Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Độc đáo nghệ thuật thổi sáo mũi của người Khơ-mú

Hồng Minh - 15:59, 03/12/2019

Vừa qua, nhân ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, nhóm nghệ nhân người dân tộc Khơ-mú tỉnh Điện Biên đã có dịp về Thủ đô, giới thiệu đến công chúng cách chế tác nhạc cụ truyền thống và biểu diễn các điệu múa dân gian của người Khơ-mú tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. Cây sáo hai lỗ và nghệ thuật trình diễn sáo mũi, thu hút được đông đảo đại biểu và du khách quan tâm thưởng thức.

Những người phụ nữ Khơ-mú khéo léo chế tác sáo và biểu diễn thổi sáo mũi
Những người phụ nữ Khơ-mú khéo léo chế tác sáo và biểu diễn thổi sáo mũi

Nhạc cụ truyền thống của đồng bào hầu hết được làm bằng tre, nứa và đều có nguồn gốc từ những vật dụng quen thuộc để sản xuất, sinh hoạt.

Là một trong số ít người trong cộng đồng dân tộc Khơ-mú ở Điện Biên thành thạo diễn tấu và chế tác sáo mũi, bà Quàng Thị Dua cho biết, tiếng sáo là tiếng lòng của người con gái Khơ-mú nói lên tình yêu gia đình, lòng biết ơn công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Khi đến tuổi trưởng thành, cô gái Khơ-mú còn dùng tiếng sao để nói lên tình yêu với chàng trai của đời mình.

Sáo mũi của người Khơ-mú được làm từ những ống tre, nứa cắt thành đoạn để sử dụng. Ống tre được cắt dài khoảng 50cm, 2 đầu được bịt kín bởi 2 đốt của ống tre, trên thân sáo đục 2 lỗ nhỏ, 1 lỗ ở đầu trên dùng thổi hơi vào, 1 lỗ ở đầu dưới dùng để bấm chỉnh âm thanh. Người thổi sáo phải biết cách lấy hơi, giữ nhịp, dùng hơi từ mũi thổi vào lỗ sáo để tạo thanh âm và tiết tấu.

Khi biểu diễn sáo mũi, nghệ nhân chỉ dùng một tay vừa giữ cây sáo đúng vị trí, vừa bấm lỗ sáo, còn tay kia múa theo điệu nhạc. Cách tấu sáo của phụ nữ Khơ-mú còn đặc biệt ở chỗ, người độc tấu vừa thổi sáo vừa chen vào giữa những khúc nhạc du dương lời hát trữ tình. Khi biểu diễn họ nhún nhảy, lắc eo theo điệu nhạc, khiến cả thân hình trở nên uyển chuyển. Các bài hát phần lớn đều do họ ứng khẩu theo các làn điệu dân ca cổ.

Theo bà Dua, lớp trẻ ngày nay ít ai còn biết sử dụng và chế tác nhạc cụ của dân tộc mình. Điều kiện sản xuất, cuộc sống cũng có nhiều thay đổi khiến không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Khơ-mú bị thu hẹp. Trước tình hình đó, huyện Mường Chà cũng đã và đang đẩy mạnh nhiều giải pháp bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa đặc sắc cho các thế hệ, trong đó phong trào truyền dạy cho các bạn trẻ ở bản hát dân ca, diễn tấu sáo; đang có chuyển biến tích cực. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng bào vùng cao Quảng Nam làm du lịch cộng đồng

Đồng bào vùng cao Quảng Nam làm du lịch cộng đồng

Những năm gần đây, huyện Bắc Trà My (tỉnh Quảng Nam) đã có bước chuyển mình tích cực trong phát triển du lịch cộng đồng, đặc biệt ở các xã có đông đồng bào DTTS sinh sống. Thông qua việc ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển du lịch, tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng và xúc tiến du lịch địa phương, Bắc Trà My đã tạo điều kiện cho đồng bào Co, Ca Dong, Mường từng bước tiếp cận mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống và phát triển kinh tế bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
Thuận Châu (Sơn La): Hỗ trợ 2,5 tỷ đồng thực hiện gói chính sách chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Thuận Châu (Sơn La): Hỗ trợ 2,5 tỷ đồng thực hiện gói chính sách chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Tin tức - Minh Anh - 3 giờ trước
Thuận Châu, tỉnh Sơn La là Huyện miền núi, với trên 90% dân số là đồng bào DTTS; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều chiếm 18,16%, giao thông đi lại còn khó khăn; một số hủ tục, tập quán lạc hậu còn tồn tại; trình độ nhận thức của người dân còn hạn chế. Trong những năm gần đây, số lượng phụ nữ được tiếp cận, sử dụng dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ, trẻ em DTTS ngày càng tăng.
Tâm là gốc của phước lành

Tâm là gốc của phước lành

Dân tộc - Tôn giáo - Việt Hà - 3 giờ trước
Không cần nhiều tài sản, người nghèo vẫn có thể tạo nên phước báu lớn nếu biết thực hành bố thí bằng tâm thanh tịnh, đúng như lời dạy của Đức Phật.
Bão số 1 ở miền Trung khiến 7 người chết, mất tích

Bão số 1 ở miền Trung khiến 7 người chết, mất tích

Tin tức - Minh Nhật - 21:02, 14/06/2025
Mưa lũ phức tạp do bão số 1 đã khiến 7 người chết, mất tích, hàng nghìn ngôi nhà, hàng chục ha hoa màu bị ngập, nhiều tuyến đường giao thông bị hư hỏng nghiêm trọng.
Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Media - BDT - 18:01, 14/06/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay ngày 11/6, có những thông tin đáng chú ý sau: Ruộng bậc thang Y Tý mùa đổ ải. Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh . Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bắt kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng qua mạng hoạt động tại nhiều địa phương

Bắt kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng qua mạng hoạt động tại nhiều địa phương

Pháp luật - Minh Nhật - 18:01, 14/06/2025
Phạm Công Lộc - kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng, bị Công an Đà Nẵng bắt giam.
Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay ngày 11/6, có những thông tin đáng chú ý sau: Ruộng bậc thang Y Tý mùa đổ ải. Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh . Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Chính thức một số loại hàng hóa dịch vụ áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Chính thức một số loại hàng hóa dịch vụ áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Tin tức - Minh Nhật - 17:08, 14/06/2025
Theo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, đồ uống có đường sẽ chịu thuế 8% từ năm 2027, năm 2028 lên 10%; áp thuế tuyệt đối với thuốc lá; rượu - bia lộ trình tăng từ 35-90%...
Ninh Thuận: Đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi Dự án 8

Ninh Thuận: Đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi Dự án 8

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 16:39, 14/06/2025
Triển khai thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I 2021-2025, tỉnh Ninh Thuận triển khai tại 6 huyện, 23 xã, 71 thôn đặc biệt khó khăn. Sau 5 năm triển khai Dự án 8, tỉnh Ninh Thuận đã đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi, trong đó có nhiều chỉ tiêu vượt kế hoạch.
Điện Biên đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8

Điện Biên đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8

Tin tức - Minh Anh - 13:29, 14/06/2025
Triển khai Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” giai đoạn I từ 2021-2025, tỉnh Điện Biên huy động được 52.842 triệu đồng, trong đó nguồn ngân sách Trung ương là 52.450 triệu đồng và ngân sách địa phương là 392 triệu đồng. Kết quả giải ngân đạt 41.297 triệu đồng, tương đương 78% kế hoạch vốn giao.
Ninh Thuận: Dòng vốn tín dụng đổi thay vùng đất khó

Ninh Thuận: Dòng vốn tín dụng đổi thay vùng đất khó

Dân tộc - Tôn giáo - Tùng Nguyên - 13:25, 14/06/2025
Vùng đất đầy nắng và gió Ninh Thuận đang đổi thay từng ngày, nhất là trong công tác giảm nghèo ở vùng có đông đồng bào DTTS. Một trong những “cú hích” cho sự phát triển ở những địa bàn khó khăn của Ninh Thuận là dòng vốn tín dụng chính sách đang được triển khai trúng nhu câu của người dân.
Chuyển đổi số cho chợ truyền thống và tiểu thương: Bắt đầu từ thanh toán số

Chuyển đổi số cho chợ truyền thống và tiểu thương: Bắt đầu từ thanh toán số

Tin tức - Minh Anh - 13:24, 14/06/2025
Ngày 14/6/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) chính thức phát động Chương trình Chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống. Sự kiện diễn ra trong khuôn khổ chương trình Ngày không tiền mặt 2025. Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đến dự và chỉ đạo sự kiện.