Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

"Phong Ma làng"

Kim Anh - 19:46, 07/12/2021

Cách đây hơn một thập kỷ, bộ phim Ma làng nổi tiếng trên màn ảnh Việt. Đây là bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm Ma làng của nhà văn Trịnh Thanh Phong. Cái biệt danh Phong “Ma làng” cũng từ đó gắn với ông như một dấu ấn đậm nét của nhà văn chuyên viết về đề tài nông thôn miền núi.

Nhà văn Trịnh Thanh Phong - nhà văn lão làng với đề tài nông thôn miền núi và người lính
Nhà văn Trịnh Thanh Phong - nhà văn lão làng với đề tài nông thôn miền núi và người lính

Đam mê với ngọn lửa nghề

Những ngày đầu tháng 12, tôi có cơ hội được trò chuyện với nhà văn Trịnh Thanh Phong (sinh năm 1949) - một nhà văn lão làng với các tác phẩm viết về đề tài người lính và nông thôn. Sinh ra và lớn lên tại xã Lâm Xuyên, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang), đây chính là cái nôi, là “mảnh đất màu đỡ” tạo nên một ông “Phong ma làng” đậm chất hiện thực.

Góc làm việc của nhà văn Trịnh Thanh Phong
Góc làm việc của nhà văn Trịnh Thanh Phong

Căn phòng nhỏ nơi ông làm việc chỉ rộng hơn 10m2 nhưng ngập tràn các loại sách, báo, tiểu thuyết. Nhiều năm qua, ông đã dày công sưu tầm những cuốn sách nổi tiếng của nước ngoài như: Tam quốc diễn nghĩa, Chiến tranh hòa bình, Sông Đông êm đềm, đến các tác phẩm của tác giả nổi tiếng trong nước như: Đời thừa, Chí Phèo của Nam Cao; Tắt đèn của Ngô Tất Tố... Hễ biết cụ nào có sách là ông mò tới để mượn và đọc ngấu nghiến. 

Trở thành người lính xa quê, rồi gắn bó cả phần đời còn lại với quê hương, những trải nghiệm trong công việc cuộc sống đã trở thành chất liệu, tài liệu quý giá ngấm vào tâm trí Trịnh Thanh Phong. Chính điều này đã thôi thúc ông phải viết, lột tả sinh động chân thực bản chất của làng quê ông nói riêng và nông thôn Việt Nam nói chung chân thật, mộc mạc nhưng vô cùng sâu sắc.

Ông Phong kể, việc viết sách, viết truyện như một cái “nghiệp” với ông, ông phải có trách nhiệm với “sứ mệnh” đặc biệt ấy. Đến nay, ông đã xuất bản 20 đầu sách. Trong đó, tiểu thuyết “Ma làng”, là một trong những tác phẩm để lại trong ông những dấu ấn khó phai, khi tái hiện cuộc sống của người dân nông thôn miền núi đương đại, trước thời kỳ đổi mới.

“Ở Ma làng, những mưu mô thủ đoạn của lão Tòng nhằm đưa đám con cháu như Ất, Lương, Lại, Lọt lên thay nhau nắm giữ chức quyền đều là những chất liệu tôi lấy từ hiện thực cuộc sống. Những thói tục, những toan tính nhỏ nhen của một số bộ phận đã thôi thúc tôi phải viết, miêu tả chân thực đời sống qua tính cách của mỗi nhân vật như cô Mưa, anh Giỏ hay lão Tòng…”, nhà văn Thanh Phong nói.

Nhà văn Trịnh Thanh Phong trò chuyện với du học sinh Lào tại Đại học Tân Trào
Nhà văn Trịnh Thanh Phong trò chuyện với du học sinh Lào tại Đại học Tân Trào

Phản ánh hiện thực luôn là khao khát, là lẽ sống...

Nhìn lại chặng đường sáng tác, nhà văn Thanh Phong cho biết, từng có nhiều người đọc văn ông, lầm tưởng ông phải là một người dân tộc thiểu số. Với ông, từ khi sinh ra và lớn lên, ông có sự gắn bó với miền núi, vùng dân tộc thiểu. Bởi vậy đời sống, văn hóa, phong tục tập quán thấm đẫm trong từng câu văn của ông.

Xuyên suốt 178 trang của “Ma làng” để lại dấu ấn trong bạn đọc là hiện thực nghiệt ngã, chua xót của một bộ phận làng quê Việt Nam thời kỳ đổi mới. Cơ chế thị trường, thông tin điện tử, khoa học công nghệ đã xóa đi nét riêng biệt giữa miền xuôi và miền núi, đưa đến cả cái tốt và cái xấu.

“Người dân miền núi họ thiếu thốn đủ thứ, từ cái ăn, cái mặc; điều kiện sống khó khăn sinh ra những lạc hậu về văn hóa. Người viết văn phải sẻ chia, đồng cảm với họ, thì mới có thể thấu hiểu được. Ngôn ngữ tác phẩm cũng phải mộc mạc như chính những nhân vật trong tác phẩm”, nhà văn Thanh Phong nói.

Trong văn học Việt Nam hiện nay, văn học các dân tộc thiểu số phần nào khắc họa bức chân dung ngày càng đầy đủ, sát thực, sinh động về miền núi và đồng bào các dân tộc thiểu số. Với sự khắc họa như vậy, văn học sẽ góp phần thiết thực xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của miền núi và đất nước.

Tác phẩm “Ma làng” được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Hội Nhà văn Việt Nam trao tặng giải A, Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật sáng tác về đề tài nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Không dừng lại ở đó, tác phẩm đã được chuyển thể thành bộ phim truyền hình dài tập nổi tiếng cùng tên, được công chiếu rộng rãi, gây tiếng vang lớn trong xã hội. Chính tác phẩm này đã tạo nên “thương hiệu” cho ông: “Phong ma làng”.

Mộc mạc chân thương và đặc biệt là tôn trọng sự thật, những tinh thần ấy đã trở thành hành trang vững chắc, giúp Trịnh Thanh Phong viết nên tác phẩm về đề tài nông thôn miền núi. Ở mỗi tác phẩm như “Ma làng”, “Đồng làng đom đóm”, “Đất cánh đồng Chum”… đều thể hiện một nét riêng của ông.

Dù đã ở tuổi ngoài 70, song đến nay, nhà văn lão làng ấy vẫn không ngừng sáng tác văn học, trăn trở, đau đáu với những vùng đất xa lạ,với miền đất gian khổ đầy bí ẩn.

“Còn thở là còn viết, là còn cảm nhận được những thăng trầm, thay đổi của cuộc sống hiện đại ngày nay. Đời sống người dân miền núi đã đổi thay, thế nhưng đâu đó vẫn là những khó khăn về vật chất, về tinh thần, đời sống văn hóa. Vì vậy, với tôi, viết vì bà con, vì đồng bào mình để phản ánh hiện thực luôn là khao khát là lẽ sống của mình”, nhà văn Trịnh Thanh Phong trăn trở.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.