Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Vẻ đẹp độc, lạ của ngôi đền cổ hàng trăm năm tuổi ở Nghệ An

PV - 14:25, 16/08/2020

Không chỉ là di tích lịch sử nổi tiếng, đền Cả ở xã Hoa Thành (Yên Thành) còn là một công trình kiến trúc cổ độc đáo.

Tương truyền, đền Cả được khởi dựng từ đời Lý, trùng tu, mở rộng vào thời hậu Lê để thờ Uy minh vương Lý Nhật Quang và các vị phúc thần, danh tướng, những người có công “bảo quốc hộ dân”. Đền Cả có nhiều hạng mục như tam quan, nghi môn, tả vu, hữu vu, bái đường, thượng điện. Trong đó nghi môn là công trình độc đáo nhất. Ảnh: Huy Thư
Tương truyền, đền Cả được khởi dựng từ đời Lý, trùng tu, mở rộng vào thời hậu Lê để thờ Uy minh vương Lý Nhật Quang và các vị phúc thần, danh tướng, những người có công “bảo quốc hộ dân”. Đền Cả có nhiều hạng mục như tam quan, nghi môn, tả vu, hữu vu, bái đường, thượng điện. Trong đó nghi môn là công trình độc đáo nhất. Ảnh: Huy Thư
Từ ngoài đi vào, nghi môn là công trình thứ 2, đứng sau tam quan. Nghi môn đền Cả uy nghi tráng lệ kiểu lầu gác cung đình. Đây là một ngôi nhà có 4 cột (vuông), 2 tầng, 8 mái với các đầu đao cong vút. Ảnh: Huy Thư.
Từ ngoài đi vào, nghi môn là công trình thứ 2, đứng sau tam quan. Nghi môn đền Cả uy nghi tráng lệ kiểu lầu gác cung đình. Đây là một ngôi nhà có 4 cột (vuông), 2 tầng, 8 mái với các đầu đao cong vút. Ảnh: Huy Thư.
Theo các tài liệu, nghi môn đền Cả là nơi các vị chức sắc hương hào, trưởng lão nghỉ ngơi và tịnh túc trước khi vào đền tế thần và là nơi hát xướng, diễn tuồng khi có lễ hội, nên dân gian thường gọi là lầu ca vũ. Trong ảnh: Mặt trước nghi môn - lầu ca vũ. Ảnh: Huy Thư.
Theo các tài liệu, nghi môn đền Cả là nơi các vị chức sắc hương hào, trưởng lão nghỉ ngơi và tịnh túc trước khi vào đền tế thần và là nơi hát xướng, diễn tuồng khi có lễ hội, nên dân gian thường gọi là lầu ca vũ. Trong ảnh: Mặt trước nghi môn - lầu ca vũ. Ảnh: Huy Thư.
Công trình này có hình dạng như Khuê Văn Các tại Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Tầng dưới nghi môn để trống, tầng trên có 4 cửa thông ra 4 hướng và thông xuống tầng dưới bằng một lỗ cửa của ván trần. Ảnh: Huy Thư.
Công trình này có hình dạng như Khuê Văn Các tại Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Tầng dưới nghi môn để trống, tầng trên có 4 cửa thông ra 4 hướng và thông xuống tầng dưới bằng một lỗ cửa của ván trần. Ảnh: Huy Thư.
Trên các đường kẻ, đường xà... của nghi môn đều được điêu khắc chạm trổ hình "tứ linh, tứ quý" với đường nét sống động, uyển chuyển. Ảnh: Huy Thư
Trên các đường kẻ, đường xà... của nghi môn đều được điêu khắc chạm trổ hình "tứ linh, tứ quý" với đường nét sống động, uyển chuyển. Ảnh: Huy Thư
Cận cảnh một mảng điêu khắc mềm mại trên nghi môn đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Cận cảnh một mảng điêu khắc mềm mại trên nghi môn đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Sau những lần trùng tu, tôn tạo, đền Cả dường như vẫn lưu giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ kính nguyên sơ. Trong ảnh: Nhà hạ điện của đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Sau những lần trùng tu, tôn tạo, đền Cả dường như vẫn lưu giữ được vẻ đẹp kiến trúc cổ kính nguyên sơ. Trong ảnh: Nhà hạ điện của đền Cả. Ảnh: Huy Thư
Ngoài kiến trúc độc đáo và nghệ thuật điêu khắc trên gỗ đặc sắc, đền Cả còn lưu giữ được hệ thống hiện vật cổ, quý. Hiện đền còn giữ được 4 đạo sắc, trong đó có 1 sắc phong năm Vĩnh Khánh (niên đại gần 300 năm), 1 sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thời Tây Sơn, 2 sắc phong thời Nguyễn. Đặc biệt, tại đền còn có những pho tượng được tạc khắc trên chất liệu gỗ, đá với hình thù khác lạ. Ảnh: Huy Thư
Ngoài kiến trúc độc đáo và nghệ thuật điêu khắc trên gỗ đặc sắc, đền Cả còn lưu giữ được hệ thống hiện vật cổ, quý. Hiện đền còn giữ được 4 đạo sắc, trong đó có 1 sắc phong năm Vĩnh Khánh (niên đại gần 300 năm), 1 sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thời Tây Sơn, 2 sắc phong thời Nguyễn. Đặc biệt, tại đền còn có những pho tượng được tạc khắc trên chất liệu gỗ, đá với hình thù khác lạ. Ảnh: Huy Thư
Trước cổng đền Cả còn có tấm bia cổ kích thước lớn. Theo cụ thủ từ của đền, nội dung văn bia phản ánh truyền thống hiếu học cũng như việc xây dựng các công trình văn hóa của làng xưa như đền, chùa... Ảnh: Huy Thư
Trước cổng đền Cả còn có tấm bia cổ kích thước lớn. Theo cụ thủ từ của đền, nội dung văn bia phản ánh truyền thống hiếu học cũng như việc xây dựng các công trình văn hóa của làng xưa như đền, chùa... Ảnh: Huy Thư
Sau nhiều thế kỷ tồn tại, đền Cả không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của người dân địa phương, mà còn là chứng tích của nhiều sự kiện lịch sử. Trong phong trào Cần Vương chống Pháp, khu vực đền Cả là cơ sở hoạt động của nghĩa quân Nguyễn Xuân Ôn, Lê Doãn Nhã. Đây cũng là cơ sở hoạt động bí mật của các chiến sỹ cách mạng và là địa điểm cất giấu vũ khí, lương thực của quân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đền Cả đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia năm 2012. Ảnh: Huy Thư
Sau nhiều thế kỷ tồn tại, đền Cả không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của người dân địa phương, mà còn là chứng tích của nhiều sự kiện lịch sử. Trong phong trào Cần Vương chống Pháp, khu vực đền Cả là cơ sở hoạt động của nghĩa quân Nguyễn Xuân Ôn, Lê Doãn Nhã. Đây cũng là cơ sở hoạt động bí mật của các chiến sỹ cách mạng và là địa điểm cất giấu vũ khí, lương thực của quân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đền Cả đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia năm 2012. Ảnh: Huy Thư
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Giữ gìn nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer

Giữ gìn nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer

Hơn 20 năm kiên trì giữ nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer, không chỉ giúp gia đình ông Lý Được ở tại ấp Phước Thuận, xã Thuận Hòa, Thành phố Cần Thơ có thu nhập trang trải cuộc sống, mà còn góp phần bảo tồn một nét đẹp văn hóa độc đáo của đồng bào Khmer.
Tin nổi bật trang chủ
Người trẻ sống đẹp ở Cao nguyên

Người trẻ sống đẹp ở Cao nguyên

Lấy di sản cha ông làm nền tảng phát triển, những người trẻ vùng cao đang góp phần giữ gìn và quảng bá văn hóa dân tộc bằng phương thức hiện đại. Tiêu biểu là H’Zu Ni Niê ở buôn cổ Ako Dhong, tỉnh Đắk Lắk - 1 trong 27 gương mặt tiêu biểu được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng Bằng khen tại Lễ Tuyên dương gương thanh niên tiêu biểu, có uy tín, tấm gương khởi nghiệp thành công ở vùng đồng bào DTTS miền núi năm 2025.
Tuyên dương học sinh, sinh viên tiêu biểu và trao nhiều học bổng hỗ trợ con em vùng khó

Tuyên dương học sinh, sinh viên tiêu biểu và trao nhiều học bổng hỗ trợ con em vùng khó

Giáo dục - Lê Hường - 18:18, 15/11/2025
Chiều 15/11, Tỉnh đoàn và Hội Sinh viên Việt Nam tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ tuyên dương “Học sinh 3 tốt”, “Học sinh 3 rèn luyện”, “Sinh viên 5 tốt” cấp tỉnh năm học 2024 - 2025 và trao học bổng “Thắp sáng ước mơ”, “Vững Tương lai”, “Vừ A Dính” dành cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.
Đà Nẵng: Khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích sau trận sạt lở đất kinh hoàng

Đà Nẵng: Khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích sau trận sạt lở đất kinh hoàng

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:10, 15/11/2025
Lực lượng chức năng TP. Đà Nẵng đang khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích nghi bị vùi lấp sau trận sạt lở đất kinh hoàng ở xã miền núi Hùng Sơn.
Nghệ An: Một cách bảo tồn và lan tỏa nét đẹp bản sắc văn hóa dân tộc hiệu quả nơi học đường

Nghệ An: Một cách bảo tồn và lan tỏa nét đẹp bản sắc văn hóa dân tộc hiệu quả nơi học đường

Giáo dục dân tộc - Lữ Phú - 14:50, 15/11/2025
Giữa núi rừng miền Tây Nghệ An, một ngôi trường đã đưa các hoạt động trải nghiệm văn hóa dân tộc vào học đường, giúp học sinh trân trọng văn hóa, yêu quê hương và gắn bó với bản làng.
Hướng đi bền vững cho du lịch mạo hiểm

Hướng đi bền vững cho du lịch mạo hiểm

Kinh tế - Hồng Phúc - 14:14, 15/11/2025
Từ những chuyến leo núi tuyết ở Nepal, nhảy dù ở Thái Lan đến lặn biển ở New Zealand, du lịch mạo hiểm đã trở thành loại hình “đặc sản” của nhiều quốc gia. Việt Nam, với cảnh quan thiên nhiên đa dạng và văn hóa bản địa phong phú, chính là cơ hội vàng để bứt phá, trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch mạo hiểm trên toàn cầu.
Triển khai Dự án 6 ở Gia Lai: Hiệu quả khi văn hoá dân tộc được quan tâm

Triển khai Dự án 6 ở Gia Lai: Hiệu quả khi văn hoá dân tộc được quan tâm

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 14:01, 15/11/2025
Những năm qua, tỉnh Gia Lai tích cực triển khai hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch”. Qua đó, các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của đồng bào được bảo tồn và phát huy, đồng thời cũng mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân nhờ gắn với phát triển du lịch.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm

Tổng Bí thư Tô Lâm: Ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm

Thời sự - PV - 13:02, 15/11/2025
Tổng Bí thư nhấn mạnh: "Nhiệm kỳ 2026-2031 là giai đoạn then chốt để hiện thực hóa hai mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước với yêu cầu đặt ra rất cao, vì vậy cần ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm".
Thủ tướng: Năm 2026, dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách cho khoa học - công nghệ

Thủ tướng: Năm 2026, dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách cho khoa học - công nghệ

Thời sự - PV - 12:56, 15/11/2025
Kết luận phiên họp thứ 5 Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách năm 2026 cho nhiệm vụ này và nhấn mạnh yêu cầu phát triển nhanh, mạnh nhưng phải bền vững, phát triển sâu rộng nhưng phải an ninh an toàn; đẩy mạnh chuyển đổi trạng thái từ thụ động tiếp nhận thủ tục của người dân sang chủ động kiến tạo phát triển, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Quảng Ngãi: Lửa thiêu rụi 2 căn nhà của đồng bào Xơ Đăng xã Ngọc Linh

Quảng Ngãi: Lửa thiêu rụi 2 căn nhà của đồng bào Xơ Đăng xã Ngọc Linh

Trang địa phương - Ngọc Chí - 12:38, 15/11/2025
Ông Đinh Xuân Hòa - Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết, trên địa bàn xã vừa xảy ra một vụ cháy làm thiêu rụi 2 căn nhà của 2 hộ đồng bào Xơ Đăng. Rất may vụ cháy không gây thiệt hại về người.
Phú Thọ: Nâng cao chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản hỗ trợ hộ nghèo vươn lên

Phú Thọ: Nâng cao chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản hỗ trợ hộ nghèo vươn lên

Tin tức - Vân Khánh - 12:19, 15/11/2025
Năm 2025, công tác giảm nghèo đa chiều trên địa bàn tỉnh Phú Thọ tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, khẳng định quyết tâm của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân trong tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.
Quảng Ngãi: Sụt lún nghiêm trọng trên quốc lộ 24

Quảng Ngãi: Sụt lún nghiêm trọng trên quốc lộ 24

Trang địa phương - Ngọc Chí - 10:40, 15/11/2025
Sáng 15/11, ông Nguyễn Phúc Nhân - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi, cho biết, Đoàn công tác của Sở đã trực tiếp lên kiểm tra hiện trường sụt lún trên Quốc lộ 24, đoạn qua xã Măng Đen.