Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Than Uyên phục dựng lễ hội “Gầu Tào”

Thùy Anh - 10:40, 01/02/2023

Ngày 31/1/2023 (tức ngày mùng 10 tháng Giêng Xuân Quý Mão), trong không khí tưng bừng mừng Đảng, mừng Xuân và chào mừng Kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam, huyện Than Uyên (tỉnh Lai Châu) tổ chức phục dựng Lễ hội Gầu Tào của đồng bào dân tộc Mông.

Đoàn đại biểu tỉnh Lai Châu dự chương trình phục dựng Lễ hội “Gầu tào” của huyện Than Uyên
Đoàn đại biểu tỉnh Lai Châu dự chương trình phục dựng Lễ hội “Gầu tào” của huyện Than Uyên

“Gầu Tào” theo tiếng Mông có nghĩa là “chơi ngoài trời” hay “hội chơi đồi”, hoặc được hiểu là “Hội chơi núi mùa Xuân” để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, những gia đình người Mông luôn được ấm no, hạnh phúc.

Thực hiện Nghị quyết 59 của HĐND tỉnh Lai Châu về bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch địa phương, huyện Than Uyên đã triển khai tìm lại và phục dựng những điệu hát, múa, những trò chơi dân gian của đồng bào dân tộc Mông, với mong muốn bảo tồn và gìn giữ cho muôn đời sau.

Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu và Chủ tịch tỉnh Lai Châu tặng quà chúc tết UBND huyện Than Uyên và xã Tà Mung.
Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu và Chủ tịch tỉnh Lai Châu tặng quà chúc tết UBND huyện Than Uyên và xã Tà Mung.

Theo đó, tiến trình lễ hội diễn ra có hai phần: Phần lễ bao gồm các nghi thức cúng tế thần linh; phần hội bao gồm các hoạt động như hát, múa và các trò chơi dân gian.

Trước khi diễn ra Lễ hội “Gầu tào” là nghi lễ Khai hội. Ông chủ lễ phải là người có uy tín, có nhiều am hiểu về những văn hóa cổ truyền của người Mông và được bà con trong các thôn bản tín nhiệm.

Bà Giàng Páo Mỷ - Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu giao lưu cùng đồng bào
Bà Giàng Páo Mỷ - Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu giao lưu cùng đồng bào

Khi tiến hành nghi lễ Khai hội, ông chủ lễ sẽ thắp hương và khấn xin thần linh cho phép mở hội. Lời bài khấn có đoạn: “Trên mảnh đất linh thiêng này, chúng tôi dâng tiền bạc tới thần linh, xin thần linh phù hộ cho chúng tôi có con trai đông như đàn gà, có con gái đông như đàn vịt, không có ốm đau, bệnh tật, cả năm nhà nhà có thóc đầy kho, ngô đầy bồ, gia súc gia cầm khỏe mạnh không có dịch bệnh… Hôm nay là lành tháng tốt, trên mảnh đất thiêng này, dân bản chúng tôi đến để dựng cây nêu xin mở hội Gầu tào”.

Ông Trần Tiến Dũng - Chủ tịch tỉnh Lai Châu trò chuyện cùng các em nhỏ đồng bào Mông
Ông Trần Tiến Dũng - Chủ tịch tỉnh Lai Châu trò chuyện cùng các em nhỏ đồng bào Mông

Sau nghi lễ Khai hội là nghi thức hát mở màn, với bài hát: “Hán ăn Tết - Mông ăn Tết” và bài “Lý mở hội”.

Những trò chơi dân gian và điệu hát, múa khá đặc sắc thường diễn ra trong lễ hội “Gầu Tào” như: múa khèn Mông, hát ống, hát giao duyên, đàn môi, kèn lá, kéo nhị, ném pao, nhảy dây pao, rồng ấp trứng, bịt mắt bắt dê, đẩy gậy, đánh cù…

Ông chủ lễ thực hiện nghi thức cúng tế thần linh xin được Khai hội
Ông chủ lễ thực hiện nghi thức cúng tế thần linh xin được Khai hội

Chị Lù Thị Sinh - người Mông ở bản Hô Ta, xã Tà Mung (huyện Than Uyên) xúng xính dẫn con đi xem hội, phấn khởi chia sẻ: Đây là lần đầu tiên Lễ hội Gầu Tào được tổ chức lớn. Bà con trong bản đã cùng nhau tập luyện thổi khèn, khèn lá, hát đối giao duyên, hát dân ca và khâu những quả pao, làm khèn Mông … từ cách đây hàng tháng, hôm nay được cùng nhau tổ chức và vui chơi mình vui lắm.

Khi thực hiện nghiên cứu, tìm hiểu và tiến hành phục dựng lễ hội này, Ban Tổ chức đã gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng được sự đồng thuận của chính quyền địa phương và khao khát mong mỏi của đồng bào, mà tiến độ thực hiện phục dựng diễn ra khá thuận lợi.

Những người hát hội xòe ô đi vòng quanh gốc nêu, vừa đi vừa hát: “Vải lanh tung bay gọi, người Mông mình về đây nhé. Về đây ta cùng thổi bài khèn, cái lý người Mông…”
Những người hát hội xòe ô đi vòng quanh gốc nêu, vừa đi vừa hát: “Vải lanh tung bay gọi, người Mông mình về đây nhé. Về đây ta cùng thổi bài khèn, cái lý người Mông…”

Nhạc sĩ, đạo diễn Lê Minh Cừ là người đã dành nhiều tâm huyết trực tiếp cùng Ban Tổ chức phục dựng Lễ hội “Gầu tào”, chia sẻ: Do lịch sử di cư cùng những khó khăn về kinh tế khiến nhiều người dân ở đây không còn nhớ được những điệu lý, điệu hát, múa, những trò chơi dân gian và ý nghĩ của những công đoạn trong thực hành nghi lễ. Chúng tôi phải nghiên cứu, khảo tả bằng nhiều tài liệu còn lưu trữ ở những thư viện lớn cùng với thực tiễn; sau đó kết hợp cùng nghệ nhân của các địa phương để hướng dẫn lại cho cho bà con. Đồng bào rất háo hức và phấn khởi kết hợp cùng thực hiện, cho nên trong khoảng 1 tháng là hoàn thiện được lễ hội này, nhanh hơn dự kiến ban đầu.

Tiếng khèn Mông trong Lễ hội Gầu tào luôn mang một ý nghĩa tỏ tình và thề hẹn yêu đương
Tiếng khèn Mông trong Lễ hội Gầu tào luôn mang một ý nghĩa tỏ tình và thề hẹn yêu đương

Ông Lò Văn Hương - Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Than Uyên chia sẻ: chúng tôi mong muốn các trò chơi dân gian và những phong tục truyền thống tốt đẹp của dân tộc Mông nói riêng và tất cả các dân tộc anh em đang sinh sống trên địa bàn huyện Than Uyên và tỉnh Lai Châu nói chung, sẽ được tiếp nối không chỉ diễn ra trong lễ hội, mà trong đời sống thường nhật, các không gian văn hóa, tạo tiền đề phát triển du lịch cho địa phương, hấp dẫn du khách gần xa.

Một số hình ảnh tại Lễ hội

Các đôi trai gái cùng nhau chơi ném pao vừa để vui, vừa để tìm kiếm bạn đời tương lai
Các đôi trai gái cùng nhau chơi ném pao vừa để vui, vừa để tìm kiếm bạn đời tương lai
Trò chơi nhảy dây Pao thử thách người chơi cần tinh mắt và thật sự khéo léo để không bị mắc vào dây pao, quả pao quay đều mà không bị rơi xuống
Trò chơi nhảy dây Pao thử thách người chơi cần tinh mắt và thật sự khéo léo để không bị mắc vào dây pao, quả pao quay đều mà không bị rơi xuống
Hát ống là loại hình văn nghệ được nam nữ thanh niên người Mông rất yêu thích
Hát ống là loại hình văn nghệ được nam nữ thanh niên người Mông rất yêu thích
Hai người hát ống thường là 1 nam, 1 nữ đứng ở hai đầu ống hát cho nhau nghe, những bài hát mang âm sắc vui tươi
Hai người hát ống thường là 1 nam, 1 nữ đứng ở hai đầu ống hát cho nhau nghe, những bài hát mang âm sắc vui tươi
Thổi khèn và hát giao duyên, hay còn gọi là hát “Gầu plềnh” do những đôi nam nữ thường trao cho nhau hững lời tỏ tình và hẹn ước
Thổi khèn và hát giao duyên, hay còn gọi là hát “Gầu plềnh” do những đôi nam nữ thường trao cho nhau hững lời tỏ tình và hẹn ước
Người Mông rất giỏi thổi kèn lá, họ sử dụng nhiều loại lá cây trên đường lên nương, xuống ruộng, khi về nhà chia sẻ tâm tư trong lòng mình
Người Mông rất giỏi thổi kèn lá, họ sử dụng nhiều loại lá cây trên đường lên nương, xuống ruộng, khi về nhà chia sẻ tâm tư trong lòng mình
Than Uyên phục dựng lễ hội “Gầu Tào” 13
Than Uyên phục dựng lễ hội “Gầu Tào” 14
Người Mông hay kéo nhị khi “có tâm sự buồn” như thất tình, hoặc nhớ thương người yêu… Trong Lễ hội Gầu tào, họ thường kéo nghị để thổ lộ với người phụ nữ mà mình “thầm thương trộm nhớ” từ lâu
Người Mông hay kéo nhị khi “có tâm sự buồn” như thất tình, hoặc nhớ thương người yêu… Trong Lễ hội Gầu tào, họ thường kéo nghị để thổ lộ với người phụ nữ mà mình “thầm thương trộm nhớ” từ lâu
Trò chơi đẩy gậy, tương tự như môn thể thao quần chúng có cùng tên gọi. Nhưng gậy đẩy của người Mông thường ngắn hơn trong trò chơi của các nhóm dân tộc khác
Trò chơi đẩy gậy, tương tự như môn thể thao quần chúng có cùng tên gọi. Nhưng gậy đẩy của người Mông thường ngắn hơn trong trò chơi của các nhóm dân tộc khác
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.