Với nhiều cơ chế, chính sách thiết thực, Nghị định 75/2015/NĐ-CP ngày 09/9/2015 hướng tới mục tiêu quan trọng là hỗ trợ người dân, nhất là đồng bào DTTS thoát nghèo nhanh, bền vững từ việc tham gia bảo vệ và phát triển rừng. Nhưng đã gần 4 năm trôi qua, nhiều chính sách của Nghị định này vẫn chưa đi vào cuộc sống, trong đó có chính sách hỗ trợ gạo.
Những năm qua, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ là người DTTS. Từ đó, cán bộ, đảng viên là người DTTS đã phát huy vai trò và có nhiều đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn.
Tạo sinh kế, giải quyết việc làm để tăng thu nhập là giải pháp quan trọng nhất để giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS. Để thực hiện được mục tiêu này thì việc điều chỉnh tỷ lệ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất (PTSX) thuộc Chương trình 135 là điều cần thiết.
Tại phiên họp thường kỳ tháng 7/2019, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 59/NQ-CP; một trong những nội dung nổi bật được nêu trong Nghị quyết là hết năm 2019 sẽ không còn hộ nghèo có thành viên là người có công (NCC). Để đạt được mục tiêu này thì các địa phương cần có những giải pháp sáng tạo trong thực hiện chính sách ưu đãi với NCC.
Hồng Dân là huyện khó khăn của tỉnh Bạc Liêu, nơi có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Những năm gần đây, nhất là từ khi các chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai thực hiện đã giúp bà con Khmer có điều kiện vươn lên thoát nghèo bền vững.
Tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Quảng Ninh hiện còn chưa đến 1,2%, thấp hơn rất nhiều bình quân chung cả nước. Tuy nhiên, công tác giảm nghèo của Quảng Ninh đang ngày càng khó khăn, do số hộ nghèo chủ yếu tập trung ở vùng đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn…
Tỉnh Đăk Lăk hiện có 446.297 hộ, trong đó có 145.396 hộ là đồng bào các DTTS. Những năm qua, dù đã được Trung ương bố trí nguồn lực đầu tư, hỗ trợ nhưng nhìn chung, đời sống của người dân vùng đồng bào DTTS của tỉnh vẫn còn rất khó khăn. Một trong những nguyên nhân khiến cho công tác giảm nghèo vùng DTTS chưa đạt kết quả như mong muốn là do chưa đánh giá đúng thực trạng kinh tế-xã hội trên địa bàn.
Từ năm 2014, Đề án “Tăng cường hợp tác quốc tế hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS” giai đoạn 2014-2020 theo Quyết định 2214/QĐ-TTg (gọi tắt là Đề án 2214) đã được các địa phương ở khu vực Tây Nguyên tích cực triển khai và bước đầu đã có những kết quả đáng khích lệ. Nhưng để Đề án thực sự hiệu quả và tiếp tục được triển khai sau năm 2020 thì vẫn còn nhiều vấn đề cần tháo gỡ.
Thời gian qua, nhiều tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang đã thực hiện lồng ghép sinh hoạt giữa “4 hội, 4 chi” ở xã, thôn. Cách làm này vừa giữ vững tổ chức hoạt động của các hội, đoàn thể, nâng cao năng lực, hiệu quả và sức chiến đấu của hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, vừa tạo động lực phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Chính sách vay vốn tín dụng ưu đãi được ban hành trong Quyết định 2085/QĐ-TTg hướng tới mục tiêu hỗ trợ hộ nghèo ở địa bàn ĐBKK, hộ DTTS thiếu đất sản xuất có thêm điều kiện để phát triển kinh tế gia đình. Nhưng hiện nay vẫn còn nhiều vướng mắc, khiến việc giải ngân nguồn vốn vay ưu đãi này rất khó khăn.
Mô hình “bản người Mông tự quản” được triển khai từ tháng 10/2017, tại xã Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên (Yên Bái). Sau gần hai năm triển khai, mô hình đã mang lại hiệu quả thiết thực. Nhờ đó, đời sống kinh tế-xã hội của đồng bào dân tộc Mông từng bước được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, an ninh trật tự trên địa bàn được bảo đảm.
Cùng với chính sách dành cho Người có uy tín, từ năm 2013, tỉnh Kon Tum đã triển khai chính sách đối với Người tiêu biểu trong đồng bào DTTS. Đây là cách làm sáng tạo của địa phương, nhằm phát huy vai trò những tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế, giữ gìn an ninh trật tự, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa…
Tỷ lệ hộ nghèo cao, thu nhập bình quân đầu người rất thấp là một thực trạng phổ biến ở nhiều thôn đặc biệt khó khăn (ĐBKK) trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Điều này đã khiến cho hầu hết các xã khu vực III của tỉnh rất khó hoàn thành mục tiêu Chương trình 135.
Vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK) của tỉnh Quảng Ninh trong những năm qua đã có bước phát triển vượt bậc về mọi mặt. Tuy nhiên, theo báo cáo giám sát của Thường trực Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, thì khoảng cách chênh lệch mức sống giữa vùng đồng bào DTTS, miền núi với vùng thành thị còn rất lớn. Tỷ lệ hộ nghèo tại các xã ĐBKK năm 2018 còn cao gấp 12 lần mức trung bình toàn tỉnh; nhiều xã, thôn mặc dù đã thoát khỏi diện ĐBKK, nhưng các tiêu chí mới chỉ ở mức vừa đủ đạt, thiếu tính bền vững.
Nhiều năm qua, cùng với các chính sách hỗ trợ chung của Nhà nước, tỉnh Đăk Nông đã có chính sách riêng hỗ trợ kinh phí cho học sinh, sinh viên (HSSV) người DTTS trên địa bàn. Chính sách này đã tiếp thêm động lực cho HSSV khó khăn của tỉnh theo đuổi con đường học tập.
Ngày 10/1/2018, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đã ban hành Chỉ thị 19-CT/TW về tăng cường công tác ở vùng đồng bào Khmer trong tình hình mới (Chỉ thị 19). Sau hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị 19, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc Khmer vùng Tây Nam bộ đã có nhiều chuyển biến tích cực và phát triển toàn diện trên các lĩnh vực. Điều này được đánh giá trong các báo cáo cũng như ý kiến của đại biểu tại các Đại hội Đại biểu các DTTS cấp huyện, diễn ra ở nhiều địa phương trong khu vực…
Với nhiều nguồn lực đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, đời sống của đồng bào dân tộc Rơ Măm và Brâu ở tỉnh Kon Tum ngày càng được nâng lên rõ rệt. Tuy nhiên, cuộc sống của đồng bào Rơ Măm và Brâu vẫn còn nhiều khó khăn. Để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của hai dân tộc rất ít người này, các cấp chính quyền địa phương cần có những giải pháp đột phá.
Việc triển khai chính sách đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi theo Quyết định 2085/QĐ-TTg ở Đăk Lăk đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong điều kiện kinh phí được bố trí để thực hiện, mỗi địa phương lại đối diện với những vướng mắc đặc thù không dễ tháo gỡ.
Hơn 20 năm qua, thực hiện Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 23/9/1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VII) gắn với Kết luận số 64-KL/TW về một số công tác ở vùng dân tộc Mông, tỉnh Tuyên Quang nỗ lực triển khai chính sách dân tộc giúp nâng cao đời sống vật chất, tinh thần đồng bào Mông.
Đó là cụm từ được các cấp chính quyền, đồng bào DTTS ở miền núi, vùng cao ví von khi nói đến vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS. Họ là những “cầu nối” đưa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với người dân, dẫn dắt người dân tham gia phát triển kinh tế-xã hội, giữ gìn an ninh trật tự; xây dựng quê hương, bản làng ngày một no ấm.
