Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Già làng A Lăng Đợi: Mang văn hóa Cơ-tu xuống phố

Tấn Sỹ-Thanh Huyền - 10:18, 30/06/2020

Nhiều năm theo đuổi các loại hình âm nhạc truyền thống của người Cơ-tu…, già làng A Lăng Đợi ở thị trấn P’rao, huyện Đông Giang (Quảng Nam) được xem là một nghệ nhân tiêu biểu nhất ở vùng đồng bào Cơ-tu hiện nay.

Già làng A Lăng Đợi - người mang văn hóa Cơ-tu xuống phố
Già làng A Lăng Đợi - người mang văn hóa Cơ-tu xuống phố

Tân tung da dá vào nhà hát

Không phải tiếng hát bội, hô bài chòi, hay tiếng trống chầu… mà trong không gian Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh (TP. Đà Nẵng) những ngày này luôn rộn ràng tiếng cồng, tiếng chiêng của đồng bào Cơ-tu. 

Đây là lần đầu tiên hơn 50 diễn viên, nghệ sĩ ở Nhà hát tuồng, tiếp xúc với điệu múa tân tung da dá của đồng bào Cơ-tu. Ban đầu, họ gặp không ít khó khăn, nhưng với sự truyền dạy của già A Lăng Đợi, dần dần họ đã quen và thích thú với điệu múa của đồng bào vùng cao. Anh Nguyễn Tấn Đông, diễn viên Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh chia sẻ: “Sau 15 ngày được nghệ nhân A Lăng Đợi trao nghề, chỉ từng động tác nên tôi đã hiểu được cái hồn của điệu múa”. 

Đó là cảm nhận của diễn viên, nghệ sĩ ở Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh. Còn với già làng A Lăng Đợi, hành trình rời núi mang văn hóa của đồng bào Cơ-tu xuống phố được coi là một sự trải nghiệm thú vị. 

Hơn 15 ngày ở phố, già Đợi đã truyền dạy cho các thanh niên điệu múa hùng hồn, cách đánh trống, giữ nhịp chiêng. Còn cô con gái A Lăng Thị Bé thì hướng dẫn các bạn nữ điệu đi, cách nhảy múa nhẹ nhàng, theo đúng như các cô gái Cơ-tu ở làng. 

Theo già A Lăng Đợi, mới đầu dạy cho các bạn cũng hơi khó khăn, nhưng diễn viên rất ham học. Họ thích tiếng hú, tiếng chiêng, vũ điệu dâng trời… nên cha con tôi đã đem hết những gì biết được truyền dạy lại. Giờ các bạn biểu diễn cũng được 90% so với người Cơ-tu ở Đông Giang. 

Nghệ sĩ Ưu tú Trần Ngọc Tuấn, Giám đốc Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh thông tin: Năm 2020, Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh xây dựng chương trình nghệ thuật mang tên “Trầm tích Sông Hàn”. Trong đó, cùng với các làn điệu dân ca, bài chòi, trích đoạn tuồng thì chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn bè, du khách về một điệu múa đẹp của người Cơ-tu. Sau khi đi khảo sát, tìm hiểu nhiều nơi, Nhà hát quyết định chọn và mời già A Lăng Đợi để truyền nghề. 

Ông Trần Ngọc Tuấn cho biết: Già Đợi làm việc rất chuyên nghiệp và thể hiện cái tâm trong sáng của một người Cơ-tu trong việc đưa nét văn hóa của đồng bào mình đến với bạn bè. Điệu múa tân tung da dá của người Cơ-tu đã góp phần làm nên thành công cho Chương trình nghệ thuật “Trầm tích Sông Hàn”. 

Tiếp tục hành trình truyền dạy…

Ngôi nhà nhỏ của già làng Đợi ở thôn Gừng, thị trấn P’rao (Đông Giang) luôn tấp nập người qua lại. Du khách thì dừng chân chiêm ngưỡng những nhạc cụ, thổ cẩm, tượng gỗ điêu khắc của người Cơ-tu. Còn trẻ em và thanh niên trong làng thì tìm đến đây để học đánh trống, đánh chiêng, hay chế tác nhạc cụ, trình diễn khèn Abel, tù và, sáo trúc...

“Học cũng rất khó, hai ba ngày mới học thuộc được một điệu đánh cồng chiêng. Già Đợi hướng dẫn rất nhiệt tình, ngày nào chúng cháu cũng học theo ông cách thổi khèn abel, rồi điêu khắc gỗ truyền thống”, em A Ting Nuôi hồn nhiên chia sẻ. 

Đã 60 mùa rẫy, giờ đây già làng, nghệ nhân A Lăng Đợi có trong tay một bảo tàng thu nhỏ về văn hóa của người Cơ-tu. Và với một người nặng lòng với bản sắc văn hóa dân tộc mình, già Đợi vẫn còn bao dự định.

“Tôi ước muốn huyện Đông Giang quan tâm mở lớp truyền dạy văn hóa cho bà con Cơ-tu. Lúc đó, tôi và các nghệ nhân khác sẽ truyền dạy lại cho các cháu, để không mất đi phong tục tập quán của chúng tôi”, già Đợi tâm sự.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Phó Trưởng Phòng VHTT huyện Đông Giang, già làng A Lăng Đợi là một trong 26 nghệ nhân tiêu biểu ở địa phương. Trong các hoạt động giới thiệu quảng bá văn hóa Cơ-tu của huyện tổ chức, già Đợi đều tham gia nhiệt tình và có trách nhiệm. Có du khách phương xa muốn tìm hiểu văn hóa Cơ-tu, huyện đều đưa đến nhà già Đợi để ông hướng dẫn, biểu diễn nhạc cụ… Huyện cũng đang có phương án mở lớp truyền dạy văn hóa Cơ-tu cho thế hệ trẻ, lúc đó những nghệ nhân tiêu biểu như già Đợi sẽ được mời tham gia trao truyền.

Bằng tình yêu với văn hóa Cơ-tu, già làng A Lăng Đợi đã và đang tiếp tục hành trình truyền dạy cho bao thế hệ trẻ trong làng. Cũng như sẵn sàng rời núi xuống phố, mang cái hay, cái đẹp của đồng bào Cơ-tu đến bạn bè gần xa.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Tin nổi bật trang chủ
Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Thời sự - Phương Nghi - 5 giờ trước
Về với đồng bào Khmer ở các tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu… mới cảm nhận được không khí đón Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer đang tới gần. Đi qua từng phum sóc, chúng tôi cảm nhận được không khí rộn ràng, náo nức chuẩn bị đón tết cổ truyền của đồng bào qua từng việc làm, hoạt động cụ thể.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 5 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 5 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 5 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 5 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 5 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Quyết định giao chỉ tiêu giảm nghèo năm 2024 cho các địa phương trong tỉnh.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 6 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 6 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 6 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.