Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tinh hoa ẩm thực từ lươn xứ Nghệ

Nguyệt Anh - 13 giờ trước

Ở xứ Nghệ - mảnh đất chịu ảnh hưởng của gió Lào bỏng rát, dấu ấn ẩm thực được tạo nên từ những món ăn mộc mạc nhưng đầy tinh tế, đặc biệt là các món ăn chế biến từ lươn đồng. Cháo lươn, súp lươn, miến lươn, lươn nướng, lươn om chuối đậu… không chỉ là những món ngon nổi tiếng mà còn là biểu tượng cho sự khéo léo, cần mẫn và tinh thần chịu thương chịu khó của người dân nơi đây.

Các món ăn được chế biến từ lươn
Các món ăn được chế biến từ lươn

Cháo lươn - món ăn níu chân người xa xứ

Nổi bật trong số các món chế biến từ lươn xứ Nghệ là cháo lươn - món ăn bình dị nhưng mang trong mình bao công phu. Để nấu được một bát cháo lươn chuẩn vị Nghệ An, người đầu bếp phải bắt đầu từ khâu chọn nguyên liệu. Lươn dùng nấu cháo nhất định phải là lươn đồng, loại có thân nhỏ, màu đen lưng, bụng vàng, được bắt ngoài đồng bằng trúm, công cụ truyền thống của người dân nơi đây.

Sau khi làm sạch nhớt bằng muối, nước ấm và chanh hoặc tro bếp, lươn được luộc sơ rồi gỡ lấy thịt, tách riêng xương để ninh lấy nước dùng. Thịt lươn được xào cùng nghệ tươi, hành tăm, ớt và các loại gia vị cho dậy mùi. Gạo nấu cháo phải là gạo tám trộn thêm ít nếp, ninh kỹ đến khi hạt gạo bung đều, tạo độ sánh vừa phải.

Một bát cháo lươn ngon là sự hòa quyện màu sắc: vàng nghệ, xanh rau ngổ, đỏ ớt và điểm xuyết chút tiêu đen thơm nồng. Khi ăn, cháo được múc riêng, thịt lươn xào riêng, người thưởng thức sẽ trộn đều để cảm nhận trọn vẹn vị ngọt thanh, cay nồng, béo mềm - một thứ vị “gợi nhớ” không dễ gì quên. Đặc biệt, cháo lươn xứ Nghệ thường được ăn kèm bánh đa Đô Lương hoặc bánh mì rán giòn, một sự kết hợp hài hòa giữa mềm - giòn, thanh - đậm.

Món miến lươn nước ở Nhà hàng làng Nghệ
Món miến lươn nước ở Nhà hàng làng Nghệ

Súp lươn - biến tấu đầy tinh tế

Từ cháo lươn truyền thống, người xứ Nghệ đã sáng tạo nên súp lươn - món ăn mang vẻ hiện đại hơn nhưng vẫn giữ được hồn cốt của ẩm thực địa phương. Lươn nấu súp cũng là lươn đồng, thường được lựa chọn từ vùng quê lúa Yên Thành, nổi tiếng bởi con lươn chắc thịt, thơm ngon.

Khâu sơ chế lươn kỹ lưỡng là điểm quyết định chất lượng món súp. Có nơi dùng vỏ trấu đốt để làm sạch lươn, có nơi dùng cật tre để lóc thịt thay cho dao kim loại nhằm tránh làm thịt bị tanh. Thịt lươn sau khi được tách kỹ sẽ đem xào cùng hành tăm, nghệ, tiêu, ớt và bột điều, tạo nên màu vàng nâu óng ả, hương thơm nồng đượm đặc trưng.

Phần nước dùng được ninh từ xương sống của lươn kết hợp cùng xương ống heo hoặc xương gà, xương bò. Tủy trong xương tan ra hòa cùng chất ngọt từ xương lươn tạo nên thứ nước súp trong veo nhưng đậm đà, không béo ngậy như các loại súp khác. Khi bát súp hoàn thiện, người ta thường điểm thêm rau răm, mùi tàu, hành hoa - một sự chăm chút nhẹ nhàng khiến món ăn vừa đẹp mắt vừa dậy hương.

Súp lươn Nghệ An thường ăn kèm bánh mì giòn rụm hoặc bánh mướt - thứ bánh tráng mỏng không nhân đặc sản của miền Trung. Trong tiết trời se lạnh, được xì xụp bên bát súp lươn cay nồng, người ta như thấy ấm lòng hơn giữa mùa gió rét.

Miến lươn - sự hòa quyện của hai miền

Khác với cháo hay súp, miến lươn xứ Nghệ là một món ăn vừa dân dã, vừa mang nét pha trộn giữa ẩm thực Trung và Bắc. Có hai cách thưởng thức: miến lươn nước - thanh nhẹ và miến lươn xào - đậm đà. Điểm đặc biệt của miến lươn là ngoài lươn và miến, phải có thêm mộc nhĩ và đôi khi cả giá đỗ. Miến phải là miến dong dai mềm, không bị bở khi nấu kỹ. Thịt lươn xào chín thơm cùng nghệ, hành tăm, ớt, mang đến mùi vị cay cay nồng nàn, át đi vị tanh vốn có, giúp món ăn tròn vị hơn.

Đặc sản cháo lươn xứ Nghệ
Đặc sản cháo lươn xứ Nghệ

Vị ngọt từ đồng đất nắng gió

Bên cạnh các món quen thuộc như cháo lươn, súp lươn, miến lươn, người xứ Nghệ còn chế biến nhiều đặc sản từ lươn đồng như: lươn nướng, lươn om chuối đậu, lươn cuộn thịt nướng, lươn hấp ống tre...

Món lươn nướng được chế biến từ những con lươn đồng được đặt trúm qua đêm, lươn có thịt chắc, thơm và ngọt tự nhiên. Sau khi làm sạch, rút xương, thấm khô, lươn được ướp với hỗn hợp gia vị giã tay gồm sả, ớt, riềng, nghệ, gừng, hành tăm... hòa cùng nước mắm, hạt nêm, tiêu xay. Ướp chừng 20 - 30 phút rồi nướng trên bếp than hồng đến khi chín vàng, dậy mùi thơm.

Ngoài món nướng, lươn còn được chế biến thành lươn om chuối đậu - sự kết hợp hài hòa giữa lươn, chuối xanh, đậu phụ, thịt ba chỉ và các gia vị dân dã như mắm tôm, nghệ, tiêu. Món ăn đun sền sệt, rắc thêm lá lốt, tía tô để tăng hương vị.

Lươn nướng đá cuội là một biến tấu độc đáo - lươn được ướp kỹ, nướng chín bằng sức nóng từ đá cuội đỏ lửa, giữ nguyên vị ngọt thơm. Trong khi đó, món lươn đùm lá chuối lại mang đậm phong vị quê - lươn trộn thịt heo, trứng gà, hấp cách thủy trong lá chuối hột, dậy hương ngào ngạt.

Các món lươn xứ Nghệ không chỉ ngon mà còn là ký ức, niềm tự hào, là “cầu nối” đưa văn hóa ẩm thực miền Trung lan tỏa. Một lần thưởng thức, đủ để nhớ mãi hương vị nồng nàn của nắng gió xứ Nghệ, đọng trong vị cay, trong cái ngọt dịu và trong cả sự tinh tế đầy bản sắc.

Tại TP. Vinh và nhiều nơi như TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Quảng Trị…, thực khách có thể thưởng thức các món lươn chuẩn vị xứ Nghệ tại những quán nổi tiếng như Bà Hà, Hồng Sơn, Phượng Hoàng, Bà Lan, Bà Ngọ, Nhà hàng Làng Nghệ, Món ngon xứ Nghệ...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Bình Định lần thứ II - Nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và ẩm thực

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Bình Định lần thứ II - Nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và ẩm thực

Tối 1/5, tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức khai mạc Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Bình Định lần thứ II - Nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và ẩm thực. Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và Ngày Quốc tế Lao động 1/5.
TP.Hồ Chí Minh sẵn sàng cho Đại lễ Vesak Liên Hợp quốc 2025

TP.Hồ Chí Minh sẵn sàng cho Đại lễ Vesak Liên Hợp quốc 2025

Tin tức - Duy Chí - 1 giờ trước
Chiều ngày 2/5/2025, tại Học viện Phật giáo Việt Nam (xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh) – nơi đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp quốc (LHQ) 2025, đã diễn ra Phiên họp lần thứ 3 của Ủy ban Tổ chức Quốc tế Đại lễ Vesak LHQ 2025 , thông qua kế hoạch chuẩn bị sẵn sàng cho đại lễ sẽ diễn ra từ ngày 6 đến 8/5/2025 tại TP. Hồ Chí Minh.
Ninh Thuận: Đầu tư hơn 10 tỉ đồng bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Katê

Ninh Thuận: Đầu tư hơn 10 tỉ đồng bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Katê

Sắc màu 54 - T.Nhân-H.Trường - 4 giờ trước
UBND tỉnh Ninh Thuận vừa phê duyệt Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Katê của đồng bào Chăm giai đoạn 2025-2030, với tổng kinh phí đầu tư hơn 10 tỉ đồng.
Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ thăm Kazakhstan, Azerbaijan, Nga và Belarus

Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ thăm Kazakhstan, Azerbaijan, Nga và Belarus

Thời sự - PV - 7 giờ trước
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Kazakhstan, thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Azerbaijan, thăm chính thức Liên bang Nga và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, thăm cấp Nhà nước Cộng hòa Belarus từ ngày 5 đến 12/5/2025.
Hơn 250 vận động viên tham gia Giải Cầu lông các CLB tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025

Hơn 250 vận động viên tham gia Giải Cầu lông các CLB tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025

Thể thao - T.Nhân-N.Triều - 7 giờ trước
Nằm trong chuỗi sự kiện Văn hoá – Thể thao – Di lịch chào mừng 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước và quốc tế lao động 1/5, sáng 2/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định phối hợp với Liên đoàn Cầu lông tỉnh tổ chức lễ khai mạc Giải Cầu lông các Câu lạc bộ (CLB) tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025. Giải đấu sẽ diễn ra đến ngày 4/5.
Gia Lai: Đốt dọn thực bì làm nương rẫy, gần 6 ha rừng bị cháy

Gia Lai: Đốt dọn thực bì làm nương rẫy, gần 6 ha rừng bị cháy

Tin tức - Ngọc Thu - 7 giờ trước
Ngày 2/5, Hạt Kiểm lâm huyện Đức Cơ (Gia Lai) cho biết, đơn vị đã phối hợp với lực lượng chữa cháy vừa kịp thời khống chế, dập tắt đám cháy rừng xảy ra trên địa bàn xã Ia Din sau khoảng bốn giờ bùng phát.
Gìn giữ di sản cho đời sau

Gìn giữ di sản cho đời sau

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 29/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Xếp hạng di tích Bãi đá có hình khắc cổ ở Hòa Bình. Chùa Monivongsa Bopharam nơi thành phố cực Nam. Gìn giữ di sản cho đời sau. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng ban Chỉ đạo hoàn thiện thể chế, pháp luật

Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng ban Chỉ đạo hoàn thiện thể chế, pháp luật

Thời sự - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Bộ Chính trị vừa ban hành Quyết định 288-NQ/TW thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật. Ban Chỉ đạo sẽ trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban.
Hành trình vượt khó của Sùng A Pó

Hành trình vượt khó của Sùng A Pó

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 12 giờ trước
Từ cậu bé chân đất, lội suối, băng rừng tìm chữ, đỗ đạt ra thành phố học học rồi lại trở về bản làng, đem tri thức và tâm huyết của mình cống hiến cho quê hương, anh Sùng A Pó, dân tộc Mông ở bản Tà Cóm, xã Trung Lý, huyện Mường Lát (Thanh Hóa), hiện là Chủ tịch Hội Nông dân xã Trung Lý đã trở thành điển hình về tinh thần ham học và nghị lực vượt khó nơi đại ngàn Pù Hu.
Cảm hứng cho sáng tạo số từ những ký ức lịch sử

Cảm hứng cho sáng tạo số từ những ký ức lịch sử

Xã hội - Hoàng Quý - 12 giờ trước
Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4) là một trong những dấu mốc trọng đại của lịch sử dân tộc Việt Nam. Trong kỷ nguyên số hiện nay, thế hệ trẻ đang góp phần gìn giữ, phát huy giá trị lịch sử và lan tỏa tinh thần yêu nước bằng những cách làm sáng tạo, hiện đại thông qua các nền tảng mạng xã hội.
Bình Định: Bộ đội về làng giúp dân xóa nhà tạm, nhà dột nát

Bình Định: Bộ đội về làng giúp dân xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân-H.Trường - 12 giờ trước
Nhằm giúp người dân miền núi xoá nhà tạm, nhà dột nát, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Định đã đưa lực lượng về làng “cùng ăn, cùng ở, cùng xây nhà” với người dân. Qua 2 tháng triển khai, các chiến sĩ bộ đội đã giúp người dân xã Canh Liên, huyện miền núi Vân Canh xây dựng, sửa chữa 101 căn nhà. Qua đó càng làm sâu sắc thêm tình cảm quân - dân, tô thắm phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.
Thành đồng giữ nước: Gặp người tham gia dẫn độ Dương Văn Minh ra Đài Phát thanh tuyên bố đầu hàng (Bài 2)

Thành đồng giữ nước: Gặp người tham gia dẫn độ Dương Văn Minh ra Đài Phát thanh tuyên bố đầu hàng (Bài 2)

Gương sáng - Tào Đạt (lược ghi) - 12 giờ trước
“Các anh đã bị bắt làm tù binh, phải tuyên bố đầu hàng vô điều kiện, không có bàn giao gì cả!”, câu nói chắc nịch của Trung tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân Phạm Xuân Thệ (khi đó mang quân hàm Đại úy) tại Dinh Độc Lập đã khiến Tổng thống cuối cùng của ngụy quyền Sài Gòn, Dương Văn Minh phải cúi đầu!