Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Quảng Ngãi: Bước tiến mới trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Thành Nhân - 18:21, 30/06/2022

Quảng Ngãi có 5 huyện miền núi, là nơi tập trung sinh sống của đồng bào DTTS. Mỗi dân tộc đều có vốn di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đa dạng. Thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, nhất là Đề án Bảo tồn văn hóa các dân tộc trên địa bàn Quảng Ngãi, các cấp, ngành, địa phương cùng người dân vùng cao đang nỗ lực bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc mình, để không bị mai một.

Một nghệ nhân đang biểu diễn tiết mục đấu chiêng
Một nghệ nhân đang biểu diễn tiết mục đấu chiêng

Những người tâm huyết

Theo thống kê của Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Quảng Ngãi, các huyện miền núi hiện có hơn 333 nghệ nhân đang gìn giữ, trao truyền, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể, 13 loại hình di sản được kiểm kê, 131 lễ hội truyền thống, 96 nghề thủ công, 131 ngữ văn dân gian, 159 nghệ thuật trình diễn dân gian, 160 tri thức dân gian về tập quán xã hội, 117 tri thức dân gian về tiếng nói, chữ viết, 128 tri thức dân gian về y học cổ truyền. Ngoài ra, còn có hàng trăm tri thức dân gian về trang phục của đồng bào.

Thực hiện Đề án Bảo tồn, giữ gìn và phát triển văn hóa các DTTS, thời gian qua, những Người có uy tín, các già làng, trưởng thôn, nghệ nhân đã tích cực tham gia gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. 

Đơn cử như nghệ nhân ưu tú Phạm Văn Kít, ở Làng Xua, xã Ba Lế, huyện Ba Tơ, đã cất công truyền dạy cho lớp trẻ ở địa phương các làn điệu dân gian như, ka choi, ta lêu, hát ru, kể Hmon. Ngoài ra, ông còn nỗ lực tìm kiếm, giữ gìn nhiều nhạc cụ quý giá như đàn môi, ta lía...

Ông Kít cho biết: Dù âm nhạc hiện đại đang xâm nhập giới trẻ, nhưng vẫn còn nhiều thanh niên ham học hỏi và nỗ lực gìn giữ nét văn hoá của dân tộc mình. Nhạc cụ và dân ca là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống đồng bào Hrê.

Còn nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Biên, ở thôn Bắc, xã Trà Sơn, huyện Trà Bồng đã dùng chính ngôi nhà của mình làm nơi tập trung của nhiều nghệ nhân đến để truyền dạy cho thanh niên địa phương các điệu múa, đánh chiêng. Nhiều năm qua, những giá trị văn hóa của dân tộc Cor luôn được người dân ở đây ý thức gìn giữ, để phục vụ mỗi khi có lễ hội.

Ông Biên tâm sự: Chiêng ngày xưa rất nhiều, nhưng giờ toàn xã chỉ giữ được hơn chục bộ, người biết đánh chiêng cũng ít dần. Chính vì thế, gia đình tôi giữ gìn các bộ chiêng coi như tài sản quý giá và truyền dạy cách đánh chiêng cho lớp trẻ để lưu giữ nét văn hóa của dân tộc mình.

Trước sự mai một của trang phục, trang sức truyền thống người Cor, nghệ nhân Hồ Thị Non (65 tuổi), ở thị trấn Trà Xuân đã cất công tìm kiếm nguyên liệu, làm lại trang sức truyền thống để giữ “nét duyên” cho người thiếu nữ Cor.

Bà Non chia sẻ: Trước đây nhà nào cũng có cườm đá. Còn bây giờ, trang sức này đã và đang dần mất đi. Tôi đã cất công tìm mua nguyên liệu, làm lại trang sức cườm và chỉ dạy cho thế hệ trẻ ở địa phương để lưu giữ công thức làm cườm cho mai sau.

Trang phục, trang sức của đồng bào Cor rất đẹp mắt và độc đáo cần bảo tồn và phát huy giá trị
Trang phục, trang sức của đồng bào Cor rất đẹp mắt và độc đáo cần bảo tồn và phát huy giá trị

Trách nhiệm của chính quyền

Theo Trưởng phòng Văn hoá-Thông tin huyện Ba Tơ Lê Cao Đỉnh, việc tổ chức huy động nguồn lực xã hội hoá, để bảo tồn và phát triển văn hóa của dân tộc Hrê còn nhiều hạn chế; phần lớn vẫn dựa vào ngân sách nhà nước. Các giá trị văn hóa truyền thống của người Hrê chưa có sách ghi chép mà chủ yếu là truyền miệng. Do đó, thời gian tới, huyện Ba Tơ tăng cường việc lưu giữ, trao truyền những nét đẹp của văn hóa truyền thống cho lớp trẻ.

Tại huyện Sơn Tây, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào Ca Dong luôn được chú trọng. Huyện đã chọn một số làng điển hình để bảo tồn mô hình nhà sàn truyền thống; đồng thời sưu tầm, lưu giữ, truyền dạy cho thanh niên các làn điệu dân ca của đồng bào Ca Dong, như hát xà ru, ka lêu, ta choi, a giới, ra nghế, kể Hmon... Đây là các làn điệu tiêu biểu, luôn được thực hành trong cộng đồng vào dịp Tết, lễ hội và dàn dựng, biểu diễn trong các sự kiện văn hóa văn nghệ.

Ngoài ra, huyện Sơn Tây còn chú trọng bảo tồn các nhạc cụ truyền thống như đàn Brook, Brau, Brook Tru, ra ngói, đặc biệt là cồng chiêng. Đến nay, huyện có hơn 120 bộ chiêng Kần, 166 bộ chiêng Lênh, 40 đàn Brook, Brau, Brook Tru, đàn Ra Ngói... được bảo tồn tại các hộ gia đình.

Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Bạch Ngọc Thêm thông tin, hiện Sơn Tây đang xây dựng Đề án Bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa đồng bào Ca Dong, giai đoạn 2021 - 2025.

Còn tại Trà Bồng, Ban thường vụ Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết về bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa các DTTS ở địa phương, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Ông Đặng Minh Thảo, Bí thư Huyện ủy Trà Bồng chia sẻ: Việc bảo tồn và phát huy những giá trị di sản văn hóa của đồng bào các DTTS được xác định là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, xuyên suốt, lâu dài... do vậy huyện Trà Bồng đang tập trung thực hiện các giải pháp bảo tồn, phát huy để văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Tin tức - Ngọc Thu - 23:18, 13/10/2025
Ngày 13/10, công trình “Nhà rông bê tông” ở làng Ia Gri, xã Biển Hồ được các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai phối hợp với đơn vị liên quan tiến hành tháo dỡ, trả lại cảnh quan tự nhiên cho khu vực núi lửa Chư Đang Ya.
Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 19:55, 13/10/2025
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Tuyên Quang được Trung ương giao hơn 9.367 tỷ đồng để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Việc triển khai Chương trình đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, cải thiện đời sống, nâng cao nguồn nhân lực và thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng.
Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 18:44, 13/10/2025
Hiện nay việc chuyển đổi sang mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp bằng công nghệ đang trở thành hướng đi tất yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vựa lúa lớn nhất cả nước. Từ các mô hình thí điểm hiệu quả, vùng đất chín rồng đang cho thấy một diện mạo mới hiện đại hơn, xanh hơn, và hiệu quả hơn.
Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Tin tức - Trọng Bảo - 18:14, 13/10/2025
Trên tuyến Tỉnh lộ 172, thuộc địa phận xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến 3 người tử vong tại chỗ và nhiều người bị thương.
Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Xã hội - Hồng Phúc - 18:03, 13/10/2025
Ngày 13 tháng 10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh đã bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân - người được biết đến trên mạng xã hội với biệt danh Ngân 98 để điểu tra về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Sự kiện này không chỉ gây chấn động dư luận mà còn phơi bày một hiện tượng đáng báo động: sự chuyển hóa của danh tiếng thành công cụ phạm tội.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Thời sự - Minh Thu - 17:53, 13/10/2025
Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, tại phiên họp thứ 50, ngày 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân và kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2025; dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV.
Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 17:42, 13/10/2025
Tại khu vực Nam Trung Bộ, nơi có tiềm năng nuôi trồng thủy sản lớn, nhiều mô hình nuôi biển công nghệ cao đang được thử nghiệm và nhân rộng. Vai trò của hệ thống khuyến nông, đặc biệt là khuyến nông cộng đồng được xác định là lực lượng dẫn dắt then chốt trong quá trình chuyển đổi này.
EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

Trang địa phương - Minh Triết - 17:41, 13/10/2025
Một trong những sáng kiến tiêu biểu của ngành điện lực năm 2023 – “Giải pháp khắc phục cáp mạng mất an toàn đi trên trụ điện lực”, do nhóm tác giả tại Điện lực Châu Đốc (thuộc Công ty Điện lực An Giang, nay là EVNSPC) nghiên cứu, đã được Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) công nhận và đưa vào áp dụng rộng rãi. Giải pháp không chỉ mang tính sáng tạo cao mà còn giúp tăng năng suất, giảm thời gian, chi phí và đặc biệt góp phần đảm bảo an toàn hạ tầng điện – viễn thông.
Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thời sự - PV - 17:28, 13/10/2025
Trước những thiệt hại nặng nề mà bão số 11 (Matmo) gây ra cho ngành Giáo dục, ngày 12/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 196/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương đánh giá, khắc phục hậu quả, bảo đảm điều kiện dạy và học, sớm đưa học sinh trở lại trường.
Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Du lịch - Minh Nhật - 17:25, 13/10/2025
Tại Giải thưởng Readers’ Choice Awards 2025 do độc giả tạp chí Condé Nast Traveler (Mỹ) bình chọn, Việt Nam vừa được xếp trong danh sách top 10 “Điểm đến hấp dẫn nhất thế giới” và “Điểm đến thân thiện nhất thế giới”.