Chương trình quốc gia “Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2018- 2020” ra đời có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với quá trình xây dựng nông thôn mới trên cả nước. Việc thực hiện tốt, chương trình là đòn bẩy tạo điều kiện để các sản phẩm của người dân nông thôn, người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi có cơ hội phát triển, vươn xa ra thị trường.
Ngày 3/8/2018, tại Hà Nội, Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2018. Ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT chủ trì Hội nghị. Dự Hội nghị có đại diện Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Chính phủ; các Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm: Nông Quốc Tuấn, Lê Sơn Hải, Hoàng Thị Hạnh cùng đại diện lãnh đạo các vụ, đơn vị trực thuộc UBDT. Vụ Địa phương II, III và Văn phòng đại diện tại TP. Hồ Chí Minh dự họp trực tuyến.
Những năm qua, phong trào “Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân” ở các địa phương miền núi đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Người dân đã nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường để phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đồng thời góp phần cùng địa phương hoàn thiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới (NTM).
Ngày 5/8/2008, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa X ban hành Nghị quyết 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Thực hiện Nghị quyết “tam nông”, 10 năm qua, ngành công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương đã tham mưu, xây dựng để các cấp có thẩm quyền ban hành nhiều chính sách đầu tư, hỗ trợ, tạo “cú hích” phát triển vùng DTTS và miền núi.
Xuất phát từ nhu cầu bảo vệ môi trường, từ năm 2009, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang đã nhân rộng mô hình “biến phế liệu thành bò”. Mô hình không những giúp cho môi trường ở địa phương được đảm bảo, mà còn tích cực hỗ trợ các hội viên nghèo có thêm nguồn vốn để phát triển kinh tế.
Quyết liệt giữ cuộc sống bình yên, bài trừ và đẩy lùi các tệ nạn xã hội ra khỏi các thôn xóm, hướng đến xây dựng cuộc sống ấm no cho người dân vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số là nhiệm vụ trọng tâm mang tính chiến lược của huyện miền núi Tánh Linh (tỉnh Bình Thuận) trong việc thực hiện Chỉ thị 05 về đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Sáng 28/7, tại Hà Nội, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT Hoàng Thị Hạnh đã có cuộc gặp mặt Đoàn đại biểu học sinh dân tộc thiểu số (DTTS) tỉnh Sơn La đang tham gia Chương trình học kỳ quân đội lớp đặc biệt, được Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng (BĐBP) tỉnh Sơn La đỡ đầu trong chương trình “Nâng bước em tới trường”. Đoàn gồm 57 em học sinh DTTS do Thượng tá Cà Văn Lập, Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Sơn La làm Trưởng đoàn. Tham gia tiếp đoàn còn có đại diện lãnh đạo các vụ, đơn vị thuộc Ủy ban Dân tộc (UBDT).
Nhằm tiếp tục hỗ trợ giáo dục vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu giáo dục vùng núi, vùng DTTS, vùng khó khăn giai đoạn 2016-2020. Đây là chính sách nhân văn, thể hiện sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục vùng DTTS và miền núi. Tuy nhiên, nhìn vào hệ thống chính sách giáo dục thời gian qua, vẫn còn tồn tại rất nhiều hạn chế, bất cập cần sự đổi mới để phát huy hiệu quả hơn nữa trong thực tiễn.
Đề án “Nhiệm vụ và giải pháp đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn (ĐBKK), hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 2017-2020" (Đề án 196) là cách làm riêng của tỉnh Quảng Ninh nhằm tăng cường đầu tư cho vùng khó. Qua đó, đẩy nhanh tiến độ giảm nghèo, góp phần đảm bảo an sinh xã hội để phát triển bền vững.
Dân tộc Cống là một trong những dân tộc thiểu số ít người của tỉnh Điện Biên, điều kiện kinh tế, cuộc sống trước đây còn nhiều khó khăn, cơ sở hạ tầng chưa phát triển. Tuy nhiên từ năm 2013 trở lại đây, Đề án “Phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc Cống” được triển khai đã tạo những chuyển biến tích cực trong đời sống vật chất, tinh thần của đại bộ phận đồng bào dân tộc Cống trên địa bàn tỉnh.
Nhiều năm qua, những Người có uy tín trên địa bàn tỉnh Lai Châu đã phát huy vai trò, gương mẫu trong phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo, giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương... Những đóng góp của họ đã góp phần cùng với chính quyền và nhân dân từng bước xây dựng nông thôn mới. Báo Dân tộc và Phát triển xin giới thiệu một số gương Người có uy tín tiêu biểu trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
Kiên quyết thu hồi những diện tích đất do các nông, lâm trường quản lý, sử dụng kém hiệu quả; tăng cường công tác quản lý đất đai ở địa phương;… được xem là những giải pháp để giải bài toán thiếu đất sản xuất ở vùng DTTS và miền núi. Nhưng việc triển khai những giải pháp này như thế nào lại là một vấn đề cần phải xem xét.
Đề cập về đề tài dân tộc và miền núi trong sáng tác văn học, nhiều nhà văn cho rằng, đó là một mảnh đất màu mỡ vô tận, khai thác mãi cũng không bao giờ cạn. Tuy nhiên trên thực tế, số lượng các tác phẩm văn học về đề tài DTTS và miền núi vẫn còn hạn chế. Để bắt nhịp được với xu thế của văn chương, mảng văn học đề tài dân tộc và miền núi cần phải có sự chuyển mình mạnh mẽ.
Ngày 25/7, Ðoàn công tác của Chính phủ do đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ làm trưởng đoàn có buổi làm việc với tỉnh Đăk Lắk về thực trạng và giải pháp ổn định dân di cư đến địa bàn. Tham gia đoàn công tác còn có đồng chí Nông Quốc Tuấn, Thứ trưởng, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc.
Không giải quyết được đất sản xuất cho các hộ có nhu cầu, một phương án được các địa phương lựa chọn là hỗ trợ bà con chuyển đổi nghề. Tuy nhiên, việc chuyển đổi nghề chưa thực sự tạo nguồn thu nhập mới cho người dân.
Ngày 24/7/2018, tại Hà Nội, Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã tổ chức Gặp mặt đoàn đại biểu Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Thừa Thiên-Huế. Thừa ủy quyền của Lãnh đạo UBDT, ông Bùi Văn Lịch, Vụ trưởng Vụ Chính sách Dân tộc đã tiếp đoàn. Cùng dự có đại diện một số Vụ, đơn vị trực thuộc UBDT và 32 đại biểu là Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Thừa Thiên-Huế do ông Hồ Xuân Trăng làm Trưởng đoàn.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ngãi, đến năm 2020, huyện Tây Trà phải có 1 xã về đích nông thôn mới (NTM) và 5 xã đạt từ 7 tiêu chí trở lên. Tuy nhiên, với đặc thù của một huyện miền núi, dù mục tiêu đặt ra không cao, nhưng đang là quá sức đối với địa phương.
Tại không ít địa phương, tư tưởng không muốn thoát nghèo để tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của Nhà nước vẫn còn khá phổ biến trong người dân, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa. Thế nhưng, tại xã Tả Phìn, huyện Sa Pa (Lào Cai), thời gian gần đây, không cần sự vận động của chính quyền địa phương, nhiều hộ dân vẫn chủ động viết đơn xin ra khỏi diện hộ nghèo.
Ngày 23/7/2018, tại Hà Nội, Ủy ban Dân tộc (UBDT) đã tổ chức buổi Gặp mặt đoàn đại biểu Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Quảng Ngãi. Thừa ủy quyền của Lãnh đạo UBDT, ông Võ Văn Bảy, Vụ trưởng, Chánh Văn phòng điều phối Chương trình 135 đã tiếp đoàn. Cùng dự có đại diện một số vụ, đơn vị trực thuộc UBDT và 26 đại biểu là Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Quảng Ngãi.
Từ năm 2002 đến nay, nhiều quyết định triển khai chính sách hỗ trợ đất sản xuất cho đồng bào DTTS nghèo đã được ban hành. Tuy vậy, sau nhiều năm, các địa phương vẫn mải miết đuổi theo mục tiêu bố trí đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS có nhu cầu.