Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2)

Tào Đạt - 10:07, 13/12/2023

Những năm gần đây, với các nguồn đầu tư của Nhà nước, cùng sự tham gia tích cực của đồng bào người Cống, Mảng, Si La và Lự , một số hủ tục, lạc hậu còn tồn tại đang từng bước bị đẩy lùi khỏi đời sống của đồng bào các DTTS. Đồng bào ý thức việc xây dựng nếp sống văn minh, hiểu hơn về tầm quan trọng chung tay giữ gìn những giá trị, bản sắc văn hóa riêng có của dân tộc để phát huy trong đời sống cộng đồng.

Khởi sắc ở vùng từng là điểm nóng về hủ tục

Đổi thay nhiều nhất trong những năm qua phải kể đến vùng đồng bảo dân tộc Mảng tại huyện Nậm Nhùn, Lai Châu. Đây từng một trong những điểm nóng về tình trạng tảo hôn. Nhưng từ nhiều năm trở lại đây, nhờ sự vào cuộc mạnh mẽ, cùng nhiều hình thức tuyên truyền mà tình trạng tảo hôn nơi đây đã giảm và hôn nhân cận huyết đã không còn.

Ra đón từ tận đầu bản Pa Cheo (xã Hua Bum, huyện Nậm Nhùn), Trưởng bản Chỉn A Èo dẫn chúng tôi đi thăm các hộ dân, và phấn khởi khoe về những đổi thay của nơi đây trong thời gian qua.

(Bài CĐ Dân tộc KKĐT) Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2)
Bản Pa Cheo từng là điểm nóng nhiều hủ tục

Cả bản Pa Cheo có 62 hộ, với hơn 300 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Mảng, có 40 hộ thuộc diện nghèo. Trước kia, vấn nạn tảo hôn và kết hôn cận huyết thống từng rất phổ biến, là tập quán lâu đời. Những đứa trẻ đang tuổi ăn, tuổi chơi kéo nhau về sống chung rồi sinh con. Nhưng từ năm 2020 đến nay, bản Pa Cheo chỉ còn 1 trường hợp tảo hôn.

Là Người có uy tín và tích cực trong công tác vận động, bà con xoá bỏ nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết, anh Chỉn A Éo chia sẻ: “Nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết đã gây nhiều đau thương trong đồng bào dân tộc Mảng chúng tôi. Nguyên nhân một phần do trình độ dân trí còn hạn chế, cái đói, cái nghèo cứ đeo bám mãi bà con người Mảng. So với trước, thì nay đời sống của bà con người Mảng khác xưa rất nhiều, đây là thành quả từ các chính sách hỗ trợ vùng đồng bào DTTS”.

Cũng theo anh Chỉn A Éo, ngoài vấn đề tảo hôn và hôn nhân cận huyết, tình trạng nghiện rượu nay cũng hạn chế. “Hình ảnh đựng rượu trong túi nilong, hình ảnh những người đàn ông ngồi cả ngày uống rượu, ngã dúi dụi, đánh vợ con, lười lao động… nay đã không còn thấy ở bản Pa Cheo”.

Anh Chỉn A Éo chia sẻ, người dân bản Pa Cheo giờ đây cũng đã dần đổi thay cách nghĩ, cách làm, vươn lên xây dựng đời sống mới, giữ gìn bản sắc văn hóa, các lễ tết truyền thống của dân tộc. 

(Bài CĐ Dân tộc KKĐT) Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2) 1
Bộ đội Biên phòng đến bản Pa Cheo tuyên truyền, vận động người dân

Ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch HĐND xã Hua Bum, huyện Nậm Nhùn, Lai Châu cho biết, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS đặc biệt là đồng bào dân tộc Mảng trên địa bàn xã Hua Bum đã có nhiều biến chuyển. Ngoài ra, các tệ nạn xã hội như nghiện rượu cũng đang dần được đẩy lùi.

“Bằng việc nâng cao nhận thức, đưa luật vào thực tiễn, chắc chắn trong thời gian tới các hủ tục và tệ nạn sẽ được xóa bỏ. Các cấp chính quyền xã đa và đang vận dụng các nguồn lực, các chính sách nhằm hỗ trợ và nâng cao đời sống cho bà con dân tộc Mảng. Khi đời sống kinh tế tốt lên, người dân được nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật thì những hủ tục lạc hậu cũng sẽ dần lùi vào quá khứ. Đồng thời, chính quyền địa phương cũng vận động bà con giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình", ông Nguyễn Văn Cao cho hay.

Những năm qua, cấp ủy, chính quyền huyện Nậm Nhùn đã đẩy mạnh triển khai quan tâm đầu tư hỗ trợ đồng bào, thông qua các chính sách hỗ trợ như: Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình MTQG 1719), Nghị định 116/2016 của Chính phủ; Quyết định số 536 của Chính phủ về phát triển kinh tế- xã hội, hỗ trợ con em đồng bào Mảng về giáo dục, giống cây trồng vật nuôi, máy móc nông cụ…

Nỗ lực xây dựng nếp sống văn minh

Đã có một thời, người Cống ở xã Nậm Khao, huyện Mường Tè (Lai Châu) đứng trước nguy cơ tụt hậu, trình độ dân trí thấp, nhiều phong tục, hủ tục còn tồn tại. Nhờ thực hiện Quyết định số 1672 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển kinh tế-xã hội vùng các dân tộc Mảng, La Hủ, Cống, Cờ Lao”, cùng với đó là các nguồn vốn hỗ trợ theo Nghị quyết 30, Chương trình 135 hỗ trợ giảm nghèo bền vững, Chương trình MTQG 1719 và nhiều những chương trình chính sách khác, mà cuộc sống của đồng bào Cống nơi đây có những thay đổi rõ rệt. Lần trở lại gần đây, chúng tôi không khó để thấy được người dân đã có ý chí, nghị lực vươn lên để xây dựng đời sống mới.

(Bài CĐ Dân tộc KKĐT) Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2) 2
Tết Ngô được các nghệ nhân người Cống ở xã Nậm Khao (huyện Mường Tè, Lai Châu) đem tới "Ngày hội văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 người" diễn ra vào tháng 11/2023

Bà Lý Thị Giống, 58 tuổi, người Cống ở bản Lăng Phiếu, xã Nậm Khao chia sẻ: “Ở bản trước kia cũng có nhiều hủ tục nhưng được sự tuyên truyền, vận động của chính quyền, mà giờ đây các hủ tục đã được bà con loại bỏ ra khỏi đời sống rồi. Các gia đình cũng đã chú ý làm ăn phát triển kinh tế. Bà còn tham gia các phong trào văn nghệ giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc nữa”.

Phó Chủ tịch xã Nậm Khao Lò Văn Hạnh, cho hay: Để bà con dần xóa bỏ các tệ nạn, hủ tục lạc hậu, tập trung phát triển kinh tế, địa phương thường xuyên tổ chức công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt các quy ước, hương ước của đồng bào dân tộc mình. Đồng thời phát huy vai trò, tiếng nói của Người có uy tín, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản; đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc Mảng làm công tác tuyên truyền và làm gương trong đời sống sinh hoạt cũng như trong lao động và học tập. Xã cũng tăng cường tổ chức các hoạt động văn hóa, lễ hội để người dân giao lưu, vừa tăng cường tình đoàn kết, vừa có thể giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc, xóa bỏ được các hủ tục lạc hậu.

(Bài CĐ Dân tộc KKĐT) Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2) 3
Người Cống ở Nậm Khao nỗ lực giữ gìn truyền thống văn hóa

Men theo con đường ngược dòng sông Đà, chúng tôi đến bản Seo Hai, xã Can Hồ tìm gặp bà Hù Thị Xuân (dân tộc Si La, 73 tuổi). Bà từng là giáo viên và là Chủ tịch Hội phụ nữ xã Can Hồ, là một trong những người tiên phong đứng nên vận động bà con xóa bỏ hủ tục, lưu giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

Vốn hiểu biết về văn hóa dân tộc mình, bà Xuân đã không ngừng giáo dục con cháu nâng cao nhận thức về văn hóa Si La. Bà đã tổ chức sưu tầm, truyền dạy các bài hát, điệu múa cho cho Đoàn Thanh niên và Chi hội phụ nữ bản; thành lập các đội văn nghệ, câu lạc bộ hát tiếng Si La, tham gia cùng cơ quan chuyên môn nghiên cứu và biên soạn tài liệu lưu giữ về những nét văn hóa của dân tộc Si La…

 “Đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào Si La khá phong phú và đa dạng. Ngoài các hoạt động văn hóa, văn nghệ, các trò chơi truyền thống của dân tộc Si La, còn có nhiều nghi lễ liên quan đến truyền thống gia đình, cộng đồng như Thờ cúng tổ tiên, tết năm mới, lễ cúng bản, lễ gieo hạt tượng trưng, lễ cơm mới… Có thời điểm, các phong tục này có nguy cơ bị mai một, nhưng nhờ chính quyền địa phương quan tâm nên cũng đã được bảo tồn và phát huy”, bà Hù Cố Xuân chia sẻ.

(Bài CĐ Dân tộc KKĐT) Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: “Giữ đẹp, dẹp xấu”, xây dựng nếp sống văn minh (Bài 2) 4
Bà Hù Thị Xuân truyền dạy lại cho con cháu những nét đẹp của dân tộc Si La

Ông Trần Thanh Đạm, Chủ tịch UBND xã Can Hồ, cho hay, người Si La chỉ có ở huyện Mường Tè và sinh sống ở 2 bản Seo Hay, Sì Thâu Chải, xã Can Hồ, với trên 500 người. Thời gian qua, địa phương phát động phong trào xây dựng gia đình văn hoá, làng văn hoá; khuyến khích bà con người Si La gìn giữ, phát huy bản sắc văn hoá riêng của dân tộc mình. Đến nay, phong trào đã đi sâu vào trong thực nếp nhà của người dân.

Giống như người Mảng, Cống và Si La, người Lự ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường cũng đang cố gắng phát huy đa dạng bản sắc văn hóa và xây dựng nếp sống văn minh hơn. Nghệ nhân Lò Thị Sọn (dân tộc Lự ở xã Bản Hon) năm nay đã gần 70 tuổi, nhưng vẫn miệt mài lên lớp dạy những bài múa cổ, những làn điệu dân ca, rộn ràng khắp các bản làng. Việc giúp cộng đồng bỏ đi cái lạc hậu và giữ gìn cái tốt đẹp đang là niềm vui, tình cảm trách nhiệm của bà đối với cộng đồng dân tộc.

“Những người lớn tuổi như tôi chỉ lo văn hóa truyền thống mai một. Do đó, khi còn sức khỏe là tôi vẫn sẽ cố gắng trao truyền, vận động con cháu kế thừa và phát huy”, bà Lò Thị Sọn nói.

Phụ nữ dân tộc Lự tham gia Ngày hội Văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10 nghìn người lần thứ Nhất tại Lai Châu
Phụ nữ dân tộc Lự tham gia Ngày hội Văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10 nghìn người lần thứ Nhất tại Lai Châu

Để gìn giữ, lưu truyền văn hóa của dân tộc Lự, những năm qua, nhiều lớp truyền dạy văn hóa đã được tổ chức để các nghệ nhân am hiểu như bà Sọn trực tiếp đứng lớp. Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Bản Hon còn thành lập 8 đội văn nghệ, với 80 thành viên là hội viên, phụ nữ các bản tham gia luyện tập.

Được biết, với mục tiêu xây dựng đời sống văn hóa cho người dân, trong đó bao gồm cả vùng đồng bào dân tộc có số dân dưới 10.000 người, tỉnh Lai Châu đã chỉ đạo các cấp, các ngành địa phương thực hiện theo từng năm, từng giai đoạn cụ thể với nhiều giải pháp linh hoạt và các chỉ tiêu chủ yếu như: số hộ được công nhận gia đình văn hóa, số bản khu phố đạt tiêu chuẩn văn hóa, số đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên; tổ chức các cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn, cũng như các giải thi đấu thể thao...

Lai Châu còn chú trọng bảo tồn, khôi phục các lễ hội truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của từng dân tộc. Thông qua đó, người dân được thỏa mãn nhu cầu tâm linh tín ngưỡng, góp phần bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc và thắt chặt tình đoàn kết các dân tộc trong tỉnh.

Ông Trần Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lai Châu, cho biết, các nét đẹp văn hóa và lễ hội của các dân tộc như Mảng, Cống, Lự, Si La được tỉnh đưa vào danh mục tổ chức thực hiện hàng năm và được hỗ trợ kinh phí cho tổ chức thực hiện phục dựng và duy trì. Đặc biệt, nhờ có Chương trình MTQG 1719 đã giúp Lai Châu có thêm nguồn lực để hỗ trợ, đầu tư bảo tồn được nhiều di sản văn hóa đặc sắc của đồng bào DTTS, nhất là đối với những dân tộc còn khó khăn đặc thù.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.