Vừa qua, nhân ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, nhóm nghệ nhân người dân tộc Khơ-mú tỉnh Điện Biên đã có dịp về Thủ đô, giới thiệu đến công chúng cách chế tác nhạc cụ truyền thống và biểu diễn các điệu múa dân gian của người Khơ-mú tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. Cây sáo hai lỗ và nghệ thuật trình diễn sáo mũi, thu hút được đông đảo đại biểu và du khách quan tâm thưởng thức.
Nghệ thuật Bài Chòi ra đời từ dân gian, nói tiếng nói của dân gian và được người dân phát triển, trở thành sân khấu ca kịch dân gian đặc sắc. Ngày 7/12/2017, Nghệ thuật Bài Chòi 9 tỉnh miền Trung được UNESCO chính thức ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nghệ thuật tạo hình của đồng bào dân tộc Mông ở Yên Bái được thể hiện rõ trên các bộ trang phục truyền thống. Theo đó, để tạo nên những họa tiết, hoa văn tinh tế trên trang phục thì bút vẽ sáp ong là một trong những công cụ độc đáo không thể thiếu của người phụ nữ Mông.
Dân tộc Sán Chí ở xã Kiên Lao, huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) có một kho tàng văn hóa dân gian khá đa dạng và phong phú. Trong đó, dân ca là một loại hình nghệ thuật được nhiều người yêu thích.
Để bảo tồn và phát huy giá trị của di sản, vai trò của người dân, của các cơ quan quản lý văn hóa được xem là yếu tố nòng cốt và quyết định. Tuy nhiên, để giá trị của di sản đó được lan tỏa, không thể không nhắc tới vai trò của truyền thông. Thực tế đã chứng minh trong nhiều năm qua, truyền thông đã và đang đóng góp tích cực trong công tác bảo tồn, phát huy những giá trị di sản văn hóa dân tộc.
Đam mê với các nhạc cụ dân tộc từ khi còn nhỏ, ông Lò Văn Hỏa ở bản Coóng Nọi, phường Chiềng Cơi, TP. Sơn La (Sơn La), năm nay 62 tuổi nhưng ông đã có 50 năm gìn giữ, chế tác, nghiên cứu và truyền dạy chơi đàn tính tẩu, đàn nhị.
Thổ cẩm, trang phục là diện mạo của di sản văn hóa tộc người. Dệt vải thổ cẩm là nghề thủ công truyền thống lâu đời và phổ biến của các dân tộc miền núi. Nghề dệt thổ cẩm gắn bó với cuộc sống của đồng bào, là một phần quan trọng của tri thức dân gian, là di sản văn hóa, tài nguyên nhân văn quý giá của các dân tộc thiểu số.
Nhà rông là một thành tố, là nét đặc trưng không thể thiếu trong đời sống văn hóa của đồng bào DTTS ở Tây Nguyên. Tuy nhiên, hiện nay trên một số thôn, làng ở Kông Chro (Gia Lai) đang mất dần đi nhà rông truyền thống xưa.
Điệu múa của người Cao Lan rất phong phú và đặc sắc. Các điệu múa đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng; cầu nối tâm linh giữa đất trời và lòng người, thể hiện khát vọng, ước nguyện của những người dân lao động.
Đối với cộng đồng DTTS, cồng chiêng luôn chiếm một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần. Tuy nhiên, qua thời gian, do bị thất lạc, hư hỏng nên vào dịp lễ hội, làng này phải đến làng khác để mượn chiêng nên gây khó khăn trong việc bảo tồn loại nhạc cụ truyền thống độc đáo này.
Nghệ nhân Phú Văn Lương vừa vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. Đây là phần thưởng cao quý động viên ông tiếp tục gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc, tận tâm chăm lo truyền dạy trống Ghi năng cho thanh thiếu niên địa phương.
Mỗi điểm du lịch cộng đồng (DLCĐ) đều thể hiện bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc độc đáo, phong phú, trong đó có những môn thể thao, trò chơi dân gian gắn liền với truyền thống văn hóa dân tộc. Tuy nhiên, hoạt động thu hút, hấp dẫn du khách khi đến với các điểm DLCĐ qua các trò chơi dân gian, môn thể thao dân tộc hiện vẫn còn rất ít ỏi.
Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Yên Bái lần thứ III năm 2019 đã khép lại nhưng dư âm của Đại hội vẫn còn đọng trong lòng đồng bào các DTTS. Trong đó, những hoạt động văn hóa đặc sắc diễn ra trong dịp Đại hội sẽ là nguồn cổ vũ để đồng bào nơi đây thêm tự hào về bản sắc văn hóa của dân tộc mình, tự tin trên con đường phát triển và hội nhập.
Thưa vắng người xem đang là thực trạng chung tại nhiều bảo tàng, triển lãm về lịch sử. Thay đổi nhận thức, thay đổi tư duy, cách làm bảo tàng để thu hút người xem… đang là bài toán đặt ra đối với các bảo tàng hiện nay.
Ở Phú Yên hiện nay, mặc dù thế hệ trẻ người Chăm (nhóm Chăm H’roi) đã có điều kiện tiếp xúc với những trang phục hiện đại, phổ thông, nhưng trang phục truyền thống vẫn luôn có sức sống bền vững trong tâm thức cộng đồng.
Tháng 3/2019, ông Thành Văn Lũy vinh dự được tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú lĩnh vực hoạt động tập quán xã hội và tín ngưỡng, nghệ thuật trình diễn dân gian. Đây là phần thưởng cao quý của Nhà nước dành cho những người đã có cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.
Tại Thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vừa diễn ra sự kiện Lễ hội văn hóa-du lịch Mường Lò và khám phá Danh thắng quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2019.
Trình diễn di sản văn hóa là một trong những hoạt động quan trọng để di sản văn hóa có cơ hội được tỏa sáng. Sau Liên hoan trình diễn Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia do UBND tỉnh Tuyên Quang, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tổ chức vừa qua, một lần nữa, bản sắc văn hóa có cơ hội được thăng hoa, lan tỏa và hiện hữu chân thực hơn trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, ý nghĩa quan trọng hơn sau mỗi cuộc trình diễn, sau ánh đèn sâu khấu là di sản văn hóa đó đi vào đời sống xã hội như thế nào, ý thức của người dân trong việc giữ gìn văn hóa ra sao…?
Rực rỡ sắc màu, đoàn kết gắn bó, tự hào lan tỏa…đó là những ấn tượng tốt đẹp tại Lễ Khai mạc Liên hoan trình diễn Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và Lễ hội Thành Tuyên 2019 do UBND tỉnh Tuyên Quang phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tổ chức ngày 12/9/2019 với chủ đề “Tinh hoa hội tụ”. Đêm khai mạc đã mở ra không gian văn hóa đa sắc màu, góp phần gìn giữ, tôn vinh, quảng bá các di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
Thủ tướng nhấn mạnh, cần ý thức sâu sắc ý nghĩa, sứ mệnh, các giá trị chiến lược của di sản trong việc vun đắp bản sắc dân tộc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước, khối đại đoàn kết toàn dân, sức mạnh mềm của Việt Nam trên toàn cầu cũng như chính nghĩa của chúng ta trước công luận quốc tế.
