Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trang địa phương

Trang phục của người Dao Thanh Y và những câu chuyện xưa

Mỹ Dung - Vi Tuyến - 02:58, 07/03/2024

Cùng với tiếng nói, chữ viết, trang phục truyền thống được xem là vốn quý của mỗi dân tộc. Trải qua thời gian, trang phục dân tộc của người Dao Thanh Y ở huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh) vẫn giữ được những nét đẹp biểu trưng gắn với câu chuyện riêng có trong đời sống người Dao.

Độc đáo trang phục truyền thống Dao Thanh Y ở Ba Chẽ
Độc đáo trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y ở Ba Chẽ

Ba Chẽ là huyện miền núi của tỉnh Quảng Ninh, có đông đồng bào DTTS cùng sinh sống, trong đó hơn 40% dân số là dân tộc Dao với hai nhánh Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán, qua nhiều thế hệ đã tiếp nối làm đậm đà thêm sắc màu văn hóa. Trong đó, người Dao Thanh Y cư trú nhiều nhất ở xã Nam Sơn; thôn Đồng Thầm, thôn Đồng Tiến – xã Thanh Lâm; thôn Làng Han – xã Đồn Đạc.

Ông Hà Xuân Tiến, nghệ nhân dân gian ở thôn Nam Hả Trong, xã Nam Sơn cho biết: Theo người xưa truyền lại Ba Chẽ có hai nhóm người Dao như hiện nay, nhưng tiếng nói không giống nhau, để dễ phân biệt, nên đặt tên gọi Thanh Y (dịch là “áo xanh”); với tên gọi Thanh Phán ( dịch là áo nhiều hoa văn).

Trong trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y nơi đây, hoa văn được thêu cầu kỳ ở khăn đội đầu, mũ đội đầu. Khăn đội đầu là một khăn vuông thêu chỉ đen trên nền vải trắng, ở giữa thêu một sao tám cánh, 4 phía kẻ ngang thêu chỉ đen thành 3 hàng mỗi bên. Mũ đội đầu với đỉnh mũ dành một đồng bạc trắng tán mỏng thành hoa tám cánh, đục một cái lúm nhú lên...

Áo nữ người Dao Thanh Y được nhuộm bằng vải chàm màu đen, dài gần gót chân, xẻ tà hai bên hông, hai thân trước cắt đi một bên phải ngắn bằng nửa đùi trước, trái một bên để dài bằng vạt áo, sau khi mặc thân áo trước ngắn ở bên trong, thân dài bên ngoài bó sát vào người, không có cúc, chỉ thắt dây lưng qua eo buộc chặt, vén vạt áo dài thân sau cài lên dây lưng sau hông; vạt áo trước (thân dài) cũng vén lên cài vào dây lưng giống hình tam giác với ẩn ý là che đậy gì đó, cho nên người xưa mới nói Thanh Y là “người vén áo”. Hai góc khăn và 2 bên cổ áo đính nhiều chuỗi cườm và các chùm tua bằng len màu hồng nổi bật. Cửa tay áo đáp bằng vải hoa màu đỏ và màu xanh nước biển – đây chính là điểm nhấn độc đáo của bộ trang phục nữ Dao Thanh Y.

Hào hứng trình diễn các điệu nhảy với bộ trang phục truyền thống
Hào hứng trình diễn các điệu nhảy với bộ trang phục truyền thống

Quần của nữ Dao Thanh Y là quần đùi không có hoa văn, chỉ ngắn đến nửa đầu gối được nhuộm bằng vải chàm màu đen, chân quần được may thêm một đường vải màu xanh da trời. Bà Chiếng Tài Múi, thôn Nam Hả Trong, xã Nam Sơn kể về tích này rằng: “Xa xưa, có một bà mẹ bị ốm nặng, cô con gái phải lặn lội vượt núi, băng rừng đến tận bản xa trên núi cao để mua thuốc về, khi sắc xong bát thuốc bưng lên cho mẹ, do quần dài cô bị vấp và đổ hết bát thuốc. Không có thuốc, bà mẹ đã chết. Quá ân hận, cô gái tự tay xé ống quần của mình ngắn đến ngay đùi. Từ đó, người Dao Thanh Y mặc quần ngắn để tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ”.

Đối với bộ trang phục nam: gồm áo, quần và mũ nồi. Áo được thêu hoa văn với màu chủ đạo là màu đỏ với các họa tiết gồm hình mặt trời, con chim, cỏ cây, hoa lá mong ước cho sự sinh sôi và phát triển. Quần màu đen, ống rộng, cạp chun. Trên thực tế, trang phục nam Dao Thanh Y ở Ba Chẽ đơn giản, mộc mạc hơn so với trang phục nữ.

Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ
Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ

Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ. Đến với các bản làng, có thể thấy phụ nữ Dao Thanh Y luôn tranh thủ lúc nông nhàn để may, thêu trang phục. Để hoàn thiện được bộ trang phục hoàn chỉnh phải từ ba đến bốn tháng mới xong.

Bà Bàn Thị Bích, thôn Lò Vôi, xã Nam Sơn chia sẻ: “Phụ nữ Dao Thanh Y ai cũng phải tự học thêu quần áo cho mình, người truyền dạy do bà hoặc mẹ truyền dạy lại, bộ để mặc hàng ngày, bộ để dùng trong ngày cưới khi đi lấy chồng, nếu con dâu là người không phải dân tộc Dao Thanh Y, thì mẹ chồng cũng phải thêu cho con dâu một bộ để mặc trong lễ cưới”.

Khai giảng một lớp truyền dạy nghề truyền thống thêu thổ cẩm dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn
Khai giảng lớp truyền dạy nghề truyền thống thêu thổ cẩm dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn

Xác định ý nghĩa của bộ trang phục truyền thống, trong nhiều năm qua, huyện Ba Chẽ luôn chú trọng bảo tồn bản sắc văn hóa thông qua xây dựng các đề án, mở các lớp truyền dạy thêu hoa văn trên trang phục cho thế hệ trẻ; tuyên truyền vận động các em học sinh mặc bộ trang phục Dao Thanh Y vào thứ 2 đầu tuần và các dịp lễ hội, sự kiện văn hóa, thể thao của huyện, để thế hệ trẻ tiếp nối truyền thống gìn giữ bộ trang phục quý giá mà cha ông ta đã dày công sáng tạo, vun đắp tạo dựng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lào Cai phấn đấu hết năm 2025 có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn

Lào Cai phấn đấu hết năm 2025 có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn

Tỉnh Lào Cai vừa ban hành Kế hoạch số 48/KH-UBND về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trinh MTQG 1719) trên địa bàn tỉnh năm 2025. Trong đó, một trong những chỉ tiêu quan trọng được đặt ra, là phấn đấu hết năm 2025, toàn tỉnh có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn.
Tin nổi bật trang chủ
Luật Quảng cáo sửa đổi xây dựng môi trường quảng cáo công khai, lành mạnh

Luật Quảng cáo sửa đổi xây dựng môi trường quảng cáo công khai, lành mạnh

Tin tức - Minh Nhật - 26 phút trước
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, khóa XV. Luật được xem là bước hoàn thiện quan trọng nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, minh bạch và phù hợp với thực tiễn phát triển của thị trường quảng cáo hiện nay.
Lào Cai phấn đấu hết năm 2025 có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn

Lào Cai phấn đấu hết năm 2025 có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn

Chính sách Dân tộc - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Tỉnh Lào Cai vừa ban hành Kế hoạch số 48/KH-UBND về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trinh MTQG 1719) trên địa bàn tỉnh năm 2025. Trong đó, một trong những chỉ tiêu quan trọng được đặt ra, là phấn đấu hết năm 2025, toàn tỉnh có gần 500 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn.
Bắt tạm giam nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa

Bắt tạm giam nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Trần Văn Thức - nguyên Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Thanh Hóa.
Ngoại hạng Anh: Man City thắng thuyết phục MU 3-0 trong trận derby Manchester

Ngoại hạng Anh: Man City thắng thuyết phục MU 3-0 trong trận derby Manchester

Thể thao - Hoàng Minh - 1 giờ trước
Trên sân Etihad, Manchester City đã có màn trình diễn ấn tượng khi đánh bại Manchester United với tỷ số 3-0 trong khuôn khổ vòng 4 giải Ngoại hạng Anh.
Nhiều tuyến đường huyết mạch ở vùng đồng bào DTTS hư hỏng nặng, tỉnh Quảng Ngãi thành lập đoàn kiểm tra

Nhiều tuyến đường huyết mạch ở vùng đồng bào DTTS hư hỏng nặng, tỉnh Quảng Ngãi thành lập đoàn kiểm tra

Trang địa phương - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Trước thực trạng nhiều tuyến đường ở các xã phía Tây tỉnh Quảng Ngãi xuất hiện sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ đứt đường, Sở Xây dựng tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra, lên phương án khắc phục nhằm bảo đảm giao thông thông suốt.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Ngoại hạng Anh: Salah lập công phút bù giờ, Liverpool thắng nghẹt thở Burnley 1-0

Ngoại hạng Anh: Salah lập công phút bù giờ, Liverpool thắng nghẹt thở Burnley 1-0

Thể thao - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Liverpool có chuyến làm khách đầy khó khăn trước Burnley tại sân Turf Moor trong khuôn khổ vòng 4 Premier League. Phải chờ đến những phút bù giờ cuối cùng, “Lữ đoàn đỏ” mới có thể giành trọn 3 điểm nhờ bàn thắng trên chấm phạt đền của Mohamed Salah.
Phát hiện hài cốt

Phát hiện hài cốt "chiến binh" 13.000 năm tuổi, cao 1m70 ở Tràng An, Ninh Bình

Tìm trong di sản - Minh Nhật - 2 giờ trước
Một bộ xương người cổ đại có niên đại khoảng 13.000 năm tuổi, nam giới, cao 1m70, qua đời khi 35 tuổi, được mệnh danh là "Chiến binh Tràng An", vừa được phát hiện tại Ninh Bình. Phát hiện này có thể là bằng chứng lâu đời nhất về xung đột giữa con người ở Đông Nam Á lục địa.
Barcelona thắng hủy diệt Valencia 6-0, khẳng định sức mạnh tại LaLiga

Barcelona thắng hủy diệt Valencia 6-0, khẳng định sức mạnh tại LaLiga

Thể thao - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Barcelona có màn trình diễn thăng hoa khi đánh bại Valencia với tỷ số 6-0 trên sân Estadi Johan Cruyff trong khuôn khổ vòng 4 LaLiga. Đây là chiến thắng đậm nhất từ đầu mùa của thầy trò HLV Hansi Flick, giúp họ tiếp tục bám sát ngôi đầu bảng.
Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên 2025 hứa hẹn nhiều trải nghiệm độc đáo

Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên 2025 hứa hẹn nhiều trải nghiệm độc đáo

Sắc màu 54 - Minh Nhật - 3 giờ trước
Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên 2025 sẽ diễn ra từ ngày 19 - 21/9, tại phường Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, hứa hẹn mang đến chuỗi hoạt động văn hóa - du lịch hấp dẫn, đậm bản sắc vùng cao Tây Bắc.
Quảng Ngãi: Cháy dữ dội, khói lửa bao trùm kho phế liệu

Quảng Ngãi: Cháy dữ dội, khói lửa bao trùm kho phế liệu

Trang địa phương - Ngọc Chí - 22:43, 14/09/2025
Ngọn lửa bùng phát và cháy dữ dội, kho phế liệu tại phường Đăk Cấm, tỉnh Quảng Ngãi đã bị thiêu rụi hoàn toàn.