Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Dân làng Mit Jep có nghề "may áo" cho chiêng

Thuỳ Dung - 09:40, 08/07/2022

“Giữ gìn, bảo tồn và phát huy Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là một trong những cách giữ gìn hồn thiêng dân tộc và đây cũng là trách nhiệm của những người con Gia Rai được sinh ra và lớn lên ở làng Mit Jep”, già làng Rơ Châm Hyai (làng Mit Jep, xã Ia O, huyện Ia Grai, Gia Lai) khẳng định.

Già làng Rơ Châm Hyai, Người có uy tín của làng Mit Jep là một trong những người có công bảo tồn và lưu giữ phát huy Không gian văn hóa cồng chiêng của làng Mit Jep
Già làng Rơ Châm Hyai, Người có uy tín của làng Mit Jep là một trong những người có công bảo tồn và lưu giữ phát huy Không gian văn hóa cồng chiêng của làng Mit Jep

"May áo" cho chiêng

Đối với người Gia Rai ở xã biên giới Ia O, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai cồng chiêng là một nét văn hóa đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần. Vì vậy, bao năm qua, đồng bào Gia Rai nơi đây vẫn miệt mài tìm cách lưu giữ và phát huy các giá trị văn hóa của cồng chiêng. Già Rơ Châm Hyai, Người có uy tín ở làng Mit Jep chia sẻ: Cồng chiêng là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người dân ở làng Mit Jep. Người Gia Rai từ khi sinh ra, lớn lên cho đến khi về với ông bà đều có sự góp mặt của cồng chiêng. Chiêng đại diện cho tiếng nói, tâm tư của người làng đến với thần linh, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, nhà nhà no đủ.

Cũng bởi từ tình yêu chiêng, tin vào sự gắn kết giữa con người với các đấng thần linh và được truyền lửa cồng chiêng từ bao đời nay nên người làng Mit Jep ai ai cũng phấn đấu làm ăn để có tiền mua chiêng làm của để dành cho con cái trong nhà. “Ngày trước nhìn vào một ngôi làng hay một gia đình nào đó là biết được sự giàu có của họ. Nhà sung túc là phải nhiều trâu, nhiều bò nhiều lúa thóc và đặc biệt là nhiều cồng chiêng. Toàn làng mình hiện nay có 47 bộ chiêng, trong đó có 28 bộ chiêng quý lên tới hàng trăm triệu đồng.”, già Hyai cho biết thêm.

Già Rơ Châm Hyai (bên trái) và Ksor Huyên đang đan áo cho chiêng
Già Rơ Châm Hyai (bên trái) và Ksor Huyên đang đan áo cho chiêng

Ngoài việc bảo tồn cồng chiêng trong gia đình, cộng đồng, từ nghề đan lát truyền thống người làng Mit Jep còn phát triển nghề may áo cho chiêng để bảo vệ chiêng tránh sự va chạm. Già Ksor Huyên một trong những người có nhiều kinh nghiệm may áo cho chiêng của làng Mit Jep cho biết: Từ những nguồn nguyên liệu như tre, nứa, mây và từ kỹ năng đan lát truyền thống, người làng đã biến hóa, sáng tạo thành nghề may túi đựng chiêng, người làng hay gọi là áo chiêng. Một chiếc áo chiêng có giá trị từ 1.500.000- 1.600.000 triệu đồng tùy vào kích cỡ”, già Ksor Huyên cho biết thêm.

Nghề may áo cho chiêng đòi hỏi người nghệ nhân phải tập trung, tỉ mỉ. Tùy vào sự sáng tạo, sự khéo léo của người nghệ nhân mà mỗi chiếc áo chiêng mang mỗi vẻ đẹp khác nhau. Cứ đến mùa giáp tết, khi thóc đã nằm im trong kho, những người nghệ nhân lại đi chặt tre, tìm phên, nứa,… về để làm áo chiêng phục vụ cho những gia đình có nhu cầu. Ngoài ra, áo chiêng của làng Mit Jep cũng được đông đảo những người con yêu chiêng trên địa bàn tỉnh Gia Lai, Kon Tum tìm mua.

Cộng đồng cùng bảo vệ vốn quý

Cũng từ tình yêu với cồng chiêng nên bao đời nay người làng Mit Jep luôn tìm cách gìn giữ cồng chiêng thông qua truyền dạy. Đến nay hầu hết người làng Mit Jep ai ai cũng biết đánh chiêng, múa xoang và cảm nhận được những ý nghĩa và âm nhạc cồng chiêng mang lại.

Được nuôi dưỡng từ tiếng chiêng từ nhỏ nên thanh niên, trai gái ở xã Ia O ai ai cũng biết đánh chiêng, múa xoang truyền thống
Được nuôi dưỡng từ tiếng chiêng từ nhỏ nên thanh niên, trai gái ở xã Ia O ai ai cũng biết đánh chiêng, múa xoang truyền thống

Anh Ksor Bư, đội trưởng đội cồng chiêng làng Mit Jep chia sẻ với chúng tôi: Với vai trò là đội trưởng đội cồng chiêng, tôi luôn ý thức được trách nhiệm của mình trong công tác gìn giữ và bảo tồn các nét đẹp văn hóa của dân tộc. Với chúng tôi cồng chiêng là cái hồn cốt của người Tây Nguyên và là gốc rễ, cội nguồn. Vì vậy, cùng với các già làng, tôi luôn tìm cách tuyên truyền, vận động dân làng giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc, để tiếng chiêng vang mãi nơi miền biên giới Ia O.

“Người xưa đã có công sáng tạo ra những vẻ đẹp văn hóa mang tính cộng đồng như cồng chiêng nên ngàn đời nay người làng rất trân trọng và gìn giữ qua bao thế hệ. Âm nhạc cồng chiêng như mạch nguồn chảy mãi, vang vọng khắp núi rừng và gắn kết người với người”, anh Ksor Bư cho biết thêm.

Để chiêu đãi chúng tôi âm thanh đại ngàn ở vùng biên ải, anh Ksor Bư nhanh chóng tập hợp đội chiêng, xoang của làng Mit Jep lại để biểu diễn. Những tiếng chiêng đầu tiên đầu tiên bắt đầu vang lên. Chúng tôi nhấp một ngụm rượu cần, rồi cùng người làng chìm trong tiếng cồng chiêng, điệu xoang uyển chuyển của những cô sơn nữ vùng sơn cước giữa màn đêm hư ảo.

Thanh niên ở xã Ia O trình diễn đánh chiêng
Thanh niên ở xã Ia O trình diễn đánh chiêng

Trong hân hoan và hương men rượu cần nồng nàn, già làng Hyai chia sẻ: “Giá trị của cồng chiêng mãi vẹn nguyên trong trái tim của những người con của làng Mit Jep. Vì vậy, người làng Mit Jep luôn tìm cách để giữ gìn, bảo tồn và phát huy Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, một kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại bằng cách truyền dạy lại cho các thế hệ trẻ trong làng, tham gia các hoạt động văn hóa do chính quyền tổ chức. Từ đó, đưa chiêng đến gần hơn với các dân tộc khác trên địa bàn và bồi đắp thêm tình yêu văn hóa cho người dân làng”.

Ông Ksor Tuâng, Phó Chủ tịch UBND xã Ia O cho biết: Toàn xã Ia O có 349 bộ chiêng, trong đó có 153 bộ chiêng quý và 9 đội chiêng. Thời gian qua, nhằm phát huy tối đa các giá trị văn hóa của người đồng bào Jrai, cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến toàn thể nhân dân đặc biệt là trong việc truyền dạy cồng chiêng, giữ nghề đan áo cho chiêng và giữ gìn cồng chiêng trong gia đình.

“Để giúp người dân có thêm động lực giữ gìn văn hóa, xã Ia O cũng tích cực tổ chức nhiều hoạt động văn hóa gắn với cồng chiêng, đưa đội cồng chiêng đi tham gia các hoạt động văn hóa do tỉnh, huyện tổ chức. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền và quan tâm hơn nữa đến việc bảo tồn cồng chiêng trên địa bàn xã. Từ đó tạo tiền đề để phát triển du lịch gắn với văn hóa truyền thống, giúp người dân có thêm thu nhập để vừa bảo tồn văn hóa vừa phát triển kinh tế”, ông Ksor Tuâng cho biết thêm.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 11 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 11 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 11 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 11 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 11 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 11 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 12 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 12 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 12 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 12 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.