ngày 2/9 là Tết Độc Lập. Ngày ấy, khắp bản làng rộn rã như một mùa Xuân thứ hai ghé về giữa đất trời miền núi. Nhà nhà dọn cỗ, người người sửa soạn áo quần, tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng cười giòn tan vang vọng khắp nẻo, hòa vào mùi hương nếp mới, thành bản hòa ca của niềm hân hoan.
Qua các vòng tranh tài, đôi bò số 21 của ông Thái Bình Nguyên (phường Chi Lăng, tỉnh An Giang) đã xuất sắc đoạt giải Nhất tại Hội đua bò chùa Rô lần thứ 11 năm 2025.
Tại Tuyên Quang, các nghệ nhân và những người tâm huyết với văn hóa là hạt nhân quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống của đồng bào DTTS. Họ không chỉ lưu giữ ký ức di sản, mà còn miệt mài “truyền lửa” cho thế hệ kế cận.
Trong đời sống của người Nùng Dín (một nhóm địa phương của dân tộc Nùng), cưới hỏi không chỉ là chuyện kết duyên đôi lứa, mà còn là nghi lễ đánh dấu sự trưởng thành, là sợi dây gắn kết hạnh phúc và cộng đồng, đồng thời góp phần lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
Bản Còi Đá, xã Kim Ngân, tỉnh Quảng Trị tựa như một viên ngọc nằm ẩn mình giữa đại ngàn Trường Sơn. Nơi đó có thảo nguyên xanh thơ mộng chạy dài bên khe Nước Lạnh, có bản tình ca Tà - Oải, có lời ru Adâng kon và cả tiếng đàn Plư... mang đậm đà bản sắc văn hóa Bru Vân Kiều.
Trên mảnh đất Tây Nguyên - nơi tiếng cồng chiêng đã ngấm vào máu thịt của cộng đồng, những phím đàn Piano đang dần ngân vang. Không đối lập, không lấn át, dương cầm ở đây tìm được cách song hành cùng di sản, làm giàu thêm bức tranh văn hóa đa sắc của tỉnh Đắk Lắk và cả vùng cao nguyên rộng lớn.
Ngày 23/8, bà Bạch Thị Mân, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đến nay, không gian trưng bày của tỉnh Quảng Ngãi tại Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc đã xây dựng cơ bản hoàn thành, sẵn sàng cho khâu tổng duyệt, chờ đón người dân đến tham quan.
Chưa được quảng bá nhiều, sản phẩm làm ra phần lớn chỉ bán cho bà con trong làng, có khi chỉ để đổi những vật dụng cần thiết cho gia đình. Thế nhưng, những nghệ nhân người Xơ Đăng ở xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi vẫn đang ngày đêm miệt mài, thầm lặng giữ lại nghề truyền thống của cha ông.
Hơn 2 tuần nay, các nghệ nhân người Xơ Đăng ở làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào, tỉnh Quảng Ngãi đang tích cực tập luyện để chuẩn bị tham gia hoạt động biểu diễn tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, diễn ra cuối tháng 8/2025 với chủ đề “về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”.
Bên cạnh hoạt động đua bò Bảy Núi, Hội đua bò chùa Rô tại An Giang còn có sinh hoạt cấy mạ đặc thù của đồng bào Khmer. Các vị sư sãi và người dân cùng tham gia tạo không khí vui tươi, đoàn kết dân tộc.
Ngày 13/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn phối hợp với UBND xã Tân Văn tổ chức khai mạc xây dựng Câu lạc bộ văn hóa dân gian các thôn xã Tân Văn.
Tại thôn My Bắc, xã Tân Trịnh, tỉnh Tuyên Quang, một người phụ nữ dân tộc Pà Thẻn đang từng ngày bền bỉ giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống qua từng sợi chỉ, từng hoa văn thổ cẩm. Đó là chị Tải Thị Mai, Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Thổ cẩm Pà Thẻn. Tuổi thanh xuân của chị gần như để thắp sáng giấc mơ đưa thổ cẩm của dân tộc mình ra thế giới.
Mang trong mình khát vọng gìn giữ bản sắc dân tộc, chàng trai Đinh Nhật Tân lần đầu tiên đưa tiếng chiêng ba, điệu dân ca và nghề dệt thổ cẩm của người Hrê từ đại ngàn Quảng Ngãi đến giữa lòng TP. Hồ Chí Minh. Qua đó khơi dậy niềm tự hào và xúc động trong lòng người Hrê xa quê và công chúng yêu văn hóa truyền thống.
Những năm qua, nhiều người trẻ thuộc các DTTS đã và đang khẳng định rằng: Giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống không chỉ là trách nhiệm, mà còn là con đường làm giàu bền vững. Họ luôn linh hoạt, sáng tạo, tận dụng các giá trị văn hóa truyền thống để làm giàu cho chính bản thân mình và cộng đồng.
Lướt trên mặt hồ rộng lớn, thuyền độc mộc không chỉ chở những con người mưu sinh, mà còn chở bản sắc văn hóa của cộng đồng người Mnông sống ven hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Tây Nguyên.
Với sự phong phú, đa dạng văn hóa truyền thống của đồng bào Tày ở xã Nghĩa Đô, tỉnh Lào Cai thì nếp nhà sàn truyền thống không chỉ là nơi sinh hoạt hằng ngày mà còn là nơi lưu giữ những nét văn hóa tinh thần được lưu truyền bao đời nay.
