Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Về thăm đồng bào dân tộc Brâu ở làng Đăk Mế

PV - 15:17, 04/04/2019

Dân tộc Brâu là một trong 5 dân tộc rất ít người trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Hiện nay, dân tộc Brâu có khoảng 655 người, sinh sống tại làng Đăk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. Dân tộc Brâu hiện còn lưu giữ những bản sắc văn hóa riêng.

Nhà rông của dân tộc Brâu ở làng Đăk Mế. Nhà rông của dân tộc Brâu ở làng Đăk Mế.

Độc đáo nhà rông

Cách thị trấn Plei Kần, huyện Ngọc Hồi chừng 15km, làng Đăk Mế tọa lạc nơi ngã ba biên giới Việt Nam-Lào-Campuchia, chỉ cách cửa khẩu Bờ Y khoảng chục cây số. Làng Đăk Mế ngày nay khang trang, quy củ nằm giữa rừng xanh bạt ngàn. Xung quanh nhà rông của làng là trường học, hàng quán và nhà ở của bà con xây dựng hướng về phía ngôi nhà rông linh thiêng, thể hiện sự quy tụ, đoàn kết sức mạnh cộng đồng.

Đối với đồng bào dân tộc Brâu, nhà rông luôn là trung tâm sinh hoạt cộng đồng của cả làng nên nhà rông được đặt ở vị trí trung tâm, trên nền đất cao, không gian thoáng đãng. Nhà rông được dựng và trang trí bằng chính công sức, tài nghệ của mọi cư dân trong làng. Nhà rông là công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo, là bộ mặt, niềm tin và sự kiêu hãnh của cả làng. Trong tâm thức của người Brâu, nhà rông còn là không gian linh thiêng, nơi quy tụ sức mạnh tâm linh. Vì vậy, nhà rông thường diễn ra những nghi thức quan trọng của làng như lễ hội cồng chiêng, lễ trỉa lúa, mừng được mùa, mừng lúa vào kho…

Trưởng thôn Thao Lợi cho biết: Nhà rông của dân tộc Brâu có tên gọi Năm-Rôn. Trước khi dựng nhà, già làng xem xét chọn vị trí trang trọng nhất làng để dựng. Nhà rông của người Brâu có kiến trúc độc đáo gồm “mẹ và hai con”. Ở giữa là nhà rông “mẹ” nơi để các chức sắc làng, già làng sinh hoạt, bàn việc làng, hai bên nhà rông “con” để các hộ trong làng sinh hoạt, dệt thổ cẩm.

Nhà rông cao chừng 17m có 2 tầng mái, gồm 8 cột lớn và 12 cột phụ. Mái nhà rông dựng đứng, cao vút lên trời biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết của cộng đồng dân tộc Brâu. Nhà rông không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng, vui chơi giải trí mà còn là nơi đón tiếp khách quý, điều hành việc làng, tập trung lực lượng bảo vệ làng. Tập quán của dân tộc Brâu khi vào làng, nhà mới phải tổ chức cúng thần đất, thần núi, thần nước mong cho chỗ ở êm đẹp, lâu dài và có cuộc sống hạnh phúc, đầm ấm.

Trang phục truyền thống của dân tộc Brâu. Trang phục truyền thống của dân tộc Brâu.

Giữ gìn văn hóa

Nói đến văn hóa người Brâu không thể không nhắc đến trang phục truyền thống. Trang phục truyền thống của dân tộc Brâu rất đơn giản, màu sắc cùng với những họa tiết hoa văn tinh tế. Đồng bào Brâu quan niệm, hoa văn trên trang phục của người đàn ông thể hiện sự mạnh mẽ với hình hàng rào, mũi tên. Còn họa tiết trên trang phục của phụ nữ thường nhẹ nhàng với hình hoa, thực vật, các ký tự chữ cái… Màu sắc trang phục của dân tộc Brâu không cầu kỳ, sặc sỡ.

Một năm, người Brâu có 4 lễ hội chính gồm: lễ hội vào mùa phát rẫy, trỉa lúa, mừng lúa mới và lễ hội Tết. Cũng như nhiều cộng đồng dân tộc ít người khác, dân tộc Brâu cũng bị văn hóa, đời sống hiện đại xâm nhập nhưng những bản sắc văn hóa vốn có của dân tộc Brâu như, phong tục tập quán, lễ hội, trang phục truyền thống, nhạc cụ dân tộc… vẫn được người Brâu giữ gìn.

Nổi bật và độc đáo trong văn hóa truyền thống của người Brâu là: chiêng tha và chiêng gon. Đối với dân tộc Brâu chiêng tha không chỉ là nhạc cụ, mà còn được coi là thần linh, là tổ tiên của dân tộc Brâu. Vì vậy, khi diễn ra những lễ hội quan trọng chiêng tha luôn là vật chính của lễ hội. Bộ chiêng luôn được đặt ở vị trí trang trọng lúc diễn xướng và cất giữ.

Nhận thức được giá trị văn hóa của cộng đồng dân tộc Brâu; vị trí quan trọng của địa phương nằm trong vùng trọng điểm giao lưu văn hóa, kinh tế với 2 nước bạn Lào và Campuchia, huyện Ngọc Hồi đã xây dựng Đề án đầu tư, bảo tồn và phát triển làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Brâu. Thông qua Đề án, từng bước triển khai các giải pháp về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc Brâu gắn với du lịch.

Theo ông Thao Lợi, thôn Đăk Mế hiện có 271 hộ, 923 người, trong đó dân tộc Brâu có 160 hộ với 655 người. Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, những năm gần đây, cuộc sống của đồng bào Brâu ở làng Đăk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi có nhiều đổi thay tích cực về mọi mặt.

LÊ HƯỜNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 13 giờ trước
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 13 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 13 giờ trước
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 13 giờ trước
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 13 giờ trước
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 13 giờ trước
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 13 giờ trước
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 13 giờ trước
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 14 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 14 giờ trước
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.