Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thổ cẩm "kể chuyện"

Hồng Minh - 11:11, 15/03/2021

Mỗi tấm vải thổ cẩm được sinh ra không chỉ là sản phẩm vật chất, mà còn mang giá trị tinh thần, thể hiện bản sắc riêng của văn hóa từng dân tộc. Ở đó là những câu chuyện về đời sống, văn hóa, điển tích, thần thoại… gắn với cách nghĩ, nếp sống của cả một cộng đồng dân tộc. Thổ cẩm khi gắn liền với những câu chuyện trở nên mới mẻ, sống động, phản ánh rõ nét hơn bức tranh chân thực về đời sống của đồng bào DTTS.

Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt thổ cẩm Lùng Tám
Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến

Vẫn những chiếc túi ví thổ cẩm, váy áo nhiều màu sắc của người Mông, nhưng trong câu chuyện của bà Vàng Thị Mai, Chủ nhiệm HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến ở xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ (Hà Giang), dường như có một dòng chảy văn hóa người Mông sống động.

 “Hình xoắn ốc - biểu tượng của người mẹ đơn thân thường được thêu trên những chiếc ví tiền. Hình hoa đối xứng là biểu tượng gia đình hạnh phúc, thường thêu trên vỏ chăn gối. Nhờ vậy, sản phẩm của đồng bào dân tộc hấp dẫn hơn, khiến nhiều người tò mò và hứng thú với ý nghĩa của những hình thêu”, bà Mai cho biết.

Cầm tấm thổ cẩm trên tay, bà Vàng Thị Mai thấm thía hơn ai hết câu chuyện từ những hình vẽ. Hình vẽ ấy không chỉ là một sản phẩm, đó còn là câu chuyện thăng trầm trong cuộc đời những người đàn bà DTTS trên cổng trời cao nguyên đá. Đó là nỗi khổ của người phụ nữ đơn thân nuôi con cần một nguồn sống; là sự nhẫn nhịn của người phụ nữ trong gia đình…

Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Còn đối với tấm thổ cẩm của người dân tộc Mường, câu chuyện đằng sau đó lại thể hiện cho một sức mạnh đoàn kết của cả cộng đồng.

Bà Phạm Thị Sơn, dân tộc Mường đến từ Thanh Hóa, lý giải: “Những hoa văn thổ cẩm là cái móc liên kết các thành viên trong cộng đồng dân tộc Mường với nhau. Nó cũng là móc xích thời gian từ ngày này qua ngày khác, cũng là biểu tượng hạnh phúc của các đôi vợ chồng. Từ xưa tới nay, người Mường luôn gìn giữ, lưu truyền cho các thế hệ con cháu câu chuyện về nguồn gốc hoa văn thổ cẩm dân tộc, nhắc đến trong sử thi “Đẻ đất đẻ nước” được kể trong các sự kiện trọng đại của người Mường. Hoa văn được dệt vào cạp váy, chăn, khăn, áo, đệm gối… là của hồi môn của người con gái khi về nhà chồng”.

Và rồi từ những tấm thổ cẩm mộc mạc ấy, khi có cơ hội chúng sẽ được tỏa sáng ở một không gian lớn hơn. Đó là câu chuyện của người phụ nữ dân tộc Dao Lý Tả Mẩy, thôn Lủ Khấu, Tả Phìn, thị xã Sa Pa, Lào Cai.

Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm
Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm.

Cũng như bao người phụ nữ Dao khác, bà Mẩy chăm chỉ dệt áo mặc cho mình, rồi đến một ngày có người phụ nữ Pháp tìm đến và nói rằng, những chiếc áo của bà rất “hợp gu” châu Âu. 

Và rồi, từ chiếc áo cánh người Dao, giờ đây lại có thể khiến người ta trở nên hiện đại như thế. Bà đã biết cách cải tiến đi một chút, cái áo truyền thống tà kéo lại, hoa văn vẽ lại một chút, bà gọi đó là áo cải biên. Những chiếc áo đó, đã mở ra thị trường tiêu thụ cho thổ cẩm của người Dao do bà làm ra. Bà Mẩy nói, năm nay, bà vẫn gửi hàng đều đặn đi châu Âu, doanh số không kém so với trước dịch Covid-19 là bao nhiêu.

Những câu chuyện trên, chỉ là một phần nhỏ trong muôn vàn những câu chuyện ẩn đằng sau mỗi tấm thổ cẩm của đồng bào các DTTS. Thật thiêng liêng, hạnh phúc biết bao khi được mặc lên mình những bộ trang phục có một ý nghĩa văn hóa ngàn đời truyền lại. Không ai trong số người dệt nên tấm thổ cẩm đó là nhà thiết kế thời trang, và những sản phẩm của họ cũng không phải là bộ sưu tập cầu kỳ. Nhưng chính mỗi câu chuyện, mỗi hoàn cảnh lại tạo ra một giá trị đặc trưng để thổ cẩm không lẫn vào đâu được.

 Và rồi, những mảnh vải đậm màu sắc núi rừng đó sẽ xuống phố, sẽ ra biển, sẽ đi nhiều nơi, luôn rực rỡ sắc màu, chân thực cuộc sống như chính cách mà đồng bào DTTS tạo ra nó...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vợ chồng nghệ nhân gìn giữ "mạch nguồn" văn hóa của người Xơ Đăng

Vợ chồng nghệ nhân gìn giữ "mạch nguồn" văn hóa của người Xơ Đăng

Trong ngôi nhà nhỏ đơn sơ, vợ chồng nghệ nhân A Tút và Y Pluh, làng Kon Gu 1, xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi vẫn âm thầm giữ nghề đan lát, dệt thổ cẩm. Mong muốn lớn nhất của vợ chồng nghệ nhân là gìn giữ "mạch nguồn" văn hóa của dân tộc Xơ Đăng mãi trường tồn với thời gian.
Tin nổi bật trang chủ
Nhận diện thủ đoạn xấu độc của thế lực thù địch để bảo vệ khối đại đoàn kết dân tộc

Nhận diện thủ đoạn xấu độc của thế lực thù địch để bảo vệ khối đại đoàn kết dân tộc

Việt Nam là quốc gia thống nhất trong đa dạng, nơi 54 dân tộc anh em cùng chung sống hòa thuận, đoàn kết, góp sức xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh. Tuy nhiên, suốt nhiều năm qua, các thế lực thù địch vẫn không ngừng tìm cách lợi dụng sự cả tin, chất phác của đồng bào dân tộc thiểu số để xuyên tạc cách chính sách tốt đẹp của Đảng, Nhà nước nhằm kích động, gây rối, mất ổn định chính trị - xã hội. Nhận diện rõ âm mưu, thủ đoạn của chúng là việc làm cần thiết để mỗi người dân nâng cao cảnh giác, chung tay bảo vệ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Nữ Bí thư

Nữ Bí thư "thắp lửa" bản sắc Dao Thanh Y ở Bình Liêu

Gương sáng - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Không khẩu hiệu to tát, không micro diễn thuyết, nữ Bí thư Chi bộ Choỏng Thị Hoa âm thầm “giữ lửa” văn hoá Dao Thanh Y. Bằng sự gương mẫu và nhiệt huyết, chị đã khiến thôn Nà Nhái, xã Bình Liêu (Quảng Ninh) thêm thức tỉnh tình yêu với bản sắc dân tộc.
Hoàn thiện cơ chế cho khuyến nông trong bối cảnh mới

Hoàn thiện cơ chế cho khuyến nông trong bối cảnh mới

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Trong tiến trình hiện đại hóa và tái cơ cấu ngành nông nghiệp, công tác khuyến nông được xác định là một trong những “cầu nối” quan trọng giữa chính sách, khoa học kỹ thuật với thực tiễn sản xuất. Tuy nhiên, trước những thay đổi về cơ chế quản lý, tổ chức bộ máy và yêu cầu phát triển nông nghiệp xanh, phát thải thấp, hệ thống khuyến nông Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức đòi hỏi phải có cơ chế hoàn thiện hơn.
Ông Hoàng Quốc Khánh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn

Ông Hoàng Quốc Khánh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn

Trang địa phương - Thúy Hồng - 4 giờ trước
Ông Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La được Bộ Chính trị điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn nhiệm kỳ 2025 -2030.
Quảng Ngãi dành 600 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa 4 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới

Quảng Ngãi dành 600 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa 4 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới

Giáo dục - T.Nhân-H.Trường - 4 giờ trước
Trong tháng 11, tỉnh Quảng Ngãi sẽ khởi công xây mới 2 trường và cải tạo, sửa chữa 2 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới với tổng vốn đầu tư hơn 612 tỷ đồng, trong đó năm 2025 sẽ bố trí khoảng 117 tỷ đồng.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Hà Nội trao quà cứu trợ người dân vùng lũ Thái Nguyên

Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Hà Nội trao quà cứu trợ người dân vùng lũ Thái Nguyên

Dân tộc - Tôn giáo - Thế Toàn - 4 giờ trước
Hơn 200 phần quà gồm các nhu yếu phẩm thiết yếu đã được Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) TP. Hà Nội trao tới các hộ dân phường Linh Sơn, tỉnh Thái Nguyên bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Công điện đẩy nhanh tiến độ 4 dự án cao tốc trọng điểm ở khu vực miền núi phía Bắc

Công điện đẩy nhanh tiến độ 4 dự án cao tốc trọng điểm ở khu vực miền núi phía Bắc

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn ký Công điện số 197/CĐ-TTg ngày 13/10/2025 về việc đẩy nhanh tiến độ đối với 04 dự án đường bộ cao tốc: Tuyên Quang - Hà Giang đoạn qua tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang - Hà Giang đoạn qua tỉnh Tuyên Quang, Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Hữu Nghị - Chi Lăng.
Dự thảo Luật An ninh mạng mới: Chủ động ứng phó với rủi ro từ trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật An ninh mạng mới: Chủ động ứng phó với rủi ro từ trí tuệ nhân tạo

Pháp luật - Hồng Phúc - 6 giờ trước
Trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển mạnh mẽ và được tội phạm mạng lợi dụng để lừa đảo, mạo danh, phát tán thông tin giả mạo, Dự thảo Luật An ninh mạng mới đã bổ sung quy định nghiêm cấm sử dụng AI để tạo dựng, chỉnh sửa và lan truyền nội dung sai lệch. Đây là bước cập nhật quan trọng, góp phần lấp khoảng trống pháp lý, tăng cường khả năng bảo vệ người dân, đồng thời bảo đảm an toàn, minh bạch cho tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
Việt Nam quật khởi sau trận thắng Nepal - Giấc mơ dự Asian Cup 2027 vẫn còn

Việt Nam quật khởi sau trận thắng Nepal - Giấc mơ dự Asian Cup 2027 vẫn còn

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Trong khuôn khổ lượt trận thứ 4 bảng F vòng loại cuối cùng Asian Cup 2027, đội tuyển Việt Nam đã giành thắng lợi sít sao 1-0 trước Nepal. Bàn thắng đến từ một pha phản lưới của cầu thủ Nepal ngay phút thứ 5, giúp tuyển Việt Nam tích thêm 3 điểm quý giá.
Cảnh báo đối với một số loại siro ho của Ấn Độ

Cảnh báo đối với một số loại siro ho của Ấn Độ

Sức khỏe - PV - 7 giờ trước
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa ban hành cảnh báo đối với 3 loại siro ho ở Ấn Độ được xác định có chứa thành phần độc hại, đồng thời kêu gọi các cơ quan y tế trên toàn thế giới lập tức báo cáo nếu phát hiện có các loại thuốc này bán ở trong nước.
Định Quán (Đồng Nai): Tín dụng ưu đãi mở đường cho tri thức trẻ

Định Quán (Đồng Nai): Tín dụng ưu đãi mở đường cho tri thức trẻ

Xã hội - Anh Đức - 7 giờ trước
Chính sách tín dụng theo Quyết định số 29/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ dành cho học sinh, sinh viên (HSSV), học viên cao học và nghiên cứu sinh các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) đang được Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) Định Quán (Đồng Nai) tích cực triển khai. Đây được xem là nguồn “tín dụng vàng”, tiếp sức cho thế hệ trẻ vươn tới tri thức và làm chủ công nghệ, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho địa phương.