Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Văn hóa Mông dưới góc nhìn của thế hệ trẻ

PV - 14:08, 05/03/2018

Sinh ra và lớn lên ở vùng sâu, vùng xa, còn nhiều gian khó, bằng tình yêu và niềm đam mê với văn hóa dân tộc, hơn hai năm qua, hai chàng thanh niên dân tộc Mông là Giàng A Cử (Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên-nghiên cứu viên nhóm Lịch sử Văn hóa Mông) và Vừ Pát Ly (Sông Mã, Sơn La-thành viên nhóm thanh niên trẻ người Mông ở Hà Nội, hoạt động nhằm thay đổi diễn ngôn chưa đúng về người DTTS và giới thiệu các giá trị văn hóa Mông đến với cộng đồng) đã nghiên cứu, sưu tầm, điều tra thực địa về văn hóa Mông để cho ra đời cuốn sách “Văn hóa người Mông-một số vấn đề thưởng thức”.

Trưng bày, giới thiệu sách “Văn hóa người Mông-một số vấn đề thưởng thức” tại Hà Nội. Trưng bày, giới thiệu sách “Văn hóa người Mông-một số vấn đề thưởng thức” tại Hà Nội.

Cuốn sách là cả một thế giới văn hóa người Mông được hỏi-đáp vô cùng thú vị.

Chia sẻ với chúng tôi về ý tưởng và hành trình nghiên cứu, cho ra đời cuốn sách, Vừ Pát Ly cho biết: Trong suốt hành trình nghiên cứu, xây dựng cuốn sách từ tháng 8/2015 đến nay, các em nhận thấy rằng, cộng đồng đa số và những cộng đồng thiểu số khác thể hiện sự quan tâm lớn đến hầu hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội của đồng bào Mông.

Từ nghi lễ cúng bái đến tâm thức tộc người, từ nghệ thuật canh tác ruộng bậc thang cho đến không gian văn hóa, sinh tồn của tộc người. Trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng dành sự ưu ái đặc biệt cho dân tộc Mông khi đi sâu khai thác nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống thường ngày của người Mông. Các bạn trẻ người Mông cũng rất tích cực tham gia các hoạt động giới thiệu và thảo luận về văn hóa dân tộc mình.

Vừ Pát Ly bảo rằng, từ những thực trạng định kiến về văn hóa, hiểu sai về văn hóa hoặc sự lãng quên về thực hành văn hóa của các bạn thanh niên người Mông, các em nhận thấy cần thiết phải viết một cuốn sách nói về các hoạt động thực hành văn hóa của dân tộc Mông.

“Trong lúc bàn phương pháp thực hiện, chúng em đã tham gia chương trình người khởi xướng do Viện nghiên cứu Kinh tế-xã hội và Môi trường (ISEE) phát động. Từ đó, nhóm chúng em đã được hỗ trợ một phần kinh phí để thực hiện. Trong quá trình xây dựng và thực hiện kế hoạch gặp rất nhiều khó khăn về: địa lý, kinh tế, kinh nghiệm thực địa, kinh nghiệm phỏng vấn, ghi chép... Nhưng chúng em đã nhận được sự ủng hộ và chia sẻ nhiệt tình của bạn bè, sự giúp đỡ tận tình của các già làng, người lớn tuổi trong cộng đồng Mông địa phương”.

Lần giở những trang sách, chúng tôi đã thấy được cả một thế giới văn hóa người Mông với bao điều thú vị. Cuốn sách dài 142 trang với 5 chương. Các tác giả đã chú trọng đi vào diễn tả và lý giải những phong tục, tập quán, quan niệm sống và cách thức thực hành văn hóa của dân tộc Mông thông qua việc trao đổi trực tiếp với thực thể văn hóa, quan sát và ghi chép cách thức thực hành văn hóa hiện tại để từ đó truyền tải văn hóa, ý thức và phương thức sinh hoạt văn hóa đến chính những người trẻ và cộng đồng.

baodantoc_hoi_sach2

Cuốn sách đã nêu lên tộc danh, tộc người, văn hóa vật chất, tinh thần, phong tục, luật tục của người Mông. Cách thực hành văn hóa, nguồn gốc ra đời của một số thực hành văn hóa người Mông, trong đó có những vấn đề khá thú vị, ví dụ như: Tên đệm của người Mông như thế nào?

Sau khi lấy chồng, phụ nữ Mông được xưng hô ra sao? Tại sao có người nói cuộc sống của người Mông là cuộc sống tạm bợ? Làm vườn của người Mông có gì đặc biệt? Bản chất của việc vẽ sáp ong trong trang phục người Mông? Tại sao nhà của người Mông thường thấp và tối? Tại sao quần của đàn ông Mông lại có ống rộng?

Cách lý giải của cộng đồng Mông đã cho chúng ta cái nhìn bản chất nhất về văn hóa Mông. Ví dụ: khác với nhiều dân tộc khác, tên đệm của người Mông sẽ trở thành yếu tố chính, xuất hiện thường xuyên và có khi được sử dụng để thay thế luôn tên chính trong giao tiếp hằng ngày… Tên đệm của người Mông thường dùng để thực hiện một số chức năng phổ biến như phân biệt giới tính, thẩm mỹ, cầu phú quý...

Qua những gì chúng ta đọc được, tìm hiểu được, có thể thấy, hành trình cho ra đời cuốn sách là một hành trình dài, được xây dựng từ tình yêu của các bạn trẻ với văn hóa dân tộc. “Chúng tôi đã tham khảo nhiều bài nghiên cứu, có khảo sát những nghi vấn của cộng đồng về văn hóa Mông.

Đã đi về các vùng quê xa xôi vùng Đông Bắc, Tây Bắc nơi có nhiều người Mông sinh sống. Ở đó chúng tôi có gặp nhiều già làng, trưởng họ để hỏi và đáp những khúc mắc về văn hóa của người Mông. Xuất phát từ quan điểm thực tế dưới góc nhìn của chính cộng đồng người Mông, chúng tôi đã cố gắng tìm lại, làm rõ hoặc giải thích thêm cách thực hành văn hóa của dân tộc mình đến với đông đảo độc giả”, Vừ Pát Ly chia sẻ.

THANH HUYỀN

 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Mở lại Lễ hội pháo hoa Quốc tế, Đà Nẵng kỳ vọng về du lịch

Mở lại Lễ hội pháo hoa Quốc tế, Đà Nẵng kỳ vọng về du lịch

Lễ hội pháo hoa Quốc tế (DIFF) 2023 là kỳ lễ hội pháo hoa thứ 11, góp phần mang lại danh hiệu Đà Nẵng là "Điểm đến sự kiện - lễ hội hàng đầu châu Á", nhằm thu hút hàng triệu du khách đến Đà Nẵng sau 2 năm đóng cửa vì dịch bệnh.
Tin nổi bật trang chủ
Chính phủ sẽ tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp thành công và tỏa sáng

Chính phủ sẽ tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp thành công và tỏa sáng

Thấu hiểu, chia sẻ với những khó khăn, thách thức, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách, giải pháp để hỗ trợ, tiếp sức đội ngũ doanh nhân, cộng đồng doanh nghiệp phát triển. Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương sẽ tiếp tục đồng hành, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi nhất cho cộng đồng doanh nghiệp nói chung, lực lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng phát triển mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa.
Thị trấn Sông Đốc tăng cường công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy cho ngư phủ và đồng bào DTTS

Thị trấn Sông Đốc tăng cường công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy cho ngư phủ và đồng bào DTTS

Trang địa phương - Huy Trường - 11 phút trước
Sáng ngày 23/3, tại thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, Ban Dân tộc tỉnh Cà Mau tổ chức Hội nghị tuyên truyền về phòng, chống ma túy cho hơn 100 đại biểu là cán bộ làm công tác dân tộc, công tác tuyên truyền ở địa phương; cán bộ ấp, khóm, tại thị trấn, chức sắc tôn giáo, Người có uy tín, lực lượng nòng cốt, ngư phủ và người dân vùng DTTS trên địa bàn.
Kiên Giang: Trên 19.200 mô hình thi đua yêu nước trên tất cả các lĩnh vực

Kiên Giang: Trên 19.200 mô hình thi đua yêu nước trên tất cả các lĩnh vực

Tin tức - Nguyễn Hoa - 21 phút trước
Ngày 23/3, Tỉnh ủy Kiên Giang tổ chức Hội nghị sơ kết thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2021. Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Mai Văn Huỳnh chủ trì Hội nghị.
Thanh Hóa: Những kết quả nổi bật trong xây dựng Nông thôn mới

Thanh Hóa: Những kết quả nổi bật trong xây dựng Nông thôn mới

Tin tức - Quỳnh Trâm - 44 phút trước
Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh.
Mở lại Lễ hội pháo hoa Quốc tế, Đà Nẵng kỳ vọng về du lịch

Mở lại Lễ hội pháo hoa Quốc tế, Đà Nẵng kỳ vọng về du lịch

Sắc màu 54 - Tiêu Dao - 1 giờ trước
Lễ hội pháo hoa Quốc tế (DIFF) 2023 là kỳ lễ hội pháo hoa thứ 11, góp phần mang lại danh hiệu Đà Nẵng là "Điểm đến sự kiện - lễ hội hàng đầu châu Á", nhằm thu hút hàng triệu du khách đến Đà Nẵng sau 2 năm đóng cửa vì dịch bệnh.
Lễ hội Chào hè Huế 2023 với chương trình Carnival Sắc màu

Lễ hội Chào hè Huế 2023 với chương trình Carnival Sắc màu

Du lịch - Uyển Nhi - 1 giờ trước
"Lễ hội Chào hè Huế 2023" với chương trình Carnival Sắc màu du lịch là hoạt động khởi đầu cho chuỗi lễ hội, sự kiện của ngành Du lịch Thừa Thiên Huế trong năm 2023 và hưởng ứng Festival Huế 2023. Theo đó, Chương trình Carnival Sắc màu du lịch sẽ diễn ra trên tuyến phố đi bộ Hai Bà Trưng vào tối 26/3.
Tin trong ngày - 21/3/2023

Tin trong ngày - 21/3/2023

Kính mời quý vị và các bạn theo dõi bản Tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay có những thông tin chính sau: Đoàn Thanh niên cần đối mới mạnh mẽ phương thức hoạt động trong bối cảnh chuyển đổi số; Cần Thơ xuất khẩu 18 tấn sầu riêng chính ngạch đầu tiên sang Trung Quốc; Hải quan Hải Phòng bắt giữ 7 tấn ngà voi nhập lậu; cùng các tin tức thời sự khác.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà gặp Nhà vua Hà Lan, Tổng Thư ký LHQ

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà gặp Nhà vua Hà Lan, Tổng Thư ký LHQ

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Nhân dịp dự Hội nghị của LHQ rà soát toàn diện giữa kỳ việc thực hiện các mục tiêu trong thập kỷ hành động "Nước vì sự phát triển bền vững" giai đoạn 2018-2022, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng đã có các cuộc gặp với Nhà vua Hà Lan Willem-Alexander Claus George Ferdinand, Tổng Thư ký LHQ António Guterres.
TP. Hồ Chí Minh: Nhiều hoạt động thăm hỏi gặp mặt đại diện cộng đồng Hồi giáo nhân tháng Lễ Ramadan

TP. Hồ Chí Minh: Nhiều hoạt động thăm hỏi gặp mặt đại diện cộng đồng Hồi giáo nhân tháng Lễ Ramadan

Dân tộc- Tôn giáo - Lê Vũ - 1 giờ trước
Tháng Ramadan là 1 trong 5 tín điều bắt buộc của những người theo đạo Hồi, là tháng mà các tín đồ Islam tự rèn luyện bản thân một cách thiết thực hơn, để trở thành một tín đồ tốt, một công dân tốt. Nhân dịp này, chính quyền và các ban, ngành của TP. Hồ Chí Minh đã có nhiều chuyến thăm hỏi, tặng quà, động viên đại diện các cộng đồng Hồi giáo trên địa bàn.
Kon Tum: Hội thi tìm hiểu về chính sách pháp luật vùng DTTS và miền núi năm 2023

Kon Tum: Hội thi tìm hiểu về chính sách pháp luật vùng DTTS và miền núi năm 2023

Giáo dục - P.Nguyên - T.Nhân - 1 giờ trước
Chiều 23/3, Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum phối hợp với Trường THPT Phan Bội Châu, xã Ia Chim, Tp. Kon Tum tổ chức Hội thi tìm hiểu về chính sách pháp luật vùng DTTS và miền núi năm 2023.
Sóc Trăng: 180 ngày không có trường hợp tàu cá trên địa bàn vi phạm về IUU

Sóc Trăng: 180 ngày không có trường hợp tàu cá trên địa bàn vi phạm về IUU

Tin tức - M.Triết - V.Long - 1 giờ trước
Ngày 23/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị rút kinh nghiệm trong đấu tranh ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Đại tá Lê Hồng Hà - Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh chủ trì Hội nghị.
Bắc Giang: Công an tỉnh kiểm tra 18 cơ sở của F88 trên địa bàn

Bắc Giang: Công an tỉnh kiểm tra 18 cơ sở của F88 trên địa bàn

Pháp luật - Thiên An - 1 giờ trước
Ngày 23/3, tin từ Công an tỉnh Bắc Giang cho biết, lực lượng Công an tỉnh đã đồng loạt kiểm tra hành chính 18 địa điểm kinh doanh của Chi nhánh Công ty Cổ phần Kinh doanh F88 tại Bắc Giang.