Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XVThanh niên DTTS cần dấn thân mạnh mẽ hơn
Trước những lo ngại về nghịch lý về việc tốt nghiệp Đại học vẫn thất nghiệp và sự "trên giấy" của chính sách, của nhiều thanh niên DTTS, TS. Nhân học Nguyễn Thị Thuận khẳng định, đây là vấn đề có thật.
Bà chỉ rõ, để giải quyết "khoảng cách chính sách", cần sự phối hợp liên ngành trong công tác tổng hợp số liệu, theo dõi và các địa phương có trách nhiệm sử dụng nguồn nhân lực đã đề xuất đào tạo. Cần có quy định về vị trí việc làm, chức danh nghề nghiệp cho ngành học "thí điểm".
Với "nút thắt" vốn khởi nghiệp của thanh niên DTTS, TS. Thuận có góc nhìn đa chiều. Bà đồng ý rằng, cơ chế hiện tại (thủ tục phức tạp, cần tài sản thế chấp) là không phù hợp. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh: "Nếu nhìn nhận chỉ là lỗi ở cơ chế, chính sách là chưa đủ". Bà cho rằng thanh niên DTTS cần "dấn thân mạnh mẽ hơn, không chỉ trông chờ vào biên chế".
TS. Nhân học Nguyễn Thị Thuận khuyến khích phong trào "học đi đôi với khởi nghiệp" để sinh viên làm quen với "tư duy chủ động, hiểu biết pháp lý, biết tìm thị trường và nguồn vốn." Bà đưa ra một thực tế công bằng: "Nếu không có năng lực, không có kỹ năng, không có sản phẩm hoặc tài sản đảm bảo, ngân hàng hay nhà đầu tư khó chấp nhận rủi ro"
Để gỡ nút thắt khởi nghiệp, phát triển nguồn nhân lực người DTTS, TS. Nguyễn Văn Tạo, Viện Dân tộc và Tôn giáo, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống các quan điểm, chính sách về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó đặc biệt quan tâm đến vùng đồng bào DTTS và miền núi. Cần thiết xây dựng Nghị quyết chuyên đề, chính sách cụ thể về phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhằm tạo ra sự đột phá trong phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao.
Đồng thời, tập trung đầu tư nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo vùng đồng bào DTTS và miền núi. Vừa qua, cả nước đã đồng loạt khởi công xây dựng Trường Phổ thông nội trú liên cấp các xã biên giới đất liền theo chủ trương đầu tư xây dựng 248 trường học tại các xã biên giới của Bộ Chính trị (giai đoạn I, sẽ đầu tư xây dựng 100 trường).
Việc xây dựng mô hình trường Phổ thông nội trú liên cấp tại vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới là chủ trường đúng đắn và đầy tính nhân văn của Đảng và Nhà nước. Đầu tư cho giáo dục vùng đồng bào DTTS và miền núi, sẽ góp phần quan trọng, trực tiếp vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Đẩy mạnh vai trò "giám sát tối cao" của Quốc hội
Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Văn Tạo cũng cho rằng, việc thu hút, trọng dụng nhân tài làm việc trong nước và khu vực công đã khó, để thu hút và giữ chân nhân tài đến và làm việc tại vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi còn khó khăn gấp bội. Để hiện thực hoá được chính sách thu hút và giữ chân nhân tài làm việc tại vùng đồng bào DTTS và miền núi, cần có những chính sách đủ mạnh, đặc thù, vượt trội.
Trong dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng đã đưa ra chủ trương mới mang tính đột phá về tư duy, khi đặt cán bộ cơ sở vào trung tâm của công tác cán bộ. TS. Nguyễn Văn Tạo nhấn mạnh, cần có chính sách quy hoạch, phát triển cán bộ cơ sở là người địa phương, có trình độ chuyên môn, có uy tín, am hiểu văn hoá, phong tục tập quán.
Nhiều chuyên gia cũng khẳng định, cần đẩy mạnh vai trò "giám sát tối cao" của Quốc hội. TS. Nhân học Nguyễn Thị Thuận đề xuất, Quốc hội cần giám sát toàn bộ quy trình: từ việc đề xuất đào tạo nguồn nhân lực của từng địa phương (đảm bảo sát nhu cầu, tránh hình thức), công tác đào tạo (đảm bảo chất lượng), đến công tác tuyển dụng (đảm bảo công bằng). Khi Quốc hội giám sát tối cao quy trình này, là động lực mạnh mẽ nhất trong cộng đồng DTTS để họ tiếp tục tin tưởng, đầu tư vào giáo dục chất lượng.
