Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giữ nguyên liệu tự nhiên để chế biến đặc sản rượu cần

Đ.Dương - T. Nghĩa - 06:21, 06/12/2022

Nói đến rượu cần, là nói đến đặc sản của đồng bào DTTS Tây Nguyên nói chung và Kon Tum nói riêng. Dễ dàng nhận thấy trên thị trường hiện nay, những ghè rượu cần làm từ hạt bo bo, nếp than, gạo xà cơn hay bột mì. Tuy nhiên, để nói về loại rượu được nấu với nguyên liệu tự nhiên nhất của người Ba Na, thì đó là rượu cần được nấu từ hạt gào, loại cây hiện nay còn rất ít.

Phơi khô để lấy hạt gào
Bông gào được phơi khô để tách hạt

Hơn 20 năm nấu rượu cần , vợ chồng anh chị A Xoang - Y Thùy đang có một cửa hàng bán rượu cần có tiếng trên tuyến đường Bắc Kạn (TP. Kon Tum), với tên gọi Rượu cần Y Xuân được nhiều người biết đến. Chị Y Thùy cho biết, mỗi nguyên liệu có mùi vị đặc trưng riêng. Như rượu cần làm bằng nếp than, gạo xà cơn thường có vị dịu ngọt hơn, còn riêng đối với rượu cần làm bằng hạt gào có mùi rất thơm và rượu gào sẽ có vị hơi đắng hơn, uống 1 ngụm rượu gào có cảm giác đậm đà, nồng nàng hơn.

Chị Y Thùy cho biết : “khách đến cửa hàng đa số đều hỏi về loại rượu tự nhiên, có truyền thống lâu đời nhất của người Ba Na. Tôi luôn chọn rượu hạt gào tự nhiên nhất để trả lời cho khách, tư vấn cho khách chọn mua và được rất nhiều người đánh giá cao về chất lượng và liên hệ để tiếp tục mua loại rượu này”.

 Đáp ứng thị hiếu của khách hàng nên bao lâu nay, chị Y vẫn luôn duy trì việc dùng hạt gào để nấu rượu cần. Dù cho hiện nay, hạt gào đã không còn phổ biến và không được người dân trồng nhiều như trước.

So với cây lúa, thì cây hạt gào có thân cứng rắn hơn, mọc thẳng đứng, mỗi thân cây chỉ ra 1 hoa, hoa sinh ra những hạt gào nhỏ có màu đen như hạt vừng. Hiện nay, người dân trên địa bàn thành phố, hầu như không còn ai trồng cây gào để làm kinh tế, vì cùng trồng trên một đơn vị diện tích, thì sản lượng của hạt gào so với lúa hay các loại hoa màu khác thấp hơn nhiều. 

Cùng với đó, cây gào là một cây dòng họ cỏ nên khi trồng sẽ không sử dụng thuốc hóa học như thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu trong quá trình canh tác, nên năng suất cũng sẽ thấp hơn; ngoài ra phải luân canh đất trồng thường xuyên để cây gào không bị bệnh và cho sản lượng cao hơn. Vì không dùng thuốc bảo vệ thực vật nên bù lại hạt gào là một nguồn nguyên liệu tự nhiên sạch, an toàn để nấu rượu.

Chuẩn bị nguyên liệu để nấu rượu
Chuẩn bị nguyên liệu để nấu rượu

Để phục vụ cho việc nấu loại rượu bằng hạt gào, chị Y Thùy phải tự trồng cây gào để có đủ nguồn nguyên liệu. Chị cho biết, cây hạt gào thường được gieo trồng vào khoảng tháng 3 đến tháng 4, khi thời tiết bắt đầu vào mùa mưa và phải mất khoảng 6 tháng canh tác, chăm sóc mới cho thu hoạch. 

Năm nay, vợ chồng anh chị đã trồng hạt gào khoảng 6 sào, vì cây gào chỉ thích hợp với đất gò, đồi nên ngoài một sào đất tại xã Đăk Rơ Wa, anh chị đã chị phải lên tận Kon Rẫy để canh tác. Năm nay, thời tiết tương đối thuận lợi nên chị Y Thùy cũng rất vui vẻ khi ruộng gào của chị thu được nhiều hơn, cây gào phát triển tốt hơn trước và hạt chắt hơn.

Chị Y Thùy cho biết: Mặc dù đã trồng khoảng 6 sào nhưng vẫn không đủ để nấu rượu. Hàng năm, vào dịp cuối năm nhu cầu của người dân tiêu thụ rượu cần tăng lên. Để đảm bảo nguồn nguyên liệu nấu rượu, chị thường phải qua tỉnh Gia Lai để mua thêm hạt gào về ủ rượu.

Cánh đồng gào của đồng bào Ba Na
Cánh đồng gào của đồng bào Ba Na

Khâu thu hoạch gào cũng rất công phu, tỉ mì, người dân phải cắt từng bông, bông gào sau khi được cắt về sẽ được ủ 1 đến 2 ngày, trước khi phơi khô để tách hạt ra khỏi bông gào được dễ dàng hơn. Việc tách hạt gào hoàn toàn thủ công, không sử dụng được máy móc; phải sử dụng cối để giã những bông hoa gào và sàng xảy lấy ra hạt gào. Sau đó, hạt gào được nấu thành cơm trước khi ủ với men tự nhiên để thành rượu. Đối với rượu gào thì ủ khoảng hơn 1 tháng thì sẽ uống được, và để được rất lâu, rượu thơm, ngon và là đặc sản được nhiều người ưa chuộng.

Với nhiều người tiêu dùng, đặc biệt là khách du lịch hiện nay, các sản phẩm từ nguyên liệu tự nhiên, không sử dụng hóa chất rất được ưa chuộng. Do đó, chế biến đặc sản rượu cần từ nguyên liệu tự nhiên hạt gào, sẽ góp phần giữ gìn hương vị đặc sắc, gần gũi, thân thuộc từ bao đời của rượu cần người dân tộc Ba Na trên địa bàn thành phố Kon Tum.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Giữ tiếng khèn ngày Xuân

Giữ tiếng khèn ngày Xuân

Media - BDT - 6 giờ trước
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 13/2/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Giữ tiếng khèn ngày Xuân. Giữ gìn, phát huy vẻ đẹp trang phục truyền thống dân tộc . Chàng trai 9X Tiên Phước khởi nghiệp từ gỗ địa phương. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Nhiều tài sản lớn bị thu giữ trong đường dây lừa đảo đầu tư chứng khoán

Nhiều tài sản lớn bị thu giữ trong đường dây lừa đảo đầu tư chứng khoán

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 23:53, 12/02/2025
Công an huyện miền núi Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa vừa triệt xóa đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản và rửa tiền bằng hình thức đầu tư chứng khoán, với tổng số tài sản thu giữ ước tính khoảng hơn 200 tỷ đồng.
Kiên Giang: Tôn vinh tinh thần yêu nước, sức sáng tạo trong văn học, nghệ thuật của tiền nhân

Kiên Giang: Tôn vinh tinh thần yêu nước, sức sáng tạo trong văn học, nghệ thuật của tiền nhân

Tin tức - Như Văn - Tào Đạt - 23:52, 12/02/2025
Tối 12/2 (tức rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại công viên Trần Hầu, TP. Hà Tiên (Kiên Giang) đã diễn ra Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 289 năm thành lập Tao đàn Chiêu Anh Các.
Hậu Giang: Tổ chức Kỳ họp chuyên đề bầu Chủ tịch HĐND và Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh

Hậu Giang: Tổ chức Kỳ họp chuyên đề bầu Chủ tịch HĐND và Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh

Tin tức - Như Tâm - 23:50, 12/02/2025
Chiều 12/2, HĐND tỉnh Hậu Giang khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026 tổ chức Kỳ họp thứ 24 (Kỳ họp chuyên đề), thực hiện công tác tổ chức cán bộ thuộc thẩm quyền. Tham dự Kỳ họp có các ông: Đồng Văn Thanh - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Trần Văn Huyến - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; các đại biểu; các thành viên Ban Thường vụ; Đại biểu HĐND tỉnh Hậu Giang.
Quảng Nam phấn đấu hoàn thành xóa hơn 10.000 nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025

Quảng Nam phấn đấu hoàn thành xóa hơn 10.000 nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 23:44, 12/02/2025
Chiều 12/2, ông Trần Anh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, chủ trì cuộc họp với Sở Lao động - Thương bình và Xã hội cùng các sở, ngành liên quan, để nghe báo cáo tiến độ triển khai thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2023 - 2025.
Du Xuân về miền đất Mẫu

Du Xuân về miền đất Mẫu

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 12/2/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Hàng nghìn du khách về dự Lễ hội Đền Thượng . Du Xuân về miền đất Mẫu. Bí thư chi bộ người Ba Na được dân tin yêu. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ UBND tỉnh Bình Định nhiệm kỳ 2020 - 2025

Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ UBND tỉnh Bình Định nhiệm kỳ 2020 - 2025

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 23:43, 12/02/2025
Ngày 12/2, Đảng bộ UBND tỉnh Bình Định tổ chức Hội nghị lần thứ nhất, nhằm thảo luận, góp ý các văn bản phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy. Đồng thời, đây là dịp công bố các Quyết định thành lập Chi bộ Cơ quan Đảng ủy UBND tỉnh, Công đoàn UBND tỉnh, Đoàn Thanh niên UBND tỉnh và triển khai một số nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền của Ban Chấp hành Đảng bộ.
Du Xuân về miền đất Mẫu

Du Xuân về miền đất Mẫu

Media - BDT - 20:00, 12/02/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 12/2/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Hàng nghìn du khách về dự Lễ hội Đền Thượng . Du Xuân về miền đất Mẫu. Bí thư chi bộ người Ba Na được dân tin yêu. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cao nguyên Mộc Châu trắng trời hoa mận đầu Xuân

Cao nguyên Mộc Châu trắng trời hoa mận đầu Xuân

Media - Cao Thiên - Anh Đức - Thùy Mai - 18:52, 12/02/2025
Hoa mận trắng muốt như những bông tuyết đã trở thành “thương hiệu du lịch” đầy hấp dẫn của Mộc Châu (tỉnh Sơn La) đối với du khách khắp mọi miền. Trong những ngày này, khi đến đây du khách có thể thỏa sức đắm mình trong những vườn mận ngập tràn sắc trắng và lưu lại những khoảnh khắc tuyệt đẹp của mùa Xuân.
Sắc Xuân ở làng Lô Lô Chải

Sắc Xuân ở làng Lô Lô Chải

Du lịch - Hà Linh - 18:49, 12/02/2025
Xuân về, làng Lô Lô Chải như thức giấc với những gam màu rực rỡ. Ánh nắng Xuân xua tan những ngày Đông rét buốt. Hoa đào, hoa lê, hoa anh đào… đua nhau khoe sắc bên những mái nhà trình tường, thấp thoáng sau hàng rào đá… Cảnh vật dường như đã hòa vào với trời đất, làm say mê bao du khách.
Hàng nghìn du khách về dự Lễ hội Đền Thượng

Hàng nghìn du khách về dự Lễ hội Đền Thượng

Tin tức - Trọng Bảo - 18:45, 12/02/2025
Sáng 12/02/2025 (tức ngày 15 tháng Giêng Ất Tỵ) thành phố Lào Cai đã khai mạc Lễ hội Đền Thượng.