Ứng dụng công nghệ trong quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng

Huyện Phù Yên hiện có khoảng 57,8 nghìn ha rừng, trong đó 12 nghìn ha nguy cơ cháy rừng ở cấp cực kỳ nguy hiểm và trên 19 nghìn ha rừng ở cấp nguy hiểm. Diện tích rừng tập trung ở các xã Suối Tọ, Quang Huy, Huy Thượng, Huy Bắc, Huy Hạ, Huy Tường, Mường Thải, Mường Bang, Tường Phong, Tân Phong, Nam Phong và Đá Đỏ.

Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Phù Yên Phạm Văn Hóa cho biết, hiện đơn vị có 20 biên chế, trong đó 6 người làm việc tại văn phòng, 14 người phụ trách 27 xã, thị trấn, trung bình một cán bộ Kiểm lâm địa bàn phụ trách hai xã với diện tích từ 3 nghìn đến 3,5 nghìn ha đất có rừng. Thời điểm mùa khô hanh từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau trùng vào mùa đốt nương, làm rẫy của người dân, công tác phòng cháy, chữa cháy rừng gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, huyện Phù Yên có địa hình phức tạp, giao thông đi lại khó khăn nên không thể triển khai các phương tiện, thiết bị hiện đại như máy bơm, xe cứu hỏa…

Do đó, khi có cháy, các đơn vị sử dụng phương tiện thô sơ như cành cây tươi, dao phát cán dài, máy cưa chạy bằng xăng... để cắt hạ thực bì, làm đường băng cản lửa.

Ông Phạm Văn Hóa cho biết thêm, hiện chế độ chi trả cho người dân tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng thấp. Một số thông tư hướng dẫn chi trả công tác chữa cháy chưa rõ ràng; tiền dịch vụ môi trường rừng đầu tư lại cho người dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng chưa có hướng dẫn cụ thể, chi tiết. Do vậy, nhiều người chưa mặn mà với rừng.

Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Phù Yên cho biết, năm nay, vệ tinh báo cháy của Tổng Cục Lâm nghiệp đang bảo trì. Do vậy, ở một số tỉnh Tây Bắc, vệ tinh báo cháy không hoạt động.

Xuất phát từ thực tế đó, lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện đã tìm tòi, nghiên cứu ra phương pháp thông báo các điểm cháy bằng việc tích hợp một số phần mềm sử dụng trên điện thoại thông minh, máy tính bảng.

Để sử dụng tính năng này, đầu tiên phải cài phần mềm Wildfire Tracker Fireguard vào điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. Phần mềm này có nhiệm vụ thu thập các dữ liệu báo cháy từ vệ tinh của NASA về. Tiếp đó, cài phần mềm xuất dữ liệu tọa độ Geo. Sau đó cài phần mềm Locus Map 4: Hiking &Biking GPS navigation and Map. Phần mềm này nhằm quản lý các bản đồ và ghi lại tuyến đường đã đi qua. Phần mềm này còn quản lý cả bản đồ dùng để theo dõi diễn biến tài nguyên rừng. Đây là những phần mềm sử dụng hoàn toàn miễn phí.

Sau khi cài xong các phần mềm, chỉ cần quét dữ liệu điểm cháy từ trên dữ liệu của NASA chuyển sang phần mềm Locus, màn hình sẽ hiển thị điểm cháy ở tiểu khu, khoảnh, lô, địa chỉ, loại rừng, chủ rừng là ai. Khi thấy các điểm cháy trên bản đồ, đơn vị thông tin cho chính quyền xã, kiểm lâm địa bàn, trưởng bản đến thực địa để kiểm tra.

Để ứng dụng tốt công nghệ này vào thực tiễn, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Phù Yên Phạm Văn Hóa mong muốn, các cấp, ngành trang bị cho lực lượng Kiểm lâm địa bàn máy tính bảng cấu hình cao phục vụ việc theo dõi, cập nhật diện tích rừng tăng, giảm hoặc theo dõi điểm cháy thuận lợi, kịp thời, chính xác hơn.

Hạt Kiểm lâm huyện Phù Yên là đơn vị tiên phong trên địa bàn tỉnh Sơn La ứng dụng công nghệ trong việc theo dõi và phát hiện các điểm cháy. Hiện đơn vị đã chuyển giao ứng dụng này cho Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Tà Xùa, huyện Bắc Yên, qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng, hạn chế thấp nhất thiệt hại khi có cháy xảy ra./.