Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Quảng Ngãi: Những “báu vật nhân văn sống” chưa được quan tâm đúng mức

Thành Nhân - 10:09, 15/06/2020

Có thể khẳng định, các Nghệ nhân Nhân dân (NNND), Nghệ nhân Ưu tú (NNƯT) là những người nắm giữ những tinh hoa văn hóa nghệ thuật truyền thống, được trân trọng gọi là “báu vật nhân văn sống”. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, đời sống của những Nghệ nhân trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi hiện nay gặp rất nhiều khó khăn, chưa được quan tâm đúng mức, khiến họ mất dần động lực.

Những nghệ nhân được xem là “báu vật nhân văn sống” cần được trọng thị và có chế độ đãi ngộ xứng đáng
Những nghệ nhân được xem là “báu vật nhân văn sống” cần được trọng thị và có chế độ đãi ngộ xứng đáng

Theo thống kê của ngành chức năng, tại các huyện miền núi của tỉnh Quảng Ngãi hiện có 3 người được phong tặng NNND và 16 người được phong tặng NNƯT. Họ đều là những người nắm giữ nhiều giá trị di sản văn hóa phi vật thể quý giá. Điển hình như NNND Đinh Ngọc Su, ở xã Sơn Thượng (huyện Sơn Hà). Ông là người am hiểu tường tận về nhạc cụ dân tộc Hrê. Ông đã có công phục hồi lại sáo Tà vỗ, một loại nhạc cụ độc đáo cổ xưa của người Hrê mà thời gian đã làm mai một. Năm 2019, ông Đinh Ngọc Su vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu NNND. Do tuổi cao, sức yếu ông đã qua đời, nhưng những đóng góp của ông cho văn hóa truyền thống vẫn còn mãi. Chính nhờ sự truyền dạy của ông mà nhạc Tà vỗ được nhiều người trẻ biết sử dụng.

Trong khi đó, NNƯT Đinh Thanh Sơn, ở xã Sơn Mùa (huyện Sơn Tây), không chỉ hát được các làn điệu dân ca của người Ca Dong (một nhóm thuộc dân tộc Xơ-đăng), mà còn sử dụng thành thạo rất nhiều loại nhạc cụ truyền thống, như: A khung, Brooc krau, Brooc tru, Brooc a khung... Ngoài ra, ông còn biết cách chế tác rất nhiều nhạc cụ. Hằng năm, ông tham gia các lớp truyền dạy dân ca của địa phương để thế hệ trẻ học hỏi, giữ gìn.

Ngoài những Nghệ nhân được phong tặng danh hiệu, thì trong cộng đồng DTTS tại các huyện miền núi Quảng Ngãi còn có khoảng 300 Nghệ nhân có nhiều đóng góp, nắm giữ, lưu truyền các giá trị văn hóa dân tộc. Điều đáng nói là hiện nay, nhiều Nghệ nhân sống trong cảnh khó khăn, già yếu, không được bảo đảm cuộc sống tốt để có thể cống hiến kinh nghiệm của mình cho cộng đồng.

Đơn cử như NNƯT Đinh Ka La, ở xã Sơn Mùa (huyện Sơn Tây), nay đã 80 tuổi, cuộc sống rất khó khăn lại thường xuyên ốm đau. Vì đam mê văn hóa truyền thống, ông đã bỏ nhiều công sưu tầm và truyền dạy cho lớp trẻ. “Tuy được phong tặng là NNƯT nhưng thời gian qua, tôi chưa nhận được chính sách hỗ trợ. Nếu có hỗ trợ của Nhà nước, thì tôi và các Nghệ nhân khác có điều kiện để ổn định cuộc sống và dành tâm huyết cho văn hóa truyền thống”, ông Ka La chia sẻ.

Từ năm 2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 109/2015/NĐ-CP (Nghị định 109) về việc hỗ trợ đối với NNND và NNƯT có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên đến nay, ở tỉnh Quảng Ngãi vẫn chưa có trường hợp Nghệ nhân nào được nhận hỗ trợ theo Nghị định này. Qua tìm hiểu của chúng tôi, phần đông các Nghệ nhân vẫn còn “mơ hồ” thông tin về việc hỗ trợ, cũng chưa ai giúp họ nắm đầy đủ các bước cần làm gồm những gì.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phạm Minh Đát, Phó Trưởng phòng Quản lý văn hóa (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi), thừa nhận: Nhiều Nghệ nhân vẫn chưa được hưởng chính sách nào liên quan đến danh hiệu đã được công nhận.

“Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và chính quyền các địa phương cần sớm triển khai, hướng dẫn và rà soát để kịp thời triển khai chính sách hỗ trợ để ổn định cuộc sống cho các Nghệ nhân được phong tặng có đời sống khó khăn”, ông Đát nói.

Việc vinh danh Nghệ nhân thể hiện sự trọng thị của cộng đồng đối với những người đã không ngừng cống hiến, đóng góp công sức vào việc bảo tồn di sản văn hóa của địa phương, dân tộc. Tuy nhiên, điều đó chỉ có ý nghĩa thiết thực khi chúng ta tạo cho các Nghệ nhân có một đời sống tốt, để họ tiếp tục toàn tâm toàn ý với công việc gìn giữ, trao truyền các giá trị văn hóa dân gian. Các ngành chức năng tỉnh Quảng Ngãi cần nhanh chóng rà soát lại quy trình thực hiện Nghị định 109 để bảo đảm quyền lợi cho những Nghệ nhân. Đồng thời khích lệ, động viên để trí tuệ, kinh nghiệm của họ được phát huy, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Nhiều nghệ nhân vẫn chưa được hưởng chính sách nào liên quan đến danh hiệu đã được công nhận. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và chính quyền các địa phương cần sớm triển khai, hướng dẫn và rà soát để kịp thời triển khai chính sách hỗ trợ để ổn định cuộc sống cho các nghệ nhân được phong tặng có đời sống khó khăn”.

Ông Phạm Minh Đát, Phó Trưởng phòng Quản lý văn hóa

(Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi).


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.