Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển hợp tác xã theo mô hình chuỗi liên kết ở khu vực miền núi: Đánh thức tiềm năng nông sản

PV - 09:48, 31/10/2018

Đối với khu vực miền núi, việc phát triển hợp tác xã (HTX) theo mô hình liên kết theo chuỗi giá trị là yếu tố then chốt để xóa bỏ hình thức tổ chức sản xuất “tự sản tự tiêu”, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, để các HTX ở khu vực này phát triển thì vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

Phát huy vai trò “bà đỡ”

Gia đình chị Lý Thị Minh, ở bản Nà Khang, xã Hát Lót (Mai Sơn, Sơn La) có 4ha đất đồi dốc. Trước đây, gia đình chị chuyên canh các loại cây trồng truyền thống như ngô, mía; thu hoạch mùa được mùa mất, giá cả lại lên xuống tùy theo thương lái.

Năm 2008, sau khi tham gia vào HTX Ngọc Lan, gia đình chị mạnh dạn chuyển sang trồng các loại cây ăn quả (nhãn, xoài, bưởi) theo tiêu chuẩn VietGAP. Được HTX cung ứng vật tư, phân bón, giống, phòng trừ sâu bệnh và bao tiêu toàn bộ sản phẩm, kinh tế gia đình chị Minh tiến dần lên từng bước. Đến nay, trên diện tích 4ha đất sản xuất, thu nhập bình quân của gia đình chị Minh đạt từ 300-400 triệu đồng/năm.

Nông dân miền núi vẫn chủ yếu “tự sản, tự tiêu” trong sản xuất nông nghiệp. (Trong ảnh: Bà con bày bán trái cây trên đỉnh đèo Pha Đin) Nông dân miền núi vẫn chủ yếu “tự sản, tự tiêu” trong sản xuất nông nghiệp. (Trong ảnh: Bà con bày bán trái cây trên đỉnh đèo Pha Đin)

Cũng như gia đình chị Minh, 52 xã viên của HTX Ngọc Lan đang ngày càng “phất” lên từ mô hình trồng cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP. Như gia đình xã viên Nguyễn Đắc Đông, cùng ở bản Nà Khang, bình quân mỗi năm thu nhập khoảng 500 triệu đồng từ trồng nhãn, xoài, bưởi.

Điều làm cho chị Minh, anh Đông cũng như các xã viên yên tâm đầu tư vào sản xuất là, HTX Ngọc Lan ngày càng phát huy vai trò “bà đỡ”. Từ chỗ chỉ cung ứng vật tư, phân bón, giống,… thì hiện HTX chuyển hướng mạnh sang tìm kiếm thị trường, bao tiêu sản phẩm cho xã viên và người nông dân.

Theo ông Nguyễn Ngọc Dũng, Giám đốc HTX Ngọc Lan, thời gian qua, HTX đã kết nối với nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh để tiêu thụ sản phẩm cho xã viên. Đặc biệt, từ năm 2017, HTX đã liên kết với doanh nghiệp để mở hướng xuất khẩu. Tháng 6/2017, lô xoài xanh của HTX đã được xuất khẩu sang thị trường Úc.

“Năm 2018, dự kiến sản lượng cây ăn quả của HTX đạt 1.080 tấn, trong đó sẽ có 100 tấn được xuất khẩu. Doanh thu của HTX ước tính sẽ đạt 17 tỷ đồng”, ông Dũng cho biết. Doanh thu 17 tỷ đồng/năm là một con số không hề nhỏ đối với một HTX ở khu vực miền núi.

HTX Ngọc Lan phát huy vai trò “bà đỡ” đã hỗ trợ các xã viên phát triển kinh tế gia đình, đồng thời đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của xã Hát Lót. Năm 2017, HTX Ngọc Lan đã cùng với các thành phần kinh tế khác “kéo” tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn xã Hát Lót xuống còn 5,7% (toàn tỉnh tỷ lệ này là 29,15%); dự kiến đến cuối năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo của xã sẽ giảm xuống dưới 5%, thấp hơn mức bình quân chung của cả nước.

Mới chỉ là những điểm sáng

Hoạt động hiệu quả của HTX Ngọc Lan là minh chứng cho vai trò quan trọng của lĩnh vực kinh tế tập thể ở khu vực miền núi; đồng thời cũng phản ánh rõ nét hiệu quả của mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ. Theo tính toán của Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), với mô hình này, năng suất lao động của các thành viên HTX tăng từ 5-10%, giá bán sản phẩm tăng từ 20-25%, thu nhập của thành viên tăng 30%.

Nhưng có một thực tế, ở Sơn La nói riêng, cả nước nói chung hiện chưa có nhiều HTX hoạt động theo mô hình liên kết chuỗi giá trị nông sản như HTX Ngọc Lan. Theo số liệu của UBND tỉnh Sơn La, tính đến tháng 9/2018, toàn tỉnh mới chỉ có 57 chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ổn định.

Còn tính chung cả nước, theo số liệu của Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển nông thôn, hiện cũng chỉ mới có khoảng 700 mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ; trong đó có 25 mô hình HTX do Liên minh HTX Việt Nam chỉ đạo thực hiện, gần 700 mô hình do Liên minh HTX các tỉnh, thành phố và HTX trực tiếp xây dựng. Đặc biệt, để phát triển mô hình HTX kiểu mới này thì việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất phải là yếu tố hàng đầu; nhưng hiện chỉ mới có khoảng 1% HTX (trong tổng số 21.212 HTX trên cả nước) thực hiện điều này.

Không khó để nhận thấy, sản xuất nông nghiệp ở khu vực miền núi đang theo hình thức kinh tế gia đình tự phát; sản phẩm người nông dân làm ra chủ yếu được bán cho các thương lái, thị trường trôi nổi. Vì vậy, mặc dù có quỹ đất rộng, nhân lực dồi dào nhưng khu vực nông thôn miền núi vẫn là “lõi nghèo”, các huyện nghèo 30a đại đa số đều thuộc khu vực miền núi.

Để đánh thức tiềm năng nông sản miền núi, việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng mô hình liên kết theo chuỗi giá trị là giải pháp tối ưu. Nhưng giải pháp này không thể áp dụng vào hình thức sản xuất hộ gia đình mà phải chuyển giao qua hình thức kinh tế tập thể, là HTX hoặc Tổ hợp tác. Trong điều kiện chưa có nhiều doanh nghiệp thì mô hình HTX vẫn là lựa chọn hữu hiệu. Ngoài thực hiện vai trò “bà đỡ” trong sản xuất và tiêu thụ thì HTX là địa chỉ để tiếp nhận, chuyển giao khoa học kỹ thuật vào sản xuất-một “bí quyết” không thể thiếu trong thời đại công nghiệp 4.0.

SỸ HÀO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Yên Bái: Thực hiện thắng lợi các mục tiêu giảm nghèo

Yên Bái: Thực hiện thắng lợi các mục tiêu giảm nghèo

Để thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo, những năm qua, tỉnh Yên Bái đã dành nhiều nguồn lực và giải phải tập trung đầu tư trọng điểm vào vùng “lõi nghèo". Cùng với các chính sách của Trung ương, tỉnh cũng đã ban hành nhiều chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ người dân nơi đây phát triển sản xuất, tạo sinh kế, thu nhập bền vững, nâng cao chất lượng sống.
Tin nổi bật trang chủ
Chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về lĩnh vực công tác dân tộc: Thẳng thắn, trách nhiệm, nắm chắc vấn đề, sâu sát với thực tiễn

Chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về lĩnh vực công tác dân tộc: Thẳng thắn, trách nhiệm, nắm chắc vấn đề, sâu sát với thực tiễn

“Đồng chí Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, mặc dù lần đầu tiên trả lời chất vấn nhưng đã chuẩn bị tốt nội dung, nắm chắc vấn đề, sâu sát với thực tiễn, tập trung trả lời vào các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm, giải trình khá đầy đủ các vấn đề còn bất cập, hạn chế, đồng thời, đề xuất phương hướng nhằm khắc phục những bất cập trong lĩnh vực phụ trách. Qua chất vấn và trả lời chất vấn đã làm rõ thêm trách nhiệm của Chính phủ, Ủy ban Dân tộc và các Bộ, ngành, cơ quan có liên quan trong việc thực hiện chính sách dân tộc”. Đó là phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khi kết luận nội dung chất vấn về lĩnh vực công tác dân tộc tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.
Tin trong ngày - 7/6/2023

Tin trong ngày - 7/6/2023

Media - BDT - 20:00, 07/06/2023
Bản tin hôm nay có những thông tin đáng chú ý sau: Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh; Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo khẩn về cung ứng điện; Các ngành hàng đều gặp khó về thị trường xuất khẩu cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng: Cần sớm tháo gỡ vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng: Cần sớm tháo gỡ vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách

Tiếng nói từ cơ sở - Minh Thu - 19:09, 07/06/2023
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, nguồn vốn Trung ương bố trí cho các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 là 1.501,025 tỷ đồng.
Yên Bái: Thực hiện thắng lợi các mục tiêu giảm nghèo

Yên Bái: Thực hiện thắng lợi các mục tiêu giảm nghèo

Chính sách dân tộc - Hải Khánh - 17:30, 07/06/2023
Để thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo, những năm qua, tỉnh Yên Bái đã dành nhiều nguồn lực và giải phải tập trung đầu tư trọng điểm vào vùng “lõi nghèo". Cùng với các chính sách của Trung ương, tỉnh cũng đã ban hành nhiều chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ người dân nơi đây phát triển sản xuất, tạo sinh kế, thu nhập bền vững, nâng cao chất lượng sống.
Giải ngân vốn đầu tư công 5 tháng đầu năm đạt hơn 20% kế hoạch

Giải ngân vốn đầu tư công 5 tháng đầu năm đạt hơn 20% kế hoạch

Kinh tế - PV - 17:18, 07/06/2023
Bộ Tài chính vừa ban hành văn bản số 5646/BTC-ĐT về tình hình thanh toán vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) lũy kế 4 tháng, ước thực hiện 5 tháng kế hoạch năm 2023.
Thủ tướng chỉ đạo thực hiện các giải pháp bảo đảm cung ứng điện

Thủ tướng chỉ đạo thực hiện các giải pháp bảo đảm cung ứng điện

Tin tức - PV - 14:54, 07/06/2023
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 517/CĐ-TTg ngày 6/6/2023 về việc thực hiện các giải pháp bảo đảm cung ứng điện mùa khô năm 2023 và thời gian tới.
Nóng tình trạng tranh chấp nguồn nước do hạn hán kéo dài

Nóng tình trạng tranh chấp nguồn nước do hạn hán kéo dài

Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Lào Cai không có mưa khiến cho mực nước tại các sông suối, ao hồ cạn kiệt. Khan hiếm nguồn nước dẫn đến việc liên tiếp xảy ra các vụ mâu thuẫn, tranh chấp nguồn nước giữa người dân với người dân, giữa người dân với công ty cấp nước…
ASEAN Para Games 12: Đoàn thể thao Việt Nam đã có gần 130 huy chương

ASEAN Para Games 12: Đoàn thể thao Việt Nam đã có gần 130 huy chương

Thể thao - PV - 14:52, 07/06/2023
Tính đến 21h15 ngày 6/6, Đoàn Thể thao Người Khuyết tật Việt Nam đã có 36 HCV, 35 HCB và 56 HCĐ, đứng vị trí thứ 3 bảng tổng sắp huy chương ASEAN Para Games 12.
Đồng bào DTTS hài lòng, tin tưởng về nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh trước Quốc hội

Đồng bào DTTS hài lòng, tin tưởng về nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh trước Quốc hội

Sự kiện - Bình luận - Lê Vũ - Bảo Trần - 14:51, 07/06/2023
Ngày 6 - 7/6, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT) Hầu A Lềnh đã trả lời chất vấn trước Quốc hội (Kỳ họp thứ 5, Khóa XV). Đông đảo cử tri cả nước, đặc biệt là đồng bào DTTS rất quan tâm đến sự kiện này. Nhiều nơi vùng sâu, vùng xa cả gia đình tập trung lại để theo dõi, cập nhật thông tin trong sự phấn khởi.
Quảng Bình: Tổ chức tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024

Quảng Bình: Tổ chức tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024

Giáo dục - Khánh Ngân - 14:25, 07/06/2023
Sáng 7/6, 12.856 em học sinh THCS ở Quảng Bình đã bước vào kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024. Trong buổi sáng, các thí sinh đã dự thi 2 môn Ngữ Văn và Tiếng anh, buổi chiều các em bước vào thi môn Toán.
Quảng Ninh: Phát động Tháng hành động vì trẻ em và tiếp nhận Quỹ Bảo trợ trẻ em năm 2023

Quảng Ninh: Phát động Tháng hành động vì trẻ em và tiếp nhận Quỹ Bảo trợ trẻ em năm 2023

Xã hội - Mỹ Dung - 14:00, 07/06/2023
Sáng 7/6, tại Tp. Hạ Long, UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức Lễ phát động Tháng hành động vì trẻ em, khai mạc hoạt động Hè, tiếp nhận Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh Quảng Ninh năm 2023.
Lào Cai đưa Trung tâm dịch vụ hành chính công tại Cửa khẩu Kim Thành vào hoạt động

Lào Cai đưa Trung tâm dịch vụ hành chính công tại Cửa khẩu Kim Thành vào hoạt động

Tin tức - Trọng Bảo - 11:00, 07/06/2023
Bắt đầu từ ngày 7/6, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai đưa Trung tâm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính vào vận hành tại Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành. Đây là một trong các hợp phần của dự án cửa khẩu số mà tỉnh Lào Cai đang tập trung xây dựng.