Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tết Hồ Sự Chà của người Hà Nhì

PV - 10:08, 30/11/2018

Giữa tháng 10 đầu tháng 11 hằng năm, những bản làng người Hà Nhì ở Mường Tè (Lai Châu) lại tưng bừng vui Tết Hồ Sự Chà. Đây là Tết truyền thống đặc sắc của đồng bào dân tộc Hà Nhì.

Tết Hồ Sự Chà. Người Hà Nhì thể hiện điệu múa truyền thống trong ngày Tết Hồ Sự Chà.

Khi những bông hoa dã quỳ vẫn còn nặng trĩu sương đêm, tiếng chày giã gạo đã vang lên trong những căn nhà của người Hà Nhì ở bản Pa Thắng, xã Thu Lũm (huyện Mường Tè). Những em nhỏ cũng đã thức giấc để bố mẹ mặc cho bộ quần áo mới, cùng vây quanh bếp lửa hồng, háo hức chờ những chiếc bánh dày nóng hổi.

Ông Chu Hừ Chừ, Trưởng bản Pa Thắng, xã Thu Lũm, cho biết: “Tết truyền thống của người Hà Nhì là dịp để những người con đi xa trở về nhà sum họp, báo hiếu ông bà, cha mẹ, tổ tiên và thăm hỏi người thân. Vì thế để chuẩn bị đón Tết, công việc không thể thiếu là làm bánh dày, mổ lợn cúng tổ tiên”.

Ông Chừ bảo: Với Tết Hồ Sự Chà, chỉ riêng việc mổ lợn đã là một câu chuyện dài. Theo phong tục của người Hà Nhì, lợn để ăn Tết chỉ được mổ trong ngày đầu tiên hoặc ngày thứ ba của ngày Tết, tuyệt đối không được mổ vào ngày thứ hai. Theo quan niệm, nếu mổ lợn vào ngày thứ hai sẽ là ngày xung khắc, sau này gia chủ sẽ không thể nuôi lợn được nữa.

Cùng với việc mổ lợn, giã bánh dày cũng được người Hà Nhì thực hiện vào sáng sớm ngày mùng Một Tết. Họ quan niệm, tổ tiên là đấng bề trên, bánh dâng cúng phải nóng hổi, phải to hơn bánh bình thường thì mới thể hiện tấm lòng hiếu thuận của con cháu với tổ tiên. Do đó, vào ngày đầu tiên của Tết trong mâm cỗ cúng tổ tiên không thể thiếu bánh dày, thịt lợn, cháo, rượu, chè.

Đặc biệt, người Hà Nhì vẫn lưu giữ được phong tục truyền thống, vào sáng mùng Một Tết, sau khi cúng tổ tiên xong, con cháu nội ngoại sẽ tập trung cúi lạy trước bàn thờ tổ tiên, chúc Tết ông bà, cha mẹ. Khi các thủ tục đã xong, cả gia đình sẽ được ông bà chia lộc cúng và cầu chúc cho con cháu khỏe mạnh, thành đạt.

Anh Lý Phạm Xè, người con của bản Pa Thắng chia sẻ thêm về Tết cổ truyền của dân tộc mình, mặc dù đi làm ăn xa nhưng chưa năm nào anh lỡ hẹn Tết cổ truyền ở chính mảnh đất anh sinh ra.

Tết Hồ Sự Chà Đồng bào Hà Nhì làm bánh dày truyền thống để ăn Tết Hồ Sự Chà.

“Người Hà Nhì rất coi trọng sự thiêng liêng trong các ngày lễ, Tết như người Kinh, cũng đón Tết Hồ Sự Chà trong 3 ngày. Và trong những ngày này, các gia đình sẽ chuẩn bị lễ vật cúng mời tổ tiên về mừng năm mới, tổ chức vui chơi, thăm hỏi, chúc nhau những điều may mắn, tốt đẹp”, anh Xè cho biết.

Còn theo Trưởng bản Pa Thắng, ông Chu Hừ Chừ, Tết của người Hà Nhì không được tổ chức cố định vào một ngày nào trong năm cũng không được thống nhất về mặt thời gian. Do đó, việc ăn Tết vào ngày nào, thường là do Hội đồng già làng, trưởng bản bàn bạc và thống nhất trong từng năm. Tuy nhiên, việc lựa chọn phải dựa trên các yếu tố như: thời tiết, mùa màng, khả năng kinh tế của mỗi hộ.

“Đặc biệt, Tết Hồ Sự Chà của người Hà Nhì tuyệt đối phải được chọn vào ngày Thìn, bởi người Hà Nhì quan niệm đó là ngày của “thần thánh”. Và trong tâm thức của họ, Tết là lúc mà Thượng đế xuống kiểm tra công việc, cuộc sống của người dân trong năm qua”, ông Hừ cho hay.

Văn nghệ là một trong những nét văn hóa không thể thiếu trong ngày Tết Hồ Sự Chà của dân tộc Hà Nhì với những điệu múa thiêng liêng và ý nghĩa mô phỏng các động tác điển hình trong lao động, sản xuất và trong chính cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Có lẽ, cũng từ chính những nét văn hóa độc đáo ấy cộng với sự thân thiện, hiếu khách vốn có của họ mà Tết Hồ Sự Chà đã làm say lòng biết bao khách tham dự và đã trở thành nét văn hóa đặc sắc ở khu vực miền núi Tây Bắc.

HOÀI DƯƠNG

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.