Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ rừng trên cao nguyên đá Đồng Văn

PV - 14:57, 24/01/2018

Trên cung đường dài tới 160 km từ TP. Hà Giang lên cao nguyên đá Đồng Văn, một bên là dòng sông Nho Quế và những vực sâu thăm thẳm, một bên toàn vách núi đá tai mèo nhọn hoắt cheo leo giữa những cánh rừng tái sinh cùng những thửa ruộng bậc thang của đồng bào vùng cao.

Thật ngỡ ngàng khi đặt chân xuống trung tâm phố huyện lại có một cánh rừng nguyên sinh, với những cây gỗ quý hàng trăm năm tuổi. Chủ nhân của cánh rừng đó chính là của ông Lương Huy Ngò, 70 tuổi, dân tộc Tày trú tại phố Cổ, xóm Quyết Tiến, thị trấn Đồng Văn.

Rừng truyền đời
Nhà tường trình cổ ở thị trấn Đồng Văn. Nhà tường trình cổ ở thị trấn Đồng Văn.

 

Gia đình ông Lương Huy Ngò sinh sống trong ngôi nhà tường trình đã hàng trăm năm tuổi phía dưới cánh rừng nguyên sinh duy nhất của thị trấn Đồng Văn mà người dân nơi đây thường gọi là khu “Rừng Làng Nghiến”.

Theo lời kể thì đời ông đã là đời thứ 6 của dòng họ Lương đến sinh cơ, lập nghiệp đầu tiên trên vùng đất này, nên ông là người biết rõ từng thời kỳ lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Nói về cánh rừng nguyên sinh của gia đình, ông Ngò rất tự hào: “Cánh rừng không lớn lắm chỉ khoảng trên 2ha, nhưng có lẽ là cánh rừng nguyên sinh duy nhất giữa thị trấn Đồng Văn này. Từ khi tôi còn nhỏ tuổi cho đến bây giờ gia đình tôi chưa khi nào chặt hạ một nhánh cây trên cánh rừng”.

T6_4
Ông Lương Huy Ngò và cánh rừng nguyên sinh toả màu xanh mướt mát. Ông Lương Huy Ngò và cánh rừng nguyên sinh toả màu xanh mướt mát.

 

Vì thế đã trải qua hàng thế kỷ mà cánh rừng vẫn còn nguyên những cây gỗ quý như: Sến, táu, nghiến… to tới vài người ôm và hàng chục loại chim muông quý hiếm đang sinh sôi trong đó.

Ông Ngò chia sẻ: Vào khoảng những năm đầu thế kỷ 19 những người dân tộc Tày họ Lương từ nơi khác về đây sinh cơ lập nghiệp. Ban đầu nơi này còn là vùng núi hoang vu. Nhưng rừng chính là nơi che chở gió bão, ngăn lũ quét, đặc biệt rừng giữ nguồn nước-yếu tố quan trọng nhất cho sản xuất nông nghiệp.

Có nước thì cây trồng mới tươi tốt bội thu, mới có thể tồn tại và sinh cơ lập nghiệp ở nơi khí hậu khắc nghiệt này...Vì vậy, nhận thấy vai trò của rừng rất quan trọng nên các thế hệ trước đều có chung ý thức phải gìn giữ, bảo vệ và phát triển rừng.

Một ý nghĩa tâm linh khác đối với đồng bào dân tộc vùng cao đó là mỗi một cánh rừng đều có vị thần cai quản. Hàng năm cứ vào dịp đầu Xuân, người dân lại tổ chức lễ cúng Thần Rừng để cầu mong Thần Rừng phù hộ che chở cho dân làng. Bên cạnh đó cũng nhắc nhở mọi người trong việc bảo vệ rừng, làm cho rừng thêm sinh sôi, nảy nở.

Đời này sang đời khác, chuyện cúng rừng đã trở thành một sinh hoạt văn hoá tinh thần và tín ngưỡng thiêng liêng của người dân nơi đây.

Thế nên, ngôi nhà hiện gia đình ông đang ở, được xây dựng vào những năm 1860 cũng không được lấy gỗ từ cánh rừng sau nhà để làm nhà.

Sau này, chính cha ông cũng nhiều lần dặn dò các con: “Gia đình ta có ba thứ mà các cụ đã để lại, các con phải gắng giữ gìn, đó là những thửa ruộng bậc thang, đảm bảo cho cuộc sống lâu dài; ngôi nhà cổ là nơi sinh sống và cánh rừng phía sau là nơi che chở cho cả gia đình ta nên trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không được xâm phạm”.

“Của hiếm” cần bảo vệ

Mặc dù có những lúc kinh tế khó khăn, thiếu thốn, nhiều con buôn gỗ đã tìm đến trả hàng chục triệu đồng một cây nếu bán có thể mua gạo ăn cả năm, nhưng lần nào cũng vậy họ chỉ nhận được cái lắc đầu của ông.

Đến cả những cột trong ngôi nhà cổ qua thời gian đã hư hỏng, xuống cấp, con cháu ông có ý muốn tìm một vài cây trên cánh rừng để thay thế nhưng ông nhất quyết không đồng ý. Con cháu ông có thể đi mua những loại cây khác thay thế chứ nhất định ông không cho chặt một cây nào trên cánh rừng nguyên sinh.

“Tôi chỉ thu lượm những cành củi khô rơi xuống và trông coi cánh rừng. Bởi tôi vẫn luôn tâm niệm một điều không khi nào xâm phạm đến cánh rừng mà cha ông để lại”, ông Ngò cho biết.

Càng quý hơn khi biết cánh rừng là của hộ gia đình nhưng được giữ gìn cẩn thận, là cánh rừng nguyên sinh duy nhất trên công viên địa chất toàn đá là đá vẫn có cánh rừng xanh ngát bao phủ. Vào mỗi buổi sáng, giữa trung tâm thị trấn vẫn nghe tiếng chim rừng hót líu lo, tiếng sóc, chồn lích rích dưới gốc.

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây ông Ngò tuổi đã cao, sức khỏe yếu, các con lại công tác bận rộn nên ông không thể thường xuyên có mặt trên cánh rừng để trông coi như trước.

Một số thanh niên trong thị trấn đã nhân lúc ông không có mặt đã đặt bẫy bắt muông thú. Rồi việc bảo vệ rừng trong mùa khô khi 6 tháng không có mưa, chỉ cần đốm lửa nhỏ cũng có thể cánh rừng đã tồn tại bao năm cháy thành tro là những điều ông lo lắng, trăn trở.

“Tôi chỉ mong cánh rừng nguyên sinh được bảo vệ để cho mãi đời sau bởi diện tích rừng không còn nhiều, ngày càng bị thu hẹp, nhất là lại ở giữa trung tâm thị trấn này”-ông Ngò tâm sự.

Cùng trăn trở với cánh rừng quý trên, ông Lương Chiều Đông-Trưởng thôn Quyết Tiến bộc bạch: “Cánh rừng đã tạo cảnh quan tự nhiên, hài hòa giữa cao nguyên đá Đồng Văn.

Nếu kết hợp được việc bảo vệ và giữ gìn cánh rừng cùng với bảo tồn khu nhà cổ và thăm quan Công viên địa chất đá toàn cầu sẽ là điểm đến của nhiều du khách trong và ngoài nước để ngành Du lịch phát triển”.

Tôi chỉ mong cánh rừng nguyên sinh được bảo vệ để cho mãi đời sau bởi diện tích rừng không còn nhiều, ngày càng bị thu hẹp, nhất là lại ở giữa trung tâm thị trấn này”.ông Lương Huy Ngò

DOÃN KIÊN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Quảng Nam: Hơn 700 ngôi nhà và 6.000ha lúa, hoa màu bị ngập nước

Quảng Nam: Hơn 700 ngôi nhà và 6.000ha lúa, hoa màu bị ngập nước

Mưa lớn kéo dài dẫn đến ngập lụt cục bộ tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Thống kê sơ bộ cho thấy, hơn 6.000ha lúa và hoa màu, 725 căn nhà ngập nước. Một số tuyến đường, cầu phao bị sạt lở hoặc bị cuốn trôi.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.