Khi vươn cánh tay chạm vào cột mốc số 0 ở đất Mũi Cà Mau, nhiều người không nghĩ rằng, bàn chân cả đời lên nương lên rẫy của Tây Nguyên, của Tây Bắc đã chạm được tới điểm cực Nam của Tổ quốc. Trong đôi mắt ngắm nhìn vùng trời thiêng liêng, không ít người xúc động rưng rưng.
Với cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc, rằm tháng Bảy-Lễ Pây tái là một trong hai cái Tết quan trọng nhất của năm, sau Tết Nguyên đán. Lễ Pây tái hoặc Pây chường tái, diễn ra vào ngày mùng 2 tháng Giêng và ngày rằm tháng Bảy hàng năm.
Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch (VHTTDL) vừa có Công văn số 2805/BVHTTDL-VHDT gửi UBND tỉnh Điện Biên về việc đăng cai Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái lần thứ II năm 2019.
Khắp Thái hay còn gọi là hát Thái là những làn điệu dân ca cổ nổi tiếng vùng đất Mường Lò, thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái. Cho đến nay, những làn điệu ấy vẫn còn được gìn giữ, truyền dạy bởi một người nghệ nhân tâm huyết. Đó là bà Điêu Thị Xiêng (ở thôn Đêu 1, xã Nghĩa An, thị xã Nghĩa Lộ)- người từng giành được nhiều giải thưởng tại các hội diễn nghệ thuật của tỉnh và toàn quốc với các làn điệu của chính dân tộc mình.
Nhà sàn và không gian văn hóa nhà sàn không chỉ đơn thuần là nơi để ở với mục đích che mưa che nắng, phòng chống thú dữ mà còn phản ánh khá toàn diện về đời sống vật chất, tinh thần và văn hóa tâm linh của cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng cùng những quan niệm nhân sinh của họ.
Ngày 28/4/2018, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam (TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) đã tổ chức triển lãm 75 bức ảnh về chủ đề “Biển đảo của Tổ quốc”, do nghệ sĩ nhiếp ảnh Đỗ Khánh Vân, Hội viên Chi hội Nhiếp ảnh-Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên sáng tác. Triển lãm mang tên “Không xa đâu Trường Sa ơi” đã thu hút khoảng 2 nghìn lượt khán giả đến thăm quan để hiểu thêm về Trường Sa.
Trải qua hàng trăm năm tồn tại, nghệ thuật bài chòi vẫn được dân làng Ngô Xá Tây, xã Triệu Trung, huyện Triệu Phong (Quảng Trị) giữ gìn nguyên vẹn. Càng tự hào hơn khi nghệ thuật bài chòi dân dã của làng Ngô Xá Tây nói riêng và của vùng Trung Trung bộ Việt Nam nói chung vừa được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
“Em làm nhà khảo cổ”, “Sĩ tử nhí-Chắp cánh ước mơ”, “Cùng bé sáng tạo khám phá tranh dân gian Kim Hoàng”… là những hoạt động giáo dục văn hóa đã và đang được diễn ra trong dịp hè này. Đây là hoạt động nhằm nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho lớp trẻ thông qua các hình thức sinh động, hấp dẫn.
Vào tháng 11 dương lịch, khi tiếng chim tel báo hiệu lúa trên rẫy đã chín vàng, đó cũng là lúc các làng người Ba Na (Bình Định) tất bật chuẩn bị lễ hội ăn cốm mới.
Trong các làn điệu dân ca các dân tộc thiểu số ở Quảng Ngãi, hát Kalêu là điệu hát quen thuộc của người Hrê.
Với những nhà nghiên cứu khoa học, dường như chưa bao giờ có khái niệm về tuổi nghỉ hưu. Nhiều vị giáo sư, tiến sĩ bước sang tuổi tám, chín mươi vẫn có sức làm việc bền bỉ, miệt mài khiến giới trẻ không theo kịp. Giáo sư-Tiến sĩ khoa học (GS-TSKH) Tô Ngọc Thanh là một người như vậy. Ở tuổi 84, ông vẫn đủ trí tuệ minh mẫn và sức khỏe để gánh vác trọng trách Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam. Ông được giới khoa học nhận xét là một trong những học giả uyên bác hàng đầu ở Việt Nam hiện nay.
Ngày ngày, ông Hên vẫn rong ruổi trên vùng quê ở Lý Sơn (Quảng Ngãi), ven biển Quảng Ngãi để vẽ trang trí cho ghe đua; phục hồi, tôn tạo một số công trình kiến trúc mang đậm nét văn hóa đặc sắc của cư dân vùng biển. Hơn 30 năm gắn bó với nghề, ông được nhiều nơi ở vùng ven biển mời giúp vẽ thuyền đua và giữ gìn nét đẹp văn hóa biển đảo.
Trong xu thế bùng nổ công nghệ thông tin của xã hội hiện đại, nguy cơ cái mới lấn át cái cũ, những giá trị hiện đại lấn át giá trị truyền thống là điều khó tránh khỏi, đặc biệt là trong giới trẻ.
Hàng trăm nam thanh, nữ tú, già, trẻ, gái, trai nắm chặt tay nhau đi quanh đống lửa cùng hát vang lời ca “Rừng núi giang tay nối liền biển xa, ta đi vòng tay lớn mãi để nối sơn hà”. Tất cả đều có chung một cảm xúc, tự hào, hãnh diện, vui tươi được sống lại một thời tuổi trẻ dưới chân núi Langbiang (huyện Lạc Dương, Lâm Đồng) huyền thoại giữa cao nguyên lộng gió.
Trong lễ cưới của người Mông (Nghệ An), ông chủ hôn lễ được gọi là mè công có vai trò rất quan trọng. Để đảm bảo tiêu chuẩn làm mè công, người đàn ông đó phải giỏi ăn nói, đối đáp, có nhiều kinh nghiệm xử lý các điều khúc mắc do nhà gái nêu ra và có một gia đình hạnh phúc.
Do điều kiện địa lý xa xôi nên trước đây tôi không có nhiều dịp đến Hà Nội. Những năm gần đây, được Đảng và Nhà nước quan tâm đến chính sách bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số, vì thế tôi có dịp được về Thủ đô biểu diễn dân ca của dân tộc Mảng tại Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam.
Dù vẫn đang trong danh sách đề nghị Nhà nước công nhận danh hiệu “Nghệ nhân Ưu tú” nhưng từ lâu đồng bào dân tộc Nùng trong khu vực đã tôn xưng ông Mạc Văn Đậu (58 tuổi) Chủ nhiệm CLB Hát dân ca dân tộc Nùng thôn Quán Cà, xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang là “nghệ nhân” của bản, làng.
Khi nhắc tới đàn Tính tẩu trên mảnh đất Điện Biên anh hùng không thể không nhắc tới nghệ nhân Mào Văn Ết, người có thâm niên chế tác đàn Tính tẩu giỏi có tiếng ở vùng Tây Bắc.
Với mong muốn giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống, nhiều nghệ nhân người Vân Kiều, Pa Kô ở huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đang từng ngày nỗ lực truyền dạy cho thế hệ trẻ.
Mới đây, Công ty cổ phần BAGICO phối hợp với Trung tâm Văn hóa và Thông tin, Huyện đoàn, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Việt Yên (Bắc Giang) khai giảng lớp học “Em yêu làn điệu dân ca quan họ”. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ trại hè BAGICO lần thứ X năm 2018.
