Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thông điệp trong tranh thờ của người Cao Lan

PV - 16:22, 17/11/2020

Trong hệ thống tín ngưỡng của dân tộc Cao Lan có những bộ tranh thờ được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Ngoài những bức tranh thờ chung của cộng đồng dân tộc, mỗi dòng họ còn có một số bức tranh thờ thần riêng.

Thông điệp trong tranh thờ của người Cao Lan

Hiện nay hầu hết vùng đồng Cao Lan vẫn còn lưu giữ được những bộ tranh thờ này và chủ yếu là ở trong tay những người thầy cúng – trưởng họ tộc.

Nghệ thuật thể hiện trên các bức tranh được các đánh giá cao về bố cục, đường nét, màu sắc, mang đậm phong cách dân gian cổ. Một số gam màu khá độc đáo mà nhiều họa sĩ đánh giá là khó có thể bắt chước cách pha màu được. Những hình tượng (hình vẽ) trong tranh phản ảnh khá đầy đủ những dạng thức tư tưởng tâm linh thuộc về thượng tầng kiến trúc của cộng đồng dân tộc. Mỗi bức tranh đều thể hiện từ 3-5 tầng ý thức: thượng, trung, hạ và cõi âm ty hướng con người đến cái thiện, cái công bằng, răn đe trị tội ác, thói hư tật xấu.

Điển hình như tranh “Thánh sư” bằng chữ Hán. Bức họa được bố cục hai tầng. Tầng trên là vị Sư tổ ngồi nghiêm trang, ở tư thế ngồi giảng bài, tay cầm bút lông, phía trước mặt là quyển sách, có bốn môn đệ hầu cận. Tầng dưới là vị thầy dạy ở trình độ thấp hơn. Người Cao Lan quan niệm công việc ở trên đời đều phải có thầy dạy mới làm nên. Do vậy tất cả những người biết chữ, biết cúng đều phải lập bàn thờ Thánh sư. Với người thày dạy mình thì phải sống thiết chết giỗ.

Không chỉ đề cao sự học, người Cao Lan còn khuyên răn con cháu phải sống theo luật pháp, được thể hiện rõ trong bộ tranh “Công pháp”. Bức tranh có bốn bức miêu tả các vị thần trong coi về pháp luật. Bức tranh nhằm răn dạy người Cao Lan về lẽ sống, về tôn ti trật tự trong đời sống xã hội, đề cao thượng tôn pháp luật.

Cùng với bộ “Công pháp” thì bức tranh “Thần Bưu tá” cũng vô cùng độc đáo, ý nghĩa. Bức tranh được bố cục theo hình ríc rắc ngụ ý miêu tả con đường từ dưới đất lên thiên đàng. Các thần Bưu tá cưỡi ngựa, cưỡi rồng, hổ, phượng hoàng tiếp nhau đưa tấu sở lên Ngọc Hoàng. Họ mong muốn những điều tấu sẽ được Ngọc Hoàng xem xét giải quyết để cuộc sống của họ được tốt đẹp hơn.

Tranh thờ của người Cao Lan còn có các bức tranh thờ Gia tiên, tranh thờ Phật Bà Quan Âm, thần núi, thần sông, thần thiên lôi, thần văn nghệ… Tất cả các bức tranh đều mang yếu tố tâm linh giáo huấn răn dạy người đời phải học hành, phụng sự tổ tiên, sống có luật pháp, có trên có dưới, vươn tới cái thiện, cái đẹp, cái cao cả.

Một số bức còn thể hiện cuộc sống, sinh hoạt, lao động, chăn nuôi gia súc, gieo trồng như: tranh “Thần Nông”, bức “Địa Niệm”… Bức “Thần Nông” - ông Thần Nông có thân hình khỏe mạnh, đóng khố, tay phải cầm “mặt nhật” giơ lên, tay trái cầm “mặt nguyệt” phía trước bụng ngụ ý chỉ người điều hành thời gian đêm – ngày. Phía dưới bức tranh là hình hai người (một nam, một nữ) chọc lỗ, tra hạt lúa trên nương và mấy người đang cày bừa cấy lúa dưới ruộng. Còn tranh “Địa Niệm” thể hiện vị thần Đất đai ngồi ở tư thế nghiêm nghị đưa hai tay như đang giảng giải cho dân chúng phải quý trọng đất đai và phải biết tận dụng nguồn tài nguyên này để tăng gia sản xuất, đầy lùi đói nghèo.

Tranh thờ của người Cao Lan thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa đạo Phật, Nho giáo, đạo Giáo… biểu tượng ý thức tâm linh mang tính giáo huấn cao, không huyền bí. Sắc màu, hình tượng trong tranh đậm nét dân gian, gần gũi với cuộc sống đời thường.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Quảng Ninh sở hữu kho tàng di sản với hàng trăm di tích, 3 Di sản thế giới, cùng ký ức vùng mỏ đặc biệt. Bài toán đặt ra không chỉ là bảo tồn, mà còn biến những giá trị ấy thành “hành trình di sản” sống động, để đồng hành cùng du khách.
Tin nổi bật trang chủ
Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Với trách nhiệm chính trị, Bộ Dân tộc và Tôn giáo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong khuôn khổ Triển lãm Quốc gia “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Bộ Dân tộc và Tôn giáo vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể có thành tích xuất sắc.
Xã đảo Nhơn Châu tuyên truyền về biển, đảo và chống khai thác IUU cho ngư dân

Xã đảo Nhơn Châu tuyên truyền về biển, đảo và chống khai thác IUU cho ngư dân

Xã hội - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Ngày 16/9, Đồn Biên phòng Nhơn Châu chủ trì phối hợp với Hải đội Biên phòng 2 và UBND xã Nhơn Châu (Gia Lai) tổ chức kiểm tra, kiểm soát trên vùng biển xã đảo Nhơn Châu.
Chính thức sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông

Chính thức sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông

Giáo dục - Minh Nhật - 1 giờ trước
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 17/2025/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDDT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến hàng đầu của du khách Trung Quốc

Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến hàng đầu của du khách Trung Quốc

Du lịch - Minh Nhật - 2 giờ trước
Theo Bloomberg, tính đến tháng 8, Việt Nam đã ghi nhận kỷ lục gần 14 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025, trong đó du khách từ Trung Quốc tăng 44% so với cùng kỳ năm trước. Sự bùng nổ của Việt Nam là một phần của quá trình tái cơ cấu lớn trong ngành Du lịch trị giá hàng tỷ USD của Đông Nam Á.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Mỗi gia đình là một tế bào học tập, mỗi người dân là một công dân học tập suốt đời

Tổng Bí thư Tô Lâm: Mỗi gia đình là một tế bào học tập, mỗi người dân là một công dân học tập suốt đời

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Chiều 16/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì buổi gặp mặt Ban Thường vụ Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam.
Lãnh đạo thành phố Cần Thơ thăm, tặng quà nhân dịp lễ Sene Dolta của đồng bào Khmer

Lãnh đạo thành phố Cần Thơ thăm, tặng quà nhân dịp lễ Sene Dolta của đồng bào Khmer

Xã hội - Tào Đạt - 2 giờ trước
Chiều 16/9, Thành ủy Cần Thơ đã tổ chức nhiều đoàn công tác đến thăm hỏi, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp lễ Sene Dolta năm 2025.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Tiếp tục rà soát hộ gia đình đang ở nhà tạm, nhà dột nát để hỗ trợ kịp thời

Tiếp tục rà soát hộ gia đình đang ở nhà tạm, nhà dột nát để hỗ trợ kịp thời

Xã hội - Lê Hường - 2 giờ trước
Ngày 16/9, Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị tổng kết chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh năm 2025.
Báo chí đồng hành vì quyền tham chính của người khuyết tật

Báo chí đồng hành vì quyền tham chính của người khuyết tật

Tin tức - Hồng Phúc - 2 giờ trước
Trong 2 ngày từ 16-17/9, Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP – Việt Nam) và Trung tâm Nghiên cứu và Hành động vì sự phát triển hòa nhập tổ chức Tập huấn báo chí “Kỹ năng đưa tin về quyền tham chính của người khuyết tật”.
Thủ tướng nêu 6 mong muốn, kỳ vọng với cộng đồng doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân

Thủ tướng nêu 6 mong muốn, kỳ vọng với cộng đồng doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Chiều 16/9, phát biểu tại phiên Đối thoại cấp cao của Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) năm 2025 có chủ đề "Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tặng 16 chữ "Tự hào - Yêu nước - Trí tuệ - Nhân văn - Đạo đức - Phát triển - Đột phá" và khẳng định: "Chính phủ đồng hành, các bộ đổi mới, hạ tầng thông suốt, thể chế kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, Việt Nam phát triển".
VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 4 giờ trước
Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) vừa thống nhất phương án thay đổi số lượng suất lên, xuống hạng ở các giải đấu chuyên nghiệp quốc gia, bắt đầu áp dụng từ mùa giải V.League 2025 - 2026.
UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

Thể thao - Hoàng Minh - 9 giờ trước
Từ mùa giải 2024/2025, UEFA Champions League - sân chơi danh giá nhất cấp câu lạc bộ châu Âu, đã bước sang một kỷ nguyên mới, với sự thay đổi mang tính lịch sử về thể thức thi đấu. Những đổi mới này tiếp tục được duy trì cho mùa giải 2025/2026, nhằm tăng tính cạnh tranh, sự hấp dẫn và cơ hội cho nhiều đội bóng hơn.