Các nghệ nhân biểu diễn một tiết mục múa khèn Mông tại buổi học ngoại khóa của Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Huồi Tụ 2, xã Huồi Tụ, tỉnh Nghệ An.Không chỉ là nơi gieo mầm tri thức, Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2, xã Huồi Tụ, tỉnh Nghệ An còn là “ngôi nhà chung” nuôi dưỡng tâm hồn và bản sắc của các em học sinh người DTTS.
Mỗi tuần, tiếng khèn, tiếng sáo lại vang lên giữa sân trường, báo hiệu một giờ học đặc biệt, tiết học “Trải nghiệm đưa văn hóa dân tộc vào trường học”.
Nhờ những giờ học như thế, em Hờ Gia Huy, lớp 3A và cùng các bạn học sinh trong nhà trường đã được sống trong không gian văn hóa của chính dân tộc mình, nơi mỗi tiếng khèn, mỗi họa tiết trên váy áo đều kể lại câu chuyện về cội nguồn, về bản làng, về tổ tiên.
Nghệ nhân hướng dẫn học sinh cách làm và ý nghĩa của khèn Mông.Với 100% học sinh là con em đồng bào Mông, Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2 đã chọn cho mình một hướng đi riêng: Đưa văn hóa dân tộc vào từng bài giảng, triển khai truyền dạy văn hóa truyền thống trong các buổi hoạt động trải nghiệm. Những tiết học không còn khô khan, mà trở nên sinh động, gần gũi và giàu cảm xúc, giúp học sinh thêm yêu bản sắc của dân tộc mình.
Để ngọn lửa ấy luôn rực sáng, Nhà trường đã mời các nghệ nhân, già làng, Người có uy tín trong cộng đồng trực tiếp đến trường hướng dẫn các em cách thổi khèn, múa khèn, chơi chọi gụ, làm nhạc cụ truyền thống, những nét đẹp văn hóa đang dần được hồi sinh nơi sân trường vùng cao.
Nghệ nhân Hờ Bá Đà, truyền dạy cách xoay vòng trong múa khèn truyền thống của đồng bào dân tộc Mông.
Nghệ nhân Hờ Bá Đà hướng dẫn học sinh cách lấy hơn trong thổi khèn.Nghệ nhân Hờ Bá Đà, một trong những nghệ nhân được mời trực tiếp truyền dạy chia sẻ: Những năm qua, nguồn lực các chính sách hỗ trợ bảo tồn bản sắc văn hóa gắn với phát triển du lịch từ các chương trình, dự án chính sách dân tộc; các chương trình MTQG, các địa phương cũng đã triển khai hiệu quả nhiều hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa nơi bản làng
"Việc truyền dạy kiến thức về văn hóa truyền thống của dân tộc trong nhà trường, là việc rất cần thiết, nhằm tuyên truyền cho các em nhận thức sâu sắc hơn, thêm yêu hơn nét đẹp, bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc, quê hương, từ đó các em chính là đội ngũ kế cận chung tay bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa trong đời sống”, Nghệ nhân Hờ Bá Đà nhấn mạnh.
Từ sự hứng khởi của học sinh và tâm huyết của thầy cô, có thể thấy hoạt động trải nghiệm không chỉ là trò chơi, mà còn là hành trình khơi dậy niềm tự hào dân tộc, giúp các em biết mình là ai, quê hương mình đẹp thế nào. Các em hiểu hơn về phong tục, trang phục, nhạc cụ và những câu chuyện cổ được truyền lại từ bao đời. Văn hóa không còn là điều xa lạ, mà trở thành niềm tự hào, sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại.
Nghệ nhân giới thiệu con “chọi gụ” (hay còn gọi là chọi cù, chơi gụ) - trong trò chơi dân gian truyền thống của đồng bào Mông, thường được tổ chức vào các dịp Tết hoặc lễ hội mùa Xuân.
Các em gái người Mông được nghệ nhân dạy cách thêu thùa hoa văn trên váy, áo truyền thống.Thầy giáo Trịnh Hoàng Tuấn, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2, chia sẻ: “Trong điều kiện hội nhập, thời đại công nghệ số phát triển, bản sắc văn hóa đặc sắc của đồng bào các DTTS đang dần bị mai một. Qua các hoạt động trải nghiệm “Đưa văn hóa dân tộc vào trường học” nhằm giáo dục cho các em thêm yêu quý và giữ gìn được bản sắc dân tộc của mình”.
Những giờ học trải nghiệm ấy không chỉ giúp các em tiếp thu tri thức mà còn nuôi dưỡng tình yêu quê hương, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, để bản sắc văn hóa của đồng bào vùng cao luôn sống động và lan tỏa trong thế hệ trẻ hôm nay.
Một số hình ảnh buổi học ngoại khóa văn hóa tại rường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2:
Trưng bày các nhạc cụ, đồi chơi dân gian truyền thống tại Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2.
Những đôi tay nhỏ nhắn tỉ mỉ thêu từng họa tiết trên chiếc váy, từng sợi lanh được se khéo léo - tất cả tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ giữa đại ngàn.
Các em học sinh nam hào hứng, phấn khích với các trò chơi dân gian
Đội múa khèn của Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2 đang tập luyện để tham gia biểu diễn trong Ngày hội Đại đoàn kết ở các bản làng.
Trò chơi ném pao cũng là di sản văn hóa truyền thống của đồng bào Mông vùng cao.
Những hoạt động trải nghiệm “Đưa văn hóa dân tộc vào trường học” đã trở thành một môn học ngoại khóa thú vị, sáng tạo tại các trường học ở vùng cao.
Những buổi học ngoại khóa về văn hóa truyền thống đã truyền cảm hứng học tập của học sinh vùng cao.
Các em học sinh DTTS của Trường PTDTBT Tiểu học Huồi Tụ 2. 