Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thông điệp trong tranh thờ của người Cao Lan

PV - 16:22, 17/11/2020

Trong hệ thống tín ngưỡng của dân tộc Cao Lan có những bộ tranh thờ được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Ngoài những bức tranh thờ chung của cộng đồng dân tộc, mỗi dòng họ còn có một số bức tranh thờ thần riêng.

Thông điệp trong tranh thờ của người Cao Lan

Hiện nay hầu hết vùng đồng Cao Lan vẫn còn lưu giữ được những bộ tranh thờ này và chủ yếu là ở trong tay những người thầy cúng – trưởng họ tộc.

Nghệ thuật thể hiện trên các bức tranh được các đánh giá cao về bố cục, đường nét, màu sắc, mang đậm phong cách dân gian cổ. Một số gam màu khá độc đáo mà nhiều họa sĩ đánh giá là khó có thể bắt chước cách pha màu được. Những hình tượng (hình vẽ) trong tranh phản ảnh khá đầy đủ những dạng thức tư tưởng tâm linh thuộc về thượng tầng kiến trúc của cộng đồng dân tộc. Mỗi bức tranh đều thể hiện từ 3-5 tầng ý thức: thượng, trung, hạ và cõi âm ty hướng con người đến cái thiện, cái công bằng, răn đe trị tội ác, thói hư tật xấu.

Điển hình như tranh “Thánh sư” bằng chữ Hán. Bức họa được bố cục hai tầng. Tầng trên là vị Sư tổ ngồi nghiêm trang, ở tư thế ngồi giảng bài, tay cầm bút lông, phía trước mặt là quyển sách, có bốn môn đệ hầu cận. Tầng dưới là vị thầy dạy ở trình độ thấp hơn. Người Cao Lan quan niệm công việc ở trên đời đều phải có thầy dạy mới làm nên. Do vậy tất cả những người biết chữ, biết cúng đều phải lập bàn thờ Thánh sư. Với người thày dạy mình thì phải sống thiết chết giỗ.

Không chỉ đề cao sự học, người Cao Lan còn khuyên răn con cháu phải sống theo luật pháp, được thể hiện rõ trong bộ tranh “Công pháp”. Bức tranh có bốn bức miêu tả các vị thần trong coi về pháp luật. Bức tranh nhằm răn dạy người Cao Lan về lẽ sống, về tôn ti trật tự trong đời sống xã hội, đề cao thượng tôn pháp luật.

Cùng với bộ “Công pháp” thì bức tranh “Thần Bưu tá” cũng vô cùng độc đáo, ý nghĩa. Bức tranh được bố cục theo hình ríc rắc ngụ ý miêu tả con đường từ dưới đất lên thiên đàng. Các thần Bưu tá cưỡi ngựa, cưỡi rồng, hổ, phượng hoàng tiếp nhau đưa tấu sở lên Ngọc Hoàng. Họ mong muốn những điều tấu sẽ được Ngọc Hoàng xem xét giải quyết để cuộc sống của họ được tốt đẹp hơn.

Tranh thờ của người Cao Lan còn có các bức tranh thờ Gia tiên, tranh thờ Phật Bà Quan Âm, thần núi, thần sông, thần thiên lôi, thần văn nghệ… Tất cả các bức tranh đều mang yếu tố tâm linh giáo huấn răn dạy người đời phải học hành, phụng sự tổ tiên, sống có luật pháp, có trên có dưới, vươn tới cái thiện, cái đẹp, cái cao cả.

Một số bức còn thể hiện cuộc sống, sinh hoạt, lao động, chăn nuôi gia súc, gieo trồng như: tranh “Thần Nông”, bức “Địa Niệm”… Bức “Thần Nông” - ông Thần Nông có thân hình khỏe mạnh, đóng khố, tay phải cầm “mặt nhật” giơ lên, tay trái cầm “mặt nguyệt” phía trước bụng ngụ ý chỉ người điều hành thời gian đêm – ngày. Phía dưới bức tranh là hình hai người (một nam, một nữ) chọc lỗ, tra hạt lúa trên nương và mấy người đang cày bừa cấy lúa dưới ruộng. Còn tranh “Địa Niệm” thể hiện vị thần Đất đai ngồi ở tư thế nghiêm nghị đưa hai tay như đang giảng giải cho dân chúng phải quý trọng đất đai và phải biết tận dụng nguồn tài nguyên này để tăng gia sản xuất, đầy lùi đói nghèo.

Tranh thờ của người Cao Lan thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa đạo Phật, Nho giáo, đạo Giáo… biểu tượng ý thức tâm linh mang tính giáo huấn cao, không huyền bí. Sắc màu, hình tượng trong tranh đậm nét dân gian, gần gũi với cuộc sống đời thường.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sôi động giải bơi đua vỏ lãi ở vùng đồng bào Khmer, chào mừng 80 năm Quốc khánh

Sôi động giải bơi đua vỏ lãi ở vùng đồng bào Khmer, chào mừng 80 năm Quốc khánh

Ngày 2/9, UBND xã Mỹ Tú, TP. Cần Thơ đã tổ chức giải bơi đua vỏ lãi Composite. Đây là sự kiện gắn kết cộng đồng, tôn vinh nét đẹp truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ và chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh.
Tin nổi bật trang chủ
Nghị quyết 71-NQ/TW tiếp tục khẳng định Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư giáo dục

Nghị quyết 71-NQ/TW tiếp tục khẳng định Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư giáo dục

Thời sự - Minh Thu - 3 giờ trước
Sau hơn mười năm triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW (2013), đất nước ta bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu đột phá toàn diện trong giáo dục. Nghị quyết 71-NQ/TW (22/8/2025) ban hành tiếp nối tinh thần “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, nhưng đặt ra mục tiêu cụ thể, đặc biệt về thể chế, mô hình, đầu tư và năng lực hội nhập. Đáng chí ý là, chính sách nâng phụ cấp ưu đãi nghề lên tối thiểu 70% cho giáo viên mầm non và phổ thông, và 100% đối với giáo viên vùng khó khăn.
Xử phạt gần 90 tỷ đồng về vi phạm trật tự, an toàn giao thông trong dịp nghỉ Lễ 2/9

Xử phạt gần 90 tỷ đồng về vi phạm trật tự, an toàn giao thông trong dịp nghỉ Lễ 2/9

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Thông tin từ Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (ATGT) cho biết, trong dịp nghỉ Lễ Quốc khánh vừa qua (từ ngày 30/8 - 2/9), tình hình trật tự ATGT trên cả nước cơ bản đảm bảo; tai nạn giao thông giảm sâu ở cả 3 tiêu chí và không xảy ra tai nạn đặc biệt nghiêm trọng.
U23 Việt Nam quyết tâm giành trọn 3 điểm trước U23 Bangladesh tại vòng loại U23 châu Á 2026

U23 Việt Nam quyết tâm giành trọn 3 điểm trước U23 Bangladesh tại vòng loại U23 châu Á 2026

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Tối 3/9, trên sân vận động Việt Trì (Phú Thọ), đội tuyển U23 Việt Nam sẽ bước vào trận mở màn bảng C vòng loại Giải U23 châu Á 2026, gặp đối thủ U23 Bangladesh. Đây là cuộc đối đầu nhận được sự quan tâm lớn của người hâm mộ, bởi U23 Việt Nam đang đặt mục tiêu giành trọn 3 điểm để khởi đầu thuận lợi trong hành trình chinh phục tấm vé dự vòng chung kết.
Lào Cai ban hành thủ tục hành chính nội bộ lĩnh vực công tác dân tộc

Lào Cai ban hành thủ tục hành chính nội bộ lĩnh vực công tác dân tộc

Dân tộc - Tôn giáo - Trọng Bảo - 3 giờ trước
UBND tỉnh Lào Cai vừa ban hành Quyết định số 942/QĐ-UBND về việc công bố thủ tục hành chính nội bộ trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước lĩnh vực công tác dân tộc thuộc phạm vi chức năng quản lý của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lào Cai.
Vượt sóng gió gieo “con chữ luật pháp” giữa biển khơi

Vượt sóng gió gieo “con chữ luật pháp” giữa biển khơi

Giáo dục - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Giữa biển khơi dữ dội, những “người lính áo xanh” lặng lẽ bám trụ, không chỉ giữ vững chủ quyền mà còn kiên trì mang luật pháp đến từng con tàu, từng ngư dân. Hành trình gieo chữ giữa sóng gió ấy đang âm thầm tạo nên “lá chắn mềm” vững chắc giữa trùng khơi Quảng Ninh.
Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Cơn mưa lớn kéo dài suốt hai ngày qua đã khiến nhiều khu vực tại Hà Nội chìm trong biển nước. Tính đến 15h ngày 27/8, các tuyến đường huyết mạch như Quốc lộ 70 và Đại lộ Thăng Long đoạn qua phường Tây Mỗ (quận Nam Từ Liêm cũ) bị ngập sâu nghiêm trọng, gây tê liệt giao thông và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân.
Quảng Ngãi: Đến từng thôn, làm việc đến tối, trao tận tay quà Quốc khánh 2/9 cho đồng bào DTTS

Quảng Ngãi: Đến từng thôn, làm việc đến tối, trao tận tay quà Quốc khánh 2/9 cho đồng bào DTTS

Thời sự - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Tỉnh Quảng Ngãi có dân số hơn 2.161.700 người; trong đó, đồng bào DTTS hơn 540.000 người, chiếm 24,98% tổng dân số tỉnh. Với đặc thù đồng bào DTTS sinh sống ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn, chính quyền các xã ở khu vực phía Tây tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập các tổ, cử cán bộ về từng thôn, làm việc đến tối để đồng bào DTTS sớm nhận được quà Quốc khánh 2/9 của Đảng, Nhà nước.
Người dân đội mưa xem bắn pháo hoa tầm cao tại Gia Lai

Người dân đội mưa xem bắn pháo hoa tầm cao tại Gia Lai

Tin tức - Ngọc Thu - 4 giờ trước
Tối 2/9, mặc cho cơn mưa rào nặng hạt, hàng ngàn người dân Gia Lai vẫn háo hức đến Quảng trường Đại đoàn kết (phường Pleiku) để xem màn bắn pháo hoa tầm cao trong chương trình nghệ thuật đặc biệt Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Hồ Thác Bà - Hướng tới trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng, văn hóa tầm cỡ Quốc tế vào năm 2040

Hồ Thác Bà - Hướng tới trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng, văn hóa tầm cỡ Quốc tế vào năm 2040

Du lịch - Tuấn Ninh - Hoàng Yên - 4 giờ trước
Hồ Thác Bà, tỉnh Lào Cai đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch Quốc gia hồ Thác Bà đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Quốc gia hồ Thác Bà đến năm 2040. Theo đó, xác định hồ Thác Bà là Khu du lịch Quốc gia trọng tâm của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, với các sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với giá trị văn hóa dân tộc và hệ sinh thái hồ.
Cà Mau đón hơn 120.000 lượt khách du lịch dịp lễ Quốc khánh 2/9

Cà Mau đón hơn 120.000 lượt khách du lịch dịp lễ Quốc khánh 2/9

Du lịch - Tào Đạt - 5 giờ trước
Theo thông tin từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau, dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm nay, lượng khách tham quan và lưu trú tại các điểm du lịch trên địa bàn tăng vọt so với cùng kỳ.
Kéo dài thời gian Triển lãm thành tựu Đất nước đến hết ngày 15/9/2025

Kéo dài thời gian Triển lãm thành tựu Đất nước đến hết ngày 15/9/2025

Tin tức - PV - 5 giờ trước
Ngày 2/9/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã ký Công điện số 155/CĐ-TTg về việc kéo dài thời gian Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.