Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Độc đáo nghệ thuật trang trí cây nêu trong văn hóa người Co ở Quảng Ngãi

T.Nhân - H.Trường - 21:34, 17/03/2025

Cây nêu, bộ gu và trang trí cây nêu, là biểu tượng tâm linh, nét văn hóa đặc sắc, độc đáo của người Co, bởi nó có một vị trí đặc biệt quan trọng và xuyên suốt không thể thiếu trong đời sống tinh thần và hoạt động lễ hội như lễ hội ăn trâu, múa cà đáo, múa cồng chiêng...Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng huyện Trà Bồng (18-3-1975 – 18-3-2025), UBND huyện đã tổ chức hoạt động trưng bày trang trí cây nêu của dân tộc Co trên địa bàn huyện.

UBND huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) tổ chức hoạt động dựng cây nêu của người Co nhân kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng huyện
UBND huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) tổ chức hoạt động dựng cây nêu của người Co nhân kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng huyện

Theo Nghệ nhân Nhân dân Hồ Văn Đường (69 tuổi, xã Sơn Trà, huyện Trà Bồng), cây nêu, bộ gu và trang trí cây nêu, là biểu tượng tâm linh, nét văn hóa đặc sắc, độc đáo của người Co, bởi nó có một vị trí đặc biệt quan trọng và xuyên suốt không thể thiếu trong đời sống tinh thần và hoạt động lễ hội như lễ hội ăn trâu, múa cà đáo, múa cồng chiêng,… 

“Rất lâu rồi, người Co mới có cơ hội giao lưu cùng các địa phương trong huyện về nghệ thuật trang trí cây nêu. Người dân rất vui mừng khi đón nhận tin nghệ thuật trang trí cây nêu được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia”, ông Đường phấn khởi chia sẻ.

Cô gái Co giới thiệu về cây nêu truyền thống của dân tộc mình
Cô gái Co giới thiệu về cây nêu truyền thống của dân tộc mình

Theo lời các nghệ nhân lớn tuổi: Cây nêu là cây thiêng, tượng trưng cho sự kết nối giữa con người với thần linh nên vị trí đặt cây nêu rất quan trọng. Người Cor thường dựng cây nêu giữa làng hoặc trước nhà để làm cột lễ trong các nghi thức quan trọng. Vì người Co tin rằng, dựng cây nêu sẽ giúp xua đuổi tà ma, cầu mong sự bình an và mùa màng bội thu.

Tùy theo nơi diễn ra lễ hội ở vùng đường rừng, đường nước mà cây nêu trang trí khác nhau. Cây nêu của người Co thường được làm từ thân gỗ, vỏ, hoa và cây tre rừng cao khoảng 4 – 8m, được trang trí bằng lá cây, hoa, các tua vải màu sắc rực rỡ.

Cây nêu được trang trí với những hoa văn truyền thống rất đẹp mắt
Cây nêu được trang trí với những hoa văn truyền thống rất đẹp mắt

Một cây nêu thông thường có 3 bộ phận là gốc nêu để buộc trâu, thân nêu và ngọn nêu. Đáng chú ý là phần thân cây nêu được trang trí hoa văn 2 màu đen, đỏ tượng trưng cho trời và đất. Thân cây nêu còn treo những bộ gu được điêu khắc những hình ảnh hay họa tiết mang yếu tố tâm linh của người Co. Có thể coi đây là những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc tạo hình và hội họa dân gian đặc sắc.

Trên cây nêu còn được treo những con chim chèo bẻo gỗ. Đây là hình tượng một loài chim luôn bắt sâu, châu chấu, cào cào để bảo vệ cây lúa. Người Co coi chim chèo bẻo là chim trời do thần linh phái xuống giúp dân làng. Chính vì thế, người Cor không bao giờ săn bắt hay ăn chim chèo bẻo.

Nhiều du khách chăm chú nghê nghệ nhân giới thiệu về cây nêu của người Co
Nhiều du khách chăm chú nghe Nghệ nhân giới thiệu về cây nêu của người Co

Cuối cùng, lá phướn được đan bằng nan nứa, dài bằng ngọn cây nêu, đầu có các vạch đen, đỏ, trắng tựa hình con rắn và có đuôi thon dài để mắc vào các đỉnh cây nêu. Hai bên mặt của thân lá phướn, người ta vẽ các họa tiết hình tam giác cân, nối liền nhau tô màu đen kết hợp đỏ trên nền trắng và trang trí các tua bằng que tre, nứa.

Một cây nêu được trang trí rất công phu
Một cây nêu được trang trí rất công phu

Ông Hồ Văn Thịnh, Phó Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng, cho biết: Nghệ thuật trang trí cây nêu của người Co đã được Bộ Văn hoá Thể thao và Du Lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Sau khi được công nhận, địa phương đã xây dựng kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di sản này. 

"Hoạt động trang trí cây nêu giữa các xã trong huyện, là cơ hội để các nghệ nhân giao lưu kinh nghiệm và cơ hội để thế hệ trẻ biết cách làm cây nêu, giữ gìn nét đặc trưng văn hóa bản sắc dân tộc".

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khám phá Lễ cầu mùa của người Dao Lô Gang

Khám phá Lễ cầu mùa của người Dao Lô Gang

Lễ hội Cầu mùa (Lễ Cầu mùa) của người Dao Lô Gang huyện Sơn Động (Bắc Giang) đã có truyền thống từ lâu đời, được duy trì và gìn giữ qua nhiều thế hệ. Hiện nay, Lễ hội được huyện đưa vào danh sách bảo tồn nhằm phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Tổng Bí thư Tô Lâm: Nếu Báo cáo Chính trị là ngọn đuốc soi đường thì Báo cáo Kinh tế - xã hội phải là cẩm nang hành động

Tổng Bí thư Tô Lâm: Nếu Báo cáo Chính trị là ngọn đuốc soi đường thì Báo cáo Kinh tế - xã hội phải là cẩm nang hành động

Nếu Báo cáo Chính trị là ngọn đuốc soi đường thì Báo cáo Kinh tế - xã hội là cẩm nang hành động để chúng ta thực hiện được các mục tiêu đề ra, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh. Vấn đề kinh tế - xã hội là vấn đề rất rộng, rất khó, chuyên môn sâu, thay đổi rất nhanh, cần cập nhật, bổ sung thường xuyên.
Lời mời gọi từ Thái Nguyên...

Lời mời gọi từ Thái Nguyên...

Phóng sự - Thanh Hải - 21:44, 17/03/2025
Tôi chưa từng đặt chân lên con tàu du lịch nối Hà Nội với Thái Nguyên. Nhưng, lời giới thiệu rất đỗi thiết tha từ nữ hướng dẫn viên của Trung tâm xúc tiến đầu tư du lịch tỉnh Thái Nguyên, thì thật tâm cũng rất muốn ngồi trên chính con tàu hỏa ấy để đến đến vùng đất bên dòng sông Cầu. Lời giới thiệu như những tiếng lòng, thôi thúc, mời gọi đến khó chối từ.
Ba Chẽ (Quảng Ninh): Cần quan tâm giải bài toán đầu tư trạm tiếp sóng viễn thông ở thôn, bản

Ba Chẽ (Quảng Ninh): Cần quan tâm giải bài toán đầu tư trạm tiếp sóng viễn thông ở thôn, bản

Khoa học - Công nghệ - Mỹ Dung - 21:35, 17/03/2025
Theo phản ánh của người dân, hiện nay tại một số thôn của huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh) vẫn trong tình trạng “lõm” sóng di động. Điều này đã gây không ít khó khăn cho việc liên lạc cũng như tiếp cận chuyển đổi số đối với người dân, chính quyền; cũng như ảnh hưởng không ít đến việc phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Độc đáo nghệ thuật trang trí cây nêu trong văn hóa người Co ở Quảng Ngãi

Độc đáo nghệ thuật trang trí cây nêu trong văn hóa người Co ở Quảng Ngãi

Sắc màu 54 - T.Nhân - H.Trường - 21:34, 17/03/2025
Cây nêu, bộ gu và trang trí cây nêu, là biểu tượng tâm linh, nét văn hóa đặc sắc, độc đáo của người Co, bởi nó có một vị trí đặc biệt quan trọng và xuyên suốt không thể thiếu trong đời sống tinh thần và hoạt động lễ hội như lễ hội ăn trâu, múa cà đáo, múa cồng chiêng...Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng huyện Trà Bồng (18-3-1975 – 18-3-2025), UBND huyện đã tổ chức hoạt động trưng bày trang trí cây nêu của dân tộc Co trên địa bàn huyện.
Lào Cai: Tập trung nguồn lực, khẩn trương hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm

Lào Cai: Tập trung nguồn lực, khẩn trương hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 21:28, 17/03/2025
Là tỉnh vùng cao còn nhiều khó khăn lại hứng chịu thiệt hại nặng nề do cơn bão số 3; tuy nhiên, với quyết tâm chính trị cao nhất, tỉnh Lào Cai đang phấn đấu đến hết tháng 5/2025 sẽ hoàn thành việc xóa 100% nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn toàn tỉnh với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ.
Quyết tâm cao thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, khắc phục

Quyết tâm cao thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, khắc phục "điểm nghẽn của điểm nghẽn"

Thời sự - PV - 21:00, 17/03/2025
Chiều 17/3, ngay sau hội nghị thông báo dự thảo báo cáo của Đoàn kiểm tra số 1910 đối với Đảng ủy Chính phủ, Đoàn Kiểm tra số 1908 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2025 tổ chức hội nghị thông báo dự thảo báo cáo của Đoàn đối với Đảng ủy Quốc hội
Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 15/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Vẻ đẹp độc đáo của Tòa thánh Tây Ninh. Lão nông biến đồi hoang thành trang trại trù phú. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Gia Lai vững bước tiến vào Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Gia Lai vững bước tiến vào Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Tin tức - Hòa Bình - 19:43, 17/03/2025
Ngày 17/3, tại Tp. Pleiku, tỉnh Gia Lai đã long trọng tổ chức Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng tỉnh (17/3/1975 - 17/3/2025).
Quảng Ninh dự kiến tổ chức 20 lớp tập huấn về phòng chống thiên tai, thảm họa

Quảng Ninh dự kiến tổ chức 20 lớp tập huấn về phòng chống thiên tai, thảm họa

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:40, 17/03/2025
Để tăng cường khả năng chống chịu thảm họa cho cộng đồng, Hội Chữ thập đỏ (CTĐ) tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp với các ban, ngành lựa chọn những địa phương có nguy cơ cao ảnh hưởng của thiên tai, triều cường khi có mưa bão xảy ra để tổ chức tập huấn về phòng chống thiên tai, thảm họa. Năm 2025, Hội CTĐ tỉnh dự kiến tổ chức gần 20 lớp tập huấn, tại 7 địa phương có biển...
Lạng Sơn: Tôn vinh, khen thưởng các tập thể có nhiều đóng góp cho Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”

Lạng Sơn: Tôn vinh, khen thưởng các tập thể có nhiều đóng góp cho Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:40, 17/03/2025
Ngày 17/3, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Lạng Sơn tổ chức Lễ tôn vinh, khen thưởng các tập thể có nhiều đóng góp cho Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” trên địa bàn tỉnh.
Bắc Giang: Phản biện dự thảo Đề án thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt

Bắc Giang: Phản biện dự thảo Đề án thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt

Môi trường sống - Mỹ Dung - 18:24, 17/03/2025
Ngày 17/3, Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bắc Giang tổ chức hội thảo khoa học tư vấn, phản biện dự thảo Đề án thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2025 - 2030.
Kiên Giang: Mua trái phép 21.000 lít dầu DO của tàu lạ để bán kiếm lời

Kiên Giang: Mua trái phép 21.000 lít dầu DO của tàu lạ để bán kiếm lời

Pháp luật - Tào Đạt - Tiến Vinh - 18:23, 17/03/2025
Khi bị lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang bắt giữ, thuyền trưởng tàu cá khai nhận 21.000 lít dầu DO được mua lại từ một tàu lạ, không rõ lai lịch, với mục đích bán lại kiếm lời…