Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đón Tết cùng đồng bào Mông ở Tà Số

Thuỳ Anh - 09:37, 04/01/2023

Khi hoa mận, hoa mơ nở khắp núi đồi Tây Bắc, những ngôi nhà gỗ của người Mông đang hồng bếp lửa, những chàng trai người Mông cùng nhau giã bánh dày, những cô gái người Mông chuẩn bị váy áo xúng xính, người trẻ dọn nhà, người già thắp hương… Tết Cổ truyền đặc sắc của người Mông trong sự đủ đầy đã góp phần tạo nên mùa Xuân tươi đẹp trên mọi miền Tổ quốc.

Du khách tham gia chơi những trò chơi dân gian cùng đồng bào địa phương như ném pao hoặc đánh tù lu vào những dịp cuối tuần
Du khách tham gia chơi những trò chơi dân gian cùng đồng bào địa phương như ném pao hoặc đánh tù lu vào những dịp cuối tuần

Chuẩn bị cho ngày Tết

Chúng tôi đến thăm bản Tà Số, xã Chiềng Hắc, huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) khi hoa mận, hoa mơ nở rộ trên những rẻo cao, đây cũng là thời điểm những gia đình người Mông đang rộn ràng chuẩn bị đón năm mới.Ghé thăm gia đình anh Mùa A Lu (nguyên Trưởng bản Tà Số 1) khi vợ chồng anh đang sắp mâm cơm cúng. “Hôm nay là 30 Tết, tất cả công việc dọn nhà, dán giấy tiền vàng, quét bồ hóng trong bếp, giã bánh giầy, mổ lợn, mổ gà chúng tôi phải hoàn thiện xong trước khi trời tối để làm lễ cúng “ma nhà ma cửa” và mời ông bà tổ tiên về ăn Tết”, anh Lu chia sẻ.

Tết Cổ truyền của người Mông kéo dài, tính từ mùng 1 tháng Chạp hằng năm. Lễ cúng của đồng bào Mông ở bản Tà Số gồm 2 mâm cúng vào chiều 30 Tết, từ ngày hôm sau chỉ thắp hương. Mâm cơm cúng đầu tiên dành cho “ma nhà ma cửa”, gồm một con gà luộc (gà trống đã biết gáy – PV), 4 chén rượu, 1 bát cơm trắng và 1 nắm muối. Mâm cơm cúng thứ hai, họ mời ông bà tổ tiên về ăn Tết với một bát cơm, một bát canh thịt gà (gà mái đã biết đẻ trứng – PV); toàn bộ 2 đôi chân gà và đầu gà được để lại và nhờ những người già có nhiều kinh nghiệm đến xem và chúc họ năm mới tốt đẹp hơn.

Bánh giầy là món bánh truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ đãi khách ngày Tết của đồng bào Mông
Bánh giầy là món bánh truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ đãi khách ngày Tết của đồng bào Mông

Kinh tế người Mông xưa nay chủ yếu từ nông nghiệp, cho nên trong thờ cúng lễ Tết, họ không quên cúng dụng cụ lao động và bếp lửa chính của gia đình. Ngoài ra tất cả những cánh cửa, chuồng nuôi gia súc, phương tiện đi lại như ô tô, xe máy, xe đạp… của gia đình đều được dán một tờ giấy tiền vàng màu đỏ, để thể hiện sự biết ơn và cầu những điều tốt đẹp hơn sẽ đến trong năm mới.

Người Mông chăm chỉ lao động cả năm, họ chỉ dành ra những ngày đầu năm để ăn Tết, nhà nào nhà nấy đều có một đàn gà, mổ một con lợn nuôi trên dưới 1 tạ, giã hàng trăm cái bánh giầy từ gạo nếp nương để ăn Tết.

Chị Tráng Thị Dớ, chủ homestay A Lu chuẩn bị mâm cơm đãi khách đến chúc Tết
Chị Tráng Thị Dớ, chủ homestay A Lu chuẩn bị mâm cơm đãi khách đến chúc Tết

Những điều kiêng kỵ và chơi Tết

Theo phong tục của người Mông, có nhiều điều không nên làm trong 3 ngày Tết và giêng để có được “zoong” cả năm (zoong đọc gần như chữ dông, tiếng Mông có nghĩa là tốt – PV).

“Người Mông quan niệm rằng, khách đến chúc Tết ăn cơm và uống rượu cùng gia đình là cách chúc cho gia đình được “zoong” cả năm. Người Mông mình sợ nghèo khổ, nên trong 3 ngày Tết chỉ ăn thịt, với quan niệm rằng cả năm ngày nào cũng có thịt ăn, nếu ăn rau thì cả năm sẽ chỉ ăn rau”, ông Mùa A Dính, Người có uy tín bản Tà Số 2 nói.

Theo chân những người đại diện các gia đình, dòng họ Mùa ở bản, chúng tôi tham dự lễ “Tùa khấu” lúc 10 giờ đêm. Lễ cúng này được thực hiện với một mẹt đỗ, một con gà trống bên chậu than củi họ vừa hát vừa đốt lá “chân gà” hái trong rừng về. Họ quan niệm, tiếng lách tách từ lá “chân gà” cháy phát ra, giống như tiếng pháo xóa đi những điều xấu. Lễ “Tùa khấu” là lễ cúng quan trọng nhất của mỗi dòng họ, được thực hiện vào đêm mùng 1 Tết và kéo dài đến sáng ngày hôm sau, khi trời sáng họ sẽ mang con gà thả ở một ngã ba thật xa bản làng.

Sau 3 ngày kiêng kỵ, người Mông bắt đầu đi chơi Xuân với Hội thi Văn nghệ và đá bóng, đặc biệt là hội thi các trò chơi dân gian không thể thiếu như ném “pao”, đánh “tù lu”.

Ông Trần Xuân Việt, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Sơn La chia sẻ, “Không khí Tết của người Mông ở bản Tà Số rất văn hóa, rất đặc sắc. Những giá trị văn hóa này đang được tỉnh quan tâm phát huy, chúng tôi mong muốn giới thiệu tới đông đảo bạn bè du khách những giá trị văn hóa hết sức đặc sắc này nhằm vừa bảo tồn và phục vụ phát triển du lịch”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20:25, 19/05/2025
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tin tức - Minh Nhật - 17:50, 19/05/2025
Theo thông tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, trong 24 giờ qua, trên địa bàn đã có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, báo động mức độ thiên tai ở cấp rất nguy hiểm, đồng thời cảnh báo nguy cơ sạt lở cao trong 6 giờ tới.
Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Trang địa phương - Trọng Bảo - 16:29, 19/05/2025
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:22, 19/05/2025
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Bản sắc và hội nhập - Minh Nhật - 16:18, 19/05/2025
Nhằm hợp tác thúc đẩy quảng bá văn hóa, thể thao và du lịch của Việt Nam trên môi trường số. Ngày 19/5, tại Hà Nội, Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và TikTok Việt Nam đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác phối hợp quảng bá hoạt động của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản - một trong những sự kiện toàn cầu lớn nhất trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 16:15, 19/05/2025
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 16:12, 19/05/2025
Trong những năm qua, được sự quan tâm hỗ trợ về vật chất, động viên tinh thần, bồi dưỡng kiến thức của các địa phương, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã và đang phát huy mạnh mẽ vai trò trên nhiều lĩnh vực.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 16:08, 19/05/2025
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 16:07, 19/05/2025
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.
Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Thời sự - Hoàng Quý - 16:06, 19/05/2025
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.