Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thổ cẩm "kể chuyện"

Hồng Minh - 11:11, 15/03/2021

Mỗi tấm vải thổ cẩm được sinh ra không chỉ là sản phẩm vật chất, mà còn mang giá trị tinh thần, thể hiện bản sắc riêng của văn hóa từng dân tộc. Ở đó là những câu chuyện về đời sống, văn hóa, điển tích, thần thoại… gắn với cách nghĩ, nếp sống của cả một cộng đồng dân tộc. Thổ cẩm khi gắn liền với những câu chuyện trở nên mới mẻ, sống động, phản ánh rõ nét hơn bức tranh chân thực về đời sống của đồng bào DTTS.

Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt thổ cẩm Lùng Tám
Nghệ nhân Vàng Thị Mai và gian hàng trưng bày các sản phẩm thổ cẩm của HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến

Vẫn những chiếc túi ví thổ cẩm, váy áo nhiều màu sắc của người Mông, nhưng trong câu chuyện của bà Vàng Thị Mai, Chủ nhiệm HTX dệt lanh thổ cẩm Hợp Tiến ở xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ (Hà Giang), dường như có một dòng chảy văn hóa người Mông sống động.

 “Hình xoắn ốc - biểu tượng của người mẹ đơn thân thường được thêu trên những chiếc ví tiền. Hình hoa đối xứng là biểu tượng gia đình hạnh phúc, thường thêu trên vỏ chăn gối. Nhờ vậy, sản phẩm của đồng bào dân tộc hấp dẫn hơn, khiến nhiều người tò mò và hứng thú với ý nghĩa của những hình thêu”, bà Mai cho biết.

Cầm tấm thổ cẩm trên tay, bà Vàng Thị Mai thấm thía hơn ai hết câu chuyện từ những hình vẽ. Hình vẽ ấy không chỉ là một sản phẩm, đó còn là câu chuyện thăng trầm trong cuộc đời những người đàn bà DTTS trên cổng trời cao nguyên đá. Đó là nỗi khổ của người phụ nữ đơn thân nuôi con cần một nguồn sống; là sự nhẫn nhịn của người phụ nữ trong gia đình…

Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Mỗi hình vẽ trên tấm dệt thổ cẩm của người phụ nữ Mông xã Lùng Tám, đều mang trên mình câu chuyện, lịch sử quý giá.
Còn đối với tấm thổ cẩm của người dân tộc Mường, câu chuyện đằng sau đó lại thể hiện cho một sức mạnh đoàn kết của cả cộng đồng.

Bà Phạm Thị Sơn, dân tộc Mường đến từ Thanh Hóa, lý giải: “Những hoa văn thổ cẩm là cái móc liên kết các thành viên trong cộng đồng dân tộc Mường với nhau. Nó cũng là móc xích thời gian từ ngày này qua ngày khác, cũng là biểu tượng hạnh phúc của các đôi vợ chồng. Từ xưa tới nay, người Mường luôn gìn giữ, lưu truyền cho các thế hệ con cháu câu chuyện về nguồn gốc hoa văn thổ cẩm dân tộc, nhắc đến trong sử thi “Đẻ đất đẻ nước” được kể trong các sự kiện trọng đại của người Mường. Hoa văn được dệt vào cạp váy, chăn, khăn, áo, đệm gối… là của hồi môn của người con gái khi về nhà chồng”.

Và rồi từ những tấm thổ cẩm mộc mạc ấy, khi có cơ hội chúng sẽ được tỏa sáng ở một không gian lớn hơn. Đó là câu chuyện của người phụ nữ dân tộc Dao Lý Tả Mẩy, thôn Lủ Khấu, Tả Phìn, thị xã Sa Pa, Lào Cai.

Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm
Bàn tay người phụ nữ Dao tiền ở huyện Đà Bắc, Hòa Bình đang in họa tiết lên tấm thổ cẩm.

Cũng như bao người phụ nữ Dao khác, bà Mẩy chăm chỉ dệt áo mặc cho mình, rồi đến một ngày có người phụ nữ Pháp tìm đến và nói rằng, những chiếc áo của bà rất “hợp gu” châu Âu. 

Và rồi, từ chiếc áo cánh người Dao, giờ đây lại có thể khiến người ta trở nên hiện đại như thế. Bà đã biết cách cải tiến đi một chút, cái áo truyền thống tà kéo lại, hoa văn vẽ lại một chút, bà gọi đó là áo cải biên. Những chiếc áo đó, đã mở ra thị trường tiêu thụ cho thổ cẩm của người Dao do bà làm ra. Bà Mẩy nói, năm nay, bà vẫn gửi hàng đều đặn đi châu Âu, doanh số không kém so với trước dịch Covid-19 là bao nhiêu.

Những câu chuyện trên, chỉ là một phần nhỏ trong muôn vàn những câu chuyện ẩn đằng sau mỗi tấm thổ cẩm của đồng bào các DTTS. Thật thiêng liêng, hạnh phúc biết bao khi được mặc lên mình những bộ trang phục có một ý nghĩa văn hóa ngàn đời truyền lại. Không ai trong số người dệt nên tấm thổ cẩm đó là nhà thiết kế thời trang, và những sản phẩm của họ cũng không phải là bộ sưu tập cầu kỳ. Nhưng chính mỗi câu chuyện, mỗi hoàn cảnh lại tạo ra một giá trị đặc trưng để thổ cẩm không lẫn vào đâu được.

 Và rồi, những mảnh vải đậm màu sắc núi rừng đó sẽ xuống phố, sẽ ra biển, sẽ đi nhiều nơi, luôn rực rỡ sắc màu, chân thực cuộc sống như chính cách mà đồng bào DTTS tạo ra nó...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Liên hoan Ẩm thực xứ Thanh: Ngày hội tôn vinh bản sắc và sáng tạo

Liên hoan Ẩm thực xứ Thanh: Ngày hội tôn vinh bản sắc và sáng tạo

Tối 2/10, tại Công viên Hội An (Thanh Hóa), UBND tỉnh Thanh Hóa khai mạc Liên hoan Văn hoá Ẩm thực xứ Thanh 2025 với chủ đề “Đậm bản sắc – Bừng tinh hoa”. Sự kiện mang đến bức tranh rực rỡ sắc màu văn hoá và ẩm thực, thu hút đông đảo du khách, chuyên gia và doanh nghiệp từ nhiều tỉnh, thành phố.
Tin nổi bật trang chủ
Vĩnh Long: Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer gắn với phát triển du lịch sinh thái

Vĩnh Long: Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer gắn với phát triển du lịch sinh thái

Thời sự - Như Tâm - 1 giờ trước
Ngày 3/10, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với phương châm: “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phát - Phát triển” đã chính thức diễn ra tại Trung tâm Hội nghị tỉnh. Ông Lê Minh Trí - Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà Nước dự và chỉ đạo Đại hội.
FIFA công bố trái bóng chính thức World Cup 2026 - “Trionda” ra mắt cùng thể lệ giải đấu mới

FIFA công bố trái bóng chính thức World Cup 2026 - “Trionda” ra mắt cùng thể lệ giải đấu mới

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 1 giờ trước
Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) phối hợp cùng hãng Adidas chính thức công bố trái bóng thi đấu của World Cup 2026 mang tên “Trionda”. Sự kiện ra mắt được tổ chức theo hình thức trực tuyến toàn cầu, với các điểm cầu truyền thông tại ba quốc gia đồng chủ nhà: Mỹ, Canada và Mexico, nơi World Cup 2026 sẽ diễn ra.
Hỗ trợ các địa phương 2.500 tỷ đồng để khắc phục bão số 10 và các đợt thiên tai khác từ đầu năm 2025

Hỗ trợ các địa phương 2.500 tỷ đồng để khắc phục bão số 10 và các đợt thiên tai khác từ đầu năm 2025

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 2171/QĐ-TTg ngày 2/10 hỗ trợ 2.524 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2025 cho 15 địa phương khắc phục hậu quả cơn bão số 10 và các đợt thiên tai khác từ đầu năm 2025.
Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ được chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long

Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ được chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long

Thời sự - Như Tâm - 1 giờ trước
Ngày 3/10, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Ban Tổ chức Trung ương đã công bố các Quyết định của Bộ Chính trị chỉ định Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long nhiệm kỳ 2025-2030.
Lừa đảo 5,5 tỷ đồng, “nữ quái” bị bắt sau gần 10 tháng trốn truy nã

Lừa đảo 5,5 tỷ đồng, “nữ quái” bị bắt sau gần 10 tháng trốn truy nã

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Sau khi lừa đảo chiếm đoạt 5,5 tỷ đồng bằng thủ đoạn vay tiền đáo hạn ngân hàng, đối tượng đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú. Cảnh sát đã ra quyết định truy nã loại đặc biệt nguy hiểm và xác lập chuyên án để truy bắt.
Những điển hình lan tỏa phòng trào sản xuất giỏi ở xã Kon Đào

Những điển hình lan tỏa phòng trào sản xuất giỏi ở xã Kon Đào

Kon Đào là xã miền núi, nằm phía Tây của tỉnh Quảng Ngãi. Toàn xã có 19 thôn, với hơn 13.500 nhân khẩu, đồng bào DTTS chiếm hơn 75%. Để giúp đồng bào DTTS phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng những gương điển hình tiên tiến trong lao động, sản xuất để bà con học tập, noi theo.
Thẻ xanh lần đầu được áp dụng tại U20 World Cup 2025 ở Chile

Thẻ xanh lần đầu được áp dụng tại U20 World Cup 2025 ở Chile

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Tại VCK U20 World Cup 2025 đang diễn ra tại Chile, Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) lần đầu tiên triển khai thử nghiệm “thẻ xanh” trong một giải đấu chính thức. Đây được xem là bước thử nghiệm quan trọng nhằm đánh giá tính hiệu quả của cơ chế thách thức trọng tài bằng video, bên cạnh hệ thống VAR hiện hành.
Cầu sập trong đêm, giao thông huyết mạch Tuyên Quang tê liệt

Cầu sập trong đêm, giao thông huyết mạch Tuyên Quang tê liệt

Tin tức - Vũ Mừng - 3 giờ trước
Rạng sáng 3/10, tại Km177+300 tỉnh lộ 185 (đoạn qua cầu Tát Luông, xã Nà Hang, tỉnh Tuyên Quang) đã xảy ra sự cố nghiêm trọng: Mố cầu M1 bất ngờ sụt lún, gãy đứt, khiến toàn bộ mặt đường dẫn bị hư hỏng nặng, vị trí sụt sâu tới khoảng 2m. May mắn là thời điểm này không có phương tiện hay người dân lưu thông nên không xảy ra thương vong.
Thượng tướng Thái Đại Ngọc được chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai

Thượng tướng Thái Đại Ngọc được chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai

Thời sự - T.Nhân-H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 3/10, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I, lãnh đạo Ban Tổ chức Trung ương đã công bố quyết định của Bộ Chính trị chỉ định ông Thái Đại Ngọc giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai.
Sau trận lũ lịch sử nhiều tuyến đường của Tuyên Quang vẫn ngập trong bùn đất

Sau trận lũ lịch sử nhiều tuyến đường của Tuyên Quang vẫn ngập trong bùn đất

Tin tức - Vũ Mừng - 4 giờ trước
Từ đêm 30/9 đến ngày 1/10, trên địa bàn các phường Hà Giang 1, Hà Giang 2 và xã Ngọc Đường (tỉnh Tuyên Quang) đã xảy ra một trận lụt lịch sử. Nước lũ từ thượng nguồn đổ về nhanh, dâng cao trong thời gian ngắn, nhấn chìm nhiều tuyến đường, nhà cửa, hoa màu và tài sản của người dân. Đây được coi là đợt ngập nặng nhất trong nhiều năm trở lại đây, để lại cảnh tượng tan hoang, ngổn ngang bùn đất.
Ông Nguyễn Tiến Hải tiếp tục giữ chức Bí thư Tỉnh ủy An Giang

Ông Nguyễn Tiến Hải tiếp tục giữ chức Bí thư Tỉnh ủy An Giang

Thời sự - Tào Đạt - 5 giờ trước
Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh An Giang lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, đã công bố Quyết định của Bộ Chính trị về việc chỉ định ông Nguyễn Tiến Hải tiếp tục giữ chức Bí thư Tỉnh ủy An Giang, nhiệm kỳ 2025 – 2030.