Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Mang chiêng đi đánh xứ người

Ngọc Thu - 16:51, 21/09/2023

Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO ghi danh là Kiệt tác truyền khẩu và Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại năm 2005. Đến nay, cùng với các tỉnh Tây Nguyên, những Nghệ nhân Ưu tú dân gian trên khắp các buôn làng tỉnh Gia Lai không chỉ nỗ lực bảo tồn mà còn đưa cồng chiêng Tây Nguyên ra thế giới.

Đoàn nghệ nhân Gia Rai tỉnh Gia Lai hăng say luyện tập, sẵn sàng lên đường trình diễn
Đoàn nghệ nhân Gia Rai tỉnh Gia Lai hăng say luyện tập, sẵn sàng lên đường trình diễn


Tích cực tập luyện

Mới đây, nhận lời mời và được sự tài trợ kinh phí từ Trường Đại học Jeonju Kijeon (Hàn Quốc), tỉnh Gia Lai đã thành lập Đoàn Nghệ nhân tham dự lễ hội Âm thanh thế giới lần thứ 22 tại Hàn Quốc. 14 nam nghệ nhân Gia Rai từ nhiều làng khác nhau của huyện Ia Grai và TP. Pleiku tự hào mang theo thông điệp mới về văn hóa dân gian Gia Lai: Vùng đất giàu bản sắc và đặc biệt phong phú về âm nhạc.

Những ngày này, tạm gác lại việc nương rẫy, tại nhà Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih (làng Jut 1, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai), Đoàn Nghệ nhân tỉnh Gia Lai đang gấp rút luyện tập, sẵn sàng cho sự kiện lớn. Chàng trai Rcơm Bus (21 tuổi, làng Pleiku Roh, phường Yên Đổ, TP. Pleiku) là người trẻ nhất trong Đoàn Nghệ nhân tỉnh Gia Lai tham dự sự kiện lần này háo hức chia sẻ: Gần 1 tháng nay, vào các buổi tối, cả Đoàn thường xuyên tập trung về nhà Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih để tập luyện. Như nhiều người, mình mong sớm đến ngày được nhìn thấy đất nước Hàn Quốc, vốn trước nay chỉ biết và yêu thích qua phim ảnh. Lần này đi, mình sẽ cố gắng thực hiện tốt nhất phần trình diễn của mình.

Nghệ nhân Gia Rai tự hào mang đến những bài nhạc, điệu xoang, tiếng chiêng... đặc sắc nhất của núi rừng Tây Nguyên đến bạn bè thế giới.
Nghệ nhân Gia Rai tự hào mang đến những bài nhạc, điệu xoang, tiếng chiêng... đặc sắc nhất của núi rừng Tây Nguyên đến bạn bè thế giới.

Theo kế hoạch, chương trình của Đoàn Nghệ nhân Gia Lai gồm 7 tiết mục: mở đầu là bài chiêng “Lời chào đoàn kết”, tiếp đến là các tiết mục hoà tấu ting ning và kơ ní “Chào buổi sáng” (chào bình minh); độc tấu sáo “Đêm trăng tròn”, dân ca Gia Rai “Chàng trai dũng cảm”, hát đồng dao “Rước nước về làng”, hoà tấu nhạc cụ tre nứa “Buôn làng ấm no”, và khép lại bằng hòa tấu cồng chiêng “Mừng chiến thắng”. Lần này, chuyến công tác của các nghệ nhân Gia Rai mang theo thông điệp mới về văn hóa dân gian Gia Lai: vùng đất giàu bản sắc và đặc biệt phong phú về âm nhạc. Đây cũng là lần đầu tiên, các nhạc cụ làm từ tre nứa, những làn điệu dân ca và nhất là âm thanh trầm hùng của cồng chiêng Gia Lai vang lên trên một sân khấu lớn của Hàn Quốc.

Bản thân Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih đã tham gia nhiều sân khấu lớn trong và ngoài nước. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên ông cùng với Đoàn chính thức tham gia vào một lễ hội âm thanh lớn của thế giới. “Ngay sau khi có hướng dẫn của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chúng tôi đã họp bàn và xây dựng một chương trình văn nghệ dân gian dài gần 1 giờ đồng hồ, bao gồm trình tấu cồng chiêng, hát dân ca và các loại nhạc cụ tre nứa. Anh em tập luyện rất tích cực, luôn động viên nhau vì ai cũng nghĩ đây là cơ hội tốt để giới thiệu văn hóa Gia Lai đến với bạn bè thế giới. Lần này, được chính tôi rất tự hào và quyết tâm phải cùng anh em trong Đoàn làm cho nhiều nước biết phần nào về cái hay của âm nhạc Tây Nguyên chúng ta”, Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih phấn khởi nói.

Ngày 13/9, 14 nam nghệ nhân Gia Rai của tỉnh Gia Lai bay sang tỉnh Jeonbuk để tham gia lễ hội Âm thanh thế giới lần thứ 22. Lễ hội thường niên này bắt đầu được người Hàn Quốc tổ chức ở TP. Jeonju từ năm 2001. Hằng năm, cứ vào mùa Thu, Jeonju lại được nhiều người trên thế giới nhắc đến cùng với từ “Sori”. Sori trong tiếng Hàn có nghĩa là âm thanh và ngôn ngữ của âm nhạc. Đây chính là lý do khiến lễ hội Âm thanh thế giới còn được gọi là Festival Sori Quốc tế Jeonju (Jeonju International Sori Festival).”

Mang chiêng đi đánh xứ người

Theo Ban Tổ chức Lễ hội, ngoài lực lượng chính là các nghệ sĩ, nghệ nhân Hàn Quốc, còn có 14 đoàn/đội đến từ 11 quốc gia ở các khu vực khác nhau trên thế giới như Úc, Nhật Bản, Canada, Ba Lan, Trung Quốc… tham dự sự kiện năm nay. Bên cạnh âm nhạc hiện đại, các nghệ nhân đến từ Uzbekistan, Chile và Việt Nam sẽ trình bày dòng nhạc dân gian đặc trưng của mình. Với chủ đề “Cùng bảo tồn và phục hồi” (Co-existence and Resilience), cuộc gặp gỡ lớn năm nay diễn ra trong 10 ngày (từ ngày 15 - 24/9), với 89 chương trình nghệ thuật, 105 buổi biểu diễn và hội thảo.

Việc tổ chức các hoạt động giao lưu, tham gia hội thi, hội diễn, liên hoan văn hóa cồng chiêng ở tỉnh, khu vực và quốc tế nhằm góp phần tạo điều kiện để các nghệ nhân duy trì thường xuyên tập luyện, thực hành vốn di sản văn hóa quý báu của dân tộc mình và có cơ hội gặp gỡ, tiếp xúc, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về bảo tồn và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng, nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc Việt Nam.

Trước đó, đã có nhiều nghệ nhân đi theo hình thức cá nhân biểu diễn trên sân khấu quốc tế như Nghệ nhân Ưu tú Rơ Châm Tih. Ông thường xuyên góp mặt trong Đoàn Nghệ thuật dân tộc của Việt Nam đến nhiều nước biểu diễn như: Hà Lan, Australia, Đức, Anh… Ngoài ra, đầu năm 2023, từng có một nhóm nhỏ các nghệ sĩ của Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San sang biểu diễn phục vụ Hội Người Việt tại TP. Jeonju.

Đặc biệt, năm 2011, Đoàn Nghệ nhân Ba Na ở tỉnh Kon Tum đã có chuyến lưu diễn tại Trung Quốc. Đây là dịp hiếm có để bà con các dân tộc Tây nguyên có dịp học hỏi, giao lưu để thêm yêu văn hóa của dân tộc mình.

Nghệ nhân ưu tú Rơ Châm Tih biểu diễn đàn kơ ní trên sân khấu tại Sydney
Nghệ nhân ưu tú Rơ Châm Tih biểu diễn đàn kơ ní trên sân khấu tại Sydney (Úc)

Những đôi chân trần đem theo những bài chiêng, điệu múa đặc sắc nhất của núi rừng Tây Nguyên hy vọng bạn bè thế giới sẽ thêm một lần thán phục, yêu mến cồng chiêng Tây Nguyên, di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.

Thế nhưng, đây là lần đầu tiên Đoàn cồng chiêng Gia Lai vinh dự được tham gia sự kiện lớn ở thế giới, có rất nhiều quốc gia tham dự với 14 đoàn/đội đến từ 11 quốc gia ở các khu vực khác nhau trên thế giới như Úc, Nhật Bản, Canada, Ba Lan, Trung Quốc…

Thạc sĩ Nguyễn Quang Tuệ, Trưởng Phòng Quản lý văn hóa (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Đây sẽ là cơ hội để các nghệ nhân tỉnh Gia Lai giới thiệu đến bạn bè thế giới văn hóa dân gian Tây Nguyên, chương trình văn nghệ dân gian như một lời chào từ Gia Lai đến bạn bè quốc tế. Đồng thời, sẽ mở ra cơ hội cho các đơn vị, đoàn khác được tham gia nếu có lời mời. Đặc biệt, đây cũng là chất xúc tác cho các đoàn cồng chiêng cơ sở buôn làng có thêm động lực luyện tập tốt để góp công sức đưa cồng chiêng ngân xa hơn. Vì đây là sự kiện lớn, chúng tôi tham gia đã in 2.000 tờ rơi rất đẹp, bắt mắt bằng 3 thứ tiếng Việt, Anh, Hàn để quảng bá cồng chiêng Tây Nguyên. Và hy vọng rằng, họ sẽ cảm nhận được cồng chiêng như một giá trị văn hóa để những sự kiện lớn tương tự họ sẽ mời đoàn cồng chiêng mình tham gia.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các DTTS thông qua lễ hội ở Gia Lai: Phục dựng nhiều nghi lễ truyền thống gắn với phát triển du lịch (Bài 3)

Bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các DTTS thông qua lễ hội ở Gia Lai: Phục dựng nhiều nghi lễ truyền thống gắn với phát triển du lịch (Bài 3)

Thực hiện Dự án 6 "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch" Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai đã tổ chức các hoạt động văn hóa, trong đó có phục dựng, tái hiện các nghi lễ truyền thống của đồng bào các DTTS, qua đó, tạo động lực để đồng bào DTTS giữ gìn văn hóa truyền thống đặc sắc gắn với phát triển du lịch, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân.
Tin nổi bật trang chủ
Quảng Ngãi: Phân bổ vốn Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 năm 2024

Quảng Ngãi: Phân bổ vốn Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 năm 2024

UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa gửi Tờ trình số 194/TTr-UBND đến HĐND tỉnh về việc đề nghị ban hành Nghị quyết giao kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 nguồn ngân sách Nhà nước thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025.
Lan tỏa giá trị văn hóa của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào

Lan tỏa giá trị văn hóa của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào

Thời sự - PV - 8 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến công tác dự Hội nghị cấp cao Chủ tịch Quốc hội 3 nước Campuchia, Lào và Việt Nam (CLV), thăm và làm việc tại Lào, sáng 7/12, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đến thăm và làm việc tại Công ty Star Telecom.
Thủ tướng chủ trì hội nghị tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng

Thủ tướng chủ trì hội nghị tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng

Thời sự - PV - 9 giờ trước
Sáng 7/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Bước tiến mới của lĩnh vực công tác dân tộc: Đột phá về tư duy làm chính sách (Bài 3)

Bước tiến mới của lĩnh vực công tác dân tộc: Đột phá về tư duy làm chính sách (Bài 3)

Đề án Tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 với những đột phá về tư duy làm chính sách, đã được Quốc hội khóa XIV thông qua tại Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019, vừa đúng 1 năm sau khi có Nghị quyết số 74/2018/QH14 ngày 20/11/2018. Điều này cho thấy, sự thống nhất và tinh thần trách nhiệm cao của cả hệ thống chính trị trong thực hiện mục tiêu phát triển nhanh, bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Kbang (Gia Lai): Quan tâm, phát huy vai trò Người có uy tín

Kbang (Gia Lai): Quan tâm, phát huy vai trò Người có uy tín

Người có uy tín với cộng đồng - Bích Phương - 10 giờ trước
Huyện Kbang, tỉnh Gia Lai hiện có 76 Người có uy tín trong đồng bào DTTS; thành phần chủ yếu là già làng, trưởng, phó thôn, cán bộ hưu trí, trưởng dòng họ...
Tin trong ngày - 6/12/2023

Tin trong ngày - 6/12/2023

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 6/12, có những thông tin đáng chú ý sau: Việt Nam lần thứ 4 được vinh danh là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới. Ngô không ra hạt, nông dân Sơn La mất mùa. Thầy giáo trẻ truyền lửa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Thái. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Điện Biên: Phát huy vai trò của Người có uy tín

Điện Biên: Phát huy vai trò của Người có uy tín

Người có uy tín với cộng đồng - Bích Phương - 10 giờ trước
Toàn tỉnh Điện Biên hiện có 1.557 Người có uy tín trong đồng bào DTTS. Những năm qua, Người có uy tín đã gương mẫu, đi đầu trong vận động Nhân dân hăng hái tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư; tham gia giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường; tích cực tuyên truyền, giáo dục đối tượng vi phạm pháp luật tại cộng đồng...
Phú Yên: Cây mắc ca mở lối thoát nghèo cho người dân miền núi

Phú Yên: Cây mắc ca mở lối thoát nghèo cho người dân miền núi

Những năm gần đây, tại các huyện miền núi tỉnh Phú Yên đã chú trọng phát triển cây mắc ca, nhiều người dân đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang trồng mắc ca, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Phú Yên dành nguồn lực để hỗ trợ người dân chuyển đổi cây trồng, phát triển sản xuất. Vì thế, cây mắc ca được kỳ vọng sẽ trở thành cây mở lối thoát nghèo bền vững cho người miền núi Phú Yên.
Nghệ An: Đẩy mạnh phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em vùng DTTS

Nghệ An: Đẩy mạnh phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em vùng DTTS

Nhờ nguồn kinh phí thực hiện Dự án 7 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 (Chương trình MTQG 1719) mà từ năm 2022 trở lại đây, công tác phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em ở các huyện miền núi của tỉnh Nghệ An đã và đang đạt được những bước tiến mới.
Phát huy hiệu quả nguồn vốn ODA ở Hòa Bình: Quan tâm đầu tư những thôn, bản khó khăn nhất (Bài 1)

Phát huy hiệu quả nguồn vốn ODA ở Hòa Bình: Quan tâm đầu tư những thôn, bản khó khăn nhất (Bài 1)

Công tác Dân tộc - Văn Hoa - 10 giờ trước
Hoà Bình là 1/5 tỉnh được thụ hưởng nguồn vốn thực hiện Dự án “Hỗ trợ các xã đặc biệt khó khăn (ĐBKK) thuộc Chương trình 135” sử dụng vốn ODA viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Ailen. Đây là nguồn lực quan trọng giúp tỉnh Hòa Bình xây dựng các công trình hạ tầng tại xã, thôn bản ĐBKK, góp phần nâng cao đời sống Nhân dân, thay đổi diện mạo vùng DTTS.
Thổ cẩm các dân tộc Tây Nguyên trước cơ hội mới : Người làm thổ cẩm không còn đơn độc (Bài 1)

Thổ cẩm các dân tộc Tây Nguyên trước cơ hội mới : Người làm thổ cẩm không còn đơn độc (Bài 1)

Bên cạnh không gian văn hóa cồng chiêng và hệ thống nghi lễ, lễ hội, thổ cẩm các dân tộc Tây Nguyên mang những nét riêng đặc sắc. Thổ cẩm không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa đặc trưng của từng dân tộc, mà còn là sợi dây gắn kết tình thân. Cùng với sự trợ lực về chính sách của Nhà nước, việc triển khai phù hợp thực tế của địa phương và sự nỗ lực của nghệ nhân, thổ cẩm đang đứng trước những cơ hội mới, tiếp tục thể hiện vai trò quan trọng trong đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên.