Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Xứ ngàn cau thương nhớ

PV - 15:19, 17/11/2020

Núi non hùng vĩ bao phủ bởi màu xanh cây lá khi đất trời sang thu. Những thân cau gầy vươn cao như muốn ôm lấy mây ngàn. Tình người miền sơn cước níu chân lữ khách, quyến luyến phút chia ly...


 Ruộng bậc thang ở xứ ngàn cau
Ruộng bậc thang ở xứ ngàn cau

Bóng chiều nghiêng rồi dần tắt như mẹ thiên nhiên gom tơ vàng lấp lánh cho gió cuốn về nơi cuối trời. Chim sải cánh bay về núi sau ngày rong ruổi chốn xa xôi. Lòng tôi dậy lên nỗi nhớ miền núi non điệp trùng ở miền cao tỉnh Quảng Ngãi. Nơi ấy là huyện Sơn Tây với những tộc người Ca Dong, Cor, Hrê, Kinh sống hòa hợp trong bản làng giữa núi rừng. Theo lời nhắn nhủ của người bạn, tôi đến và lưu lại nơi này vào những ngày thu trước.

Nét đặc trưng nơi đây là cây cau hiện diện trong vườn nhà và khắp núi đồi nên được mệnh danh là xứ ngàn cau. Cau gắn bó với bao kiếp người từ thuở lọt lòng đến khi lìa đời về với tổ tiên. Thân cau già rắn chắc dùng làm cột nhà, làm kho chứa lúa. Lá cau lợp mái nhà che mưa nắng qua những ngày ấm lạnh. Mo cau dùng làm ly uống nước, làm chén ăn cơm và mang cơm nắm trong những buổi trèo đèo, lội suối lên nương hay săn thú rừng. Quả cau được bán, trao đổi những vật dụng thiết yếu trong cuộc sống thường ngày. Cau với trầu dâng cúng tổ tiên và mời nhau “cho môi đỏ, thắm nghĩa đậm tình”. Dáng cau vươn thẳng, hương hoa cau thơm ngát là đề tài cho nghệ sĩ sáng tác thi ca lay động con tim của bao người…

Sơn Tây núi non điệp trùng dưới trời thu xanh thẳm. Chim hót véo von trong vòm cây hòa cùng gió ngàn xào xạc. Nước từ khe, suối róc rách chảy qua vách đá tựa tiếng đàn Krâu hòa cùng điệu dân ca Ranghé, Kalêu ngân vọng xa xa. Những cung đường uốn lượn như tranh vẽ. Đèo dốc trập trùng, mây trắng vờn bay trên đỉnh núi, đẹp mơ màng. Những bộ trang phục thổ cẩm được dệt từ đôi tay khéo léo của phụ nữ Ca Dong, Hrê và Cor như điểm thêm sắc vào màu xanh núi rừng.

 Những thửa ruộng bậc thang nối nhau trùng điệp, nhà sàn bên sườn núi đẹp tựa bức tranh thủy mặc làm cho lữ khách đắm say. Hồ chứa nước thủy điện Đăk Drinh như tấm gương khổng lồ phẳng lặng soi bóng núi đồi hùng vĩ. Những khe nhỏ từ lòng núi góp nước thành suối đổ vào sông Drinh để bàn tay và khối óc bao người xây dựng thủy điện hòa vào lưới điện quốc gia. Sông Drinh góp nước với ba dòng là sông Rhe, Xà Lò và sông Tang tạo nên Trà Giang thơ mộng tắm mát cho nhiều cánh đồng ở Quảng Ngãi. Sản vật từ những dòng sông: cá niên, don, cá bống cát, thài bai… được chế biến nhiều món ngon khiến cho người đời xuýt xoa khen ngợi khi thưởng thức. Dòng nước trong xanh sau khi lắng đọng phù sa nâng cánh tâm hồn bao thi sĩ dâng cho đời những vầng thơ trác tuyệt, lưu mãi với thời gian.

Nhà sàn của người dân vùng cao bên sườn núi
Nhà sàn của người dân vùng cao bên sườn núi


Tiết thu, núi rừng se lạnh. Nhưng tấm chân tình của người vùng cao làm ấm lòng khách phương xa. Những cụ già với làn da sạm đen, cơ thể rắn chắc như thân cau già niềm nở chuyện trò dưới mái nhà sàn. Cuộc đời các cụ trải qua bao thăng trầm bên núi rừng nên tỏ tường lắm chuyện để kể lại cho cháu con. Chiến tranh loạn lạc, cư dân trong làng lẩn vào rừng cây, hang đá tránh bom đạn. Bao người xót lòng khi máy bay Mỹ rải chất độc hóa học hủy diệt rừng xanh. Mắt họ đẫm lệ, nháo nhác như chim mất tổ, chấp chới giữa trời bao la. Chiến tranh đi qua, họ cùng nhau dựng lại ngôi nhà sàn, ươm trồng những mầm cau. Rừng lại xanh mướt giữa đất trời miền sơn cước. Những thân cau gầy vươn cao như muốn ôm lấy mây ngàn. Bản làng rộn ràng niềm vui. Tiếng đàn Krâu hòa cùng điệu dân ca Ranghé, Kalêu với những bước chân nghiêng ngả bên ánh lửa hồng trong đêm hội...

Sơn Tây vẫy gọi những người con miền xuôi đến với núi rừng. Họ là giáo viên vượt núi trèo đèo mang tri thức đến với trẻ em vùng cao, là chiến sĩ công an gìn giữ yên vui cho bản làng... Họ tựa nhịp cầu kết nối tình cảm đôi miền xuôi - ngược. Đêm thu se lạnh. Tôi cùng những người bạn miền xuôi sinh sống nơi này nhâm nhi rượu nếp cẩm, thưởng thức món cá chình nấu chuối rừng bên suối nước Lác. Từng giọt rượu phảng phất hương rừng từ loại nếp có màu tím sẫm được trồng bên dốc núi cheo leo, thấm dần vào cơ thể. Thịt cá chình ngọt thơm hòa cùng vị chát của chuối lưu mãi nơi đầu lưỡi. Gió núi như tiếng thì thầm của rừng đêm vọng về. Nước suối rì rầm chảy tựa lời ru đại ngàn tự cả ngàn năm. Đêm ấp áp nghĩa tình lưu trong lòng bao thương nhớ.

Ngày lại lên khi đêm chìm sau đỉnh núi mờ xa. Tôi ngắm nhìn dáng cau vươn thẳng lên trời xanh khi rời xứ sở ngàn cau. Nụ cười của sơn nữ e ấp sau vách nhà sàn. Những cái nắm tay thật chặt của người già và bạn bè như lời nhắn nhủ với miền xuôi rằng, dẫu cách trở nhưng lòng không xa cách. Cõi lòng chợt bâng khuâng, chẳng muốn chia xa./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Óng ánh sắc vàng trên những thửa ruộng bậc thang

Óng ánh sắc vàng trên những thửa ruộng bậc thang

Thu về, những thửa ruộng bậc thang ở vùng cao Lào Cai trải dài như dải lụa óng ánh giữa đại ngàn hùng vĩ, vừa tạo nên bức tranh thiên nhiên mê đắm lòng người, vừa là minh chứng cho sự cần cù, sáng tạo và tinh thần hòa hợp với thiên nhiên của đồng bào nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Nâng cao đời sống, giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS là nhiệm vụ trọng tâm

Nâng cao đời sống, giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS là nhiệm vụ trọng tâm

Tiếp tục chuyến công tác thăm, nắm tình hình về thực hiện công tác dân tộc, tôn giáo sau khi thực hiện chính quyền mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chiều 11/9, Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo Hồ Văn Niên cùng Đoàn công tác của Bộ Dân tộc và Tôn giáo làm việc tại xã Ea Wer, tỉnh Đắk Lắk.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình:

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình: "Lãnh đạo phải nghĩ sâu, làm lớn, vì dân…"

Thời sự - T.Nhân - H.Trường - 22:23, 11/09/2025
Sáng 11/9, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã chính thức khai mạc. Sự kiện có sự tham dự của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, các đại biểu Trung ương, cùng 450 đại biểu chính thức, đại diện cho hơn 91.700 đảng viên trong toàn Đảng bộ tỉnh.
Quảng Ninh: Cử tri miền núi kỳ vọng hạ tầng, dịch vụ công khởi sắc

Quảng Ninh: Cử tri miền núi kỳ vọng hạ tầng, dịch vụ công khởi sắc

Trang địa phương - Mỹ Dung - 17:19, 11/09/2025
Tiếng nói từ miền núi đã vang tới nghị trường Quảng Ninh chiều 11/9, khi Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh khóa XIV khai mạc với 21 nội dung quan trọng. Hạ tầng giao thông, trường lớp, dịch vụ công… là những mong mỏi được cử tri vùng sâu, vùng xa gửi gắm, kỳ vọng sẽ sớm trở thành hành động cụ thể.
Công nhận Cổng Tò Vò ở đặc khu Lý Sơn là Di tích Quốc gia

Công nhận Cổng Tò Vò ở đặc khu Lý Sơn là Di tích Quốc gia

Tìm trong di sản - T.Nhân - H.Trường - 17:15, 11/09/2025
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng vừa ký Quyết định xếp hạng danh lam thắng cảnh Cổng Tò Vò ở đặc khu Lý Sơn (Quảng Ngãi) là Di tích Quốc gia.
Bà Bùi Thị Quỳnh Vân giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2025 - 2030

Bà Bùi Thị Quỳnh Vân giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2025 - 2030

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 17:14, 11/09/2025
Bà Bùi Thị Quỳnh Vân, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2020 - 2025, được Bộ Chính trị chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Cần tự trang bị kiến thức bảo vệ trước thông tin xấu, độc trên không gian mạng

Cần tự trang bị kiến thức bảo vệ trước thông tin xấu, độc trên không gian mạng

Pháp luật - Minh Thu - 16:43, 11/09/2025
Với sự bùng nổ của khoa học công nghệ trong thời đại số, gần đây, không gian mạng thường bị lợi dụng thành “mặt trận” chống phá. Tin giả, luận điệu xuyên tạc và cả sự tiếp tay vô tình từ những gương mặt có ảnh hưởng đang khiến trận địa này nóng bỏng hơn bao giờ hết. Điều này đòi hỏi mỗi cá nhân cần tự trang bị kiến thức bảo vệ mình và cộng đồng trước những thông tin xấu, độc, chưa được kiểm chứng.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Thượng úy Công an xã kịp thời hiến máu cứu bệnh nhân nhi

Thượng úy Công an xã kịp thời hiến máu cứu bệnh nhân nhi

Gương sáng - Quỳnh Trâm - 16:40, 11/09/2025
Thượng úy Lê Đức Long, Phó Trưởng Công an xã Trung Lý (Thanh Hóa) đã kịp thời hiến máu cứu sống cháu Lục Phúc Thịnh (sinh năm 2017, bản Táo, xã Trung Lý) đang cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa.
Diễn đàn Việt Nam - Australia: “Xây dựng nền công vụ ưu tú trong kỷ nguyên phát triển mới

Diễn đàn Việt Nam - Australia: “Xây dựng nền công vụ ưu tú trong kỷ nguyên phát triển mới"

Thời sự - Thúy Hồng - 16:33, 11/09/2025
Sáng 11/9, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Đại sứ quán Australia tại Việt Nam phối hợp tổ chức Diễn đàn Việt Nam - Australia (VAF) thường niên lần thứ ba, với chủ đề “Xây dựng nền công vụ ưu tú trong kỷ nguyên phát triển mới”. Toàn quyền Australia Sam Mostyn và Gs.Ts. Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, đồng chủ trì Diễn đàn.
Dự án 8 góp phần thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng cao Lào Cai

Dự án 8 góp phần thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng cao Lào Cai

Chính sách Dân tộc - Trọng Bảo - 16:31, 11/09/2025
Việc triển khai hiệu quả Dự án 8 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS (Chương trình MTQG 1719) đã và đang góp phần thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết các vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Đầu tư 500 triệu đồng để nâng cấp nhà văn hóa cộng đồng bản Chăm Pu

Đầu tư 500 triệu đồng để nâng cấp nhà văn hóa cộng đồng bản Chăm Pu

Tin tức - Khánh Ngân - 16:30, 11/09/2025
Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng vừa ban hành quyết định, hỗ trợ 500 triệu đồng để nâng cấp điểm trường không sử dụng, thành nhà văn hóa cộng đồng bản Chăm Pu, xã Thượng Trạch (Quảng Trị).
Đồng bào Công giáo Đồng Nai tiếp tục thi đua “7 tốt đời, 3 đẹp đạo”

Đồng bào Công giáo Đồng Nai tiếp tục thi đua “7 tốt đời, 3 đẹp đạo”

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 16:29, 11/09/2025
Trong 5 năm (2020 - 2025), từ cuộc thi đua “7 tốt đời, 3 đẹp đạo”, với lòng yêu nước và tinh thần dấn thân phục vụ, đồng bào Công giáo tỉnh Đồng Nai đã đóng góp cho các hoạt động xã hội hơn 1.000 tỷ đồng.