Sắc màu 54 -
Thanh Huyền - Tấn Sỹ -
09:45, 05/08/2020 Điện, đường, trường, trạm... là những hạng mục quan trọng cần đầu tư cho vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK). Tuy nhiên, kết quả điều tra thực trạng kinh tế - xã hội (KT-XH) 53 DTTS do Ủy ban Dân tộc phối hợp với Tổng cục Thống kê mới công bố cho thấy, hiện vẫn còn 3,7% số hộ DTTS khu vực nông thôn chưa được tiếp cận điện lưới…
Những câu hát Páo dung giản dị, mộc mạc đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống đồng bào Dao. Đó chính là tiếng lòng của người Dao mà thông qua đó họ muốn gửi gắm niềm tin, khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Với niềm say mê văn hóa dân tộc và nhận thức rõ hoa văn thổ cẩm là bản sắc riêng, là báu vật của các dân tộc Việt Nam, nhóm 8 sinh viên trẻ của các trường đại học đã xây dựng Dự án Ethnicity, tạo nên thư viện số văn hóa thổ cẩm để dễ dàng ứng dụng các thiết kế hằng ngày của người Việt như: Ấn phẩm văn phòng, thời trang, nghệ thuật, quà lưu niệm...
Xóm Sưng và xóm Mó Hém, xã Cao Sơn trước đây từng là xóm thuần nông của một trong những xã nghèo nhất của huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình. Thế nhưng giờ đây, diện mạo vùng khó này đang dần đổi thay, cuộc sống người dân từng bước khá lên… Kết quả trên có được nhờ hướng đi đúng đắn của chính quyền và đồng bào DTTS nơi đây trong việc biến tiềm năng thành lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng.
Dân tộc Xơ Đăng là một tộc người sinh sống lâu đời trên mảnh đất Kon Tum, trong đó tập trung nhiều trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông. Trải qua biết bao biến thiên của lịch sử, người dân nơi đây đã sáng tạo và hình thành nên nét văn hóa cho riêng mình được thể hiện rõ thông qua ngôn ngữ giao tiếp, quan niệm về tín ngưỡng tôn giáo, ẩm thực, nghệ thuật tạo hình, văn hóa nghệ thuật dân gian… Những nét đẹp văn hóa ấy giờ đây đồng bào dân tộc Xơ Đăng vẫn luôn chú trọng bảo tồn và phát huy.
Dân tộc Cao Lan chiếm số đông trong tổng số 22 dân tộc anh em trong tỉnh. Không chỉ lưu giữ được nhiều bản sắc văn hóa truyền thống độc đáo mà người Cao Lan còn tích cực gìn giữ, bảo tồn chữ viết.
Sản phẩm thổ cẩm truyền thống thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa mỗi dân tộc. Tại tỉnh Hòa Bình, nghề dệt thổ cẩm không chỉ góp phần gìn giữ tinh hoa văn hóa đặc trưng của các dân tộc mà còn đang góp phần phát triển du lịch, tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập, nghề dệt thổ cẩm truyền thống vừa phải giữ được hồn cốt, vừa phải sáng tạo để tìm chỗ đứng trên thị trường.
Nhiều năm qua, cán bộ, nhân viên Trung tâm Văn hóa - Ðiện ảnh (VHĐA) Bình Định đã miệt mài đưa điện ảnh đến với đồng bào ở miền núi, vùng sâu, vùng xa. Để có được những buổi chiếu phim như vậy, những người làm công tác này phải vượt qua không ít gian truân.
Người Nùng ở Tuyên Quang có trên 4.000 hộ với hơn 16.000 nhân khẩu tập trung chủ yếu ở các huyện Chiêm Hóa, Sơn Dương, Hàm Yên, Na Hang, Lâm Bình.
Khu Di tích Mỹ Sơn, huyện Duy Xuyên (Quảng Nam) được UNESCO công nhận Di sản Văn hóa Thế giới năm 1999. Du khách đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng những tòa tháp Chăm cổ kính mà còn được thưởng thức những điệu kèn saranai độc đáo của người Chăm.
-1.png)
Kho tàng văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS tỉnh Quảng Ngãi rất đa dạng và phong phú với những làn điệu dân ca ta lêu, kachoi da diết của người Hrê; những thanh âm độc đáo của cây đàn kađác, kèn amáp của người Cor;… Nền văn hóa đa dạng, đậm đà bản sắc đó đang được gìn giữ, phát huy bằng nhiều cách làm sáng tạo.
Ở các tỉnh khu vực Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay có nhiều đội văn nghệ được ban quản trị chùa thành lập và đi vào hoạt động nhằm lưu giữ những giá trị văn hóa vốn có của người Khmer, đồng thời phục vụ người dân địa phương và du khách gần xa đến thưởng ngoạn cảnh chùa. Điển hình như tại chùa Xiêm Cán, xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu (Bạc Liêu) có một Đội Văn nghệ đã làm đắm say du khách bởi những điệu múa truyền thống của đồng bào Khmer mượt mà, uyển chuyển.
Trong các công cụ săn bắn truyền thống của người Xtiêng, ná (nỏ) là một trong những công cụ quan trọng trong hoạt động săn bắn động vật từ thiên nhiên. Ngày nay, ná là dụng cụ được trưng bày trong bảo tàng và trở thành dụng cụ của môn thể thao được yêu thích trong các dịp sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Xtiêng.
Nghệ nhân Ksor Hnao ở làng Kép (phường Đống Đa, TP. Pleiku, Gia Lai) là người am hiểu các nét văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS ở Tây Nguyên. Với tài năng Yàng (trời) phú, ông đã dìu dắt, đào tạo hàng trăm thế hệ trong các lĩnh vực văn hóa như tạc tượng, đánh chiêng và chỉnh chiêng. Để bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc, ông đã mở một quán ăn mang tên Ksor Hnao để quảng bá văn hóa ẩm thực của người Gia Rai với khách du lịch và tạo sinh kế cho dân làng.
.jpg)
Dân tộc Mông ở Tuyên Quang tuy số dân không đông như các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Cao Lan nhưng là một dân tộc có tính cộng đồng cao và có bản sắc văn hóa đậm nét. Đồng bào Mông rất yêu thích văn nghệ. Người con trai Mông ngoài việc giỏi làm nương còn phải biết thổi sáo, múa khèn. Người thổi khèn giỏi sẽ có uy tín trong bản.
Giống như các cộng đồng DTTS khác trên địa bàn tỉnh, người Xơ Đăng ở làng Giang Lố 1 (xã Sa Loong, huyện Ngọc Hồi) cũng có những bài chiêng cổ đặc trưng của dân tộc Xơ Đăng ở đây. Đó là những “báu vật” được cha ông của họ sáng tác ra từ khi mới lập làng, diễn tả lại đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất và tình cảm của dân làng. Những bài chiêng quý đó được các thế hệ trong làng gìn giữ và truyền dạy cho thế hệ trẻ hôm nay.
Những năm gần đây, huyện Bắc Hà (Lào Cai) - nơi được gọi là “cao nguyên trắng”, đã trở thành một điểm đến du lịch văn hóa, sinh thái hấp dẫn với du khách bốn phương. Đến với Bắc Hà, du khách cũng có thể được chiêm ngưỡng những nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, nổi bật như điệu xòe của đồng bào dân tộc Tày ở Tà Chải.
Năm nay, Nghệ nhân Ưu tú Đặng Đức Lai ở thôn Kỳ Phú, xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) đã bước sang tuổi 74. Dù hoàn cảnh khó khăn, nhưng với niềm đam mê cháy bỏng, hết mình với loại hình nghệ thuật hô bài chòi, nghệ nhân đã dày công “truyền lửa”, đào tạo thế hệ trẻ phát triển bài Chòi, đem lại món ăn tinh thần ở vùng quê nông thôn mới Kỳ Phú.
Dẫn chúng tôi vào khu di tích (KDT) Gò Cây Thị (thuộc thị trấn Óc Eo, huyện Thoại Sơn, An Giang), ông Chau Xom, nhà ở xã Vọng Đông, huyện Thoại Sơn cho biết: “Đây là di tích đặc biệt quý hiếm của Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Ở đây đã có bảo tàng nhưng chỉ để trưng bày những cổ vật tìm được, còn việc bảo quản, giữ gìn những điểm khai quật thì hầu như đang bị bỏ ngỏ!”
Bắn nỏ là môn thể thao thế mạnh của huyện Tây Sơn (Bình Định). Những tay nỏ người Ba Na đã mang về không ít thành tích cho thể thao địa phương này. Trong đó, các thành viên trong gia đình xạ thủ Đinh Nhin, làng Kon Giang, xã Vĩnh An là những cái tên quen thuộc trong làng bắn nỏ Bình Định. Đặc biệt, xạ thủ Đinh Thép, 33 tuổi được xem là một “siêu nỏ” của người Ba Na.
