Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trang địa phương

Trang phục của người Dao Thanh Y và những câu chuyện xưa

Mỹ Dung - Vi Tuyến - 02:58, 07/03/2024

Cùng với tiếng nói, chữ viết, trang phục truyền thống được xem là vốn quý của mỗi dân tộc. Trải qua thời gian, trang phục dân tộc của người Dao Thanh Y ở huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh) vẫn giữ được những nét đẹp biểu trưng gắn với câu chuyện riêng có trong đời sống người Dao.

Độc đáo trang phục truyền thống Dao Thanh Y ở Ba Chẽ
Độc đáo trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y ở Ba Chẽ

Ba Chẽ là huyện miền núi của tỉnh Quảng Ninh, có đông đồng bào DTTS cùng sinh sống, trong đó hơn 40% dân số là dân tộc Dao với hai nhánh Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán, qua nhiều thế hệ đã tiếp nối làm đậm đà thêm sắc màu văn hóa. Trong đó, người Dao Thanh Y cư trú nhiều nhất ở xã Nam Sơn; thôn Đồng Thầm, thôn Đồng Tiến – xã Thanh Lâm; thôn Làng Han – xã Đồn Đạc.

Ông Hà Xuân Tiến, nghệ nhân dân gian ở thôn Nam Hả Trong, xã Nam Sơn cho biết: Theo người xưa truyền lại Ba Chẽ có hai nhóm người Dao như hiện nay, nhưng tiếng nói không giống nhau, để dễ phân biệt, nên đặt tên gọi Thanh Y (dịch là “áo xanh”); với tên gọi Thanh Phán ( dịch là áo nhiều hoa văn).

Trong trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y nơi đây, hoa văn được thêu cầu kỳ ở khăn đội đầu, mũ đội đầu. Khăn đội đầu là một khăn vuông thêu chỉ đen trên nền vải trắng, ở giữa thêu một sao tám cánh, 4 phía kẻ ngang thêu chỉ đen thành 3 hàng mỗi bên. Mũ đội đầu với đỉnh mũ dành một đồng bạc trắng tán mỏng thành hoa tám cánh, đục một cái lúm nhú lên...

Áo nữ người Dao Thanh Y được nhuộm bằng vải chàm màu đen, dài gần gót chân, xẻ tà hai bên hông, hai thân trước cắt đi một bên phải ngắn bằng nửa đùi trước, trái một bên để dài bằng vạt áo, sau khi mặc thân áo trước ngắn ở bên trong, thân dài bên ngoài bó sát vào người, không có cúc, chỉ thắt dây lưng qua eo buộc chặt, vén vạt áo dài thân sau cài lên dây lưng sau hông; vạt áo trước (thân dài) cũng vén lên cài vào dây lưng giống hình tam giác với ẩn ý là che đậy gì đó, cho nên người xưa mới nói Thanh Y là “người vén áo”. Hai góc khăn và 2 bên cổ áo đính nhiều chuỗi cườm và các chùm tua bằng len màu hồng nổi bật. Cửa tay áo đáp bằng vải hoa màu đỏ và màu xanh nước biển – đây chính là điểm nhấn độc đáo của bộ trang phục nữ Dao Thanh Y.

Hào hứng trình diễn các điệu nhảy với bộ trang phục truyền thống
Hào hứng trình diễn các điệu nhảy với bộ trang phục truyền thống

Quần của nữ Dao Thanh Y là quần đùi không có hoa văn, chỉ ngắn đến nửa đầu gối được nhuộm bằng vải chàm màu đen, chân quần được may thêm một đường vải màu xanh da trời. Bà Chiếng Tài Múi, thôn Nam Hả Trong, xã Nam Sơn kể về tích này rằng: “Xa xưa, có một bà mẹ bị ốm nặng, cô con gái phải lặn lội vượt núi, băng rừng đến tận bản xa trên núi cao để mua thuốc về, khi sắc xong bát thuốc bưng lên cho mẹ, do quần dài cô bị vấp và đổ hết bát thuốc. Không có thuốc, bà mẹ đã chết. Quá ân hận, cô gái tự tay xé ống quần của mình ngắn đến ngay đùi. Từ đó, người Dao Thanh Y mặc quần ngắn để tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ”.

Đối với bộ trang phục nam: gồm áo, quần và mũ nồi. Áo được thêu hoa văn với màu chủ đạo là màu đỏ với các họa tiết gồm hình mặt trời, con chim, cỏ cây, hoa lá mong ước cho sự sinh sôi và phát triển. Quần màu đen, ống rộng, cạp chun. Trên thực tế, trang phục nam Dao Thanh Y ở Ba Chẽ đơn giản, mộc mạc hơn so với trang phục nữ.

Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ
Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ

Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ. Đến với các bản làng, có thể thấy phụ nữ Dao Thanh Y luôn tranh thủ lúc nông nhàn để may, thêu trang phục. Để hoàn thiện được bộ trang phục hoàn chỉnh phải từ ba đến bốn tháng mới xong.

Bà Bàn Thị Bích, thôn Lò Vôi, xã Nam Sơn chia sẻ: “Phụ nữ Dao Thanh Y ai cũng phải tự học thêu quần áo cho mình, người truyền dạy do bà hoặc mẹ truyền dạy lại, bộ để mặc hàng ngày, bộ để dùng trong ngày cưới khi đi lấy chồng, nếu con dâu là người không phải dân tộc Dao Thanh Y, thì mẹ chồng cũng phải thêu cho con dâu một bộ để mặc trong lễ cưới”.

Khai giảng một lớp truyền dạy nghề truyền thống thêu thổ cẩm dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn
Khai giảng lớp truyền dạy nghề truyền thống thêu thổ cẩm dân tộc Dao Thanh Y tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn

Xác định ý nghĩa của bộ trang phục truyền thống, trong nhiều năm qua, huyện Ba Chẽ luôn chú trọng bảo tồn bản sắc văn hóa thông qua xây dựng các đề án, mở các lớp truyền dạy thêu hoa văn trên trang phục cho thế hệ trẻ; tuyên truyền vận động các em học sinh mặc bộ trang phục Dao Thanh Y vào thứ 2 đầu tuần và các dịp lễ hội, sự kiện văn hóa, thể thao của huyện, để thế hệ trẻ tiếp nối truyền thống gìn giữ bộ trang phục quý giá mà cha ông ta đã dày công sáng tạo, vun đắp tạo dựng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Quảng Ngãi: Công an phường Kon Tum dựng lại hiện trường điều tra vụ việc đốt trụ điện

Quảng Ngãi: Công an phường Kon Tum dựng lại hiện trường điều tra vụ việc đốt trụ điện

Ngày 12/9, Công an phường Kon Tum phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 7 và Đội Quản lý điện Tp. Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi đã tiến hành dựng lại hiện trường, lấy lời khai các bên liên quan để phục vụ công tác điều tra vụ việc đốt trụ điện hạ thế 2B thuộc Trạm biến áp Bà Triệu 2.
Tin nổi bật trang chủ
Chương trình “Hành trình mùa Thu” tặng quà cho các học sinh Đan Lai

Chương trình “Hành trình mùa Thu” tặng quà cho các học sinh Đan Lai

Tin tức - Lê Thạch - 18:57, 12/09/2025
Vừa qua, Đồn biên phòng Môn Sơn, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An phối hợp với chính quyền xã Môn Sơn cùng các nhà hảo tâm tổ chức Chương trình thiện nguyện “Hành trình mùa Thu” tặng quà cho các học sinh người Đan Lai, tại khu “Ký túc xá vùng biên” xã Môn Sơn, tỉnh Nghệ An.
Khuyến cáo người dùng sau thông tin sự cố lộ dữ liệu cá nhân tại CIC

Khuyến cáo người dùng sau thông tin sự cố lộ dữ liệu cá nhân tại CIC

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:44, 12/09/2025
Sau thông tin sự cố lộ dữ liệu cá nhân tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC), Hiệp hội An ninh mạng quốc gia khẳng định, hệ thống ngân hàng Việt Nam vẫn an toàn, vận hành ổn định.
Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 sẽ diễn ra vào cuối tháng 11

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 sẽ diễn ra vào cuối tháng 11

Giải trí - Anh Trúc - 17:29, 12/09/2025
Với chủ đề dự kiến "Điện ảnh Việt Nam - Phát triển bền vững và hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên mới", Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24 sẽ diễn ra từ ngày 21 đến 25/11/2025, tại TP. Hồ Chí Minh.
Vinh danh các danh hiệu văn hóa ẩm thực Việt Nam lần đầu tiên ở quy mô toàn quốc

Vinh danh các danh hiệu văn hóa ẩm thực Việt Nam lần đầu tiên ở quy mô toàn quốc

Ẩm thực - Minh Nhật - 17:23, 12/09/2025
Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) vừa chính thức công bố khởi động Chương trình xét tặng các Danh hiệu văn hóa ẩm thực Việt Nam - một hoạt động có ý nghĩa đặc biệt, nhằm tôn vinh và ghi nhận những cá nhân tiêu biểu đã có nhiều cống hiến trong việc gìn giữ, phát huy và sáng tạo giá trị ẩm thực truyền thống
Hành trình khởi nghiệp với cây dược liệu của chàng kỹ sư người Tày

Hành trình khởi nghiệp với cây dược liệu của chàng kỹ sư người Tày

Gương sáng - Vân Khánh - 16:54, 12/09/2025
Từ bỏ phố thị, chàng kỹ sư trẻ người Tày Nguyễn Quốc Hoàng đã chọn con đường trở về quê hương Yên Trạch (Thái Nguyên), dựng xây một mô hình nông nghiệp dược liệu hữu cơ. Từ mướp đắng rừng, anh viết nên câu chuyện khởi nghiệp bền vững, vừa làm giàu, vừa gìn giữ tri thức bản địa, mở ra gợi ý cho sự phát triển cây dược liệu Việt.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Gia Lai: Trữ hơn 100 tấn thịt lợn không nguồn gốc, một hộ kinh doanh bị phạt 90 triệu đồng

Gia Lai: Trữ hơn 100 tấn thịt lợn không nguồn gốc, một hộ kinh doanh bị phạt 90 triệu đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:33, 12/09/2025
UBND tỉnh Gia Lai vừa ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 90 triệu đồng đối với hộ kinh doanh ông Lê Văn Hướng (khu phố Gia Chiểu 1, xã Hoài Ân) về hành vi tàng trữ số lượng lớn thịt lợn không rõ nguồn gốc trong thời điểm dịch tả lợn châu Phi bùng phát tại địa phương.
Quảng Ngãi: Công an phường Kon Tum dựng lại hiện trường điều tra vụ việc đốt trụ điện

Quảng Ngãi: Công an phường Kon Tum dựng lại hiện trường điều tra vụ việc đốt trụ điện

Pháp luật - Ngọc Chí - 16:30, 12/09/2025
Ngày 12/9, Công an phường Kon Tum phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân khu vực 7 và Đội Quản lý điện Tp. Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi đã tiến hành dựng lại hiện trường, lấy lời khai các bên liên quan để phục vụ công tác điều tra vụ việc đốt trụ điện hạ thế 2B thuộc Trạm biến áp Bà Triệu 2.
Khám sàng lọc bệnh tim miễn phí cho người dân Gia Lai

Khám sàng lọc bệnh tim miễn phí cho người dân Gia Lai

Sức khỏe - T.Nhân - H.Trường - 16:26, 12/09/2025
Ngày 12/9, Bệnh viện Trung ương Huế phối hợp với Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình khám sàng lọc miễn phí bệnh tim bẩm sinh ở trẻ em và bệnh tim mắc phải ở người lớn tại khu vực phía Đông tỉnh.
Khánh Hòa đã có 2 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết

Khánh Hòa đã có 2 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết

Sức khỏe - T.Nhân-H.Trường - 16:23, 12/09/2025
Từ đầu năm đến nay, dịch sốt xuất huyết đã bùng phát tại nhiều địa phương trong tỉnh Khánh Hòa. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Khánh Hòa, tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh ghi nhận 5.901 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó có 2 trường hợp tử vong (1 trường hợp tại xã Suối Dầu và 1 trường hợp tại xã Phước Hậu).
Những món quà ý nghĩa đến với cô trò mầm non Sá Tổng, tỉnh Điện Biên

Những món quà ý nghĩa đến với cô trò mầm non Sá Tổng, tỉnh Điện Biên

Nhịp cầu nhân ái - Tuấn Ninh - 16:19, 12/09/2025
Vượt qua cung đường xa xôi, những món quà chứa đựng tình yêu thương của các mạnh thường quân đã đến tay cô và trò Trường mầm non số 1 Sá Tổng, tỉnh Điện Biên, tiếp thêm động lực cho một năm học mới đầy hứng khởi.