Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thổ cẩm "kể chuyện"

Hồng Minh - 11:11, 15/03/2021

Mỗi tấm vải thổ cẩm được sinh ra không chỉ là sản phẩm vật chất, mà còn mang giá trị tinh thần, thể hiện bản sắc riêng của văn hóa từng dân tộc. Ở đó là những câu chuyện về đời sống, văn hóa, điển tích, thần thoại… gắn với cách nghĩ, nếp sống của cả một cộng đồng dân tộc. Thổ cẩm khi gắn liền với những câu chuyện trở nên mới mẻ, sống động, phản ánh rõ nét hơn bức tranh chân thực về đời sống của đồng bào DTTS.

Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt thổ cẩm Lùng Tám
Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến

Vẫn những chiếc túi ví thổ cẩm, váy áo nhiều màu sắc của người Mông, nhưng trong câu chuyện của bà Vàng Thị Mai, Chủ nhiệm HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến ở xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ (Hà Giang), dường như có một dòng chảy văn hóa người Mông sống động.

 “Hình xoắn ốc - biểu tượng của người mẹ đơn thân thường được thêu trên những chiếc ví tiền. Hình hoa đối xứng là biểu tượng gia đình hạnh phúc, thường thêu trên vỏ chăn gối. Nhờ vậy, sản phẩm của đồng bào dân tộc hấp dẫn hơn, khiến nhiều người tò mò và hứng thú với ý nghĩa của những hình thêu”, bà Mai cho biết.

Cầm tấm thổ cẩm trên tay, bà Vàng Thị Mai thấm thía hơn ai hết câu chuyện từ những hình vẽ. Hình vẽ ấy không chỉ là một sản phẩm, đó còn là câu chuyện thăng trầm trong cuộc đời những người đàn bà DTTS trên cổng trời cao nguyên đá. Đó là nỗi khổ của người phụ nữ đơn thân nuôi con cần một nguồn sống; là sự nhẫn nhịn của người phụ nữ trong gia đình…

Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Còn đối với tấm thổ cẩm của người dân tộc Mường, câu chuyện đằng sau đó lại thể hiện cho một sức mạnh đoàn kết của cả cộng đồng.

Bà Phạm Thị Sơn, dân tộc Mường đến từ Thanh Hóa, lý giải: “Những hoa văn thổ cẩm là cái móc liên kết các thành viên trong cộng đồng dân tộc Mường với nhau. Nó cũng là móc xích thời gian từ ngày này qua ngày khác, cũng là biểu tượng hạnh phúc của các đôi vợ chồng. Từ xưa tới nay, người Mường luôn gìn giữ, lưu truyền cho các thế hệ con cháu câu chuyện về nguồn gốc hoa văn thổ cẩm dân tộc, nhắc đến trong sử thi “Đẻ đất đẻ nước” được kể trong các sự kiện trọng đại của người Mường. Hoa văn được dệt vào cạp váy, chăn, khăn, áo, đệm gối… là của hồi môn của người con gái khi về nhà chồng”.

Và rồi từ những tấm thổ cẩm mộc mạc ấy, khi có cơ hội chúng sẽ được tỏa sáng ở một không gian lớn hơn. Đó là câu chuyện của người phụ nữ dân tộc Dao Lý Tả Mẩy, thôn Lủ Khấu, Tả Phìn, thị xã Sa Pa, Lào Cai.

Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm
Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm.

Cũng như bao người phụ nữ Dao khác, bà Mẩy chăm chỉ dệt áo mặc cho mình, rồi đến một ngày có người phụ nữ Pháp tìm đến và nói rằng, những chiếc áo của bà rất “hợp gu” châu Âu. 

Và rồi, từ chiếc áo cánh người Dao, giờ đây lại có thể khiến người ta trở nên hiện đại như thế. Bà đã biết cách cải tiến đi một chút, cái áo truyền thống tà kéo lại, hoa văn vẽ lại một chút, bà gọi đó là áo cải biên. Những chiếc áo đó, đã mở ra thị trường tiêu thụ cho thổ cẩm của người Dao do bà làm ra. Bà Mẩy nói, năm nay, bà vẫn gửi hàng đều đặn đi châu Âu, doanh số không kém so với trước dịch Covid-19 là bao nhiêu.

Những câu chuyện trên, chỉ là một phần nhỏ trong muôn vàn những câu chuyện ẩn đằng sau mỗi tấm thổ cẩm của đồng bào các DTTS. Thật thiêng liêng, hạnh phúc biết bao khi được mặc lên mình những bộ trang phục có một ý nghĩa văn hóa ngàn đời truyền lại. Không ai trong số người dệt nên tấm thổ cẩm đó là nhà thiết kế thời trang, và những sản phẩm của họ cũng không phải là bộ sưu tập cầu kỳ. Nhưng chính mỗi câu chuyện, mỗi hoàn cảnh lại tạo ra một giá trị đặc trưng để thổ cẩm không lẫn vào đâu được.

 Và rồi, những mảnh vải đậm màu sắc núi rừng đó sẽ xuống phố, sẽ ra biển, sẽ đi nhiều nơi, luôn rực rỡ sắc màu, chân thực cuộc sống như chính cách mà đồng bào DTTS tạo ra nó...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thời sự - PV - 9 phút trước
Trước những thiệt hại nặng nề mà bão số 11 (Matmo) gây ra cho ngành Giáo dục, ngày 12/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 196/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương đánh giá, khắc phục hậu quả, bảo đảm điều kiện dạy và học, sớm đưa học sinh trở lại trường.
Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Du lịch - Minh Nhật - 12 phút trước
Tại Giải thưởng Readers’ Choice Awards 2025 do độc giả tạp chí Condé Nast Traveler (Mỹ) bình chọn, Việt Nam vừa được xếp trong danh sách top 10 “Điểm đến hấp dẫn nhất thế giới” và “Điểm đến thân thiện nhất thế giới”.
Đại hội Đảng bộ Chính phủ lần thứ I thành công rất tốt đẹp

Đại hội Đảng bộ Chính phủ lần thứ I thành công rất tốt đẹp

Thời sự - PV - 20 phút trước
Chiều ngày 13/10, sau 2 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm, sôi nổi, hiệu quả, Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra theo quy định.
Đề xuất tăng phụ cấp cho nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn, bản

Đề xuất tăng phụ cấp cho nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn, bản

Chính sách Dân tộc - Minh Anh - 1 giờ trước
Bộ Y tế đề xuất thay đổi từ "chế độ phụ cấp" thành "chế độ hỗ trợ hằng tháng" đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản... Dự thảo nâng mức hỗ trợ lên tương ứng từ 0,6 đến 1,0 lần mức lương cơ sở.
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Gương sáng - T.Nhân-H.Trường - 1 giờ trước
"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh 3 yêu cầu và 5 định hướng công tác trọng tâm với Đảng bộ Chính phủ

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh 3 yêu cầu và 5 định hướng công tác trọng tâm với Đảng bộ Chính phủ

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ, Đảng bộ Chính phủ phải là tấm gương mẫu mực về bản lĩnh chính trị, trí tuệ, đổi mới và đạo đức công vụ; là trung tâm đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động trong toàn bộ bộ máy hành chính nhà nước.
Thanh Hóa long trọng tổ chức Lễ hội Lam Kinh năm 2025

Thanh Hóa long trọng tổ chức Lễ hội Lam Kinh năm 2025

Sắc màu 54 - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Lễ hội Lam Kinh năm 2025 diễn ra trong 3 ngày, tại Thanh Hóa. Sáng nay, Lễ hội được UBND tỉnh Thanh Hóa long trọng tổ chức tại xã Xuân Lam.
Liên tiếp 9 trận động đất trong sáng nay ở Quảng Ngãi, trận mạnh nhất có độ lớn 4.2 làm cả vùng tâm chấn rung lắc mạnh

Liên tiếp 9 trận động đất trong sáng nay ở Quảng Ngãi, trận mạnh nhất có độ lớn 4.2 làm cả vùng tâm chấn rung lắc mạnh

Môi trường sống - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Đến trưa 13/10, Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, Viện Các khoa học Trái đất đã phát đi thông báo 9 trận động đất xảy ra ở các xã miền núi tỉnh Quảng Ngãi; trong đó, có một trận động đất có độ lớn 4.2.
Những Bí thư Chi bộ tận tâm vì dân ở bản khó khó khăn Thanh Hóa

Những Bí thư Chi bộ tận tâm vì dân ở bản khó khó khăn Thanh Hóa

Xã hội - Quỳnh Trâm - 3 giờ trước
Nhìn cảnh nhà cửa, tài sản của người dân bị vùi trong đống đất đá, ông Phạm Văn Lệ, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Chiềng Chanh, xã Cẩm Thạch không khỏi xót xa, điều mong mỏi của ông, là giúp bà con sớm khắc phục hậu quả, trở về ổn định cuộc sống. Hay Bí thư Chi bộ Hà Văn Lương được bà con dân tộc Thái thôn Lặn Ngoài, xã Phù Luông luôn yêu quý, tin tưởng vì sự tận tâm, trách nhiệm bao năm qua của ông với cộng đồng.
Đặc sản nấm tràm những ngày mưa Huế

Đặc sản nấm tràm những ngày mưa Huế

Ẩm thực - Tiêu Dao – Bảo Anh - 5 giờ trước
Như nét ẩm thực riêng khác chỉ có trong những ngày mưa, nấm tràm xứ Huế mang vị béo, ngọt và chút đắng nhưng lại khiến nhiều tín đồ ẩm thực mê đắm. Chỉ sau những cơn mưa dài mới có nấm tràm, và mỗi năm chỉ có 2 mùa nấm diễn ra trong một tuần lễ.