Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Vẻ đẹp độc, lạ của ngôi đền cổ hàng trăm năm tuổi ở Nghệ An

PV - 14:25, 16/08/2020

Không chỉ là di tích lịch sử nổi tiếng, đền Cả ở xã Hoa Thành (Yên Thành) còn là một công trình kiến trúc cổ độc đáo.

Tương truyền, đền Cả được khởi dựng từ đời Lý, trùng tu, mở rộng vào thời hậu Lê để thờ Uy minh vương Lý Nhật Quang và các vị phúc thần, danh tướng, những người có công “bảo quốc hộ dân”. Đền Cả có nhiều hạng mục như tam quan, nghi môn, tả vu, hữu vu, bái đường, thượng điện. Trong đó nghi môn là công trình độc đáo nhất. Ảnh: Huy Thư
Tương truyền, đền Cả được khởi dựng từ đời Lý, trùng tu, mở rộng vào thời hậu Lê để thờ Uy minh vương Lý Nhật Quang và các vị phúc thần, danh tướng, những người có công “bảo quốc hộ dân”. Đền Cả có nhiều hạng mục như tam quan, nghi môn, tả vu, hữu vu, bái đường, thượng điện. Trong đó nghi môn là công trình độc đáo nhất. Ảnh: Huy Thư
Từ ngoài đi vào, nghi môn là công trình thứ 2, đứng sau tam quan. Nghi môn đền Cả uy nghi tráng lệ kiểu lầu gác cung đình. Đây là một ngôi nhà có 4 cột (vuông), 2 tầng, 8 mái với các đầu đao cong vút. Ảnh: Huy Thư.
Từ ngoài đi vào, nghi môn là công trình thứ 2, đứng sau tam quan. Nghi môn đền Cả uy nghi tráng lệ kiểu lầu gác cung đình. Đây là một ngôi nhà có 4 cột (vuông), 2 tầng, 8 mái với các đầu đao cong vút. Ảnh: Huy Thư.
Theo các tài liệu, nghi môn đền Cả là nơi các vị chức sắc hương hào, trưởng lão nghỉ ngơi và tịnh túc trước khi vào đền tế thần và là nơi hát xướng, diễn tuồng khi có lễ hội, nên dân gian thường gọi là lầu ca vũ. Trong ảnh: Mặt trước nghi môn - lầu ca vũ. Ảnh: Huy Thư.
Theo các tài liệu, nghi môn đền Cả là nơi các vị chức sắc hương hào, trưởng lão nghỉ ngơi và tịnh túc trước khi vào đền tế thần và là nơi hát xướng, diễn tuồng khi có lễ hội, nên dân gian thường gọi là lầu ca vũ. Trong ảnh: Mặt trước nghi môn - lầu ca vũ. Ảnh: Huy Thư.
Công trình này có hình dạng như Khuê Văn Các tại Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Tầng dưới nghi môn để trống, tầng trên có 4 cửa thông ra 4 hướng và thông xuống tầng dưới bằng một lỗ cửa của ván trần. Ảnh: Huy Thư.
Công trình này có hình dạng như Khuê Văn Các tại Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Tầng dưới nghi môn để trống, tầng trên có 4 cửa thông ra 4 hướng và thông xuống tầng dưới bằng một lỗ cửa của ván trần. Ảnh: Huy Thư.
Trên các đường kẻ, đường xà... của nghi môn đều được điêu khắc chạm trổ hình "tứ linh, tứ quý" với đường nét sống động, uyển chuyển. Ảnh: Huy Thư
Trên các đường kẻ, đường xà... của nghi môn đều được điêu khắc chạm trổ hình "tứ linh, tứ quý" với đường nét sống động, uyển chuyển. Ảnh: Huy Thư
Cận cảnh một mảng điêu khắc mềm mại trên nghi môn đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Cận cảnh một mảng điêu khắc mềm mại trên nghi môn đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Sau những lần trùng tu, tôn tạo, đền Cả dường như vẫn lưu giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ kính nguyên sơ. Trong ảnh: Nhà hạ điện của đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Sau những lần trùng tu, tôn tạo, đền Cả dường như vẫn lưu giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ kính nguyên sơ. Trong ảnh: Nhà hạ điện của đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Ngoài kiến trúc độc đáo và nghệ thuật điêu khắc trên gỗ đặc sắc, đền Cả còn lưu giữ được hệ thống hiện vật cổ, quý. Hiện đền còn giữ được 4 đạo sắc, trong đó có 1 sắc phong năm Vĩnh Khánh (niên đại gần 300 năm), 1 sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thời Tây Sơn, 2 sắc phong thời Nguyễn. Đặc biệt, tại đền còn có những pho tượng được tạc khắc trên chất liệu gỗ, đá với hình thù khác lạ. Ảnh: Huy Thư
Ngoài kiến trúc độc đáo và nghệ thuật điêu khắc trên gỗ đặc sắc, đền Cả còn lưu giữ được hệ thống hiện vật cổ, quý. Hiện đền còn giữ được 4 đạo sắc, trong đó có 1 sắc phong năm Vĩnh Khánh (niên đại gần 300 năm), 1 sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thời Tây Sơn, 2 sắc phong thời Nguyễn. Đặc biệt, tại đền còn có những pho tượng được tạc khắc trên chất liệu gỗ, đá với hình thù khác lạ. Ảnh: Huy Thư
Trước cổng đền Cả còn có tấm bia cổ kích thước lớn. Theo cụ thủ từ của đền, nội dung văn bia phản ánh truyền thống hiếu học cũng như việc xây dựng các công trình văn hóa của làng xưa như đền, chùa... Ảnh: Huy Thư
Trước cổng đền Cả còn có tấm bia cổ kích thước lớn. Theo cụ thủ từ của đền, nội dung văn bia phản ánh truyền thống hiếu học cũng như việc xây dựng các công trình văn hóa của làng xưa như đền, chùa... Ảnh: Huy Thư
Sau nhiều thế kỷ tồn tại, đền Cả không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của người dân địa phương, mà còn là chứng tích của nhiều sự kiện lịch sử. Trong phong trào Cần Vương chống Pháp, khu vực đền Cả là cơ sở hoạt động của nghĩa quân Nguyễn Xuân Ôn, Lê Doãn Nhã. Đây cũng là cơ sở hoạt động bí mật của các chiến sỹ cách mạng và là địa điểm cất giấu vũ khí, lương thực của quân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đền Cả đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia năm 2012. Ảnh: Huy Thư
Sau nhiều thế kỷ tồn tại, đền Cả không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của người dân địa phương, mà còn là chứng tích của nhiều sự kiện lịch sử. Trong phong trào Cần Vương chống Pháp, khu vực đền Cả là cơ sở hoạt động của nghĩa quân Nguyễn Xuân Ôn, Lê Doãn Nhã. Đây cũng là cơ sở hoạt động bí mật của các chiến sỹ cách mạng và là địa điểm cất giấu vũ khí, lương thực của quân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đền Cả đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia năm 2012. Ảnh: Huy Thư
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Trên địa bàn tỉnh Lai Châu hiện có 2 di sản văn hóa được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại và 11 di sản được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Thành quả này không chỉ khẳng định ý thức trách nhiệm từ việc “giữ gìn cái đã có” của di sản, mà còn là điểm nhấn để Lai Châu tăng cường hợp tác, giao lưu văn hóa với các nước láng giềng Trung Quốc, Lào gắn với phát triển du lịch bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
Đánh bại U22 Trung Quốc 1-0: U22 Việt Nam khởi đầu hoàn hảo tại Panda Cup 2025

Đánh bại U22 Trung Quốc 1-0: U22 Việt Nam khởi đầu hoàn hảo tại Panda Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 22:02, 12/11/2025
Tối 12/11, tại Thành Đô (Trung Quốc), Đội tuyển bóng đá nam U22 Việt Nam đã giành chiến thắng ấn tượng 1-0 trước U22 Trung Quốc trong trận mở màn Panda Cup 2025. Bàn thắng duy nhất của trận đấu được ghi bởi Phạm Minh Phúc, ở phút 80, mang về khởi đầu hoàn hảo cho đoàn quân áo đỏ.
Đưa khoa học công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp là động lực phát triển bền vững nông thôn Việt Nam

Đưa khoa học công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp là động lực phát triển bền vững nông thôn Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 19:26, 12/11/2025
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 - 2025), Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Cần đưa khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, coi đây là động lực then chốt để phát triển nông nghiệp hiện đại, sinh thái, bền vững”.
Phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền vùng Tây Bắc

Phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền vùng Tây Bắc

Sức khỏe - PV - 19:01, 12/11/2025
Tây Bắc không chỉ giàu bản sắc văn hóa, mà còn là vùng đất vàng của dược liệu quý hiếm, nơi đang hình thành và phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền Việt Nam.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Media - Tuấn Ninh - Thúy Hồng - 18:44, 12/11/2025
Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Đại tướng Phan Văn Giang thăm và làm việc với Sư đoàn 5, Quân khu 7

Đại tướng Phan Văn Giang thăm và làm việc với Sư đoàn 5, Quân khu 7

Tin tức - Như Tâm - 18:32, 12/11/2025
Ngày 12/11, Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đã đến thăm và làm việc với Sư đoàn 5 (Quân khu 7).
Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Hơn hai tháng qua, mỗi khi màn đêm buông xuống, căn phòng nhỏ ở điểm trường thôn Ngọc Leng, xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi lại sáng đèn, rộn ràng tiếng đánh vần, tập viết. Hơn 30 học viên là đồng bào Xơ Đăng, họ ở đủ lứa tuổi, có người đã lên chức ông, bà, vẫn say sưa cầm bút, nắn nót từng nét chữ.
Phòng chống khai thác thủy hải sản bất hợp pháp IUU - ghi nhận tại các địa phương

Phòng chống khai thác thủy hải sản bất hợp pháp IUU - ghi nhận tại các địa phương

Thời sự - Minh Thu - 18:31, 12/11/2025
Thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) theo tinh thần Công điện số 198/CĐ-TTg ngày 17/10/2025 của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, nhiều địa phương có biển đang tích cực chống khai thác hải sản bất hợp pháp thông qua các biện pháp như tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát động thi đua cao điểm, và xử lý các tồn tại, vi phạm.
Lai Châu: Đối ngoại tạo đà phát triển “kinh tế xanh” và du lịch bền vững

Lai Châu: Đối ngoại tạo đà phát triển “kinh tế xanh” và du lịch bền vững

Xã hội - Châm Võ - 17:27, 12/11/2025
Từ vị trí phên giậu cực Tây của Tổ quốc, Lai Châu đang vươn mình mạnh mẽ, xác định phát triển “kinh tế xanh”, du lịch bền vững và liên kết biên mậu, hợp tác quốc tế là những trụ cột chiến lược trong thời gian tới, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm giao thương và du lịch của vùng biên.
Cập nhật 7 tính năng mới của ứng dụng VNeID

Cập nhật 7 tính năng mới của ứng dụng VNeID

Xã hội - Minh Nhật - 17:20, 12/11/2025
Mới đây, ứng dụng VNeID vừa điều chỉnh, cập nhật 7 tính năng mới nhằm đơn giản hóa thủ tục, nâng cao trải nghiệm và tiện ích cho người dân.
Thuốc Pembroria của Nga vừa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chỉ định điều trị 14 loại ung thư

Thuốc Pembroria của Nga vừa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chỉ định điều trị 14 loại ung thư

Sức khỏe - Minh Nhật - 17:13, 12/11/2025
Thuốc Pembroria của Nga có hoạt chất chính Pembrolizumab, hiện được phê duyệt cho hơn 14 chỉ định điều trị ung thư khác nhau, bao gồm ung thư biểu mô phổi, u hắc tố, ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư biểu mô tế bào thận, ung thư vú…
Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đánh giá thiệt hại và khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đánh giá thiệt hại và khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ

Thời sự - PV - 17:07, 12/11/2025
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 214/CĐ-TTg ngày 12/11/2025 (Công điện số 214) về việc khẩn trương thống kê, đánh giá thiệt hại và tập trung khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ.