Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Quảng Ngãi: Bước tiến mới trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Thành Nhân - 18:21, 30/06/2022

Quảng Ngãi có 5 huyện miền núi, là nơi tập trung sinh sống của đồng bào DTTS. Mỗi dân tộc đều có vốn di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đa dạng. Thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, nhất là Đề án Bảo tồn văn hóa các dân tộc trên địa bàn Quảng Ngãi, các cấp, ngành, địa phương cùng người dân vùng cao đang nỗ lực bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc mình, để không bị mai một.

Một nghệ nhân đang biểu diễn tiết mục đấu chiêng
Một nghệ nhân đang biểu diễn tiết mục đấu chiêng

Những người tâm huyết

Theo thống kê của Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Quảng Ngãi, các huyện miền núi hiện có hơn 333 nghệ nhân đang gìn giữ, trao truyền, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể, 13 loại hình di sản được kiểm kê, 131 lễ hội truyền thống, 96 nghề thủ công, 131 ngữ văn dân gian, 159 nghệ thuật trình diễn dân gian, 160 tri thức dân gian về tập quán xã hội, 117 tri thức dân gian về tiếng nói, chữ viết, 128 tri thức dân gian về y học cổ truyền. Ngoài ra, còn có hàng trăm tri thức dân gian về trang phục của đồng bào.

Thực hiện Đề án Bảo tồn, giữ gìn và phát triển văn hóa các DTTS, thời gian qua, những Người có uy tín, các già làng, trưởng thôn, nghệ nhân đã tích cực tham gia gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. 

Đơn cử như nghệ nhân ưu tú Phạm Văn Kít, ở Làng Xua, xã Ba Lế, huyện Ba Tơ, đã cất công truyền dạy cho lớp trẻ ở địa phương các làn điệu dân gian như, ka choi, ta lêu, hát ru, kể Hmon. Ngoài ra, ông còn nỗ lực tìm kiếm, giữ gìn nhiều nhạc cụ quý giá như đàn môi, ta lía...

Ông Kít cho biết: Dù âm nhạc hiện đại đang xâm nhập giới trẻ, nhưng vẫn còn nhiều thanh niên ham học hỏi và nỗ lực gìn giữ nét văn hoá của dân tộc mình. Nhạc cụ và dân ca là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống đồng bào Hrê.

Còn nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Biên, ở thôn Bắc, xã Trà Sơn, huyện Trà Bồng đã dùng chính ngôi nhà của mình làm nơi tập trung của nhiều nghệ nhân đến để truyền dạy cho thanh niên địa phương các điệu múa, đánh chiêng. Nhiều năm qua, những giá trị văn hóa của dân tộc Cor luôn được người dân ở đây ý thức gìn giữ, để phục vụ mỗi khi có lễ hội.

Ông Biên tâm sự: Chiêng ngày xưa rất nhiều, nhưng giờ toàn xã chỉ giữ được hơn chục bộ, người biết đánh chiêng cũng ít dần. Chính vì thế, gia đình tôi giữ gìn các bộ chiêng coi như tài sản quý giá và truyền dạy cách đánh chiêng cho lớp trẻ để lưu giữ nét văn hóa của dân tộc mình.

Trước sự mai một của trang phục, trang sức truyền thống người Cor, nghệ nhân Hồ Thị Non (65 tuổi), ở thị trấn Trà Xuân đã cất công tìm kiếm nguyên liệu, làm lại trang sức truyền thống để giữ “nét duyên” cho người thiếu nữ Cor.

Bà Non chia sẻ: Trước đây nhà nào cũng có cườm đá. Còn bây giờ, trang sức này đã và đang dần mất đi. Tôi đã cất công tìm mua nguyên liệu, làm lại trang sức cườm và chỉ dạy cho thế hệ trẻ ở địa phương để lưu giữ công thức làm cườm cho mai sau.

Trang phục, trang sức của đồng bào Cor rất đẹp mắt và độc đáo cần bảo tồn và phát huy giá trị
Trang phục, trang sức của đồng bào Cor rất đẹp mắt và độc đáo cần bảo tồn và phát huy giá trị

Trách nhiệm của chính quyền

Theo Trưởng phòng Văn hoá-Thông tin huyện Ba Tơ Lê Cao Đỉnh, việc tổ chức huy động nguồn lực xã hội hoá, để bảo tồn và phát triển văn hóa của dân tộc Hrê còn nhiều hạn chế; phần lớn vẫn dựa vào ngân sách nhà nước. Các giá trị văn hóa truyền thống của người Hrê chưa có sách ghi chép mà chủ yếu là truyền miệng. Do đó, thời gian tới, huyện Ba Tơ tăng cường việc lưu giữ, trao truyền những nét đẹp của văn hóa truyền thống cho lớp trẻ.

Tại huyện Sơn Tây, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào Ca Dong luôn được chú trọng. Huyện đã chọn một số làng điển hình để bảo tồn mô hình nhà sàn truyền thống; đồng thời sưu tầm, lưu giữ, truyền dạy cho thanh niên các làn điệu dân ca của đồng bào Ca Dong, như hát xà ru, ka lêu, ta choi, a giới, ra nghế, kể Hmon... Đây là các làn điệu tiêu biểu, luôn được thực hành trong cộng đồng vào dịp Tết, lễ hội và dàn dựng, biểu diễn trong các sự kiện văn hóa văn nghệ.

Ngoài ra, huyện Sơn Tây còn chú trọng bảo tồn các nhạc cụ truyền thống như đàn Brook, Brau, Brook Tru, ra ngói, đặc biệt là cồng chiêng. Đến nay, huyện có hơn 120 bộ chiêng Kần, 166 bộ chiêng Lênh, 40 đàn Brook, Brau, Brook Tru, đàn Ra Ngói... được bảo tồn tại các hộ gia đình.

Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Bạch Ngọc Thêm thông tin, hiện Sơn Tây đang xây dựng Đề án Bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa đồng bào Ca Dong, giai đoạn 2021 - 2025.

Còn tại Trà Bồng, Ban thường vụ Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết về bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa các DTTS ở địa phương, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Ông Đặng Minh Thảo, Bí thư Huyện ủy Trà Bồng chia sẻ: Việc bảo tồn và phát huy những giá trị di sản văn hóa của đồng bào các DTTS được xác định là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, xuyên suốt, lâu dài... do vậy huyện Trà Bồng đang tập trung thực hiện các giải pháp bảo tồn, phát huy để văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Gìn giữ và phát huy mạch nguồn văn hóa xứ Nghệ

Gìn giữ và phát huy mạch nguồn văn hóa xứ Nghệ

Bất cứ mùa nào trong năm, miền Tây Nghệ An luôn có những điểm đến hấp dẫn. Trong dòng chảy bất tận của xúc cảm mỗi mùa lễ hội, mạch nguồn văn hóa vẫn được cộng đồng các DTTS nơi đây nâng niu, phát triển. Đặc biệt, nguồn lực từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: Từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719) đã và đang góp phần lan tỏa sâu rộng bản sắc văn hóa vùng đồng bào DTTS.
Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng yêu cầu xã Ngọc Linh sớm thống kê thiệt hại, lên phương án hỗ trợ ngay cho Nhân dân

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng yêu cầu xã Ngọc Linh sớm thống kê thiệt hại, lên phương án hỗ trợ ngay cho Nhân dân

Thời sự - Ngọc Chí - 18 phút trước
Chiều ngày 31/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng cùng đoàn công tác đã đến kiểm tra tình hình thiệt hại và công tác khắc phục hậu quả mưa lũ tại xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi.
Bắt cựu Phó phòng ngân hàng lừa đảo 4,8 tỷ đồng

Bắt cựu Phó phòng ngân hàng lừa đảo 4,8 tỷ đồng

Pháp luật - Hoàng Thùy - 22 phút trước
Ngày 31/10, Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Lắk đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam 4 tháng đối với Tống Minh Hòa (32 tuổi) trú xã Ea Knốp, tỉnh Đắk Lắk để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cà-phê Đắk Lắk cùng các sản phẩm OCOP chinh phục thị trường Hàn Quốc

Cà-phê Đắk Lắk cùng các sản phẩm OCOP chinh phục thị trường Hàn Quốc

Sản phẩm - Thị trường - Minh Nhật - 1 giờ trước
Nhiều doanh nghiệp tiêu biểu của tỉnh Đắk Lắk chính thức tham gia Triển lãm Thực phẩm lên men Quốc tế Hàn Quốc lần thứ 23 (IFFE 2025), giới thiệu và trưng bày các sản phẩm đặc trưng cùng sản phẩm OCOP của tỉnh tới người tiêu dùng Hàn Quốc.
Sắc tím ở Vân Hồ

Sắc tím ở Vân Hồ

Sắc màu 54 - Mộc Nhi - 1 giờ trước
Suối Bon là một bản nhỏ thuộc xã Vân Hồ, tỉnh Sơn La nằm nép mình bên sườn núi, nơi thiên nhiên vẫn giữ được vẻ hoang sơ và trong lành, xanh mát.
Tăng cường công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới

Tăng cường công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới

Xã hội - Lê Hường - 1 giờ trước
Trong 2 ngày 30 và 31/10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức Hội nghị công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới năm 2025 tại xã Ia R’vê và Ia Lốp.
Sân trường vang vọng tiếng cồng chiêng

Sân trường vang vọng tiếng cồng chiêng

Mỗi tháng 1 lần, các em học sinh tham gia Câu lạc bộ cồng chiêng, múa xoang của Trường TH - THCS xã Sa Bình, tỉnh Quảng Ngãi lại tham gia tập luyện cồng chiêng, múa xoang ngay tại sân trường. Thông qua hoạt động này, giúp các em biết trân trọng, giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc mình.
Tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy quản lý rừng bền vững

Tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy quản lý rừng bền vững

Xã hội - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Ngày 31/10, tại tỉnh Lai Châu đã diễn ra Lễ công bố Dự án “Hỗ trợ kỹ thuật hướng tới xây dựng năng lực thực hiện kế hoạch giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và huy động nguồn tài chính bền vững để bảo vệ và phát triển rừng trong đó có thị trường Các-bon rừng chất lượng cao cho tỉnh Lai Châu” (dự án C4G).
Lạng Sơn: Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ thực hiện Chương trình MTQG 1719

Lạng Sơn: Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ thực hiện Chương trình MTQG 1719

Tin tức - Lương Hồng - 1 giờ trước
Từ 29/10 - 1/11 Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lạng Sơn tổ chức tập huấn nâng cao năng lực quản lý, điều hành Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) cho 140 cán bộ cấp tỉnh, xã.
Ứng phó với mưa lũ: Bảo đảm an toàn tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết

Ứng phó với mưa lũ: Bảo đảm an toàn tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết

Thời sự - Minh Nhật - 2 giờ trước
Sáng 31/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đi kiểm tra công tác ứng phó với mưa, lũ trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.
Vinamilk: Tổng doanh thu hợp nhất quý 3 tiến sát cột mốc 17 nghìn tỷ đồng

Vinamilk: Tổng doanh thu hợp nhất quý 3 tiến sát cột mốc 17 nghìn tỷ đồng

Kinh tế - PV - 2 giờ trước
Tổng doanh thu hợp nhất quý 3 của Vinamilk đạt 16.968 tỷ đồng, tăng 9,1% so với cùng kỳ. Theo đó, tổng doanh thu hợp nhất lũy kế 9 tháng đạt 46.678 tỷ đồng, tăng 0,7% so với cùng kỳ. Cả hoạt động kinh doanh trong nước và nước ngoài của doanh nghiệp sữa hàng đầu Việt Nam đều tăng trưởng so với quý trước.
Quảng Ngãi nâng cao kĩ năng tuyên truyền, vận động về hôn nhân cho đồng bào Hrê

Quảng Ngãi nâng cao kĩ năng tuyên truyền, vận động về hôn nhân cho đồng bào Hrê

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Sáng 31/10, Cục Văn hoá các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch) phối hợp Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi và UBND xã Ba Tơ tổ chức lớp tập huấn tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về tác hại, hậu quả và hệ lụy do tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.