Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nét độc đáo trong phong tục cúng Rằm tháng Bảy của các dân tộc

Tuệ An (t/h) - 15:53, 10/08/2022

Rằm tháng Bảy là một trong những ngày rằm lớn nhất của nước ta. Vào ngày này, mỗi địa phương, dân tộc trên cả nước đều có tập tục cúng rằm với những phong tục, nghi thức riêng.

Làm bánh rợm cho mâm cỗ cúng của người Giáy
Làm bánh rợm cho mâm cỗ cúng của người Giáy

Tết Xíp xỉ của dân tộc Giáy

Rằm tháng Bảy trong quan niệm của người Giáy ở tỉnh Lào Cai là một lễ tết lớn. Trong tiếng Giáy, Rằm tháng Bảy có cách gọi “tết Xíp xỉ”. Tết này thường được tổ chức vào chiều 14/7 Âm lịch.

Theo tục lệ, người Giáy tổ chức lễ dâng cúng lên tổ tiên với ý nguyện cầu xin sức khỏe, an lành, thịnh vượng cho gia đình. Lễ vật cỗ cúng được sắm chu đáo như: Gà luộc, thịt lợn, xôi ngũ sắc, canh... Đặc biệt là các gia đình đều tổ chức gói bánh rợm để dâng cúng tổ tiên.

Một điều tạo nên sự khác biệt trong lễ Rằm tháng Bảy của người Giáy nữa, là họ tự mua giấy màu về để cắt tiền vàng, quần áo, hàng mã theo đúng trang phục truyền thống dân tộc mình.

Bên cạnh đó, lễ cúng chúng sinh được đồng bào cúng vào thời điểm 21 - 22 giờ đêm. Thủ tục lễ cúng đơn giản là cắm 7 nén hương thành hàng trước ngõ, sau đó trộn xôi, cháo, thịt lợn, nước canh, rắc dọc theo chân hương rồi làm lễ.

“Tết rằm tháng Bảy” của người Dao là một trong những ngày lễ quan trọng (Trong ảnh: Thầy cúng đốt vàng mã gửi cho tổ tiên, thần linh)
“Tết rằm tháng Bảy” của người Dao là một trong những ngày lễ quan trọng (Trong ảnh: Thầy cúng đốt vàng mã gửi cho tổ tiên, thần linh)

“Tết Rằm tháng Bảy” của người Dao

Tết rằm tháng Bảy của người Dao là 1 trong 3 tết lớn nhất trong năm, bên cạnh Tết thanh minh và Tết tạ ơn. Người Dao có quan niệm “vạn vật hữu linh”, do đó họ tin vào sự tồn tại của “cõi thiêng”, nơi mà ở đó các linh hồn tổ tiên, thần linh vẫn đang dõi theo cuộc sống của họ ở trần thế.

Lễ vật cúng bao gồm: 1 con heo, 1 con gà trống, bánh chưng của người Dao, rượu và 5 cái chén, 1 chén nước, 1 bát nhang, giấy bản của người Dao.

Cỗ Rằm tháng Bảy của người Dao sẽ được tổ chức theo quy mô từng gia đình. Tuy nhiên, nếu gia đình nào không tự làm lễ cúng được, thì sẽ mời thầy cúng về để làm lễ cúng cho gia đình mình. Đồng thời, mỗi gia đình sẽ chuẩn bị từ 5 - 7 mâm cỗ để mời anh em, bạn bè, hàng xóm đến cùng ăn tết.

Tết Rằm tháng Bảy của đồng bào Dao còn đặc biệt ở chỗ chỉ đến Rằm này các bà, các mẹ mới gói những chiếc bánh gù đen - một loại bánh đặc chưng của đồng bào Dao. Loại bánh này được làm từ gạo, giã với tro, thân cây vừng tạo thành bánh có màu đen, khi luộc chín có mùi vị rất lạ. Ngoài ra, còn bánh dày, bánh mật là những loại bánh không thể thiếu vào ngày Tết và Rằm tháng Bảy.

Người dân chuẩn bị làm bánh gai để cúng tổ tiên
Người dân chuẩn bị làm bánh gai để cúng tổ tiên

Tết “Pây tái” của người Tày, Nùng Cao Bằng trong ngày Rằm tháng Bảy

Với người Tày - Nùng ở Cao Bằng, cứ vào dịp tháng Bảy âm lịch hằng năm, mọi người, mọi nhà lại rộn ràng đón Tết. Rằm tháng Bảy âm lịch còn được gọi bằng một cái tên khác là Tết "Pây tái" hoặc "Pây chường tái", có ý nghĩa là ngày lễ của con cái báo đáp công ơn đối với cha mẹ, những người đã sinh thành và nuôi dưỡng mình. Đây là một nét văn hóa truyền thống độc đáo, mang đậm bản sắc riêng của bà con dân tộc Tày - Nùng tại Cao Bằng.

Người Tày - Nùng thường làm lễ "Pây tái" và ăn Rằm tháng Bảy trong 2 ngày là 14 và 15 âm lịch. Lễ "Pây tái" mang ý nghĩa riêng, đó là: Những người con gái sau khi đi lấy chồng, quanh năm cùng chồng con chú tâm công việc làm ăn nơi nhà chồng, lo toan quán xuyến hương khói thờ phụng ông bà tổ tiên nhà chồng. Trong năm duy nhất chỉ có ngày mùng 2 tháng Giêng và ngày Rằm tháng Bảy mới là dịp được trở về nhà bố mẹ đẻ để tự tay chăm sóc, báo hiếu cha mẹ và sửa soạn lễ cúng tạ ơn ông bà tổ tiên.

Người Tày - Nùng có câu: "Bươn chiêng kin nựa cáy, bươn chất kin nựa pất" , nghĩa là: Tết tháng Giêng ăn thịt gà, Tết tháng Bảy ăn thịt vịt. Chính vì vậy, thịt vịt là món ăn không thể thiếu trong ngày rằm tháng Bảy. Thời điểm trước ngày lễ vài ngày, khi ghé thăm các phiên chợ huyện, hàng vịt là nơi được mua bán trao đổi nhộn nhịp và đông đúc nhất.

Người Mông xanh ở Lào Cai chuẩn bị làm món xôi cho ngày Rằm
Người Mông xanh ở Lào Cai chuẩn bị làm món xôi cho ngày Rằm

Rằm tháng Bảy của người Mông xanh ở Lào Cai

Rằm tháng Bảy là dịp quan trọng với người Mông xanh ở thôn Tu Thượng, xã Nậm Xé (Văn Bàn, Lào Cai). Các gia đình tổ chức ăn rằm từ ngày 11 đến ngày 15 tháng Bảy (âm lịch).

Mâm cỗ để ăn rằm của người Mông xanh không thể thiếu món xôi. Người dân thường làm xôi tím trộn lẫn với xôi trắng từ gạo nếp dẻo do người dân tự trồng. Sau khi chế biến xong các món ăn, chủ nhà cúng mời gia tiên về ăn rằm. Mỗi dòng họ sẽ chọn vị trí cúng gia tiên khác nhau. Đồ cúng thường là một con gà, quẻ, chén rượu… chủ hộ là người khấn. Sau khi cúng, người Mông xanh thắp hương và đốt vàng mã ở nhiều vị trí quan trọng trong gia đình như cửa, bếp… để mời các vị thần cùng về ăn rằm.

Trong ngày rằm, mọi người thường tồ chức các trò chơi dân gian như đu quay, chơi khèn Mông…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Trong những năm gần đây, các giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các dân DTTS ở nước ta ngày càng được quan tâm, khai thác và phát huy trong nhiều lĩnh vực của đời sống, đặc biệt trong thời kỳ bùng nổ của Internet và mạng xã hội. Tuy nhiên, việc thiếu cẩn trọng trong nghiên cứu các chất liệu thuộc về giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các DTTS đã khiến nhiều tổ chức và cá nhân rơi vào những tranh cãi không đáng có.
Tin nổi bật trang chủ
Thực hiện Chương trình MTQG 1719: Tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ (Bài 3)

Thực hiện Chương trình MTQG 1719: Tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ (Bài 3)

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị bằng tinh thần khẩn trương, quyết liệt, Chương trình MTQG 1719 đã mang lại những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, nhìn chung, tiến độ thực hiện các dự án thuộc chương trình còn chậm so với kế hoạch. Nguyên nhân được chỉ ra là do đây là chương trình mới, phạm vi thực hiện rộng, liên quan đến nhiều Bộ ngành, địa phương; việc xây dựng, ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn chưa thực sự đồng bộ, kịp thời...
Quy trình kỹ thuật nuôi cá tra thương phẩm

Quy trình kỹ thuật nuôi cá tra thương phẩm

Bạn của nhà nông - Như Ý - 21:29, 30/05/2023
Những năm gần đây, nghề nuôi cá tra đã trở thành một trong những đối tượng xuất khẩu chủ lực của ngành thủy sản Việt Nam, góp phần lớn trong việc cải thiện đời sống cho bà con. Tuy nhiên với môi trường nước ngày càng ô nhiễm, con giống suy thoái về chất lượng… dẫn đến giá thành sản xuất tăng cao, giảm lợi nhuận của người nuôi. Sau đây là quy trình kỹ thuật nuôi cá tra thương phẩm mang lại hiệu quả kinh tế cao mời bà con tham khảo.
Ninh Thuận sẵn sàng cho Lễ hội Nho - Vang và đón bằng UNESCO

Ninh Thuận sẵn sàng cho Lễ hội Nho - Vang và đón bằng UNESCO

Trang địa phương - PV - 21:25, 30/05/2023
Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Nghệ thuật làm gốm của người Chăm và Lễ hội Nho - Vang năm 2023 sẽ diễn ra từ ngày 13 - 18/6 tại Ninh Thuận.
Thái Nguyên: Cơ hội cho trẻ em DTTS sống tại vùng đặc biệt khó khăn được đến nhà trẻ

Thái Nguyên: Cơ hội cho trẻ em DTTS sống tại vùng đặc biệt khó khăn được đến nhà trẻ

Xã hội - Trí Phương - 21:18, 30/05/2023
Ngày 30/5, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Thái Nguyên tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND tỉnh về quy định chính sách hỗ trợ tiền ăn trưa và học phí đối với trẻ em nhà trẻ (trẻ từ 3 - 36 tháng tuổi) trong các cơ sở giáo dục mầm non công lập thuộc tỉnh Thái Nguyên quản lý.
Quảng Ninh: Đạt chuẩn phổ cập giáo dục xóa mù chữ mức độ 2

Quảng Ninh: Đạt chuẩn phổ cập giáo dục xóa mù chữ mức độ 2

Giáo dục - Mỹ Dung - 21:16, 30/05/2023
Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) vừa ban hành Quyết định số 1510/QĐ-BGDĐT về việc công nhận tỉnh Quảng Ninh đạt chuẩn xóamù chữ mức độ 2, năm 2022.
Tổ chức Liên hoan Âm nhạc toàn quốc đợt I - năm 2023 tại An Giang

Tổ chức Liên hoan Âm nhạc toàn quốc đợt I - năm 2023 tại An Giang

Giải trí - Anh Trúc - 20:45, 30/05/2023
Hướng tới kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng (20/8/1888 - 20/8/2023), Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với tỉnh An Giang tổ chức Liên hoan Âm nhạc toàn quốc đợt I - năm 2023 tại Tp. Long Xuyên, tỉnh An Giang.
Then King Pang – Nghi lễ tạ ơn quan trọng của người Thái

Then King Pang – Nghi lễ tạ ơn quan trọng của người Thái

Xuất phát từ tín ngưỡng đa thần, Then Kin Pang là lễ hội không thể thiếu trong đời sống tâm linh của đồng bào dân tộc Thái trắng ở huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu được tổ chức vào 10/3 Âm lịch hằng năm. Trong đó nghi lễ cúng then là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, múa và diễn xướng... đã góp phần gìn giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa nghệ thuật cổ truyền của người Thái ở Lai Châu.
Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Sắc màu 54 - Vy Nguyễn Thái Ninh - 20:34, 30/05/2023
Trong những năm gần đây, các giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các dân DTTS ở nước ta ngày càng được quan tâm, khai thác và phát huy trong nhiều lĩnh vực của đời sống, đặc biệt trong thời kỳ bùng nổ của Internet và mạng xã hội. Tuy nhiên, việc thiếu cẩn trọng trong nghiên cứu các chất liệu thuộc về giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các DTTS đã khiến nhiều tổ chức và cá nhân rơi vào những tranh cãi không đáng có.
Tin trong ngày - 30/5/2023

Tin trong ngày - 30/5/2023

Media - BDT - 20:00, 30/05/2023
Bản tin hôm nay có những thông tin đáng chú ý sau: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng gặp mặt đoàn đại biểu người có công tỉnh Vĩnh Long; Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh tiếp Đoàn đại biểu cấp cao Hội đồng Quốc gia Mặt trận Đoàn kết Phát triển Tổ quốc Campuchia; cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Gia Lai: Tặng Bằng khen cho 50 gương tiêu biểu “Tuổi trẻ sáng tạo”

Gia Lai: Tặng Bằng khen cho 50 gương tiêu biểu “Tuổi trẻ sáng tạo”

Gương sáng - Ngọc Thu - 19:25, 30/05/2023
Chiều 30/5, Tỉnh đoàn - Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Gia Lai đã tổ chức Liên hoan “Tuổi trẻ sáng tạo”, diễn đàn “Phát huy tài năng trẻ” và hoạt động đồng hành cùng thanh niên công nhân năm 2023 tại Công ty TNHH Một thành viên Cao su Chư Păh (tỉnh Gia Lai).
Kon Tum: Tập huấn quy trình sản xuất Sâm Ngọc Linh cho đồng bào Xơ Đăng

Kon Tum: Tập huấn quy trình sản xuất Sâm Ngọc Linh cho đồng bào Xơ Đăng

Kinh tế - P.Nguyên - T.Nhân - 18:40, 30/05/2023
Ngày 30/5, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở NN&PTNT tỉnh Kon Tum) đã tổ chức lớp tập huấn Quy trình sản xuất Sâm Ngọc Linh cho hơn 40 hộ đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông.
Biên Hòa (Đồng Nai): Nhiều cơ sở y tế bị khám xét do nghi ngờ hành vi trục lợi bảo hiểm

Biên Hòa (Đồng Nai): Nhiều cơ sở y tế bị khám xét do nghi ngờ hành vi trục lợi bảo hiểm

Pháp luật - Lê Vũ - 18:15, 30/05/2023
Ngày 30/5, Công an Tp. Biên Hòa (Đồng Nai) cho biết, đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ liên quan khám xét khoảng 10 cơ sở y tế tại nhiều phường, xã trên địa bàn, để làm rõ hành vi trục lợi bảo hiểm xã hội.