Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Miễn học phí đối với trẻ mầm non dưới 5 tuổi và học sinh THCS: Vừa mừng, vừa lo!

PV - 09:06, 14/09/2018

Tại Nghị quyết số 104/NQ-CP phiên họp thường kỳ tháng 7/2018, Chính phủ đã thống nhất chủ trương về chính sách miễn học phí đối với trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh THCS trường công lập. Đây là tin vui cho rất nhiều gia đình, nhưng vẫn còn đó không ít nỗi lo.

Bài toán cho xã hội hóa giáo dục

Từ năm học 2015-2016, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015, toàn bộ học sinh cấp tiểu học không phải đóng học phí. Để hướng đến mục tiêu phổ cập tiểu học và THCS, việc miễn học phí đối với cấp THCS và trẻ mầm non dưới 5 tuổi là bước tiến dài trong chính sách hỗ trợ phát triển giáo dục. Việc thực hiện chính sách sẽ không có nhiều tác động đến ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục.

Quá tải ở các trường mầm non khu vực miền núi. (Trong ảnh: Một lớp học ở Trường Mầm non Thụy Liễu-Cẩm Khê-Phú Thọ) Quá tải ở các trường mầm non khu vực miền núi. (Trong ảnh: Một lớp học ở Trường Mầm non Thụy Liễu-Cẩm Khê-Phú Thọ)

Theo tính toán của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), thực hiện miễn học phí theo Nghị quyết số 104/NQ-CP, mỗi năm ngân sách nhà nước sẽ bù thêm 4.730 tỷ đồng. Hiện, tổng ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục đã được Quốc hội phê duyệt, mỗi năm tăng từ 6%-8%. Như năm 2018, ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục là 229.074 tỷ đồng, tăng thêm 13.907 tỷ đồng so với năm 2017 (năm 2017 được duyệt 215.167 tỷ đồng). Đó là chưa kể số dự phòng ngân sách cho giáo dục hàng năm chưa sử dụng.

Không lo lắng về nguồn lực thực hiện nhưng việc miễn học phí chỉ được áp dụng đối với các trường công lập, còn với các trường ngoài công lập chỉ được hỗ trợ đóng học phí một phần cũng gây một áp lực nhất định đến chủ trương xã hội hóa giáo dục, nhất là ở các tỉnh miền núi. Lâu nay, việc phát triển các trường ngoài công lập, nhất là ở cấp mầm non, ở các tỉnh miền núi được đánh giá là rất khó khăn.

Theo thống kê của Ủy ban Dân tộc, toàn vùng DTTS và miền núi hiện có 5.766 trường mầm non, chiếm tỷ lệ 38,74% so với tổng số trường mầm non toàn quốc. Trong đó, trường mầm non ngoài công lập chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ. Điều này khiến các trường mầm non công lập luôn trong tình trạng quá tải; trong khi cơ sở vật chất trường lớp ở các trường công lập chưa đáp ứng yêu cầu.

Như Sơn La, tính đến năm học 2017-2018, toàn tỉnh Sơn La có 258 trường mầm non công lập, với 3.590 phòng học cho trẻ mầm non. Nhưng số phòng học kiên cố chỉ chiếm tỷ lệ 55%; phòng học bán kiên cố chiếm tỷ lệ 26,2%, phòng học tạm chiếm tỷ lệ 18,8%... Trong khi đó, năm học 2017-2018, toàn tỉnh có 93.468 trẻ mầm non được huy động đến trường; vị chi bình quân, một cơ sở giáo dục mầm non của tỉnh phải dạy học cho 362 học sinh/trường.

Trường công quá tải nên rất nhiều trẻ trong độ tuổi mầm non phải “lỡ hẹn” với cấp học này. Theo thống kê của Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La, năm học 2017-2018, toàn tỉnh còn đến 81,7% trẻ em trong độ tuổi nhà trẻ, 3,4% trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo và 0,3% trẻ 5 tuổi chưa được đến trường.

Trường mầm non công lập quá tải nên việc phát triển các cơ sở ngoài công lập là rất cần thiết. Tuy nhiên, toàn tỉnh Sơn La hiện chỉ có 11 trường mầm non tư thục; tỷ lệ nhóm trẻ tư thục mới đạt được 5,1%. Trong điều kiện đời sống của phần lớn gia đình trên địa bàn tỉnh còn khó khăn, việc chỉ miễn học phí cho trẻ mầm non các trường công lập tiếp tục là trở ngại để phát triển các trường ngoài công lập.

Lo lạm thu

Cùng với việc gây khó khăn cho xã hội hóa giáo dục thì mối bận tâm về tình trạng lạm thu khi thực hiện chính sách miễn học phí đối với trẻ mầm non dưới 5 tuổi và học sinh THCS các trường công lập là hoàn toàn có cơ sở. Khi chưa có chính sách này, lạm thu cũng đã là một tình trạng gây nhức nhối; vậy khi không còn thu học phí, nếu không được kiểm soát chặt chẽ, lạm thu trường học liệu có trở thành vấn nạn?

Ở vùng DTTS và miền núi, trước khi có chính sách miễn học phí (mầm non, tiểu học, THCS) thì Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế hỗ trợ, khuyến khích học sinh học tập. Theo báo cáo của Ủy ban Dân tộc, từ năm 2016-2018, ngân sách Trung ương bố trí 5.730 tỷ đồng để thực hiện chính sách miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho con em đồng bào DTTS.

Nhiều cơ sở giáo dục ở vùng DTTS và miền núi đã được đầu tư cơ sở vật chất, hỗ trợ về mặt tài chính để thực hiện nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo của vùng. Ấy vậy mà vẫn có trường hợp trẻ em mầm non thuộc hộ nghèo, hộ đồng bào DTTS sinh sống ở địa bàn ĐBKK phải đóng những khoản ngoài quy định.

Có thể kể đến trường hợp Trường Mầm non Bình Chuẩn (huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An). Là xã ĐBKK, dân cư chủ yếu là đồng bào DTTS, Bình Chuẩn được thụ hưởng nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, trong đó có chính sách phát triển giáo dục. Trường Mầm non Bình Chuẩn cũng được đầu tư cơ sở vật chất trường lớp từ nguồn ngân sách nhà nước.

Năm 2014, để đạt chuẩn quốc gia, trường đã tiến hành xây hàng rào, nhà bếp, nhà vệ sinh, kè chống lở, mái tôn… với tổng kinh phí 750 triệu đồng; UBND huyện Con Cuông hỗ trợ 300 triệu đồng; số tiền còn lại nhà trường bắt phụ huynh “gánh”, bắt đầu từ năm học 2014-2015. Cụ thể, năm học 2014-2015, mỗi học sinh phải đóng 650.000 đồng; năm học 2016-2017 đóng 550.000 đồng, năm học 2017-2018 đóng 500.000 đồng. Ngoài ra, trường này còn đề ra những khoản thu rất vô lý, như mỗi học sinh phải đóng 15 nghìn đồng tiền phòng cháy chữa cháy (!).

Có thể thấy, cùng với cấp tiểu học thì việc miễn học phí đối với trẻ mầm non và học sinh THCS là một hướng đi phù hợp để đạt mục tiêu phổ cập tiểu học và THCS trong thời gian tới. Việc lường trước những bất cập, hạn chế, nhất là tình trạng lạm thu là rất cần thiết. Trên thực tế, cấp tiểu học đã được miễn học phí, nhưng nhiều trường lại phát sinh thêm các khoản phụ thu khác còn tốn kém hơn trong những năm học vừa qua là một dẫn chứng rõ nét.

SỸ HÀO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.