Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giáo dục dân tộc

Đưa di sản văn hóa vào trường học: Hiệu quả từ những cách làm sáng tạo

Nguyệt Anh - 06:35, 25/03/2024

Triển khai Đề án "Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021 - 2030" của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, trong đó có nội dung đưa một số loại hình dân ca, dân nhạc, dân vũ các dân tộc vào hoạt động giảng dạy và hoạt động giáo dục ngoại khóa tại các nhà trường, theo đó, nhiều trường phổ thông dân tộc nội trú đã tổ chức các lớp truyền dạy dân ca, dân vũ cho học sinh, mang lại hiệu quả thiết thực.

Học sinh Trường PTDTN Nước Oa trình diễn múa cồng chiêng tại Lễ hội văn hóa các dân tộc huyện Bắc Trà My.( Ảnh: tư liệu)
Học sinh Trường PTDTN Nước Oa trình diễn múa cồng chiêng tại Lễ hội văn hóa các dân tộc huyện Bắc Trà My. ( Ảnh: tư liệu)

Bắc Trà My (Quảng Nam): Mô hình "Học sinh dạy học sinh"

Tại Trường Phổ thông dân tộc nội trú Nước Oa (huyện Bắc Trà My), nhiều năm qua, các hoạt động ngoại khóa với nội dung truyền dạy múa, hát dân ca, dân vũ, đánh trống chiêng, tái hiện các nghi thức truyền thống đặc sắc, hội thi ẩm thực dân tộc… được nhà trường tổ chức thường xuyên nhằm giáo dục di sản, bồi đắp niềm tự hào và nâng cao ý thức bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa cho học sinh người DTTS.

Để giúp học sinh tiếp cận kho tàng di sản văn hóa được thuận lợi, dễ dàng, Ban Giám hiệu nhà trường đã mời các nghệ nhân gạo cội người Ca Dong (thuộc dân tộc Xơ Đăng), người Cor ở các xã Trà Bui, Trà Kót trực tiếp về trường dạy múa, hát dân ca, đánh trống chiêng cho các em. Quá trình truyền dạy, được ghi âm, ghi hình các động tác múa, tiết tấu, lời hát, thanh điệu trống chiêng… để lưu dạy về sau và linh hoạt thực hiện mô hình "Học sinh dạy học sinh di sản" để nhân rộng.

Cô giáo Hồ Thị Hiến, Phó Hiệu trưởng Trường PTDTN Nước Oa cho biết, năm học 2023 - 2024, nhà trường có 12 lớp, hơn 400 học sinh và đều được thành lập, duy trì các đội văn nghệ, múa hát dân ca, đánh trống chiêng; đồng thời phát động tập luyện, thi đua giữ gìn bản sắc văn hóa trong toàn trường. Đối với học sinh khối 9 mới được nhà trường tuyển sinh đào tạo vào hằng năm, sẽ được các anh chị khối lớp trên truyền đạt, hướng dẫn lại cách múa, đánh trống chiêng, hát dân ca, nghi thức trong các lễ hội truyền thống các dân tộc thông qua hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt thường nhật sau giờ học ở ký túc xá… Nhà trường có đội văn nghệ hát, múa cồng chiêng chủ lực để phục vụ, tham gia các hoạt động quy mô ngoài nhà trường và hỗ trợ dạy bản sắc văn hóa cho học sinh mới vào nhập học.

Học sinh Trường Phổ thông dân tộc nội trú Nước Oa tái hiện Lễ hội Tết mùa của đồng bào Ca Dong (Ảnh: Tư liệu)
Học sinh Trường Phổ thông dân tộc nội trú Nước Oa tái hiện Lễ hội Tết mùa của đồng bào Ca Dong (Ảnh: Tư liệu)

Gần đây, tại các lễ hội, hội thi ở địa phương hoặc cấp tỉnh, đoàn diễn viên học sinh Trường PTDTN Nước Oa luôn tham gia với nhiều tiết mục múa, hát dân ca, đánh trống chiêng, trình diễn sắc phục truyền thống của đồng bào các dân tộc, tái hiện các nghi thức truyền thống đặc sắc, ấn tượng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Cor, Xơ Đăng… ở vùng Trà My.

Phú Bình (Thái Nguyên): Mô hình "Dạy tiếng trước - dạy hát sau" 

Để bảo tồn và lưu giữ làn điệu soọng cô của dân tộc Sán Dìu, truyền dạy cho thế hệ trẻ biết yêu, trân trọng và lưu truyền bản sắc văn hóa của dân tộc mình, Trường THCS Bàn Đạt (huyện Phú Bình, Thái Nguyên) đã triển khai Mô hình "Dạy tiếng trước - dạy hát sau" cho học sinh dân tộc Sán Dìu. Sau khi học sinh biết tiếng Sán Dìu thì nhà trường tiếp tục truyền dạy học sinh hát soọng cô cho các em.

Cô Mã Thị Hằng, giáo viên Trường THCS Bàn Đạt được giao đảm nhận việc dạy tiếng Sán Dìu và hát coọng cô cho học sinh trong trường, cho biết: Từ tháng 4/2022, Nhà trường đã thành lập CLB nói tiếng Sán Dìu, bước đầu có 25 học sinh tham gia, gồm cả học sinh là người dân tộc Sán Dìu và dân tộc Kinh. CLB sinh hoạt 2 lần/tháng, bằng cả hình thức trực tiếp và gián tiếp tùy theo tình hình thực tế và có sự giám sát của giáo viên. Khi sinh hoạt, học sinh trong CLB sẽ dạy nhau theo hình thức: Bạn biết nhiều dạy bạn biết ít. Đến nay, CLB đã thu hút 53 học sinh của trường tham gia.

Một buổi hoạt động ngoại khóa của học sinh Trường Trường THCS Bàn Đạt, huyện Phú Bình
Một buổi hoạt động ngoại khóa của học sinh Trường Trường THCS Bàn Đạt, huyện Phú Bình

Sau khi các em học sinh đã nói được tiếng dân tộc thành thạo, tháng 9/2022, Trường THCS Bàn Đạt thành lập CLB hát soọng cô, với 8 thành viên ban đầu. Thời gian đầu, hàng tuần, Nhà trường tổ chức cho thành viên đến nhà các nghệ nhân trong xã để học hát soọng cô. Bà Đặng Thị Năm, nghệ nhân hát Soọng Cô ở xóm Đồng Quan, xã Bàn Đạt được nhà trường mời đến truyền dạy hát. Bà Năm cho biết: Trong các buổi sinh hoạt này chúng tôi cho các cháu học nghe các làn điệu soọng cô; giúp các cháu tìm hiểu về ý nghĩa của những lời ca, câu hát, được luyện tập cách hát; bước đầu học những từ đơn giản và nâng dần độ khó; sau đó là giúp các cháu tự tin biểu diễn làn điệu soọng cô.

Để phục vụ cho việc tìm hiểu, học hát soọng cô của học sinh, hiện CLB Nhà trường đã sưu tầm được 15 bài hát (12 bài lời cổ, 3 bài lời mới), ghi âm, ghi 10 file các bài hát do các nghệ nhân trong xã trình diễn. Các tài liệu sưu tầm được, Nhà trường đã lưu giữ trong thư viện trường và đẩy lên trang fanpage của trường, của Liên đội.

Nghệ nhân Đặng Thị Năm, xóm Đồng Quan, xã Bàn Đạt dạy hát soọng cô cho thành viên CLB hát soọng cô Trường THCS Bàn Đạt (Ảnh tư liệu)
Nghệ nhân Đặng Thị Năm, xóm Đồng Quan, xã Bàn Đạt dạy hát soọng cô cho thành viên CLB hát soọng cô Trường THCS Bàn Đạt (Ảnh tư liệu)

Bà Trương Thị Hải Nguyên, Hiệu trưởng Trường THCS Bàn Đạt chia sẻ: Những kết quả bước đầu trong việc giữ gìn, bảo tồn làn điệu Soọng Cô của nhà trường là những định hướng cơ bản, nền móng để nhà trường tiếp tục duy trì và nhân rộng hoạt động của các CLB nói tiếng dân tộc Sán Dìu và hát soọng cô. Thời gian tới Nhà trường sẽ tổ chức cho học sinh biểu diễn soọng cô trong các hoạt động ngoại khóa của trường, đặc biệt là trong các tiết học giáo dục địa phương.

Bà Rịa - Vũng Tàu: Dạy dân ca Châu Ro cho học sinh dân tộc

Học sinh Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thể hiện tiết mục dân ca Châu Ro.
Học sinh Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thể hiện tiết mục dân ca Châu Ro. (Ảnh tư liệu)

Mới đây, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu phối hợp với Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh vừa tổ chức khai giảng lớp dân ca Châu Ro năm 2024 cho học sinh DTTS của Trường. Lớp học diễn ra từ ngày 20 đến 30/3, với sự tham gia của 80 em học sinh dân tộc Châu Ro (Chơ Ro). Nội dung chương trình giới thiệu, truyền dạy cho các em học sinh người đồng bào về các bài dân ca, trong cội nguồn âm nhạc dân gian Châu Ro được lưu truyền. Đây là một trong những hoạt động thuộc Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền tốt đẹp của dân tộc Châu Ro.

Bà Bùi Thị Kiều Thơ: Vụ Giáo dục dân tộc (Bộ Giáo dục và Đào tạo):

Giáo dục văn hóa dân tộc trong trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT) nhằm mục đích cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản, những hiểu biết về vốn văn hoá truyền thống của các dân tộc trên quê hương mình; Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng tiếp cận, khai thác tri thức và vốn văn hoá truyền thống của địa phương để tiếp thu, học hỏi, vận dụng trong hoạt động hiện tại cũng như sau này;

Giáo dục truyền thống văn hoá, bồi dưỡng ý thức dân tộc, nâng cao thái độ trân trọng di sản văn hoá dân tộc và trách nhiệm đối với sự phát triển của cộng đồng và quê hương, hình thành ở học sinh tình cảm trong sáng, cao đẹp, yêu thương, gắn bó với cộng đồng; Làm phong phú nội dung giáo dục đặc thù trong trường PTDTNT, góp phần giáo dục cho học sinh nhân cách con người mới có tri thức và văn hoá, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội ở các vùng dân tộc và miền núi.

,.'///

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ninh Thuận: 112.750 triệu đồng phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS

Ninh Thuận: 112.750 triệu đồng phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS

Bà Pi Năng Thị Hốn, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Ninh Thuận cho biết, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) giai đoạn 2021 – 2030 (giai đoạn 1: 2021- 2025) đã hỗ trợ cho tỉnh Ninh Thuận 112.750 triệu đồng thực hiện Dự án 5 về Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nguồn vốn phát huy hiệu quả đầu tư nâng cao toàn diện chất lượng giáo dục vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Ninh Thuận.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.