Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Akô Dhông - Buôn giàu, buôn văn hóa...

Lê Hường - 10:25, 01/08/2021

Nằm giữa lòng TP. Buôn Ma Thuột, buôn Akô Dhông được mệnh danh là buôn giàu đẹp nhất tỉnh Đắk Lắk. Nơi đây không chỉ giàu có về vật chất, mà còn giữ gìn được nhiều nét đẹp văn hóa lâu đời của người ê Đê, trong đó phải kể đến nhà dài truyền thống và câu chuyện bảo tồn của già làng Ama H’rin.

Nhà dài của gia đình già Ama Pi, buôn Akô Dhông
Nhà dài của gia đình già Ama Pi, buôn Akô Dhông

Vẹn nguyên văn hóa truyền thống

Dẫn chúng tôi dạo một vòng buôn Akô Dhông trên con đường nhựa sạch đẹp, hai bên thấp thoáng những ngôi nhà dài truyền thống của người Ê Đê như mũi tàu hướng ra cổng; phía sau những ngôi nhà dài là biệt thự, nhà xây hiện đại nép mình dưới những tán cây, chị H’Tit Alêo, Bí thư Chi đoàn buôn hào hứng, giới thiệu những nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Ê Đê.

Chị H’Tit cho biết: Trong xu hướng hiện đại, đồng bào Ê Đê trong buôn đã nỗ lực thích nghi, bắt nhịp và ngày càng giàu có, nhưng điều đáng quý là, đồng bào vẫn giữ gìn gần như nguyên vẹn văn hóa truyền thống của cha ông.

Từ các nghi lễ, hiện vật văn hóa, nghề dệt thổ cẩm truyền thống và đặc biệt nhà dài truyền thống theo kiến trúc cổ xưa của người Ê Đê.

Trong ngôi nhà sàn dài khang trang mới được tu sửa, già Ama Pi chia sẻ: Nhà dài là biểu tượng văn hóa của người Ê Đê. Cuộc sống hiện đại dần, nhiều gia đình trong buôn làm nhà xây để tách hộ cho con cháu ở, đã từng có thời kỳ người dân đòi phá nhà dài làm nhà xây.

Nhờ sự quyết liệt giữ nhà dài của già Ama H’rin, cùng với những người có uy tín trong buôn, nay mới có một Akô Dhông “buôn giàu đẹp, bản sắc” như bây giờ.

Buôn Akô Dhông còn lưu giữ nhiều nhà dài truyền thống của người ê Đê
Buôn Akô Dhông còn lưu giữ nhiều nhà dài truyền thống của người ê Đê

Vai trò của vị già làng

Bằng những việc làm cụ thể, thuyết phục…, già Ama H’rin đã xây dựng Akô Dhông thành một gia đình lớn. Ở đấy, mọi người đều thương yêu, đùm bọc lẫn nhau, đều chung sức xây dựng và bảo vệ buôn.

Nhấp ly cà phê thơm, ngược ký ức 10 năm về trước, ông Y Pun Niê Ping, Trưởng buôn Akô Dhông chia sẻ: Hồi đó, nhiều người dân đòi phá nhà dài để xây nhà kiểu hiện đại, già Ama H’rin không đồng ý và đã tổ chức phải họp dân. Già giải thích tận tình cho dân hiểu, nhà dài là linh hồn của người Ê Đê phải giữ lại. Mất nhà dài đồng nghĩa với những truyền thống tốt đẹp của dân tộc cũng mất. Sẽ không còn tiếng cồng chiêng ngân vang, những đêm khan huyền thoại, không còn ghế Kpan, mất luôn cả Yàng.

Khi gia đình nào vì sinh kế phải bán đất, hoặc làm thêm nhà xây cho con cái trưởng thành, phải phá vỡ cảnh quan buôn cổ, già Ama H’rin cũng góp ý phải làm hoặc bán khu đất phía sau nhà dài nếu không nghe sẽ bị phạt theo luật tục. Để mọi người cùng bảo tồn văn hóa, già Ama H’rin cùng với Người có uy tín, chức sắc tôn giáo trong buôn đưa vào hương ước, quy định chung để không ai vi phạm.

Ngườitrong buôn bây giờ đã nhận thức được điều này, nên nếu tự làm lại nhà, cũng chọn kiến trúc cổ truyền, với đầy đủ tiện nghi phục vụ cuộc sống hiện tại.

Tháng 12/2012, già làng Ama H’rin về với Yàng ở tuổi 81. Song những giá trị mà già Ama H’rin xây dựng và luôn giữ gìn đã giúp bà con có cuộc sống khá giả, buôn Akô Dhông trở thành điểm du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk.

Toàn buôn Akô Dhông có 67 hộ đồng bào Ê Đê. Hiện tại, đồng bào trong buôn vẫn còn giữ được ơn 30 ngôi nhà dài truyền thống, nhiều người dân buôn Akô Dhông vẫn duy trì việc làm rượu cần, dệt thổ cẩm. Việc gìn giữ và bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc đã ăn sâu vào tâm thức của người dân nơi đây, không chỉ người già mà thế hệ trẻ cũng ý thức được sự quan trọng của văn hóa truyền thống, nhất là ngôi nhà sàn dài.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
(Khánh Hoà chuẩn bị khai hội Katê

(Khánh Hoà chuẩn bị khai hội Katê

Sắc màu 54 - T.Nhân - H.Trường - 21 phút trước
Katê là lễ hội lớn nhất trong năm của đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn để tưởng nhớ các vị thần, vị vua có nhiều công lao đóng góp, được đồng bào tôn kính, tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Tái đắc cử Hội đồng Nhân quyền LHQ: Sự tín nhiệm cao dành cho Việt Nam

Tái đắc cử Hội đồng Nhân quyền LHQ: Sự tín nhiệm cao dành cho Việt Nam

Tin tức - PV - 21:33, 15/10/2025
Ngày 14/10 giờ New York (nửa đêm 14/10 theo giờ Hà Nội), tại trụ sở Liên Hợp Quốc (LHQ), Đại hội đồng LHQ Khóa 80 đã bầu các thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2026 - 2028, trong đó Việt Nam tái đắc cử vị trí này với số phiếu ủng hộ là 180, cao nhất trong số các ứng cử viên đại diện cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo quốc tế về quản trị chính sách dân tộc

Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo quốc tế về quản trị chính sách dân tộc

Tin tức - Bình Minh - 21:23, 15/10/2025
Hội thảo quốc tế chia sẻ kinh nghiệm quản lý nhà nước về dân tộc để đóng góp vào việc xây dựng cộng đồng tương lai chung giữa các quốc gia Mekong - Lan Thương diễn ra sáng nay tại Trung Quốc.
Lỗi hẹn với Học viện Biên phòng vì lý do sức khỏe, Nam sinh dân tộc Thái đã được Đại học Vinh tiếp nhận vào nhập học

Lỗi hẹn với Học viện Biên phòng vì lý do sức khỏe, Nam sinh dân tộc Thái đã được Đại học Vinh tiếp nhận vào nhập học

Giáo dục - Phạm Tiến - 19:30, 15/10/2025
Thầy Trần Bá Tiến, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Vinh xác nhận: “Trường Đại học Vinh đã hoàn thiện hồ sơ tiếp nhận, sinh viên Lang Đức Bằng đã nhập học vào Ngành Sư phạm Lịch Sử vào ngày 13/10”.
Cục Hải quan công bố quyết định điều động, bổ nhiệm Phó Cục trưởng Nguyễn Thành Hưng

Cục Hải quan công bố quyết định điều động, bổ nhiệm Phó Cục trưởng Nguyễn Thành Hưng

Tin tức - Vân Khánh - 19:23, 15/10/2025
Ngày 15/10, tại Hà Nội, Cục Hải quan đã tổ chức Lễ công bố Quyết định điều động, bổ nhiệm chức vụ Phó Cục trưởng Cục Hải quan. Buổi lễ được tổ chức trang trọng, với sự ủy quyền của Bộ Tài chính, do ông Nguyễn Văn Thọ, Cục trưởng Cục Hải quan chủ trì.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nữ Bí thư

Nữ Bí thư "thắp lửa" bản sắc Dao Thanh Y ở Bình Liêu

Gương sáng - Mỹ Dung - 15:45, 15/10/2025
Không khẩu hiệu to tát, không micro diễn thuyết, nữ Bí thư Chi bộ Choỏng Thị Hoa âm thầm “giữ lửa” văn hóa Dao Thanh Y. Bằng sự gương mẫu và nhiệt huyết, chị đã khiến thôn Nà Nhái, xã Bình Liêu (Quảng Ninh) thêm thức tỉnh tình yêu với bản sắc dân tộc.
Ông Nguyễn Doãn Anh tái đắc cử Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa

Ông Nguyễn Doãn Anh tái đắc cử Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa

Thời sự - Quỳnh Trâm - 15:21, 15/10/2025
Ngày 15/10, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã bầu 69 đồng chí vào Ban Chấp hành khóa mới. Trong đó, 15 đồng chí được bầu vào Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Hoàn thiện cơ chế cho khuyến nông trong bối cảnh mới

Hoàn thiện cơ chế cho khuyến nông trong bối cảnh mới

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Minh - 15:17, 15/10/2025
Trong tiến trình hiện đại hóa và tái cơ cấu ngành nông nghiệp, công tác khuyến nông được xác định là một trong những “cầu nối” quan trọng giữa chính sách, khoa học kỹ thuật với thực tiễn sản xuất. Tuy nhiên, trước những thay đổi về cơ chế quản lý, tổ chức bộ máy và yêu cầu phát triển nông nghiệp xanh, phát thải thấp, hệ thống khuyến nông Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức đòi hỏi phải có cơ chế hoàn thiện hơn.
Ông Hoàng Quốc Khánh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn

Ông Hoàng Quốc Khánh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn

Trang địa phương - Thúy Hồng - 14:41, 15/10/2025
Ông Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La, được Bộ Chính trị điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Quảng Ngãi dành 600 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa 4 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới

Quảng Ngãi dành 600 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa 4 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới

Giáo dục - T.Nhân-H.Trường - 14:30, 15/10/2025
Trong tháng 11, tỉnh Quảng Ngãi sẽ khởi công xây mới 2 trường và cải tạo, sửa chữa 2 trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới với tổng vốn đầu tư hơn 612 tỷ đồng, trong đó năm 2025 sẽ bố trí khoảng 117 tỷ đồng.