Chính sách dân tộc

Tỷ lệ hộ nghèo cao, thu nhập bình quân đầu người rất thấp là một thực trạng phổ biến ở nhiều thôn đặc biệt khó khăn (ĐBKK) trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Điều này đã khiến cho hầu hết các xã khu vực III của tỉnh rất khó hoàn thành mục tiêu Chương trình 135.

Vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, vùng đặc biệt khó khăn (ĐBKK) của tỉnh Quảng Ninh trong những năm qua đã có bước phát triển vượt bậc về mọi mặt. Tuy nhiên, theo báo cáo giám sát của Thường trực Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, thì khoảng cách chênh lệch mức sống giữa vùng đồng bào DTTS, miền núi với vùng thành thị còn rất lớn. Tỷ lệ hộ nghèo tại các xã ĐBKK năm 2018 còn cao gấp 12 lần mức trung bình toàn tỉnh; nhiều xã, thôn mặc dù đã thoát khỏi diện ĐBKK, nhưng các tiêu chí mới chỉ ở mức vừa đủ đạt, thiếu tính bền vững.

Nhiều năm qua, cùng với các chính sách hỗ trợ chung của Nhà nước, tỉnh Đăk Nông đã có chính sách riêng hỗ trợ kinh phí cho học sinh, sinh viên (HSSV) người DTTS trên địa bàn. Chính sách này đã tiếp thêm động lực cho HSSV khó khăn của tỉnh theo đuổi con đường học tập.

Ngày 10/1/2018, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đã ban hành Chỉ thị 19-CT/TW về tăng cường công tác ở vùng đồng bào Khmer trong tình hình mới (Chỉ thị 19). Sau hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị 19, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc Khmer vùng Tây Nam bộ đã có nhiều chuyển biến tích cực và phát triển toàn diện trên các lĩnh vực. Điều này được đánh giá trong các báo cáo cũng như ý kiến của đại biểu tại các Đại hội Đại biểu các DTTS cấp huyện, diễn ra ở nhiều địa phương trong khu vực…

Việc triển khai chính sách đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi theo Quyết định 2085/QĐ-TTg ở Đăk Lăk đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong điều kiện kinh phí được bố trí để thực hiện, mỗi địa phương lại đối diện với những vướng mắc đặc thù không dễ tháo gỡ.

Hơn 20 năm qua, thực hiện Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 23/9/1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VII) gắn với Kết luận số 64-KL/TW về một số công tác ở vùng dân tộc Mông, tỉnh Tuyên Quang nỗ lực triển khai chính sách dân tộc giúp nâng cao đời sống vật chất, tinh thần đồng bào Mông.

Đó là cụm từ được các cấp chính quyền, đồng bào DTTS ở miền núi, vùng cao ví von khi nói đến vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS. Họ là những “cầu nối” đưa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với người dân, dẫn dắt người dân tham gia phát triển kinh tế-xã hội, giữ gìn an ninh trật tự; xây dựng quê hương, bản làng ngày một no ấm.

Phụng Hiệp có gần 3.800 nhân khẩu là đồng bào DTTS (chiếm 2,4% dân số toàn huyện), đông nhất là người Khmer với 3.400 khẩu. Thời gian qua, từ việc phát huy vai trò của Người có uy tín trong công tác vận động, giúp đỡ các hộ nghèo, tham gia cùng chính quyền thực hiện tốt công tác dân tộc nên hằng năm tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 2 -3%, trong đó nhiều hộ đồng bào dân tộc Khmer thoát nghèo bền vững.

Những quy định về điều kiện chuyển nhượng, mua bán, tặng cho đất sản xuất của đồng bào DTTS được tỉnh Lâm Đồng triển khai trong những năm qua đã giúp đồng bào có tư liệu sản xuất, ổn định sinh kế. Nhưng để chủ trương này hiệu quả hơn thì cần có những điều chỉnh cho phù hợp, cả về phía người dân cũng như chính quyền địa phương.

Lâm Đồng là tỉnh thuần nông nên đất canh tác là nền tảng quan trọng đối với đời sống sản xuất của nông dân nói chung và đồng bào các DTTS nói riêng. Việc thực hiện tốt các chính sách về đất đai giúp cho đồng bào phấn khởi, yên tâm lao động sản xuất, hạn chế tình trạng du canh, du cư và giảm nghèo một cách bền vững.

Trong những năm qua, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An đã có nhiều bước phát triển đột phá về kinh tế-xã hội. Để góp phần vào sự phát triển chung này không thể không nhắc tới hiệu quả của chính sách dân tộc, công tác dân tộc triển khai trên địa bàn.

Mặc dù còn là tỉnh nghèo nhưng từ năm 2016, tỉnh Đăk Nông đã chi ngân sách địa phương để hỗ trợ lãi suất đối với hộ đồng bào DTTS tại chỗ khi vay vốn tại các ngân hàng thương mại để phát triển sản xuất nông nghiệp. Dù quy mô chính sách không lớn nhưng cũng đã góp phần hỗ trợ đồng bào phát triển kinh tế gia đình.

Do những thay đổi về cơ chế chính sách, sự chuyển mình của nền kinh tế, các chính sách theo Quyết định 102/2009/QĐ-TTg đã không còn phù hợp, cần được điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Việc rà soát, tích hợp, bãi bỏ chính sách theo hướng cho không, tăng chính sách theo hướng hỗ trợ có điều kiện gắn với đối tượng, địa bàn, sẽ giúp người dân có thêm cơ hội tiếp cận chính sách, khuyến khích sự tích cực, chủ động tham gia của người nghèo. Hiệu quả bước đầu của việc bãi bỏ chính sách hỗ trợ trực tiếp là một minh chứng.

Việc Trường Cao đẳng Kinh tế-Tài chính (KTTC) Thái Nguyên không chi trả chi phí hỗ trợ học tập cho học sinh, sinh viên thuộc đối tượng chính sách không có hộ khẩu trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên xuất phát từ chủ trương của tỉnh này. Tuy nhiên, trong việc này Nhà trường vẫn phải có trách nhiệm.

Ngày 11/7/2019, tại TP. Đà Nẵng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội thảo đánh giá kết quả giám sát thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn vùng DTTS, miền núi giai đoạn 2012–2018. Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến, Trưởng đoàn giám sát; Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành; Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh đồng chủ trì Hội thảo..

Từ ngày 11- 12/7/2019, tại Hà Nội, Ban Dân tộc thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến cho 152 đại biểu Người có uy tín trong đồng bào DTTS thuộc 14 xã dân tộc miền núi trên địa bàn thành phố Hà Nội.