Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Chuyện Người có uy tín trên đỉnh núi mờ sương (*)

PV - 17:11, 13/03/2022

Với những người Mông, người Dao ở Cao Đường, Yên Thuận, Hàm Yên (Tuyên Quang), Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Dương Minh Toàn như bóng cây chò chỉ nơi cuối làng lặng lẽ chở che, chỉ đường, đưa bà con thoát ra khỏi “vùng tối” trên đỉnh núi mờ sương.

Cao Đường đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn với khách du lịch
Cao Đường đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn với khách du lịch

Thanh âm của rừng

Cao Đường thoắt ẩn thoắt hiện trong sương mờ. Theo tiếng của đồng bào Tày ở Yên Thuận, trước đây đất này được gọi là Khau Tàng. Khau nghĩa là lên dốc. Tàng là đường. Nôm na là để đến được đất này, chỉ có leo dốc mà đến thôi. Dẫu đất đai phì nhiêu, cả vùng thung lũng hiền hòa, nhưng không ai chọn nơi này làm nơi sinh cơ lập nghiệp. Có lẽ từ chính cái tên Khau Tàng ấy. Đồng bào Tày ở những thôn dưới của Yên Thuận chỉ chọn thung lũng này để bẫy chim, săn thú.

Những năm 78, 80 của thế kỷ trước, những người Mông đầu tiên ở Hoàng Su Phì (Hà Giang) di cư về đây lập nghiệp. Lâu dần lập thành làng, thành bản. Để “Việt hóa” tên thôn, họ đặt tên là Cao Đường. Hiểu đơn giản là đường đến thôn cao quá, xa quá.

Ông Dương Minh Toàn được bầu làm Bí thư chi bộ Cao Đường từ năm 1999. Sau này, kiêm thêm chức Trưởng thôn. Ông bảo, do nhiều nguyên nhân, phần vì trình độ dân trí không đồng đều, phần vì đường giao thông chưa đồng bộ, nên việc tiếp cận khoa học - kỹ thuật, cách làm mới của người dân ở Cao Đường còn nhiều khó khăn.

Cả vùng thung lũng rộng lớn, ruộng bằng phẳng nằm bao trọn lấy thôn nhưng chủ yếu trồng lúa, ngô một vụ xen kẽ một số cây rau đậu khác. Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Dương Minh Toàn bàn với chi bộ, phải làm gì để đời sống người dân không thể nghèo mãi trên lợi thế này được. Ông khai phá được 1.500 m2 ruộng. Rồi ông xuống xã học người Kinh, người Tày làm trang trại. 1 ha đất cũng được ông khai phá để làm trang trại, nuôi đủ từ lợn, dê, gà.

Ông bảo, muốn bà con mình nghe theo, làm theo, thì mình phải gương mẫu làm trước, rồi vận động các đảng viên làm theo. Từ trang trại đầu tiên của Bí thư chi bộ Dương Minh Toàn, đảng viên Giàng Seo Sàng, Lý Kim Thạch, Thào Xuân Sình... cũng dần học theo. Những trang trại đầu tiên của Cao Đường hình thành như thế.

“Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, trong 23 năm làm Bí thư chi bộ, rồi kiêm chức Trưởng thôn, ông đã vận động người dân trong thôn khai hoang thêm gần 10.000 m2 ruộng nước.

Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Dương Minh Toàn khoát tay chỉ, giờ, cả lòng thung lũng Cao Đường, hơn 30 ha ruộng màu mỡ bao trọn lấy thôn. Tuy nhiên, vì đều là đất ruộng khai hoang, bờ thửa gần như chỉ mang tính tương đối, nhà nọ chỉ cho nhà kia biết đâu là ranh giới. Đời ông bà, bố mẹ không sao, đến đời con nhà đắp sang bên này một chút, đắp sang bên kia một chút lại thành tranh chấp. Nhiều vụ việc, chỉ vì những ranh giới “thủ công” này mà mất đoàn kết, thậm chí kiện tụng kéo đến cả xã. Ông phải họp dân lại, phân tích đúng sai. Đồng thời, phân chia lại theo cách truyền thống nhất là chia đôi phần tranh chấp, mỗi nhà một nửa.

Từ năm 2019, năm nào ông Dương Minh Toàn cũng được dân tín nhiệm bầu là Người có uy tín. Những việc ông làm, những lời ông nói mỗi ngày, với người Mông, người Dao ở Cao Đường như những thanh âm của rừng, của núi, trầm lắng mà quyền uy.

Bí thư chi bộ, Trưởng thôn, Người có uy tín Dương Minh Toàn hướng dẫn người dân trồng rau màu, tham gia vào chuỗi liên kết của Hợp tác xã
Bí thư chi bộ, Trưởng thôn, Người có uy tín Dương Minh Toàn hướng dẫn người dân trồng rau màu, tham gia vào chuỗi liên kết của Hợp tác xã

Cánh cửa thoát nghèo

Trên bản đồ du lịch của tỉnh, 2 năm trở lại đây, Cao Đường được nhiều người biết đến hơn với danh xưng “Sa Pa” của Hàm Yên. Nằm ở độ cao 1.200 m so với mực nước biển, Cao Đường hưởng trọn khí hậu mát mẻ quanh năm. Cán bộ văn hóa xã Yên Thuận Nguyễn Văn Chiến cho biết, ở Cao Đường, giữa tháng 5, tháng 6 trồng bắp cải, cây vẫn cuộn tròn và chắc nịch, như bắp cải người đồng bằng trồng vào mùa đông. Đủ thấy, nền khí hậu ở đây ưu đãi người dân Cao Đường như nào.

Nhưng không phải ai cũng biết tận dụng lợi thế ấy để làm giàu. Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Dương Minh Toàn bảo, bà con ở đây chân chất, vốn dĩ chỉ nghĩ làm sao để đủ ăn đủ mặc thôi, chưa ai nghĩ nhiều đến chuyện làm giàu đâu. Cả thôn có 82 hộ, thì hộ nghèo vẫn còn chiếm đến hơn 80%. Bài toán giảm nghèo, rồi bài toán môi trường là những bài toán cần nhiều thời gian với không chỉ ông Toàn, mà với cả Yên Thuận.

Đám trâu bò ở nhà, trước ông Toàn cũng buộc dưới sàn. Phân trâu phân bò lẫn với mùi đất nồng ẩm quẩn vào người khách mỗi khi bước vào nhà. Giờ ông làm trang trại, dựng cái chuồng trại cẩn thận, buộc đàn trâu, đàn bò ở đấy. Chất thải từ đàn trâu, bò ông lại chuyển làm phân xanh để bón cho cây trồng. Giờ cuộc họp nào ông cũng vận động bà con không chăn thả rông gia súc. “Mấy nữa có khách miền xuôi đến, rồi xa hơn là khách nước ngoài đến, nhìn thấy phân trâu phân bò đầy đường họ sợ họ không dám trở lại đâu...”. Giờ chưa nhiều nhà làm được, nhưng ông tin, cứ kiên trì, rồi mọi người cũng sẽ theo thôi.

Năm 2019, đồng loạt đường bê tông, đường điện đã về được tới Cao Đường. Cả thôn như “bừng tỉnh” sau một giấc ngủ đông dài.

Cao Đường được tỉnh, huyện lựa chọn xây dựng thành một trong những điểm du lịch sinh thái mới sau đại dịch Covid-19. Được đi tham quan, học tập kinh nghiệm phát triển du lịch sinh thái ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Dương Minh Toàn tiên phong cải tạo ngôi nhà sàn của mình để làm Homestay trước. Sau ông Toàn, là nhà ông Giàng Seo Sàng, Đặng Văn Ảnh, Lý Kim Thạch...

Ông Toàn cười bảo, những con mình nuôi ở trang trại mấy nữa sẽ không phải tìm đầu ra nữa mà để phục vụ khách luôn. Khách cần con gì, nhà mình cung cấp con đấy, toàn đồ rừng núi cả nhé. Không chỉ bán cho khách đến Cao Đường đâu, khách về xuôi cần gì, chỉ cần “A lô” cho mình là mình gửi xe về đến tận nhà. Rồi ông khoe, qua cái Zalo, Phây búc (Facebook), năm vừa rồi nhà ông bán được không biết bao nhiêu tạ dưa nương - loại dưa của người Mông chỉ trồng trên nương, chất lượng thì thơm ngọt và đậm đà hương vị núi rừng. Thấy nhà ông làm được, nhiều nhà học theo lắm.

Tháng 3/2021, Hợp tác xã Rau - thảo dược Cao Đường được thành lập. Ông Toàn cũng là một trong những thành viên đầu tiên tham gia trồng các sản phẩm rau củ trái vụ. Giờ cả thôn có 3.000 m2 rau trái vụ, ông bảo mấy nữa Hợp tác xã trồng thêm cây dược liệu, chắc chắn diện tích sẽ còn mở rộng hơn. Thu nhập của bà con ở Cao Đường cũng sẽ được nâng lên nhiều hơn.

Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Cao Đường, Người có uy tín Dương Minh Toàn cười bảo, việc vận động bà con ở đây, không có gì bằng người thật việc thật. Mỗi ngày một ít. Mỗi tháng một ít. Mỗi năm một ít. Chỉ cần mình hướng dẫn bà con đi đúng đường, thì không lo gì không đến đích cả!.

----

(*) Tít bài do Báo Dân tộc và Phát triển đặt

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Học tập những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí

Học tập những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí

Tại huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và nhân dân, vận động đồng bào chấp hành tốt chính sách, pháp luật. Họ là điểm tựa vững chắc, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết. Hàng năm, đội ngũ những Người có uy tín được cập nhật thông tin, chính sách mới và nhận báo miễn phí để nâng cao hiểu biết, đồng thời, học hỏi những mô hình hay, cách làm mới qua báo chí.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.