Theo báo cáo của các địa phương, dịch HIV/AIDS đang gia tăng tại các huyện, khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, nơi có đông đồng bào DTTS sinh sống, đặc biệt là vùng Tây Bắc.
Mặt trời vừa khuất núi, bà con đồng bào DTTS vùng biên viễn Thuận An, huyện Đăk Mil (Đăk Nông), tạm gác công việc nương rẫy về chuẩn bị đến lớp học xóa mù.
Trong phạm vi Nghị quyết 30a, vấn đề hỗ trợ sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập cho đồng bào DTTS là nội dung được các địa phương ưu tiên hàng đầu.
Trong 53 DTTS của nước ta, có những dân tộc rất ít người, như: Cờ Lao, Ơ Đu, Brâu, Rơ Măm, Pu Péo… Cùng với nỗ lực phát triển kinh tế-xã hội nói chung thì nhiều chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc rất ít người gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống cũng được triển khai. Tuy nhiên, không ít giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào đang đứng trước nguy cơ biến mất.
Trong thời đại công nghệ thông tin hiện nay, mạng Internet ngày càng trở nên quen thuộc đối với cộng đồng xã hội. Tại Lào Cai, ở các huyện vùng cao, mạng Internet đã và đang vươn tới từng thôn bản, giúp đồng bào DTTS, tầng lớp thanh niên, các em học sinh kết nối thông tin, học tập nâng cao kiến thức, phát triển kinh tế xóa đói, giảm nghèo.
Trong xu thế hội nhập, ngôn ngữ của nhiều dân tộc thiểu số (DTTS) dần bị mai một. Để ngăn chặn tình trạng này, các ngành chức năng, các địa phương đã và đang có nhiều nỗ lực để bảo tồn ngôn ngữ các DTTS nhưng hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn.
Khi bắt tay chiêu sinh và đào tạo hàng loạt học viên, chủ yếu là người DTTS trên địa bàn, huyện K’Bang (Gia Lai) xác định, công tác dạy nghề phải song hành với việc làm từ xây dựng nông thôn mới (NTM).
Mặc dù đã có nhiều chế tài, các luật, nghị định và Chính phủ đã ra lệnh đóng cửa rừng, tuy nhiên ở nhiều địa phương vùng DTTS và miền núi, tình trạng săn bắn trái phép động vật hoang dã vẫn âm thầm diễn ra, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải cương quyết, xử lý nghiêm khắc hơn nữa để chấm dứt vấn nạn này.
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, nhiều bản làng vùng đồng bào DTTS phải di chuyển đến các khu tái định cư (TĐC) nhường đất cho dự án kinh tế. Tuy nhiên, nhiều khu TĐC không đảm bảo ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân.
Thời gian qua, nhờ sử dụng nguồn lực hỗ trợ từ Chương trình 135 (CT135), nhiều hộ gia đình DTTS nghèo ở huyện miền núi Con Cuông tỉnh Nghệ An đã phát triển được những mô hình kinh tế hiệu quả.
Trên cơ sở kết quả cuộc khảo sát tại Việt Nam, các chuyên gia của WB đã xây dựng và công bố Báo cáo cập nhật về đói nghèo và thịnh vượng chung ở Việt Nam năm 2018. Nghiên cứu của WB cho thấy, 72% người nghèo ở Việt Nam là đồng bào các DTTS. Gần 45% đồng bào DTTS sống trong cảnh nghèo mặc dù DTTS chỉ chiếm 15% dân số cả nước Việt Nam. Mặc dù Việt Nam đã thành công trong công cuộc giảm nghèo, tuy nhiên, những thách thức còn lại trong công cuộc này và thúc đẩy thịnh vượng chung của Việt Nam còn ở phía trước. Cải cách giáo dục là một trong những giải pháp trong chính sách chiến lược của Việt Nam.
Hà Nội hiện có trên 92 nghìn nhân khẩu là đồng bào các DTTS, chủ yếu sinh sống tập trung tại 153 thôn, 14 xã của 5 huyện (Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức thuộc tỉnh Hà Tây cũ).
Buôn Đôn là huyện biên giới giáp Campuchia, có 18 dân tộc cùng sinh sống, trong đó DTTS chiếm 47,4%, chủ yếu là dân tộc Ê-đê, Tày, Nùng, Thái, M’nông… Thời gian qua, huyện đã triển khai, thực hiện hơn 20 chính sách của Đảng, Nhà nước hỗ trợ cho đồng bào DTTS.
Hiện nay, tại các hội thảo khi bàn về khía cạnh sinh kế của đồng bào DTTS, nhiều người vẫn hay lấy ví dụ về chuyện đồng bào Mông xuống chợ bán gà.
Thực hiện Quyết định 59/QĐ-TTg ngày 16/1/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc “Cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn”, trong năm 2017, 18 tờ báo, tạp chí và 1 đơn vị phát hành thực hiện đã cấp phát trên 18,6 triệu bản đến với vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Trong những năm gần đây, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị, hàng nghìn tỷ đồng đã được đầu tư cho giáo dục vùng DTTS, miền núi, góp phần thay đổi, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, nguồn nhân lực DTTS. Tuy nhiên, chính sách hỗ trợ, phát triển giáo dục vùng DTTS, vẫn cần phải thay đổi cách tiếp cận để khắc phục những tồn tại, hạn chế.
Người có uy tín ở Thạch Thành (Thanh Hóa) là cầu nối chuyển tải chủ trương đường lối của đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước hiệu quả đến với đồng bào DTTS. Đặc biệt, họ còn là những điển hình trong phong trào nông dân thi đua sản xuất giỏi, quần chúng bảo vệ an ninh, trật tự.
Tỉnh Thừa Thiên-Huế đang phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 4% vào năm 2020. Nhưng để thực hiện được kế hoạch này là không dễ khi mà tỷ lệ hộ nghèo ở các địa phương miền núi, vùng đồng bào DTTS vẫn rất cao.
Trong những đợt đi công tác tại các tỉnh miền núi phía Bắc, không ít lần tôi được nghe các cán bộ cấp xã, cấp huyện kể lại những tình huống bi hài liên quan đến tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào “ông Nhà nước” của một số đồng bào DTTS.
Hơn 30 năm trong nghề bưu chính, cũng là quãng thời gian từng ấy năm ông Cil Míp Ha K’riêng, Anh hùng Lao động, buôn Bneur C, xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng làm bạn với núi rừng, sông suối, ăn cơm nắm với muối trắng, vượt qua bao gian khó, hiểm nguy, chống chọi với những cơn đói và sốt rét rừng để nối mạch máu thông tin đến với đồng bào DTTS vùng sâu.
