Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người nghệ nhân miệt mài nghiên cứu văn hóa Tày

PV - 11:07, 05/03/2020

Ở tuổi 93, ông Lương Long Vân, dân tộc Tày, thôn Yên Phú, xã An Tường (thành phố Tuyên Quang) vẫn miệt mài sưu tầm, biên dịch những cung Then cổ vừa truyền dạy, bảo tồn chữ Nôm - Tày. Những cuốn sách được ông cùng các nhà nghiên cứu văn học dân gian về văn hóa truyền thống dân tộc Tày đã trở thành những tài liệu quý, có hàm lượng tri thức cao, góp phần bổ sung, làm phong phú hơn kho tàng văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc Tày.

Ông Vân luôn tâm huyết việc truyền dậy văn hóa Tày cho thế hệ mai sau. Ảnh: Nam Sương - TTXVN
Ông Vân luôn tâm huyết việc truyền dậy văn hóa Tày cho thế hệ mai sau. Ảnh: Nam Sương - TTXVN

Sinh ra ở xã Trùng Khánh (huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang), ông Lương Long Vân lớn lên trong lời Then Cọi của gia đình, làng bản. Tình yêu, sự gắn bó với văn hóa Tày đã theo ông từ khi còn nhỏ. Ông thường cùng anh trai đi theo các ông thầy Quan làng xem, học hỏi, giúp việc, trở thành đệ tử của các thầy Quan làng. Đam mê văn hóa Tày, đọc thông viết thạo chữ Nôm Tày, ông rất nhanh thuộc các bài hát. Ông đã học thuộc lòng, hát suốt đêm nhiều cung Then, bài Pụt trước sự ngỡ ngàng của các bậc cao niên.

Nghệ nhân Lương Long Vân chia sẻ, văn Quan làng nhà trai có 130 cung, văn Quan làng nhà gái cũng có đến 32 cung. Việc hát Quan làng trong đám cưới người Tày là nghi lễ mang tính giáo lý sâu sắc. Người Tày rất trọng lễ nghĩa, sống có trước có sau, mong muốn con cái họ thực yêu thương nhau, biết tôn kính dòng họ, cha mẹ.

Ông Vân cùng nhà nghiên cứu văn học nghệ thuật Tống Đại Hồng. Ảnh: Nam Sương - TTXVN
Ông Vân cùng nhà nghiên cứu văn học nghệ thuật Tống Đại Hồng. Ảnh: Nam Sương - TTXVN

Bên cạnh việc biên soạn, sưu tầm văn hóa đồng bào Tày, ông Lương Long Vân luôn canh cánh với việc truyền dạy chữ Nôm Tày cho thế hệ sau. Ông cho biết, chữ Nho, giờ là chữ Nôm của người Tày, vì người Tày biến chữ Nho này thành tiếng Tày. Một số dân tộc khác như Dao, Mông cũng có chữ Nho nhưng họ nói bằng tiếng của họ. Các con của ông (anh Lương Văn Lành, Lương Văn Dũng, Lương Văn Hoàng) luôn ủng hộ bố suốt quá trình nghiên cứu, bảo tồn văn hóa dân tộc và đều thành thạo đọc viết chữ Nôm-Tày.

Sau thời gian dài hoạt động công tác xã hội, cho đến khi về hưu, ông Lương Long Vân bắt đầu tập trung nghiên cứu sâu hơn về văn hóa Tày. Từ các cuốn sách Tày cổ gia truyền, ông viết lại và biên soạn thành nhiều cuốn sách quý như: “Văn Quan làng Tuyên Quang”, “Một số cung Then cổ chữ Nôm - Tày”… Trong đó, cuốn sách “Văn Quan làng Tuyên Quang” dày 410 trang do ông phối hợp cùng các tác giả Tống Đại Hồng và Ma Văn Đức, hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh thực hiện là một tư liệu chuyên biệt về hát Văn Quan làng đầu tiên của tỉnh Tuyên Quang.

Các tài liệu chữ Nôm - Tày được ông Vân lưu giữ. Ảnh: Nam Sương - TTXVN
Các tài liệu chữ Nôm - Tày được ông Vân lưu giữ. Ảnh: Nam Sương - TTXVN

Ông Tống Đại Hồng, nhà nghiên cứu Văn hóa dân gian, Hội Văn nghệ dân gian tỉnh Tuyên Quang chia sẻ, được tiếp xúc, trao đổi về văn hóa dân gian của đồng bào Tày cùng nghệ nhân Lương Long Vân là một vinh dự. Những hiểu biết, niềm đam mê với văn hóa dân tộc Tày của ông như một kho tàng bất tận. Tuy tuổi đã cao, ông Vân vẫn có thể hát nhiều bài Then, đánh đàn Tính, đọc lưu loát các sách cổ chữ Nôm - Tày. Trong quá trình cùng viết sách về hát Quan làng, ông Vân luôn mong muốn tác phẩm của mình có thể được truyền thụ rộng rãi trong cộng đồng dân tộc Tày, để lưu giữ bản sắc văn hóa truyền thống đặc trưng trước nguy cơ đang dần mai một. Nhà nghiên cứu Tống Đại Hồng cho biết đang phối hợp với Nghệ nhân Lương Long Vân biên soạn cuốn “Từ điển Nôm – Tày Tuyên Quang”. Cuốn sách sẽ là một bộ tài liệu quý bổ sung vào kho tàng ngôn ngữ, chữ viết của đồng bào Tày ở Tuyên Quang.

Những cống hiến không biết mệt mỏi của nhà nghiên cứu Lương Long Vân góp phần giữ gìn, phát huy những tinh hoa, bản sắc, truyền thống của đồng bào dân tộc Tày. Các cuốn sách cổ do ông dày công lưu giữ còn là tài sản vô giá trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam. Với những đóng góp to lớn trong việc gìn giữ văn hóa dân tộc, năm 2017, ông vinh dự được Trung ương Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam trao Bằng công nhận danh hiệu Nghệ nhân Dân gian.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hậu Giang: Triển lãm trên 100 bức tranh mỹ thuật áo bà ba xưa và nay

Hậu Giang: Triển lãm trên 100 bức tranh mỹ thuật áo bà ba xưa và nay

Để khơi dậy và phát huy giá trị văn hóa truyền thống từ chiếc áo bà ba, tượng trưng cho vùng đất và con người Nam bộ, trong chuỗi các hoạt động của Festival Áo bà ba - Hậu Giang 2023, sáng 29/9, tại Công viên tượng bờ kè Xà No, Phường 1, TP Vị Thanh, UBND tỉnh Hậu Giang tổ chức khai mạc triển lãm tranh áo bà ba với chủ đề “Chiếc áo bà ba xưa và nay”. Triển lãm diễn ra đến hết ngày 29/10/2023.
Tin nổi bật trang chủ
Tuần lễ Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau năm 2023 sẽ diễn ra trong 2 ngày từ ngày 9-10/10

Tuần lễ Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau năm 2023 sẽ diễn ra trong 2 ngày từ ngày 9-10/10

Khoa học - Công nghệ - Như Tâm - 2 giờ trước
Tuần lễ Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau năm 2023 sẽ diễn ra trong 2 ngày, từ ngày 9-10/10, với 5 hoạt động chính gồm: tọa đàm thúc đẩy chuyển đổi số du lịch trên địa bàn tỉnh; tọa đàm thúc đẩy chuyển đổi số trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm OCOP; tổ chức trưng bày, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, giải pháp chuyển đổi số; họp mặt Ngày Doanh nhân Việt Nam và hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số quốc gia
Hà Nội đón 18,9 triệu lượt khách du lịch trong 9 tháng đầu năm 2023

Hà Nội đón 18,9 triệu lượt khách du lịch trong 9 tháng đầu năm 2023

Du lịch - Trương Vui - 2 giờ trước
Theo Sở Du lịch Hà Nội, trong tháng 9/2023, ngành Du lịch Hà Nội đã đón hơn 2 triệu lượt khách, tăng 37,6% so với cùng kỳ 2022. Trong đó, khách du lịch quốc tế đến Hà Nội ước đạt 397,2 nghìn lượt, tăng hơn 2 lần so với cùng kỳ năm 2022.
Bộ đội Biên phòng Sóc Trăng mang Trung thu đến với trẻ em nghèo khu vực biên giới biển

Bộ đội Biên phòng Sóc Trăng mang Trung thu đến với trẻ em nghèo khu vực biên giới biển

Xã hội - Lê Vũ - Văn Long - 23:59, 29/09/2023
Những ngày qua, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, tặng quà cho thiếu nhi ở vùng biên giới biển. Đây là hoạt động mang ý nghĩa xã hội thiết thực trong công tác chăm lo cho trẻ em, gắn kết nghĩa tình quân dân nơi địa bàn xa, khu vực biên giới biển
Hậu Giang: Triển lãm trên 100 bức tranh mỹ thuật áo bà ba xưa và nay

Hậu Giang: Triển lãm trên 100 bức tranh mỹ thuật áo bà ba xưa và nay

Sắc màu 54 - Như Tâm - 23:56, 29/09/2023
Để khơi dậy và phát huy giá trị văn hóa truyền thống từ chiếc áo bà ba, tượng trưng cho vùng đất và con người Nam bộ, trong chuỗi các hoạt động của Festival Áo bà ba - Hậu Giang 2023, sáng 29/9, tại Công viên tượng bờ kè Xà No, Phường 1, TP Vị Thanh, UBND tỉnh Hậu Giang tổ chức khai mạc triển lãm tranh áo bà ba với chủ đề “Chiếc áo bà ba xưa và nay”. Triển lãm diễn ra đến hết ngày 29/10/2023.
GDP quý III/2023 của Việt Nam tăng 5,33%

GDP quý III/2023 của Việt Nam tăng 5,33%

Kinh tế - Trương Vui - 23:52, 29/09/2023
Đây là số liệu được Tổng cục Thống kê công bố tại cuộc họp báo công bố số liệu kinh tế - xã hội quý III và 9 tháng đầu năm 2023, diễn ra vào sáng 29/9. Theo đó, mức tăng trưởng GDP quý III năm 2023 cao hơn cùng kỳ các năm 2020 - 2021 nhưng thấp hơn nhiều so với cùng kỳ các năm còn lại giai đoạn 2011 - 2023. Điều này cho thấy nền kinh tế đang nỗ lực vượt khó để lấy lại đà tăng trưởng vốn có.
Tin trong ngày - 29/9/2023

Tin trong ngày - 29/9/2023

Bản tin hôm nay, ngày 29/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân là mục tiêu cao nhất. Tuyên Quang: Thiết lập điểm hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng CNTT. Người "giữ hồn" những điệu Then cổ. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Gia Lai: Tuyên truyền giảm thiểu tảo hôn cho gần 12.200 người dân vùng đồng bào DTTS

Gia Lai: Tuyên truyền giảm thiểu tảo hôn cho gần 12.200 người dân vùng đồng bào DTTS

Công tác Dân tộc - Ngọc Thu - 23:50, 29/09/2023
Thực hiện Tiểu Dự án 2, Dự án 9 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Gia Lai đã tổ chức 136 hội nghị tập huấn cho già làng, Người có uy tín, trưởng thôn, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội của thôn, làng với gần 12.200 lượt người tham dự và xây dựng các mô hình, phiên tòa giả định, hội thi về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Khai mạc Festival Áo bà ba - Hậu Giang năm 2023

Khai mạc Festival Áo bà ba - Hậu Giang năm 2023

Sắc màu 54 - PV - 23:46, 29/09/2023
Chiều 29/9, tại Khu văn hóa Hồ Sen, thành phố Vị Thanh, Festival Áo bà ba - Hậu Giang năm 2023 đã chính thức khai mạc.
Sôi nổi các hoạt động Ngày hội Văn hóa - Chợ tình Phong lưu huyện Bảo Lạc

Sôi nổi các hoạt động Ngày hội Văn hóa - Chợ tình Phong lưu huyện Bảo Lạc

Sắc màu 54 - Thúy Hồng - 23:36, 29/09/2023
Trong hai ngày 28 - 29/9, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đã tổ chức Ngày hội văn hóa - Chợ tình phong lưu năm 2023.
Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá dìa trong ao đất

Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá dìa trong ao đất

Bạn của nhà nông - Như Ý - 23:30, 29/09/2023
Những năm gần đây, mô hình nuôi cá dìa trong ao đất đã phát triển mạnh ở một số địa phương. Cá dìa là đối tượng mang lại giá trị kinh tế cao, thuộc loài rộng muối, thịt thơm ngon chứa nhiều chất béo, bổ dưỡng, ít xương được thị trường ưa chuộng. Để việc nuôi cá dìa mang lại hiệu quả kinh tế cao, mời bà con tham khảo kỹ thuật nuôi cá dìa trong ao đất sau đây.
Vinh danh 121 món ẩm thực tiêu biểu của Việt Nam

Vinh danh 121 món ẩm thực tiêu biểu của Việt Nam

Ẩm thực - Trương Vui - 23:29, 29/09/2023
Ngày 29/9, tại Hà Nội, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam (VCCA) đã tổ chức Lễ trao chứng nhận 121 món ẩm thực tiêu biểu giai đoạn I - 2022 và công bố giai đoạn II - 2023 Đề án “Xây dựng và phát triển Văn hóa Ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu Quốc gia”.