Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghệ nhân Ksor Hnao và quán ẩm thực Tây Nguyên

Thùy Dung - 23:07, 23/07/2020

Nghệ nhân Ksor Hnao ở làng Kép (phường Đống Đa, TP. Pleiku, Gia Lai) là người am hiểu các nét văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS ở Tây Nguyên. Với tài năng Yàng (trời) phú, ông đã dìu dắt, đào tạo hàng trăm thế hệ trong các lĩnh vực văn hóa như tạc tượng, đánh chiêng và chỉnh chiêng. Để bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc, ông đã mở một quán ăn mang tên Ksor Hnao để quảng bá văn hóa ẩm thực của người Gia Rai với khách du lịch và tạo sinh kế cho dân làng.

 Nghệ nhân Ksor Hnao (bên phải) đang chỉnh chiêng, một nghề đang mất dần truyền nhân ở Tây Nguyên.
 Nghệ nhân Ksor Hnao (bên phải) đang chỉnh chiêng, một nghề đang mất dần truyền nhân ở Tây Nguyên.

Thổi hồn vào tượng gỗ

Không hẹn trước, chúng tôi tìm về nhà của Nghệ nhân Ksor Hnao ở một con hẻm nhỏ ở giữa TP. Pleiku. Khi ráng chiều buông xuống đỏ rực một góc sân trong khuôn viên nhà hàng, Nghệ nhân Ksor Hnao vẫn tỉ mỉ đục đẽo những bức tượng nhà mồ. Chúng tôi chờ ông xong việc và bắt đầu câu chuyện khi trời đã chập tối. Nhà ông cũng đã bắt đầu đón khách ghé thăm mỗi lúc một đông hơn.

Nói về cơ duyên gắn bó với văn hóa truyền thống, ông bộc bạch: Thời 14, 15 tuổi, cũng như đám trai làng, tôi bắt đầu tập tành đánh chiêng, tạc tượng. Lúc đấy, thấy mấy ông già trong làng đánh xong là mình tới mân mê rồi tìm cách đánh theo, cứ thế là biết đánh thôi. Cái gì khó quá, không hiểu hoặc tập không được thì lại hỏi người già trong làng để họ chỉ cho, thế rồi gắn bó đến giờ.

Gắn bó với lĩnh vực văn hóa Tây Nguyên qua hàng chục năm nhưng nghệ nhân Ksor Hnao được biết đến nhiều nhất bởi biệt tài thổi hồn tượng gỗ. Những bức tượng gỗ do ông chế tác mang đậm nét văn hóa của người Tây Nguyên, nó mộc mạc, chân thực và gần gũi. Ông bảo, cái hay của tạc tượng là khi nhìn vào những bức tượng, người ta có thể thấy được những gì người tạc gửi gắm vào trong đó. Tượng nhà mồ thường gắn với lễ Pơ Thi (lễ bỏ mã) nên nó mang rất nhiều yếu tố tâm linh. Người tạc tượng giỏi phải thể hiện được những khát khao, sự gắn kết của cõi A Tâu với thế giới loài người, khắc họa được những niềm vui, nỗi buồn,… những cảm xúc mà không chỉ có thế giới người sống mới có.

Không chỉ giỏi tạc tượng, đánh chiêng, nghệ nhân Ksor Hnao còn biết làm các loại đàn bằng tre, nứa như: Goong, kơni hay t’rưng, ông cũng chơi rất thành thạo các loại nhạc cụ này. Đồng thời, ông cũng là người biết chỉnh chiêng, một nghề rất ít người làm được Tây Nguyên.

Nghệ nhân Ksor Hnao tại khuôn viên quán ẩm thực Tây Nguyên do chính ông làm chủ.
Nghệ nhân Ksor Hnao tại khuôn viên quán ẩm thực Tây Nguyên do chính ông làm chủ.

Bảo tồn văn hóa và tạo sinh kế cho dân làng

Nhờ tài năng Yàng phú cùng với sự miệt mài kiên trì, tên tuổi Nghệ nhân Ksor Hnao đã vang danh khắp Tây Nguyên. Ông thường xuyên được mời về các thôn, làng, các trường học trên địa bàn Gia Lai và các tỉnh lân cận để truyền dạy cách tạc tượng, đánh chiêng và chỉnh chiêng cho các thế hệ sau. Tính đến nay, học trò của ông đã lên tới hàng trăm người, những người thành thạo nghề lại tiếp tục giữ lửa văn hóa bằng cách truyền dạy lại nghề cho các thế hệ sau.

Không chỉ tạc tượng, Nghệ nhân Ksor Hnao còn được mời về tạc tượng tại làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội). Nơi đây cũng trưng bày rất nhiều tượng gỗ do ông tạc. Năm 1999, ông được Viện Âm nhạc Việt Nam mời biểu diễn đàn ting ning (đàn goong) để ghi băng làm tư liệu giảng dạy, nghiên cứu.

Không chỉ bảo tồn các nét văn hóa truyền thống của người Tây Nguyên qua hình thức truyền dạy và lưu trữ, năm 2016, tại nhà của mình ở làng Kép (TP. Pleiku), ông mở quán ẩm thực Tây Nguyên mang tên Ksor Hnao để giới thiệu, quảng bá, trải nghiệm ẩm thực dân tộc Gia Rai cho khách du lịch. Đồng thời, vào mỗi ngày cuối tuần, thứ Bảy và Chủ Nhật, ông đứng lên tập hợp các đội chiêng và tổ chức biểu diễn cồng chiêng Tây Nguyên, đốt lửa trại và các nhạc cụ dân tộc để giới thiệu với bạn hữu xa gần.

“Nhà hàng của tôi hiện nay lượng khách đã ổn định hơn, khách du lịch cũng có, khách ở Gia Lai cũng có. Nhờ sự ủng hộ của khách hàng mà tôi đã giúp người trong làng có thêm thu nhập. Tôi cũng thường xuyên tổ chức, truyền dạy tổ chức biểu diễn cồng chiêng để phục vụ khách ghé thăm. Nhờ vậy, người làng cũng có thêm thu nhập lo cho cuộc sống, điều này cũng thúc đẩy, ươm mầm tình yêu văn hóa truyền thống cho các thế hệ sau này”, Nghệ nhân Ksor Hnao bộc bạch.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20:25, 19/05/2025
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tin tức - Minh Nhật - 17:50, 19/05/2025
Theo thông tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, trong 24 giờ qua, trên địa bàn đã có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, báo động mức độ thiên tai ở cấp rất nguy hiểm, đồng thời cảnh báo nguy cơ sạt lở cao trong 6 giờ tới.
Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Trang địa phương - Trọng Bảo - 16:29, 19/05/2025
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:22, 19/05/2025
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Bản sắc và hội nhập - Minh Nhật - 16:18, 19/05/2025
Nhằm hợp tác thúc đẩy quảng bá văn hóa, thể thao và du lịch của Việt Nam trên môi trường số. Ngày 19/5, tại Hà Nội, Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và TikTok Việt Nam đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác phối hợp quảng bá hoạt động của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản - một trong những sự kiện toàn cầu lớn nhất trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 16:15, 19/05/2025
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 16:12, 19/05/2025
Trong những năm qua, được sự quan tâm hỗ trợ về vật chất, động viên tinh thần, bồi dưỡng kiến thức của các địa phương, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã và đang phát huy mạnh mẽ vai trò trên nhiều lĩnh vực.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 16:08, 19/05/2025
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 16:07, 19/05/2025
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.
Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Thời sự - Hoàng Quý - 16:06, 19/05/2025
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.