Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lai Châu: Gìn giữ văn hoá truyền thống đồng bào dân tộc Si La

Minh Thu - 08:26, 27/12/2023

Những năm qua, nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là triển khai Dự án 6, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719), những nét văn hoá truyền thống độc đáo của người Si La tại Lai Châu đã và đang được bảo tồn hiệu quả, góp phần tạo nên bức tranh văn hoá đa sắc màu trên mảnh đất biên cương của Tổ quốc.

Trang phục truyền thống của người phụ nữ dân tộc Si La
Trang phục truyền thống của người phụ nữ dân tộc Si La

Si La là một trong 16 dân tộc rất ít người (dưới 10.000 người), sinh sống tập trung tại 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên. Trong đó nhiều nhất là tại huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu.

Người Si La có tín ngưỡng và các lễ hội song hành cùng nhau, mang tính cộng đồng, tạo nên sắc thái độc đáo và phong phú trong đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc và ẩn chứa giá trị nhân văn sâu sắc. Trong tín ngưỡng văn hóa của người Si La, không thể không nhắc đến các tập tục như: Thờ cúng tổ tiên, Tết năm mới, Lễ cơm mới, Lễ bìa khớ (cúng bản), Lễ cá si ta (gieo hạt tượng trưng)… Trong đó, Lễ cúng bản là lễ cúng quan trọng nhất trong năm, được đồng bào tổ chức trước các vụ sản xuất để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng xanh tốt; mong cả bản không ốm đau, bệnh tật, lợn gà không bị thú rừng bắt trong năm…

Cũng như các dân tộc khác, trang phục của người phụ nữ Si La cũng mang nét đẹp riêng và nổi bật. Đồng bào trồng cây bông vải lấy sợi se thành chỉ rồi nhuộm theo cách truyền thống để tạo sắc màu tự nhiên, sau đó, dệt nên những bộ trang phục của mình. Nhằm tô thêm vẻ đẹp cho váy, áo, các thiếu nữ Si La sử dụng những chuỗi hạt cườm nhiều màu sắc, vòng trang sức gắn bạc, đồng... thân áo, váy và ống tay áo trang trí hoa văn theo bố cục hình học.

Trước kia, người Si La quen sống du canh, du cư, cuộc sống cách biệt với bên ngoài. Đồng bào sống phụ thuộc chủ yếu vào tự nhiên và nương rẫy, sản xuất tự cung tự cấp. Điều kiện sống khó khăn, không được hưởng thụ các dịch vụ y tế, xã hội, cộng với hủ tục xưa cũ khiến đồng bào Si La nằm trong nguy cơ cao về suy thoái giống nòi. Bên cạnh đó, người Si La không có chữ viết riêng nên việc lưu truyền kho tàng văn học dân gian của dân tộc chủ yếu là truyền miệng qua các thế hệ.

Văn nghệ trong Lễ Mừng cơm mới của đồng bào Si La
Văn nghệ trong Lễ Mừng cơm mới của đồng bào Si La

Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương, đồng bào Si La từng bước phát triển kinh tế, xóa bỏ những hủ tục lạc hậu. Đặc biệt, phát huy và giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Theo đó, để bảo tồn và phát huy văn hoá các dân tộc, tỉnh Lai Châu đã phân bổ 72,8 tỷ đồng từ nguồn kinh phí sự nghiệp và gần 140 tỷ đồng từ nguồn đầu tư công trung hạn cho lĩnh vực văn hóa. Đồng thời, lồng ghép nguồn kinh phí từ các chương trình mục tiêu quốc gia như: Chương trình xây dựng nông thôn mới; Chương trình MTQG 1719, giai đoạn I: 2021- 2025, tỉnh đã huy động được 57,5 tỷ đồng để đầu tư, phát triển cho lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa.

Từ nguồn vốn hỗ trợ, Lai Châu đã chú trọng triển khai hiệu quả các CLB bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trong trường học, 100% các nhà trường duy trì, phát triển các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, xây dựng không gian văn hóa các dân tộc tiêu biểu, 45 trường học thành lập các CLB bảo tồn văn hoá các dân tộc.

Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch Lai Châu đã tăng cường nguồn lực và phương tiện cho hoạt động bảo tồn văn hóa vật thể và phi vật thể dân tộc Si La như phục dựng các loại hình văn hóa đang đứng trước nguy cơ mai một, thất truyền; biên soạn, dịch thuật, phân loại lưu giữ ngữ văn truyền miệng, tri thức dân gian; hỗ trợ kinh phí để đồng bào Si La tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch. Qua đó, góp phần để cộng đồng người Si La phát huy vai trò chủ thể, là nhân tố quan trọng nhất trong quá trình gìn giữ những phong tục tập quán tốt đẹp phù hợp với tiến trình phát triển trong xã hội hiện đại.

Cùng với đó, Lai Châu cũng tổ chức hàng chục lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể các dân tộc; phục dựng, bảo tồn 16 lễ hội tiêu biểu của các dân tộc và duy trì thường niên 40 lễ hội hằng năm, trong đó có Lễ mừng cơm mới của người Si La…

 Nghệ nhân cao niên truyền dạy dân ca cho thế hệ trẻ người Si La
Nghệ nhân cao niên truyền dạy dân ca cho thế hệ trẻ người Si La

Huyện Mường Tè hiện có gần 130 hộ với hơn 550 nhân khẩu người dân tộc Si La sinh sống tập trung ở các bản Seo Hai, Sì Thâu Chải của xã Can Hồ. Trong thời gian qua, cấp uỷ Đảng, chính quyền xã Can Hồ đã chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn, khôi phục lễ hội của người Si La, nhờ đó người Si La đã nâng cao ý thức gìn giữ các nét đặc sắc trong văn hoá của dân tộc mình. Hiện nay, xã Can Hồ đang tập trung phục hồi và bảo tồn những điệu múa, những bài dân ca của dân tộc Si La bằng việc duy trì tập luyện tại các đội văn nghệ của xã.

Chị Hù Cố De, dân tộc Si La ở xã Can Hồ cho biết: “Được Đảng, Nhà nước quan tâm, đầu tư hỗ trợ, bà con Nhân dân chúng tôi rất vui mừng, phấn khởi. Mọi người bảo ban cùng nhau cố gắng phát triển. Chúng tôi đang cố gắng truyền lại những bài múa, điệu hát của người xưa cho thế hệ con cháu”.

Thời gian tới, để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Si La, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Lai Châu phối hợp với UBND huyện Mường Tè tổ chức trình diễn, tái hiện nghệ thuật trình diễn dân gian, ngữ văn dân gian dân tộc Si La tại xã Can Hồ, huyện Mường Tè. Đây là dịp để các nghệ nhân, hạt nhân văn nghệ quần chúng dân tộc Si La gặp gỡ, giao lưu, trao đổi học tập kinh nghiệm, cùng nhau thể hiện những lời ca, tiếng hát, điệu múa mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc. Đồng thời, giúp bà con nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, gắn với phát triển du lịch trên địa bàn.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Liên Sơn ngày mới

Liên Sơn ngày mới

Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) được triển khai tại tỉnh Ninh Thuận đã tạo diện mạo mới cho vùng đồng bào dân tộc Raglay ở thôn Liên Sơn 2, xã Phước Vinh, huyện Ninh Phước. Cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể đặc biệt quan tâm đồng hành cùng người dân sử dụng hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ của Chính phủ, tạo sinh kế, nâng cao đời sống cho đồng bào vùng khó khăn.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng dự Lễ khởi công tuyến cao tốc huyết mạch qua Thái Bình, Nam Định

Thủ tướng dự Lễ khởi công tuyến cao tốc huyết mạch qua Thái Bình, Nam Định

Sáng 12/5, tại tỉnh Thái Bình, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khởi công Dự án cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng đoạn qua tỉnh Nam Định, Thái Bình theo phương thức PPP và Dự án khu công nghiệp Hưng Phú.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Chiều 11/5, tại Nhà Quốc hội, Đảng bộ Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tổ chức Đại hội lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở đầu tiên của Đảng bộ Quốc hội. Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Tổng Bí thư Tô Lâm: Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Belarus ngày càng bền chặt

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ 11-12/5/2025, chiều 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có cuộc gặp Hội hữu nghị và giao lưu văn hóa với nước ngoài của Belarus, Hội hữu nghị Belarus-Việt Nam và các cựu chuyên gia Belarus đã từng giúp đỡ Việt Nam.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus

Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sau khi kết thúc tốt đẹp các hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, chiều 11/5 (giờ địa phương), Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân Ngô Phương Ly cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đến Sân bay Minsk, Belarus, thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ ngày 11-12/5, theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Belarus Aleksandr Lukashenko.
Viết tiếp những trang sử mới trong quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga

Viết tiếp những trang sử mới trong quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Lịch sử đã chứng kiến tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác bền chặt giữa hai đất nước Việt Nam-Liên bang Nga. Kết quả chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã khắc họa đậm nét hơn mối quan hệ gắn bó, thân tình, tạo nền tảng vững chắc thực hiện hiệu quả định hướng lớn của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga trong giai đoạn hợp tác mới.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Cốt lõi để xây dựng một nền văn hóa giàu bản sắc (Bài 1)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Cốt lõi để xây dựng một nền văn hóa giàu bản sắc (Bài 1)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 1 giờ trước
Ẩn hiện sau những tiếng ê a tụng kinh Nôm nơi bản nhỏ, đến dáng đứng tự tin của những hậu duệ Bàn Vương trên bục giảng đại học trong và ngoài nước, tinh thần ham học đã trở thành phẩm chất bền bỉ, vượt qua mọi thử thách của thời gian. Không chỉ là một đức tính quý báu, tinh thần ấy từng bước kết tinh, thấm sâu vào cốt lõi văn hóa Dao, tạo nên một nền văn hóa đậm đà bản sắc, được dựng xây từ khát vọng chinh phục tri thức của nhiều thế hệ.
Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu

Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 9/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội Văn hóa - Du lịch biển Khánh Hòa năm 2025. Chùa cổ Chúc Thánh Hội An. Nét văn hóa đặc sắc trong Lễ cưới của người Cơ Tu. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lan tỏa tinh thần Phật giáo Việt Nam từ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc: Tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (Bài cuối)

Lan tỏa tinh thần Phật giáo Việt Nam từ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc: Tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 1 giờ trước
Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc (LHQ) không chỉ là ngày hội của những người có tín ngưỡng Phật giáo mà còn là cơ hội lớn cho sự giao lưu gặp gỡ giữa những người yêu hòa bình, kính trọng các giá trị nhân bản của con người. Thông qua việc tổ chức thành công Đại lễ, Việt Nam tiếp tục khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, phù hợp với pháp luật và thông lệ quốc tế, đáp ứng nguyện vọng tín ngưỡng, tôn giáo của mỗi cá nhân.
Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ (Bài 4)

Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ (Bài 4)

Pháp luật - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Việc hỗ trợ xây dựng “nhà tình thương” do bà Nguyễn Thị Kim Thảo (đại diện doanh nghiệp K. Ngọc) và bà Y Phím không chỉ gói gọn trong địa bàn xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô mà còn lan rộng đến địa bàn huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum), nơi có hơn 95% đồng bào DTTS sinh sống. Điều mà người dân mong muốn hiện nay là các cơ quan chức năng tỉnh Kon Tum vào cuộc quyết liệt để làm sáng tỏ vấn đề, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người dân, nhất là người đồng bào DTTS.
Đồng Nai: Tăng cường hiệu quả vốn vay ưu đãi

Đồng Nai: Tăng cường hiệu quả vốn vay ưu đãi

Kinh tế - Phương Linh - 1 giờ trước
Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập và phát triển mạnh mẽ, công tác giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân tại tỉnh Đồng Nai luôn là ưu tiên hàng đầu của chính quyền địa phương. Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Đồng Nai đã đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo bền vững.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 1 giờ trước
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.

"Quà tháng 5 dâng Người" – Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Tin tức - Minh Nhật - 2 giờ trước
Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Quà tháng 5 dâng Người” sẽ diễn ra nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh(19/5/1890-19/5/2025) vào tối 14/5 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.