Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Làm du lịch cộng đồng ở làng hương trăm tuổi của người Nùng

Vũ Mừng - 08:31, 20/04/2024

Với người Nùng tại thôn Phia Thắp, xã Phúc Sen, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng, nghề làm hương là niềm tự hào văn hóa đã in sâu trong tiềm thức của đồng bào, do vậy trải qua nhiều thế hệ đồng bào dân tộc nơi đây vẫn miệt mài nối tiếp nhau giữ gìn nghề truyền thống. Do vậy, Phia Thắp được lựa chọn là một trong 7 điểm du lịch cộng đồng của tỉnh được đầu tư, theo đó đã mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho người dân làng nghề này.

Thôn Phia Thắp, xã Phúc Sen, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng thơ mộng dưới chân núi Phà Hùng
Thôn Phia Thắp, xã Phúc Sen, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng thơ mộng dưới chân núi Phà Hùng

Bên hiên nhà sàn các cụ già trong làng kể lại, nghề làm hương đã có mặt tại Phia Thắp từ rất lâu rồi, thời gian cụ thể thì không còn nhớ rõ! Thế nhưng, chắc chắn một điều rằng, nghề làm hương đã song hành cùng với người Nùng An từ những ngày đầu tiên lập làng, dựng bản dưới chân núi Phà Hùng (Núi To). 

Người Nùng An quan niệm, khói hương là sợi dây gắn kết tinh thần, thể hiện sự ngưỡng vọng và biết ơn của người còn sống với tổ tiên khi đã về với đá núi. Cũng qua đó, tổ tiên biết được cuộc sống của con cháu người Nùng hôm nay ra sao, bản làng đã đổi thay và phát triển như thế nào...

Du khách có dịp tới đây thường gọi những bó hương nở xòe dưới nắng là “hoa” của núi Phà Hùng
Du khách có dịp tới đây thường gọi những bó hương nở xòe dưới nắng là “hoa” của núi Phà Hùng

Điều đặc biệt ở Phia Thắp là, 100% các hộ dân trong làng đều biết làm nghề và miệt mài giữ nghề. 53 hộ dân trong làng là 53 xưởng sản xuất nhỏ. Thế nên, ở thời điểm nào trong năm khi về thăm Phia Thắp người ta cũng thấy những bó hương được phơi trước sân, được đặt trên những bờ rào đá, rồi chen cả vào bậc thang dẫn lên nhưng ngôi nhà sàn cổ...

Nguyên liệu được đồng bào nơi đây sử dụng để làm hương là cây mai, vỏ cây gạo, mùn cưa, các loại cây tạo mùi như nghiến đỏ, cây thung... Nói về việc kiếm tìm nguyên liệu, anh Hoàng Văn Tuyên người dân trong làng cho hay, cây mai tốt mọc sâu trong rừng và chỉ có duy nhất mai ở huyện Trùng Khánh khi cháy mới có tàn cong. Bên cạnh đó, lá cây Bầu Hắt dùng để làm chất keo kết dính các nguyên liệu lại với nhau, cũng phải được đưa về từ những rặng núi cao, thì mới có được mùi hương thơm tự nhiên. Thế nên để có đủ nguyên liệu người làm nghề phải tìm kiếm rất vất vả.

Người Nùng An giữ gìn nghề truyền thống của mình
Người Nùng giữ gìn nghề truyền thống của mình

Có hơn 40 năm gắn bó với nghề, bà Nông Thị Tình (70 tuổi) người dân làng Phia Thắp chia sẻ: “Lá Bầu Hắt sau khi hái về sẽ được phơi khô, đem nghiền nhỏ và trộn với mùn cưa của những cât gỗ thân mềm để hương cháy tốt. Để gắn kết các nguyên liệu que hương được nhúng xuống nước làm ướt và người làm phải dùng tay để se hương. Một ngày thợ giàu kinh nghiệm sẽ làm được từ 3000 - 4000 que hương mỗi ngày”.

Tại Phia Thắp 100% số hộ dân đều biết làm nghề và theo nghề
Tại Phia Thắp 100% số hộ dân đều biết làm nghề và theo nghề

Tại nhiều làng nghề làm hương, thông thường que hương sẽ được nhuộm đỏ trước khi se nguyên liệu. Còn ở Phia Thắp công đoạn này thường được làm cuối cùng sau khi những que hương đã được se hết. Sắc đỏ của chân hương cũng không được tạo ra bởi phẩm màu mà được nhuộm từ nước của lá cây Chăm Che, thứ phẩm màu tự nhiên mà chỉ có người Nùng An nơi đây mới có thể pha chế được. 

Sau khi được nhuộm đỏ, nhuộm hồng người Nùng An tại Phia Thắp đem hương ra phơi, đây cũng chính là lúc quang cảnh cả một vùng núi rừng trở nên lung linh đến mê mẩn. Thế nên, du khách có dịp tới đây thường gọi những bó hương nở xòe dưới nắng là “hoa” của núi Phà Hùng. 

Mỗi bó hương sẽ có 20 que và được người dân đem đi bán ở khắp các nẻo đường hoặc cho các khách du lịch, nhưng chủ yếu vẫn là ở chợ phiên Quảng Hòa. Mỗi bó nhỏ giá bán dao động từ 10.000 - 20.000 đồng. 

Vì hương của Phia Thắp có mùi thơm tự nhiên, dễ cháy, khi cháy hết tạo ra được dáng đẹp và bảo quản được khá lâu, nên không chỉ các gia đình ở Cao Bằng mà các vùng lân cận như Bắc Kạn hay Hà Giang cũng có rất nhiều người ưa dùng.

Nhờ có hướng phát triển và bảo tồn đúng đắn nên Phia Thắp, là một trong những địa điểm du lịch có rất đông du khách nước ngoài tìm tới tại tỉnh Cao Bằng
Nhờ có hướng phát triển và bảo tồn đúng đắn, nên Phia Thắp là một trong những địa điểm du lịch tại tỉnh Cao Bằng thu hút đông du khách người nước ngoài tìm tới trải nghiệm

Tuy nhiên, do được làm hoàn toàn thủ công, đòi hỏi sự chăm chút tỉ mẩn cao độ và chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ các loại hương công nghiệp xuất hiện trên thị trường nên đã có những thời điểm, nghề làm hương Phia Thắp đứng trước nguy cơ dần mai một. 

Trước thực tế này, để giữ gìn và quảng bá những nét văn hóa độc đáo của địa phương, từ năm 2016, Phia Thắp được lựa chọn là một trong 7 thôn bản của tỉnh Cao Bằng được đầu tư làm du lịch cộng đồng, trên cơ sở khai thác tài nguyên văn hóa của các dân tộc. Điều này không chỉ góp phần bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Nùng dưới chân núi Phà Hùng, mà còn giúp bà con thoát nghèo bền vững. 

Hiện nay, một số hộ dân đã làm dịch vụ lưu trú tại nhà cho khách du khách tham quan. Những công việc thường ngày như, thu hoạch hoa màu, xay thóc, giã gạo, đánh cá, thêu thùa, may vá, làm hương... đã được người dân xây dựng thành sản phẩm phục vụ khách du lịch. Du khách khi đến các điểm lưu trú tại nhà dân được đón tiếp nồng hậu, được hướng dẫn và trực tiếp tham gia trải nghiệm, hòa mình vào đời sống bản làng...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.