Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đón Tết cùng đồng bào Mông ở Tà Số

Thuỳ Anh - 09:37, 04/01/2023

Khi hoa mận, hoa mơ nở khắp núi đồi Tây Bắc, những ngôi nhà gỗ của người Mông đang hồng bếp lửa, những chàng trai người Mông cùng nhau giã bánh dày, những cô gái người Mông chuẩn bị váy áo xúng xính, người trẻ dọn nhà, người già thắp hương… Tết Cổ truyền đặc sắc của người Mông trong sự đủ đầy đã góp phần tạo nên mùa Xuân tươi đẹp trên mọi miền Tổ quốc.

Du khách tham gia chơi những trò chơi dân gian cùng đồng bào địa phương như ném pao hoặc đánh tù lu vào những dịp cuối tuần
Du khách tham gia chơi những trò chơi dân gian cùng đồng bào địa phương như ném pao hoặc đánh tù lu vào những dịp cuối tuần

Chuẩn bị cho ngày Tết

Chúng tôi đến thăm bản Tà Số, xã Chiềng Hắc, huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) khi hoa mận, hoa mơ nở rộ trên những rẻo cao, đây cũng là thời điểm những gia đình người Mông đang rộn ràng chuẩn bị đón năm mới.Ghé thăm gia đình anh Mùa A Lu (nguyên Trưởng bản Tà Số 1) khi vợ chồng anh đang sắp mâm cơm cúng. “Hôm nay là 30 Tết, tất cả công việc dọn nhà, dán giấy tiền vàng, quét bồ hóng trong bếp, giã bánh giầy, mổ lợn, mổ gà chúng tôi phải hoàn thiện xong trước khi trời tối để làm lễ cúng “ma nhà ma cửa” và mời ông bà tổ tiên về ăn Tết”, anh Lu chia sẻ.

Tết Cổ truyền của người Mông kéo dài, tính từ mùng 1 tháng Chạp hằng năm. Lễ cúng của đồng bào Mông ở bản Tà Số gồm 2 mâm cúng vào chiều 30 Tết, từ ngày hôm sau chỉ thắp hương. Mâm cơm cúng đầu tiên dành cho “ma nhà ma cửa”, gồm một con gà luộc (gà trống đã biết gáy – PV), 4 chén rượu, 1 bát cơm trắng và 1 nắm muối. Mâm cơm cúng thứ hai, họ mời ông bà tổ tiên về ăn Tết với một bát cơm, một bát canh thịt gà (gà mái đã biết đẻ trứng – PV); toàn bộ 2 đôi chân gà và đầu gà được để lại và nhờ những người già có nhiều kinh nghiệm đến xem và chúc họ năm mới tốt đẹp hơn.

Bánh giầy là món bánh truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ đãi khách ngày Tết của đồng bào Mông
Bánh giầy là món bánh truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ đãi khách ngày Tết của đồng bào Mông

Kinh tế người Mông xưa nay chủ yếu từ nông nghiệp, cho nên trong thờ cúng lễ Tết, họ không quên cúng dụng cụ lao động và bếp lửa chính của gia đình. Ngoài ra tất cả những cánh cửa, chuồng nuôi gia súc, phương tiện đi lại như ô tô, xe máy, xe đạp… của gia đình đều được dán một tờ giấy tiền vàng màu đỏ, để thể hiện sự biết ơn và cầu những điều tốt đẹp hơn sẽ đến trong năm mới.

Người Mông chăm chỉ lao động cả năm, họ chỉ dành ra những ngày đầu năm để ăn Tết, nhà nào nhà nấy đều có một đàn gà, mổ một con lợn nuôi trên dưới 1 tạ, giã hàng trăm cái bánh giầy từ gạo nếp nương để ăn Tết.

Chị Tráng Thị Dớ, chủ homestay A Lu chuẩn bị mâm cơm đãi khách đến chúc Tết
Chị Tráng Thị Dớ, chủ homestay A Lu chuẩn bị mâm cơm đãi khách đến chúc Tết

Những điều kiêng kỵ và chơi Tết

Theo phong tục của người Mông, có nhiều điều không nên làm trong 3 ngày Tết và giêng để có được “zoong” cả năm (zoong đọc gần như chữ dông, tiếng Mông có nghĩa là tốt – PV).

“Người Mông quan niệm rằng, khách đến chúc Tết ăn cơm và uống rượu cùng gia đình là cách chúc cho gia đình được “zoong” cả năm. Người Mông mình sợ nghèo khổ, nên trong 3 ngày Tết chỉ ăn thịt, với quan niệm rằng cả năm ngày nào cũng có thịt ăn, nếu ăn rau thì cả năm sẽ chỉ ăn rau”, ông Mùa A Dính, Người có uy tín bản Tà Số 2 nói.

Theo chân những người đại diện các gia đình, dòng họ Mùa ở bản, chúng tôi tham dự lễ “Tùa khấu” lúc 10 giờ đêm. Lễ cúng này được thực hiện với một mẹt đỗ, một con gà trống bên chậu than củi họ vừa hát vừa đốt lá “chân gà” hái trong rừng về. Họ quan niệm, tiếng lách tách từ lá “chân gà” cháy phát ra, giống như tiếng pháo xóa đi những điều xấu. Lễ “Tùa khấu” là lễ cúng quan trọng nhất của mỗi dòng họ, được thực hiện vào đêm mùng 1 Tết và kéo dài đến sáng ngày hôm sau, khi trời sáng họ sẽ mang con gà thả ở một ngã ba thật xa bản làng.

Sau 3 ngày kiêng kỵ, người Mông bắt đầu đi chơi Xuân với Hội thi Văn nghệ và đá bóng, đặc biệt là hội thi các trò chơi dân gian không thể thiếu như ném “pao”, đánh “tù lu”.

Ông Trần Xuân Việt, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Sơn La chia sẻ, “Không khí Tết của người Mông ở bản Tà Số rất văn hóa, rất đặc sắc. Những giá trị văn hóa này đang được tỉnh quan tâm phát huy, chúng tôi mong muốn giới thiệu tới đông đảo bạn bè du khách những giá trị văn hóa hết sức đặc sắc này nhằm vừa bảo tồn và phục vụ phát triển du lịch”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Chuẩn bị tổ chức Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam trên địa bàn tỉnh năm 2023

Khánh Hòa: Chuẩn bị tổ chức Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam trên địa bàn tỉnh năm 2023

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch tổ chức Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam trên địa bàn tỉnh năm 2023. Theo đó, hoạt động này sẽ diễn ra từ ngày 12 - 14/4, tại Tp. Cam Ranh, với sự tham gia của 8 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hội đàm trực tuyến với Ủy viên trưởng Nhân đại toàn quốc Trung Quốc Triệu Lạc Tế

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hội đàm trực tuyến với Ủy viên trưởng Nhân đại toàn quốc Trung Quốc Triệu Lạc Tế

Thời sự - PV - 21:05, 27/03/2023
Chiều 27/3, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã hội đàm trực tuyến với Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc (Nhân đại toàn quốc) Trung Quốc Triệu Lạc Tế.
Tin trong ngày - 27/3/2023

Tin trong ngày - 27/3/2023

Media - BDT - 20:32, 27/03/2023
Kính mời quý vị và các bạn theo dõi bản Tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay có những thông tin chính sau: Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật; Đề xuất chỉ còn 6 chức danh quy định công chức cấp xã; tăng cường răn đe và xử lý nghiêm những trường hợp sử dụng và lưu giữ vật liệu nổ trái phép; cùng các tin tức thời sự khác.
Những lợi ích của việc tập thể dục mỗi ngày

Những lợi ích của việc tập thể dục mỗi ngày

Xã hội - Ngân Nhi - 19:46, 27/03/2023
Tập thể dục mỗi ngày mang lại nhiều lợi ích về thể chất và tinh thần bởi đó là biện pháp hiệu quả giúp chúng ta rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe, giảm căng thẳng mệt mỏi, giúp lấy lại tinh thần và năng lượng tích cực. Tập thể dục cũng giúp đốt cháy mỡ thừa, kiểm soát cân nặng, cho cơ thể ngày càng đẹp hơn và tự tin hơn.
Quy định người sử dụng lao động được tạm dừng đóng Quỹ hưu trí và tử tuất

Quy định người sử dụng lao động được tạm dừng đóng Quỹ hưu trí và tử tuất

Xã hội - Gia Hưng - 19:03, 27/03/2023
Theo dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ để người lao động được cấp sổ BHXH, đóng, hưởng BHXH bắt buộc.
Bình Định: Kiến nghị hỗ trợ giá sách giáo khoa cho học sinh nghèo, cận nghèo, vùng DTTS

Bình Định: Kiến nghị hỗ trợ giá sách giáo khoa cho học sinh nghèo, cận nghèo, vùng DTTS

Giáo dục dân tộc - Thành Nhân - 18:52, 27/03/2023
Tại buổi làm việc với Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Việc thực hiện Nghị quyết 88/2014/QH13 và Nghị quyết 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định đã có kiến nghị với Đoàn cần có chính sách hỗ trợ giá sách giáo khoa cho học sinh nghèo, cận nghèo, vùng DTTS.
Ngày hội hoa Sơn Tra mở ra cơ hội phát triển vùng

Ngày hội hoa Sơn Tra mở ra cơ hội phát triển vùng

Ngày hội hoa Sơn Tra được UBND huyện Mường La, tỉnh Sơn La và UBND huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái phối hợp, tổ chức tại xã Ngọc Chiến, huyện Mường La vừa qua nhằm quảng bá văn hóa, du lịch của địa phương, thu hút hàng nghìn lượt du khách trong nước và quốc tế tới trải nghiệm. Ngày hội khép lại đồng thời đã mở ra nhiều cơ hội phát triển mới cho người dân trong vùng.
Nghệ An gặp mặt, tuyên dương Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS năm 2022

Nghệ An gặp mặt, tuyên dương Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS năm 2022

Người có uy tín - T.Hải - 18:35, 27/03/2023
Chiều 27/3, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức Hội nghị gặp mặt, tuyên dương Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS năm 2022. Tham dự có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Bùi Đình Long; Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Vi Văn Sơn; đại diện các sở, ban, ngành cấp tỉnh và 250 đại biểu là Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS của tỉnh.
Cục Hàng không Việt Nam: Kỷ luật người đứng đầu đơn vị nếu để xảy ra buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Cục Hàng không Việt Nam: Kỷ luật người đứng đầu đơn vị nếu để xảy ra buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả

Pháp luật - PV - 18:15, 27/03/2023
Cục Hàng không Việt Nam vừa ban hành Chỉ thị 1480/CT-CHK về việc phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại đối với nhân viên hàng không.
Phẫu thuật khớp háng miễn phí cho bệnh nhân nghèo

Phẫu thuật khớp háng miễn phí cho bệnh nhân nghèo

Sức khỏe - PV - 17:48, 27/03/2023
Từ ngày 25 - 31/3, Viện Chấn thương chỉnh hình - Bệnh viện Quân y 175 phối hợp tổ chức Operation Walk Chicago (OWC - Hoa Kỳ) tiến hành đợt phẫu thuật miễn phí thay khớp háng cho các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn.
Ninh Thuận: Chuẩn bị tổ chức Lễ hội Nho và Vang

Ninh Thuận: Chuẩn bị tổ chức Lễ hội Nho và Vang

Sản phẩm - Thị trường - T.Nhân - 17:45, 27/03/2023
UBND tỉnh Ninh Thuận vừa ký ban hành kế hoạch tổ chức Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận năm 2023 và đón nhận Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”.
Đa dạng phương thức tuyển sinh, trò vùng khó lo hẹp cửa vào đại học

Đa dạng phương thức tuyển sinh, trò vùng khó lo hẹp cửa vào đại học

Giáo dục - PV - 17:35, 27/03/2023
Trong khi nhiều trường đại học, nhất là các trường tốp đầu, đang có xu hướng giảm mạnh chỉ tiêu xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp thì đây lại là phương thức xét tuyển chính của học trò vùng khó.